Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 36, 4 Kepakemapa 1908 — Kahua-hana o ka Aoao Kuokoa Home Rula. Aponoia e ka Aha Elele Teritore i Akoakoa ma Honolulu, Kalana a Mokupuni o Oahu, T.H., Aug. 31, 08 [ARTICLE]

Kahua-hana o ka Aoao Kuokoa Home Rula.

Aponoia e ka Aha Elele Teritore i Akoakoa ma Honolulu, Kalana a Mokupuni o Oahu, T.H., Aug. 31, 08

KK KUKALA aku nei makou; o ka Aoao Kuokon Homo K«la rtia koknin 0 na Aoa,. Kalaiuina ma Hawai nei; ama keia Al.a i .-ikoakoa malokoo k« Kulanakauhale o Honoluln, Kalana a Mokupuni o Oahu, Terit«re o Hawaii, ma keia ke hapai luhi nei ia i kona kupaa ana mamuli o na Loina Alakai i hoikeia maloko o liona mau kahua hrana mna, n mawima o ia mn.ii Loina, oia ka moa ano nni loa: KX PONO Kaulike 0 KA. Lehulehu me ka Nana Ole I KE ANO 0 KA LAHUI AME KA ILI. Ke lioike hou aku nei makou i ko makou ahewa ana no na manao ino i hoopuka pupuahulnia me ka noouōopono ole e kekahi poe kanaka o loko nel o ke Teritore, ma ka'hoala ana i na ninau pili lahui ame ke ano o ka ili, i mea hoi e hoinoino wale ia ai na manao ame na noonoo ana o, ka lahui Amenka no ka Lahui Hawaii; a ua Kapaiia ae hoiia manaono kahoinoino ana i na kanaka Hawaii m'aoli imua o ko na aina e. Ke mahalo nei makou ia Peresidena Rusavela no kana mau olelo i hoouna mni ai i Hawaii nei ma o Mr. James B. Garfie]d ( "Kuhina" o ke Keena Kalaiaina ka olelo hoi' f hoike mai, he ma>kemake ka Aha Kuhina e noho nei i keia wa e hoo'lilo ia Hawaii nei i Mokuaina. Ua kulike loa ia olelo me ke kuahaua kohu wanana i hanaia e keia Aeao Kalaiaina aneane ewaIn (8) makahiki i hala ae nei, o ia hoi ke kuahaua e koi ana he. mea po'no ia Hawaii e hooikaika e loaa ka ae ana a ke Aupuni o Amerika Huipuia e lilo o Hawaii nei i Mokuaina. Ke hoopaa nei makou i ka makou Elele Lahui i Wasinetona e nonoi aku i ka Ahaolelo Lifc«i e ae ia Hawaii i Mokuaina. Amakeia.ke aoia nei ka makok Elele e hana like oia me ka Apao Kalaiaina ma Amenka Huip\ua e kakoo ana eloaaia Hawaii nei ke Aupuni Mokuaina. Ke kue ikaika loa nei makou i ko Hawaii nei hooponopono ia ana a ho'omaluia ana e kekahi Komisina mai \Vasinfetona inai.. No na makahiki he kanalima (50) aoi ihala hope ae nei, un like o Hawaii nei rae kekahi o na Aupuni Mana Nui maluna iho o ka ili o ka Honua; a o ka hoonele ana ia Bawaii i ke ku'leana ame ka pono o ka liooponopono kuloko.ana iaia iho. iie. hoemi ana iho ia iaia iho i ke kulana aupuni hoopili wale a haa-* liaa hoi; a he kaili ana aku no ia i ka pono koho balota uaai na' kupa Amerika. aku ma Hawaii nei. Nolaila, ke hoopaa nei makou i kamakou Elele e hooikaika oia ma na e hoopahuaiakeiakumuhana maka ewaewa nui wale i hoouluīā ae i mea e hoonele loa ia ai kanaka Hawaii i ke kuleana o ka hooponopono ana i na hana o ko lakou Aupuni majce kohobalota akea ana. Ke hoopaa nei inakou i ka makou Ēlele Lahoi i ka Ahaolelo Nui e kiai oia i. k'a Pooo Koho I3alota i kukuluia maluna o ko' kulana kanaka makua'a maluna hoi o ke ana naauao; ake kue nei īnakou i na hoao ana apau e hoonele i ka hapa nui o na kanaka Hawaii i hiki oJo. ke kamailio, heluhelu a kakau i ka Olelo Beritania, Kelioopaa nei makou i ka makou Elele e hoololi i ka.Pauku 73 o ke Kanawai Kumu i loaa ai ka uiana i ko kakouAhaolelo kuloko e hoololi a e hoopau paha i na Kanawai Aina o kt Teritore o Hawaii; a i ole, na ka Ahaolelo J?ui o Amerika Hui puia