Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 3, 15 Ianuali 1909 — Ka Moolelo Hiwahiwa o KAWELO Ka Hiapa'iole a ka Ikaika, ka Mea Nana i Hoohaahaa ke Oolea o Kauahoa, ka Ui o Hanalei; O ka mea Nana ka Laau Kaulana o Ku'ikaa, a Nana ka Wahine Hoolei Ikoi o Kanewahineikiaoha [ARTICLE]
Ka Moolelo Hiwahiwa o KAWELO
Ka Hiapa'iole a ka Ikaika, ka Mea Nana i Hoohaahaa ke Oolea o Kauahoa, ka Ui o Hanalei;
O ka mea Nana ka Laau Kaulana o Ku'ikaa, a Nana ka Wahine Hoolei Ikoi o Kanewahineikiaoha
11( 't)l 1 i*\r\Tl 1 H Ml> -I-K \-OVI «M >* IP-' l" 1-i II J.\-I \ -MCV-\V vl
M< >' l \ \ 11 h i il \-si Asa K ii.. x i f I U * ■> hi.s \ \f \| i \ ii j —K () \k \\\ r H\m,v mi I K u < iin \ N i IK\ * Kt IMi ! n \ n \ \ ki K\n r\\M l,.ii o ! \ V'xHn 11 i\M i) 1\ v\l\) i v v l'i:i l i i> i> iwi■ ]11 uj,il.aliiki Ih«jI iln » tli>> i i n ,i h uiau ili>> 11 o MniuLulini n l'A-Malim* A "I t (>lllllll li< [n> liiii r»>ln>\ ī-in I I-| lnii n.en keihi Ja Ka-Ma-j 1 iin i | >.x >> M.t a 1.1 h>i 11ni, ioh«» il II) ill 1.( 1 k I lliil) U L.t ii«U ii a )hlm iid u.Aa lu'ni i,( K In, u.i k.iin»lia iMi lt . I. iM» 'uiii iLn.ilu.i i kiiua, ) ail.'i.ili Dt la Mjl.n,jk il.uii, .unij M.illiui i, I kiiiki»»- 1 ! f lm lim m.il I.iua l ka luui.i I.L .liui ii Ka | \\i.\iltfinuku t e koiiei iimu «ala k.iliii hdii.ii, ī W .nlua i lnaa bui uli.l lii'U .u-oili', i. l nid ln'luliulu liui uu tnn,i iuau Tuab> e ki l 1 .hikli.i liiu k'lii uoliiii īa a iu "Mni uei n Liil-aikiMiiiw <111.1 ■< K.ici>j I.Uokaliiiii, e lihilj>>i uiai i Lm.i u Kiiualiua, ī hun hololiolo m. ii t malioe alu o Willll.l () b> kuiuu ii.ii <i k«-ia uukej maki* anu o u.i kaw£loin.ikualun nei ī kei'i imu kmki i knna uiiiu kaikualnm', f lioihoin ul n i rii.vu |>.iam j»i uo liu ti> il,f>i; .»nu, ju iid ku lau.i hau.iui.i m,i mu j k.i ruau;i\\,t lmuk,thi \m . h'iimu [ .ii k iii.i mnu nnliiiM il> UIO.i 1,1.11,1, 111U [lIIIIL ll I.l'Ul Uaiuilin limi .iKu vi u M (Uiiik'iliini, imf l.iiiinha ilh' I.i m i kimu n 'iii uulu L.ilin i> lioi ]iu iin> Lu l.uiii h.iii.ii i W.ulua e iioh" ;u, "iii H« k.iuoliu iuiii kn l.iknu h.iliu k.ukuaiiiiiK» i lmn )>itjiiii n Kiiw« lo 111 1 I)A 11l |)«'II '1111, Il.ihui.l, 11,1 liill liku '.i iin i i.ni »\.i|ii < li'in.ikiik» ni'i uu' ku lii,u.\ li.iinii i,iv Kiinelo a īiolin īiiii Vaihu l'.i limlini iuui ln iiohiii i) Kiienuki)ii)ijl,iiij i li.um ieiki i.i Kaualui.l ,i ii<i]i<i uii! k<itii (n.iu kaliu ma Wai 1 u.i l£likr nolioi iuc k.i uji>:i ni.ui uiii \>,i a lji,i lt 1d i»ai tu> ī u kak'i'i nii, k.l iVI i) na iuii.iu i 1 'kin miic kulii niuniiili .