Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 37, 11 September 1908 — Kahua-hana o ka Aoao Kuokoa Home Rula. Aponoia e ka Aha Elele Teritore i Akoakoa ma Honolulu, Kalana a Mokupuni o Oahu, T.H., Aug. 31, 08. [ARTICLE]

Kahua-hana o ka Aoao Kuokoa Home Rula.

Aponoia e ka Aha Elele Teritore i Akoakoa ma Honolulu, Kalana a Mokupuni o Oahu, T.H., Aug. 31, 08.

Klv KIīKALA aku noi makoii; oka Aoao Kuokim Homo Knln oia kekahi o n.-i Ao;u, Knl.iinina ma Hawaii nei; ama keia. Aha KloU; i aluwkoa maloko o k<- Kulanakauhalo o Honolūlu, Kalann- a Mokupuni o Oahii'Terilorc o Hawaii, ma keia kc h«pai ho*! nei ia i kona kupaa ana mamuli o r.a Loina Alakai i hoikeia nialoko o kona mau kahua, hana mua, a mawena o ia niau Loina, eia ka mea ann nui Joa: Ka Pono Kaulike OKA LehulehU me ka Nana Ole I KE ANO 0 KA LAHUI AME KA ILL Ke hoike hou aku nei makoii i ko makou ahewa ana no na manao ino i hoopuka pupuahuluia me ka noonoo pono ole e kekahi poe kanaka o loko nei o k'e Teritore, ma ka hoala ana i na iiinau pili lahui ame ke ano o ka Hi, i mea hoi e hoinoino wale ia ai na manao ame na noonoo ana o ka lahui Amerika no ka Lahui Hawaii; a ua hapaiia ae hoi ia manao no ka hoinoino ana i na kanaka Hawaii maoli iniua o ko na aina. e. Ke mahalo neLma-kou iaPeresidena Ruaavela no kana raau 01010 i hoouna mai af i Hawaii ueū ma o Mn Jamee R. Garfi e ]d, ''Kuhina" o ko Keena Kalaiaina ka olelo hoi i hoike mai, he makemake ka Aha Kuhina e noho nei i keia wa e hoolilo ia Hawaii nei i Mokuaina. Ua kulike loa ia olelo meke kuahaua kohu wanana i hanaia e keia Aeao Kalaiaina aneane eiralu (8) makahiki i hala ae nei, o ia hoi ke kuahaua e koi ana he mea pono ia Hawaii e hooikaika e loaa ka ae ana a ke Aupuni o Amerika Huipuia e lilo o Hawaii nei i Mokuaina. Ke hoopaa nei makou i ka niakou Elele Lahui i Wasinetona e nonoi aku i ka Ahaolelo Lahui e ae ia Hawaii i Mokuaina. A ma keia ke aoia nei ka makou Elele e hana like oia tne ka Aoao Kalaiaina ma Amerika Huipuia e kakoo āna e loaa ia Hawaii uei ke Aupuni Mokuaina. Ke kue ikaika loa nei makou i ko Hawaii nei hooponopono ia ana a hoomaluia ana e kekahi Komisina mai Wasinetona mai. No na makahiki he kanalima (50) aoi i hala hope ae»nei, ua like o Hawaii nei me kekahi o na Aupuni Mana Nui maluna iho o 'ka ili o ka Honua; a o ka hooneie ana ia Hawaii i-ke kuleana ame ka pono o ka hooponopono kuloko ana iaii iho. he hoemi ana iho ia iaia iho i ke kulana aupuni hoopili wale a haahaa hoi; a he kaili ana aku oo ia i ka pono koho balota mai na kupa Amerika aku ma Hawaii nei. Nolaila, ke hoopaa nei makou i ka makou Elele e hooikaika oia ma na ano apau e hoopahuaiakeia kumuhana maka ewaewa nui wale i hoouluia ae i mea e hoonele loa ia ai kanaka Hawaii i ke kuleana o ka'hooponopōno ana i na hana o ko lakou Aupuni ma ke koho balota akea ana. Ke hoopaa nei makou i ka makou Eiele Lahui i ka Ahaolelo Nui e .kiai.oia i ka Pono Koho Balofca j kukuluia maluua o ke kulana kanaka makua a maluna hoi o ke ana ke kue nei makou i na hoao ana apau e hoonele i ka hapa nui o na kan'aka Hawaii i hiki ole ke karaailio, heluhela a kakau i ka Olelo Beritauia. Kehoopaa nei makou i ka makou Elele e hoololi i ka 'Pauku 73 o ke Kanawai Kumu 1 loaa ai ka mana i ko kak. u Ahaolelo kuloko e hoololi a e hoopau paha i na Kanaw.ii Aina o ke Tetitore o Hawaii; a i ole, na ka Ahaolelo Nui . t