Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 38, 17 September 1909 — PEHEA LA E ULU HOU AI KA LAHUI HAWAII? [ARTICLE]

PEHEA LA E ULU HOU AI KA LAHUI HAWAII?

E ka LUNAHOOPONOPONO- — He ninau ano nui a koikoi loa keia au i waiho mai imua o na loea, na kakaolelo a me na kilo o ka laliui oiwi e pane aku. Oiaj, aole au no kekahi. o keia mau papa, eia nae, ua liio kpia i kumuhana na'u e nalu mau ai mai ka manawa mua aū i pahola mai ai,'a e hoao aku ana au e panē aku.e like me ka hiki ia'u a n>e ka'u i hoomaopopo ai ma ko'u ano \ie wahi uhi kauwewe, e kulike ana hoi -me na loina a ka manawae nee nei. E ae mai ia'u e haawi aku i ka mahalo ana i kou mea kakau o Wailuku, ia Kaoaōkalani, no kana pane naauao a ku niaoli no ika pololei. Ua kaa ke eo.iaia, no ka mea, i kinohi no, ua hoomaopopo mai oia'i kau ninau. Ke kakoo nei an ma ka hapanui loa o kona manao, o kahi like ole wale no, he mau mea liilii ano ole, e hjki ole ai iaia a i ko'u wahi noonoo ke keehi aku i kana.mau-hoakaka waiwai nui. O ka īoea ia a rae ke kilo pu, ua wehe ia mai na puka paa me na hoike oiaio e hiki ole ai ke hool^ia. Mawaho ae o ka Kaoaokalani, e ae mai ia'u e pakui aku me ka luuluu o ka manao au e pakui aku nei, oīa hoi, aole loa he manawa tna nei mua aku e ulu hou ai o ka lahui Hawaii, no ka mea, *ua pio ke aho, "ua paa ka oe hana," "ua moe malie ike kai oko haku." Ikawa i nalohia ai o ke aho o ke aupuni kutnu a kaa malalo o ka lahui Anienka, o ka luakupapau no ia o ko ka lahui Hawaii nalohia loa aku. Aole pāha i' kakou au kakou e ike ai, aka, o'na kahoaka o mua, ke hoohaili mai nei ika oiaio o ka'u. O ka'u i kue ai maruua, i ko'u au lawelawe i kau oihana, i na hooiloilo a Bihopacia 3 oia hoi, aole e hala na makahiki he kanalima ma nei mua aku, e pau ana ka lahui Hawaii, ke halialia e mai nei no ia'u e ko ana ia maiwolelo lokoino. Ua nawaliwali kakou, ua hoohemahema, ua hoopalaka'a ua hoomaopopo ole;*lilo nui ko ka lahui noonoo i na mea waiwai ole a hoopalaleha na mea e pono ai. 0 ka'u e hilinai nei, e pau ana ka lahui oiwi kumu .a e ku ae ana he lahui awiliwili, oiai, o ka mahele ia oko kaua lahui g pii aiwaiwa nei oka ulu ana. No na kUmu o ke:a, ua makehewa ia'u ke hoaiai aku, oiai, ua akaka lea no ia i na poe a pau e ike a e hoomaōpopo an& i na.kpi'na o keia au o kakou. Eia nae, iloko tio x o kēia ku'.ana h.ookai'hiaha no ko kakou hopena, he hookahi a'u wahi kanaaho e ,ike aku nei, a oia iho keia, "e hoi hou ka lahui kumu-. i ka lepo." Ma ia, ea, e alualu nui k'akoū i pa aina aupuni, loaa na heme, noho maluna'o tia aina a huli iho na lima i ka lepo. Mai hoowahawaha"kakou''i kēia. .'.o ka .mea, pe]a no na kupuna o kakou i ha-na'iftii ai. E noi nui na oisi no,-n,a aina aupuni, i loaa kahi e,.ku ai nā āu a maloeloe 'a waiho i na' mamo. 0 ka ; u maliele oke Kanawāi Hookuonoono e ake rei i ko na oiwi ago nui ae, o ka mahele }icoiimalima loihi o 999 eia nae, o ka mahele īa 'a'kekāhi- poe noonoo ole i\yaena p kakou e ake nei.e hoopau loa 'ia. • ' Ma ko'u manao p.keia kahi pUuhonua hookahi i koe no ke ola oka lahui, L Oke ano ia .e loa'a ai oVa aina ike kanaka he-Uuku ka lilo, a ke hpoko pono ia ko ke kanawai makemake, o ka loaa no ia o fea puuhonua, he aina he hiki ole ai i ke kanaka ke hoolilo, ke moraki, a k? _aka, he wahi no ke kanaka' e ku ai a maleeloe a kau aku i kana mau pua. Mai punihei aku i na ano eae ame'na ano a kakou i ike a i maopopo ole. Eia iho no nei ike alo, i hakalia wa!e no ike kiiia ae. Ke hilinai nei au o keia ke aloKa aina oiaio a meka makee aloha iahui maopopo, aole o kekahi. aku. Ina -aole kakou e hana no kakou iho, alaila, ia-wai aku auanei kakou e hilinai aku ai e hana a e kokua mai ia kakou. Ia kakou iho no ko kakou pono, aole ia hai, a i hakalia wale no ia kakou iho. Ina oe, e Mr. Lunahooponopono, e hooikaika. aku ma keia meheu, a kono aku i na alakai ma na apana l'ike ole e

at> aI?U i keia kumuhana. hookuonoono a'u i hoaiai ae nei, alaila) a i loaa io a ko i na oiwi na wahi aina uupuni ,i koe, ua ho'oko maopūpo ia kekahi hana nui no ka pono a no ke ola mau loa aku o kalahui olwi, ma kona mau kaīaulu a rae na kuahiwi ponoi iho, aole hoi e lele me he manu'la i ka lewa. E haalele ika piha lealea a e makee ika home. E kala mai no nei kualehelehe loihi ana, a ke .hooki nei au me ka malialo aku i kau 01u01u.,, 0 kou hoa kahiko no o ka makakila, o Honolulu, Sepatemaba 15, 1909. HOKET.