>uli,i o ku liooliuua ami u iui ku)iui\.i, un maklia juln, a ī i»lf ki\l u liniiiii {iih.i, 1 k.iln kuki im» kaiu ki'ili i. o iiilui j ka i>uni ulmiin Imol «lii, uo i lioiil.iiiiiii !»i i> iuiL'imknol'iliuu i k.uuv keiki m K»l\t'li>, ,1 |lfl,l llulUM 1 llOuUllllUlll !ii Iniin ' lim i ini in»l)i>,' knj»n n Knv\i 1 hii u' u «'nn k>i jM.ii, lt nolin um a k n n Lei.i piii" kiMk\, lii nia\m« i WnW kw \ia ii.il.ii* n'ii >iitl(Oni.it jm m'iiuKanul» auiu Kim i*mi i in» nu kitm « 111 'VI 111,1 I k.l 1 lliu kl|ill I)ll> |,n lu.ua. 1 nliimn Kf uea iifi li ui j»in k< iki 1 kn iiiiuin n m .lni.ilni) i) ki) likt>» wnu kuio i' ic k.iuii,.i lino i!ui
I '111 .1 '•). (1111 „I, „ iltl M>III 1 J».IH ■fl■ ■ < \ 11,1 11l i' ll" l 1 I 1(11 K tlW i 1,1 ~ , 1, ,„ , i 151 i'-i.i ii i ni ilv>» nln I.i' īuu i„ i i 1 I ll' •Ilv l .U||t 1.1. V M,V ' H,l J,l| kiu i «V j ni.ii i) !w /iJn, ,i D Kuiihoa iialiui, lcc .ii'ia m« d|,i c kmi* iujm Lalm i i |_ IJU '■ k«-l,t anii Viiii ano, Lt u-o ilie, 1..» m,iu, Wa miikmiiukii M r i]t? akn jVka, n Kanelo, jt»ht .('<• o keina lUUU kll|.llfj I JJItJ , i, t ~| L a, n° kna, elik. n, e UU n MU (iln n]iin ae I.i (> ka hutu nui ,i i,., «aln '■Ji nmknh f unKe mui a i i k« .m aine ka i».»ka ana n K.iv\tlo, mj ku. ike kiliikilo ao <»j.ua, ike Kil<> lniii, ka pu)e j m e ki uulaiiu akiui E a'ua'u iuau ,iuji kmia in.ni walu kahu Lauui i rt u, u k,i uuUnii i ke akna Va mui e ku .u ika nioku A uj. K.ol »li« „o „ Kavu- U )a i ufl u a o ana a ki>na mau w jhi kiihu luiiai ]kj liuukinakd mnkm l«i,t m. ae unh Knwelii npi, nia kona nunuiia i linoiiiaka umi ni t houk-ili-mn kA ai ani 0 kj mm ai hookuhi a n.i Hahi k ihu lunai onn v L iluuiiu iu i ka U Ih>oVj,lu, ua I,iivi walt« iii» u »u liuuKhi pouui * vl. iii m uu a na K-Wipiu nei E'tt lionkaln no iuu» ai ana ; a nii, h«' Ipilukiiinn īiu, u knna ni'nni.i ii<> ijl i jiii ]■ » )n, ,t, 1,,! | i-M' iil H!.I, /ji li iu lim i l.a.ka)n ik.i i>m e ,u ,j mnrtn\, ii koiui ui.iuiia iii> i.l ,i }>i. i.i I i, a, 'i<i iii («>, i |uik« kii la (i {. p■eiln lil nl nl'i, lnmlnlo hoii oii <*-ii 'V iii i f ioi i Li loln (mi. kl',l) l' .11 II ll| l Ul.l k,l k'UIKUI 11111l *iu i ki- inuikeii t. kiilll hi au. Inn ) ki* iili;iiln ke lc»iii/iu ai itiii ii ua Knvel<i ii<*i, .tiu ,i k.m )..i ht o J.,ilm la an ī I-i 11īi,■»i 'U nU, l; l tinan h'lll 01.1 O . lnjum.iii.in.iiiiii «iku ii i » ihi kii[Jiirui i ke k.ilm .u ii.i u.i iniH'puua Ji.il ela iii nui i\h)» iiti ,i