e hoololi iko kaleou mau Kanawai Aina i kupono ai me na kulana i ikeia ma Hawaii nei. E hooikaika no ka makou Elele e hoololi i ka Pauku.ss e ke Kanawai Kumu. o ke T)(rftore o Hawaii i loaa ai ka mana i ke Aupuni Teritore o Hawaii e kokua i na poe Ameiika. noho home hookuonoono a mahiai hoi. Ke kue nei makou ika hooioliia ana o na Kanawai o Ameīika Huipuia e pili ana i ka Hoopaelimahana ma o ka hooholoia ana i Kanawai Kuikawa i mea e hiki ai i na Hui Kalepa 0 Hawaii nei ke lulu dala no na lilo o ka hoopae ana mai i na paahana iloko nei o keia.Teritore, B lioololi ika Pauku 55 o ke Kanawai Kumu iua ka hookomo aiia i ka huaolelo "'o" maloko o ka lalani 49, a i ka liuaolelo "maloko (iloko)" i mea e hiki ai i na Kalana ke aie dala no ko lakou mau hana kul'oko iho me ka haawi oleana i na Kālana i ka mana e kau i na auhau analuna o na waiwai pao iloko ke Kalana. . E nonoi aku i ka Ahaolelo Nui i haawina ,dala o Hookahi Haneii Tausani Dala no ke kuai ana i na kai lawaia Konohiki no ka pono o na. makaainana Amelika..; ' Ke hoopaa nei makou 'i- ka makou Elele e hooikaika loa oia imua o ka Ahaolelo Lahui e loaa mai ka ike ana a ia Ahaolelo maluna oka hoopono oiajo ame ke kaulike e hooko inal ike koi a ka Moiwahine'Liliuokalani i haawina dala kupono, maoli i kulike me kona kulana mua elike me kona wa e noho ana i Moiwahine no makou. • A ma keia ke hana nei makou a ke kuk&la aku nei e kakoo a o hana aku ka makou .mau Moho holo balota no ka Ahaolelo ī keia'mau kumuhaiia: 1, K"e kue loa nei makou ika hookaawaleia ana o kekahi haawina dala e ka Ahaolelo no ka Oihapa Hoopaelimahanā. 2 Ke kue loa nei ma-kpu ina haawina dala kuika wa e hookaawaleia una e ka Ahaolelo no na hana imi loaa ponoi a kekahi poe. 3. Ke kue nei m"akou ina hoolilo waiwai ole iloko n na Keenu Aupuni. 4. Ke maniioio nei uiakou e pono e hooliloia na loaa o kela ame.keia Oihana Wai iloko o ke!a ame keia Kalona no nahana lwu ame na hoomaeime ana i na Oihana Wai iloko o keia ame keia Kalana; a ke hoopaa nei makou ika makou poe Moho e hooholo i Kanawai o ia nno. 5. Ke hoike noi makou ika manao ho mea pono ke. kuai aku ke Aupuni i ke koen:i aku o ka Aina oka o Aalā e pili la me ka I'aka o Aala no ka hoomahuahua ana le iua Paka nei, i helo ai kona'nui a hoea i Aala Aianui. 0; 0 na loaa lai kini apau e hooliloia aku iio ia no ka pōmai kai ona Kalanā. • * ' 7. ona Uku Hoopai ame na Koina e loaa ana maloko o na Aha Apana apau no na Hihia i hoopii hoohalahala hou ole ia 1 na Aha maluna ae, e nkuiano m m&uloaa iloko o na Waihona Dals o kela ame keia Kalani, a e lilo ia mau Dala i Waihona Kuikawa no ka'poinaikai o ka Oihana Makai p loko o kela ame keia Apana. 8. K hoololiia ke Kanawai Laikini Kuai Walwai i uku ai na poe Ona Halekuai no ua mau Laikini la ma ka ratio kaulike īnaluna o ka huina helu auhau waisvai io e kauia ana maluna o 'na waiwai o loko o ko lakou niau halekuai, a i ole ījju. inaluna o ka huiha loaa.oiaio tna ka makahiki. I). E inahele kauiike ia nu loaa auhau mawaena ok« Terilore ami' na Kulana. - 10. E houponopono hou ia ke Kanawa' Mai Lepera anse ke Kauawai (>• J. M. 'POEPOK, ī/mahoumalu. H. L. KAWEWEHI, Hawaii, J, X. KOOMOA, HENRY MEHEULA, Oahu I)OUGLASS " WM. KAHLBAUM, *«• «. L. PELEIOHOLASI, " J. W. lIOLOUA, JAMES MOOIKI. Kauai. •I. H. .IMIHIA, Oahu, H. K. MAHUE, (i. " • Kahiiiaul.ini, iiaie, iU.-olulu, Oahu, AuKU&t 01. 190ō.