Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 24, 12 Iune 1908 — Ke Kumu o ka Hoohui Aina. [ARTICLE]

Ke Kumu o ka Hoohui Aina.

' , Aole'uu i! hoolo ima m> īio'u kakoo ana i k;t m;u>aq aine ke kiiiiuili!fr,ut-hoohuj ainu.. .Ua kamanuin..Q. Il'awaii holoukoa ia n>L>a, na .Ro :>liW aiiu* na j>oe k\n: poai. lioialiti, oJuki> o. iia 1 n o auim'iune ana. na poi' waki'L' jnnm k'ahikn ame na poi: uiuUee i ka n.mto —0 ko aupuni no ,ka li'hulolui ia ; n o hooiH-iuoponoia hoi ,ma,o ka. luliulohu, a ,uu l;a j>jniaikai hoi u Ua k-lniii-im ina o ko ■koli'o l>alota niiu i;i n Ua k'luilehu. 0 k:v hui ana o lluwnii'iu'i iuf Aiuei'ika Huipuia, a i oie, ine kekahi au'|j«iii o ae, lie .uinau .waie iu> ia no ka nuuiawa e kali aua nu ka wa o'oo a.i. A o kn, ilui aiia o luua il.'iJo; a o ka pii ana ao o lalo iliuia. he? kmminianaoia j. wanaiiu oia īoa.i o ko Ua\vaiī noi poo kahiko. 0 ka l.ilo aoa o ka iiina i ko kai; wahi a ix«oi>uhipulu> aole in i hoouiananaloia ina ka lilo ana o Uahu uoi ia Kahekili, auk> hoi ia Knuiehauioha, aka, ia Amurika Huipnia no. Ua'pii ao o lalo a kau iliina, a ua iho'mai o hiua ilalo iH'i, l!a ko ia olelo waniina a kahileo. • A he moa iiiinaniina. nui Uo nae i;(. Aka, uapaa.ka wanann a kahiko. 'Ua "hui ,o ' Maw.iii ■ noi me Ameiika Hiiipnia' ma o kn lioohui aina ia. Ho liooko wale ana 'no ia i.ka oleio waiiana kaliiko :i ko 1.1 awaii'noi poe kauhi. 1 ko'u ike ana i ka hulihia ana o ke Anpuni llonakia (Alii.) 0 Hawaii nei. a'iMi ne hi ke ;uipuni, i kap.iia Tlte Provisif»n:il Liovormiient.ii iuailnila ōiai a ke Aupuni liepuhalika, nwlalo ,o ke Kuniuk.mawai o IS9-1, ua maopopo loa ia'u, aohe nuuia nui nialalo iiio o ka iani o kaohi ia HaWi.ii ;iei mai kona. lele pankiki ana'ku a kapoo iloko o ke Aupuni, o Ai)iorika Huipiiia, ma ke alahele o' ka.iioohui aupnni maoli .(unnr..\al.n>n), a i 010, malalo palm o ka hoomalu aupuni (protōetoi'ale) a_;ūiu'rika Huipuia inaluna o Hawaii nt-i. Ua hoikeia nia lea L'auku o'Z o ke Kuniukanawai o 189-1, keia mau liimok'lo; .''lle mana ko ka Pemuiemi., me ko apono o ka Alia Kuhina, e hana i iid kuikahi me na aummi o, malalo nae o ka npono an'a o ka Senate. ."Ma keio., ua aeia a ka Porosiilcna īno ke apono aiia o ka Aha Kuhina, e han'ā i I\hiisaui Hooiiui Aima, a 1 ole ia, oiluina kalepa mawaena o ku Uepubalil;a o llawaii nei amo na mokuaina o Amei'ika Huipuia,'aialalo nae o ke nponuia anii- e ke. Senato." Ma ka noho mnna nna o ko Anpuni • Hepuhalika o 180-1 o Hawaii nei, ua kuio iho la ia ma kq auo dc jarl<> ame dc (ma. ka oiaio » ma ka mana). Aia a loa-a he' maua nana o' ku--lai u lilo i moa 010, oia wale no ka mea e hiolo iii ia Aupuni. A uini, aole hilei i na ko hoohio'o ia aupuni, nolaila, ua hlo ua aupuni nei i Aupuui -Mana;' a uia ūu ano, ūa liiki ole ia'u ko alo ae i ke koino kino ana e kakoo i ke kumuhana iiooiiui aina maoli (atinexatiou) aole hoi i ke kulana aupuni prah>clomle (hooinnlu). 0 ko aupuni hoomalu mai a AmOrika ia Hawaii xiei,-oia lio Amerika Huipnia hopinau ana mali ke Aupuni llepuhalika o 1891, e mau no kona ku ana pela, mnlalo o ko Amenka Huipuia mana hoomalii. Aole au i inakemake i k'eia kul,ana aupuni, oiai.-he kuhuia aupuni ia e-loaa ele ai na pouo nnricqaiiiana Amnrika lluipuia ia kakou" Fca L'ahni Hawaii; uolaila, k'oiuo leino uu e ka i ka lau "poliuehue,l m-le lnkou a nele kakou, a na Ameiika kakou ejtana mai iloko o ko kuulike me ka hoopono, nie kuu inanaolana, a loaa mai ke Aupuni Aiuerika ia kakou nia lee ano Teritore, oia uo kakou wa e hoolokahi ai ia kakou iho liui ka a'oao hookuhi, i hōokoia ai ko Amerika 100 e olelo ana: "Na Hawaii e hooponopono ia HawaiV Un kokoke loa e hoihoiia \aai ke Aiipuni Moi ma ka M. 11. 