l.uia, .1. iki- nmuli l.uia L k.i lnji' A 1 ka'.i l.i, liiini' ui.ii lj tl"UI ikule i Liln !u.thiiß " Vchr iiii lit* pihkui <i k.'ia i'.i--I>i'l.i ai o kn luiiu ,i kiiii.i, īii i ii lvii k uiu waii l.i imli.i \ki ii,i k.11)11 kl lli'l 111 I 1 k(< 'lhl.llll (i ku k LU'l luilU U 1,1 ll'.llH liH'll.llu , ,tc in i noiiin k iiin mli i īl i'i.i ki- j k ilu Kmi.u i lil.i īii l - Ki kiiiii,i liniik.llll lii. lIUII, lumkalu ,tl ,1(11 A iiu V i'knlu nlthi aiui lnn, h'"ikulll la plllll, lllKlkllhl 111.1,,|HL J, 1111 t i> k« kaiiu hnn.ii Kuh ilm 1 l! imilinnn nuhni ka ai i« nnn r> ka ai e kn kmin .uii 0 kn j>i)iki'i n i.>, anlu u Umi.i ikiUivii i kiHNnl uh\, i nounon m.u kiuu i nn ,i wilen imk'uluu'i i l.iua M.iha .» liln konn nuunn.i imiii mu i;i l.in.i, u, ulo hoi ka )mn) ina q llu inai ] ai «iiiii i k.i ai, «1 ki me ka tn<\i mau īaia 1 iuv la ī l:av hopo nei "
N,ni '' 'i'" '' ■■ i ) :i( ihim i * u.i 11. >ii n ! ,i. ! ' 7 U I ,| M , '"«M. l/, I | /,,1 II ] | < 1 1 I «■..1.1,1,,,. ' i. 11, . 1,, (I|l ! *"> t 'l' l' ' 1 1 " 1 ' 1 ' 1 i > ~i i rif • ' ' ,1, , Jt ' ' " 1 ' • L M , ] 'h i Ihi'il»' (i, ' U i,[.| t ' i ',l t "' 1 '' '' i" i " i Miai, | 'i'" rl'\ i' n!, iii i >,(,( i,| |1- i' 'ln t! 1 n," 1 ,l| l, „ ~ t | ,! 'i ii t -~,1 «, n , 1<lU „ , :1" '' 1 •" ! ■1" 'i! 11111 A,i i I \I. .1 U"}.M| t 1 ian I,| I „,,1,..! \ 1 ' 1 1»*1- i l'inni i Ki I | 'n ~i,., 1 ,i,, ,Ul i "1 1 ' 1 », li!.< ii i► i, 1 «<i, i ViJ Ht 1,1 ui \ U ,lni,n , kniu 1 » ]~iln u ' K t [11,11111 \\ ,i ,i k t 1, ,|, t o vu IIMU j <*l> Hiiikul, iii i i n.i w u ni l ! (w.i Ik i» ui (iiii |,n,i e „] L . 'ti » iu I ,i" ik l l»< iw ik,»i\n ke J l».iii<i 1 1 «,1 ,i ku h kalu. lu.iliim 1 k m.i n.iln tltn»Aul.' | ]•- »n, ' l',i . I k m a j,ilil> i ~ 1, i t li»V 1 » ! 1 Y\ I t i, 1 ! 1-«'U I l l )!„,!, c lan» ii )• » n.n . 1,,! r,iiiii,,ili hflii,ii i fc ni i ī I a inuLwai u V\*,n--lua.l Ke īke īli». la m, k.ui.i, aolie L lnkl U 1. lU,| j.,1111]..]u 11,1 kt Lo<m.uj,> ilii. Jn i.i>]i i auunn k<> i-a-ua frnL i «ii j 1 ti t inn Kuiiiialia nisi ,uli ,i kiiia i iiau i īho un J£ aLo iMhi, i uoi kuu i i- e jii,, , a Ra\wn>>inil. uilna < hnouu i nrn i iwo kuul i ii» 1,,j }>),]•! mn i k i »\»i ,I ii PaH' tti.it l.i 1 .vlu \lcinal uli" Kaliali,-. 'i 1. iu.ik t ,)],]. e «ii )p ( ti ii) i liiii ,j,,i )\ i), i k.t flaj k.tpu 'i ka k.ni.i imliiiiili ,i)ii Ai>lit. 1 llkl kn'il UIIIMO UIL* kou A lIU k.lll i 11111 111 111,11 lII'I UU k.l lIK'II tlnl.i ii 1 ilniu .i kiu.i i lioonia" ii i« iniii |>11 u|»ilu ihii ni i, i" alio t ll"l killl.l .1 k.u .1 , ii-ku k Ul.i i 1..i iinli ikl 11 ,i ij.i l.i, k.uia luaii iku i imLiui i l.iiu 1 . ,i n.i.i ,j 1,1,1,1 k.v iiiulm .i i> W.ulu.i ī ni«\i ill.nll.llic .1 ||,l k.l |l lll.u ,1 I. |||,| l .