aierikaHuipuia e, hoololi i ko kakou mau Kanawai Aina i- kupono ai me lia kulana i ikeia ma Hawaii nei. ~ E hooikaika no ka makou Elele e hoololi i. kā Pauku 55 o ke Kanawai Ki;mu o. ke Teritore o Ifawaii i loaa ai ka mana i ke o Hawaii e kokua i na poe Amerika noho home hookuonoono a mahiai hoi. ; . Ke kue nei makou i ka hoololiia ana o na Kanawai o ~A.merika Huipuia e pili ana i ka Hoopaelimahani ma o kā hooholoia ana i Kanawai Kuikawa i mea e hiki ai'i na Hui Kalepa 0 Hawaii nei ke luiu dala no na lilo o ka hoopae ana mai i na paahana iloko nei o keia Teritore. E hoololi īka 65 o ke Kanawai Kumu uia ka hookomo ana i ka huaolelo ''o" maloko o ka lalani 49, a i ka huaolelo "maloko (iloko)" i mea e hiki ai i na Kalana ke aie dala no ko lakou mau hana kuloko iho. ene ka haawi ole ana i na Ralana i ka mana e kau i na auliau oialun'a o na waiwai paa iloko ke _ , • E nonoi aku i ka Ahaolelo-Nui i haawina dala o Hookahi Haneri Tausani Dala ho ke kuai ana i na kai lawaia Konohiki no kā pono o na makaainana Amelika. , Ke hoopaa nei makou i ka makou Elele e hooikaika loa oia imua oka Ahaolelo Lahui e loaa mai ka ike ana a- ia Ahaolelo maluna o ka hoopono oiaio ame ke kaulike e hooko mai i ke koi a ka Moiwahine Liliuokalani i haawina dala kupono maoli i kulike roe kona kulana mua elike me kona wa e noho ana i Moiwahine no makou. A ma keia ke hana nei makou a ke kukala aku nei e kakoo a e hana aku ka makou mau Moho holo balota no ka Ahaolelo 1 keia mau kumuhana; 1. Ke kue loa nei makou ika hookaawaleia ana o kekahi haawina dala e ka Ahaōlelo no ka Oih)ina Hoopaelimahana. 2 Ke kue nei makou ina haawma dala kuikawa e hookaawaleia ana e ka. Ahaolelo no na hana imi loaa ponoi & ke- . kahi poe. 3. Ke kue nei makou ina hoolilo waiwai ole iloko o na Keena Aupuni. . • 4. Ke manaoio nei makou e pono e hooliloia na loaa o kela aine keia Oihana Wai iloko o kela anie keia. Kulana no nahana hou amo na hooinaemae ana i na Oihana Wai iloko o kela ame keia Kalana; a ke hoopaa nei makou i ka makou poe Moho e hooholo i Kanawai o ia ano. G. Ke hoike nei makou ika manao he mea pono ke kuai akn ke Aiipuni i kekoena- aku o ka Aina o o Aala' e pili la me ka Paka o Aala no ka hoomahuahua ana ae i ua I'aka nei. i hele ai kona nui a hoea-i Aala Alanui. G. ona loaa laikini apau e hooliloia aku ho ia no ka*pomai* kai o na Kalana, 7. ona Uku Hoopai anie ua Koina e loaa ana maloko o na Aha Apana apau no n» Hihia i hoopii hoohalahala hou oleia i na Aha nialuna ae,.e ukuiano ia muuloaa iloko o na Waihona I>ala o kela ame keia Kalana, a e lilo ia 'mau l>ala i Waihona Kuikawa no ka poniaikai o ka Oihana Makai o loko o kela ame keia Apanu. N 8, R hoololiia ke Kanawai Laikihi Kuai Waiwai i uku ai na poe Ona Halekuai no ua mau Laikini la ma karatio kaulike nialuna o ka huinā helu aahau waiwai io e kauia aiia maluna o na waiwai o loko o ko lakou niau halekuai, a i oleJa maluna o ka huina loaa oiaio ma ka makahiki. V). E mahele kaulike ia na loaa auhan mawaena oka Tērilore ame na Kalana. *— _ - 10. K hooponopouo hou ia be Kauawai Mai Lepera anie ke Kanawai (). J. M. POEPOE, Lunahoomalu. H. L, KAWEWEHI, Hawa'ii, J. N. KOOMOA, HENRY MEHEULA, Oahu I)OOGLASS KAONA ■ " \Vtt. KAHLBAUM, 6, L. PELEIOHOLANI, " X W. HOLOUA. JAMP;S MOOIKI. Kāuai. J. H. -IMIHU, Oahu, 8. K. MAHOE, " . O. K.POEPOE " Kahiliaulani, Hale, Hoaoiulu, Oahu, AujjuBt 31, 1908;