1898, ejic Aupuni o Amerika Huipuia. O Albort S. \V-illis ka Elele'Komisina Amerika i hoounaia mai i Hawaii nei.no ia han:u Ina i liana hawuwa ole ia ktia ola nui a pomaīkai o H;v"waii e na poe na lakou e a'o aua ka Nohoalii ia wa, ina no, ua ku hou ke Aupimi Monakia o Hawaii; n uelo nohoi kaleou i na pono pakaainana A.nlerika e paaia t iei e kakou, a e hoohaua hikahi ole hi pei hoi e kakou,. i niea e oi loa aku ai ka oono anie ka pomaikiii c> ka Lahui Hawaii. I inea e hoomaopopo ai na Ilawaii i kc 'kumu i ole ia mai ai.ke Aupuai.Moi ma ka makahlki 1893, e unuhi ana au i ka Palapala a M r . A,lbert S. Willis.i lioike aku ai ia PereSideua Kalivalana, i kakania ina. Honolulu nei, Nin'emnha l(i, 189.'!, ka palapala hoi e hoike ana, ua kulike loa ka' manao o' JōHeph 'Nawahi me ka luānao e olelo ana e okiia na p„o o ka poe kipi a e haoia ko lakou miiu waiuai, ina e loaa a e ku l.ou ka uana ' Aupuni* Moi ma.Hawnii nei.. 'A.le loa o'u inakemnko iki o 'liapai hou i keia iiuinao hoonhihiia noo,doo; aku, o olelo mau ia mui a u t: knkoii Ilawaii ilio no, he ''hoo-pu," i'iolaila, hoiifh.no hi au i kein nianno. A oiai hoi he inan la koia no ke kanikau lahui, o wuiho n„a a.n i ka'n unuhi ana i keia palapiila ao hi a pau nu la k,„ikau o kakon. Aka, a.-lo uao au 0 he'wa ke lmike ae ī na olelo a l\lr. Willia, 'nia lokn o ua palapahi 'la, penVi: "In eoiu'i'i'HuUon wiili * * •* Im ,| :llw , vUh f | (lM h Nuwahi, it ,was plainly oviileut lhat"tlie ■• ——'.m* impiieil .«oiuk-miuilion of the eoii»mution of IKH7, wris fully hulorfi.;tl h.y Uiem.''. (WiuKi'kam.'ikamalio pu .iiia ino * * amo.losepii Nuwalii nohoi, he moakaka loa, o nn olelo liioihcwivno ke K uiliukanawai o 1887, ua kakoo ]>ih;i ia ia e la.ua." I ko'u hoomaopopo ana, fto lo o lioi ana ko Anpuni-Moi,-ua hala loa aku ia iio ke ala hoi ole m :i, uolaila, liooholo an, e'aho ka na'i,ana no ka hoohui aupuni me Anioiika i 'loaa ai ke knlnna. anpuni makaainana o Anieriku; a ma ke kolro halota ana a kit lehulehn o loaa ai kit po.no i ka Lahui Haw.nii, nolaila hui au mo na hoaloha V. K. Mopkin», J. 15. Bubli, H. K. Ka-m'- I> -P. Naono, 11. IL lhtker ame kokalii poe liawaii e ae, haim i Menioi'iala, ri.ii kainoa o |ca lli,i Lal.ui Hawaii (Ilawaiian Kaiional I/eague), a waiho akn ln makou'unua o na Mea Ilanoluino Shell>y M. Oullnm, Johu T. Mor#in, litjhi)rt 11. Uill, 8. 15, Oole, ame \\ r afl,er K.l''rear, na KoiniHinn o Aiuepika Iluipuia. Mniokoo koin palapala Monioi-inla, eio na Kumu noi, n.e na hoakaka: i, V- K< ī " lul .• -aiponq.no na pomaikai o keia J ue Aina, ke inanao nei n.akou, me k:i haaiiaa, oia no ko AupuruTerU,orui loaa (ai) lio Kanawai Kuniu law) me' ka aua o k,a pono e lawolaw., i ko makou nniU liana pili l.ooponopono Aupuni kulolio i kaupalo ole ia, a i.kuo ol» hoi i na pono o ko Aupuni Huiia o Ameiūka Huipuia \Mtsr* 1 Ciov-' crnment of iho United Wn na kuimi o ko makou koi ana i Wia kulana aupuni. ff~Un n.aa n, a kou,iloli«, o. na ma.kahiki 1,0 kanulima a oi i hhla ao „o, rna. ka law-lawo ana i pono makaaina.ia „i kelakola ilnko o kekah. Anpuni inium po„k ( l a a kuokna hoi. . fr. r A mn 'ka hoohumk „-,n oia ponn «nnlea.aiimna oi leelakela, u, nlo t a no makou loai ka,l.un,ilui,ni u i,r,a aku ilokoo hihia p,h Aupuni kmviiho. nie k* haawi njlil nku j Jm pulft . m ' l «»« ' k '' »..!«> wniwni o ua n'iakaainiu.a o ,mt aupuni e «e, ma ko.kaana lilce.a,,a Imi i m, liono" aino i.a poniaikui i loaa i ke aiimini Wan iui,. n hnh,. t n,,!,,,;. Aohi. i-pttUr-