\ J>"U'l li' l l l'i iu Cik 1.1 ,\ V A lii ) ). I I) JJ li> 111.!' .11 I kjl)l hlullllK' I>l II I\| I, l ln.ll .(.iLiU an» e liu!» li>,i i l;n ~ Wnln.i, lolii' aii.i lun in ii 11 k.im , i-m .i ii.i niiuii ~1 ]iu i !. luu ~ ! t » „1 U.iu, ,i lc]i |ni: u iki ,iui l.i I-i m4lii i> li kihi ,'>*iii i ku', "11. 1- ...Lkl I, .... k,.H » Uwmi 11 luii iiu. 1 ii..il- i ii l i j,u 'ni i.u «. I i>.i-iil i u, Alnhi i!u (»■> k i h u k i <\ l < t l i n ,iopun.l i 1 »m 'k, i >u.\ k v hin eKi ln|, i knil > i -\i>!i 1,/ oli 1n uuiiiii li, n i|,* k i'ik.i,i- i, u,.i ki"il i . j.u n,, i ii. . v l.m 11 Ki' l»lit u. u i (iii i rn i ī !• .i U«L u V 1.. ~ ,1 1 ,1 iil.l, k A i, il.rt * 111 »1 1 » 'll' 11. L I II i K iii', 1inl) i i'iw' " I i ii il) f 1, l.i i•i.i • .. :t V ,l,i !,1.1,11,. i„. k. i' o |'ii... i■li I 11,', i L.i iI t i Lll' L il' 'H, k, II 1l» !»,,, ) li iiij,h ),lliiii, i. 'i i U „ii , i, ,i,i M. llt 11.L.l 11, , I I |. 111l ]>ll>L ' luili i,i i) ni i u I i,i • i\"lh> ir. u iK, |> i! .i i I i ii ill' a i • ka likl.-Ii i-il "I "< ' ■ r, , },uli i i !>. īn i [11i.1,, 1 > iil ili i l I," I > .U i )i'ii>
I ikin 1.1 w Afk. >, Ja i „ M.,,,» k.t !n!tm A..{. l„.i .» t lltl< | ,k u |~ lAliamnI Aliamn i l)nn l nni i) ru kmnu Uui miuin mo li. "i' i li nnkamakini n-n ī'eaikn 'iii i luku ,1 hin i j I ki mao amv <u o keia man I iM.ini 1 iu J t jJukii ,irM hoi i. i.» kiiin'i hw limn, a p t «H aku, [ uit » !• jij,> kai nJ: t i hoea m*j Ai.iw.iijMijt.il.,, ■ 'i k ine ī kiin t-li rri ikiile x\j.. 'iui' . . p [[ " E " . Jkc I a 110 kaiu 1 k • naki ke ī ha'iil u m.u I.i Xj«iji d t..i aumaK.i.i Lihiiu,i ,1,1 lei i,| o iika aei i -l-«.a.1.iu0,..k, a, '• !o i ka u ki » k.t miioj,jina .» |~! , M M iuin.i i) ko K\ua n. i lu,li.|f iin.iia lii.iuk.i, iu kati\\,twt, ti,o h lim i k- « ui.mma'u, k,v palai liuki aiim ī.i J,m jku, i.i liiu aleu a paa l;i wla aiai mu<i « kd itu a lioea i k j moamoa Alaila. _oIt.Ii» ..e U kHln i-lpuiakuk' kane WA V haukau anit oe, palia paha aua ae, « kalokalo jha ae i na aumakiu k.J,uwaa " Aulien ōukon e n a auinakua l-.iliiiwaa (i uka nei— t ' E na. ku{,uiift u Kdwt]3l(ißaakin, ka maua h.irui Eia J a traa o k.i moopun i a h.ikou Eu Jn },c ltV-iwi E kim u e nutlj.i,)i oukuu ī ki o ka hinai a kakuu E hui inana a kau-halē, Imomakiuk'iu oaaa i awa hiwa, i ī' i ula, i puaa hnva, i niu luwi ua oukou A n.i uukou no auaeai e i-ku-iaau-aiau— at i La waa o ke aln a kakuu E nana oukou i ke kululie, i ka eu e a'ea e hana mo an.i ī k.i naa, ia Haloa O Le nin, o ka eu, o ke kujiu « Upa ino ana i ka waa a ke alu, e make īa " I ka jiau ana o nei paha-pah» a ua waln elemakule nei, o ka manaira ia ī wiiea tn.u ai o loleo o ka wao laau me he kupinai ana la na ka leo o na kanaka. A iloko oia mau wav?a kopinai o ua man ii-o nei, loiie maopupo uku in I.iua ī kekahi leo nui hookal» e kahta ana "I ku »iraa-uuia" Al.iil.i oleli» rn.ii l,t irok llil' p.mleo "l l:i, " 12k«'lu a i'hi piha inanawi r> ku l.i u,i nui luhe ann i Jia ln oho u-o o keu .uiii a i» ku nn ha iho 11 d«j i "K 1 iJ'i i> I .ilii m.il. ;f«. i l'.me aui ji i k.i.i luiiniio I i inilu k i w.i.i o l.i lun.u ,i i ii'. u.i liifo»> ke akiii H nlun kuu ' (ikoUui lui manawi īlm Jj 1111 'a 1 tia ihle īlw ai 1 11 'eil .1 ' kalu wua 0 laUa, a lioi aku 1j O ka mta kupanaha a la'M iki 1 ikt' , i>il Le l ihahn n'ii_ o ko !jiii j ii.ail . ■ n. 1 (uu aT 11 , i.M 1:.. l' iik.ili! i 1 »- J nui uul ih ]■,! ma icii u'wi i'-« ltf,( iuit kaiii .1 L.l'l j 1 Ijji' 1 ai 1 ka n 1.1, .1 (i.ila 1 jj IU »1 min » 4 kupnp.i v kt« k>> ... . uki«n .N.''» s)tkl 14 1 11. 1 k» lk* J lil īii'i ,j>'ijio 1 ki niHA 11 ir 1 ' 1. n , 1 L»i 1 ilaln.L 1 kin.i f ike 11.1 1 1 h<">)uauau ul la nat bua ni;,na , 'i Lui 1 Ji»Ji«» ai ma na na laauiu.» ! il'o • hki im k 1 uu.na •> 114 £. «niu lddii, ka nakeLe o aa lali lja,i 1 I>cl4 wak aku Uvoiu.ui 10 p 1 1« ]j nohoi Liu. 1 aalio ha>.,' t l 4 .u 1 ! (U.i i U>h< ai I "Ni.ua J>< t' i'un i,''i .v» \> .li.i ) ki .4 akmui 1 hiui 'lm I, . 1 j i"> k i wu o k.t iiiiiojnii . 1 la'īoii j
j<* li»' 111 1 L ll ,1 Wnln i 1 i,, 1 i" uhahi.l,,, ,1 > j> u l'iha hni Ifc k. 11 1,, , f(l| ! kti(. 1 iha |,i,] u<l «, . > ( |^ ' "U.k.i"„ • ) 1 1 11 "*hi lu ihn , i„, na , nii ln In».liin>j"*r X • 1.4 hnt]ll , uip ka hwuun iii. aJ.'i, D rl,oi 1b« olUo p,u "Km 110 (, iln r , k.i h, a „ ikdUi ka ii. f a iion.i, ki Lilukn -iiui' ka nakeki* a l-.vu 1 1,,|„, n jmn 4.1? hta!:a,. , u l-nnuna m« j «' lakeu Ean.mi «al» k n.1.1l'lu., ke ala i hlkl 41 1,1 v«ileu a k.t huui 1 kaua ' Lu n WaiJua " l'a h»'lfc nohw a ino'.Lulelni, hu..i ua n.ui tt,ihi U<i., Lulo. uei 1 ' a«lulH i: n u {laiiat ' " 1 " 1 ■' "i 1 1 mooimna ( a u.i.i, 1,0. , .aiu ,„ a , , |UI dna •>kol.i,u Imi 4kn la lma nm n».Lm 4 kim iho, 11111,111 ](1 n l x hanai (Kiiui'lo) u J.mj (-We I pai. I