Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 40, 18 Malaki 1874 — No ke Komo ana i Koa. [ARTICLE]
No ke Komo ana i Koa.
I o'u kini lehuiehu mai ka la hiki a ka" ia kau, alaha oakou, fa'u i aiawa ae ai ma na kihi o na alkaai o ke kaona o Houolulu nei, ua halawai fS«i fo)'a mau kii onohi me na hooiaha. a MoOlihia Kaiakaua ame kona KSfeW e piii ana no ua Kaaawai Koa, "ba iuKikuhi, a me na hooponQpotoo ana o ka Oihana Koa o keia maaawa.
| Ua ku au malaila me ka Do<lnoo ana ina | mea a pau a'u i ike ai'no kekahi manawa i loihi, ua ninau au ia'u iho, aole nae he mao- | popo, ua naiū wau me ke au ae e lo»a kemea nana wa« e wehewelie moakaka mai i na and o.ka oīhana koa«o ke au i haia, -kona pili kaumaha ame ka o'uolu ; u me | keia au o ka Moi a'u i koho ai me kuu naau, , k«u kino, ame kuu uhane. Ua olelo iho | au iloko o'u, no ko'u malihini i lieia oihana> | nolaila, ua pouli kuu luna ike pu, no ia mea, ' 6 ku ao, a e hele aku e ninaoinau i na poe j i kamaaioa i ka noho aoa iloko o ia oihana, l mamua ar. o kuu Jawe ana e malama i ka [ maluhia o kuu aina haoao, a me kuu Moi.
Ua kuka iho iloko o'u, ia wai la wau e heie ai e oiaau, i ke Kuhina Kaua paha, ika Moi paha. Ua puka koke ae !a no rtae kekahi manao ana ō'u ; ina wau e hele imiia p laua, he hookano a mahaoi ioa paha waiu, imai ke kuaaina no' a hiki a'oa 1 kela māu anuu iluna lilo loa o koVpalena, no ka mea, o ka Moi a'u e hele aku ai e ninau, o ka pa. lena ia-o ke kiekie ma ke ao nei malalo iho o ke Akua, a ma ko'u ano iho mai na kupu«a mai, he-ahi ia, ahe weia. O kekahi iho hoi, ka mua o ke kiekie malaio iho o ka ke Akua mea i poniia
j Da hoohoio iho ia au e hele ika Halekoa ! j e ninau ai, la'a i hoopiaha ai e heie, hala- j j wai mai ta kekahi me a'u me ka ninau mai, j }he makemake paha wau e komo i Koa. Ua i aku ao, he makemake au, ke haawi ta mai | tta haina o ka'u mau ninau. Heaha kau jnioau? wahi ona. Ojelo aku au, | ehea la ; na rula a me ka noho ana o tia koa i na au i hala ? i mai kela he loihi kuu uoho ana iloko o ka oihana koa 'a hiki i ka wa i luia ia iho nei i ke au o Lunalilo, nia ka noonOo J ana i na rula e hoolaha īa nēi a me na kiihi* j kuhi aina, na Kan?twai Koa, ua oi loa aku j ka oluolu o ko keia wa, mamua o ke au o ina Kaineiiameha. Uka mua o ka hoike akea ana mai oka ft4ūi i na Kanawai Koa j mamua ae o ko« lilo ana i koa i ole ai e hoo* jbaiki ia kou noonoo aoa i ke kupono ami |ke kupono ole o ia raau Kanawai, i wue ai ,oe i ke kaumaha a ine ka ole, o ua Kana- j wa-i la, i oie ai oe e olelo iho i kou wa i ko-' |(uo ai i ke Koa, i na wau e ike mua i keia i I Kanawui, aole au e komo i Koa. Oka lua, i ,j i ke au o na Kamehameha i hala, loa na Kanaw|i, he uhau la ke kua i ke kaI ula mai ka hiki i ke kanalima a oi. | aku na kaula, e like ine ka ka e hooi hoio ai, he hoopaahao la mai ka ia hookahi, ; a hiki i ka malama okoa e koogpaia ai me j ka hno a hao ole paha, be lawe ia ka uku ! | mahina, iua e oi aku ka hoopai ro»mua o i kou uku, e aoho waie anu oe ka lona ole I , o kahi kenikeoi ao kekahi mau inaLma, a 1 | hiki īka piba aaa o kou hoopai, maiioko ! i ak'u o kou uku. 1 keia manawa, aole peia ; | ua kau pai« la ka manawa hoopai, aob eoi I , aku maouia o na hora he iwakalnakumama- i [ha me ke Uau a kau oie paha i ke kauiahao | a ifie ka poka, koe qa hewa kiekie, ok hoi, jna oielo ho»wahawaha t ka, Moi. Ua oielo j kekahi Moio Polaei o Kate V, i ke kene- ) taria uipikuaiamaha penei. "O im me»y a ! mau mea e olelo hoowahawaha ana i ke au-1 puoi, «e heewahawaha oia i kona Moi, e hoopai ia ma keaao,he kipikiekk" i keia |«aaaawaj 119 papaia ka iawe ana i ka uku 0 i Koa, ka h«hau ana o ke kua i ke .kaula, ua ! ' hoihoi ia na hoopai $ pftu qia ka hoopaa ana s |no na h£r& he iwakaluakumamaha, me ke i kau a kau o4e ia 0 ka poka.
No ka moakaaka o k» wehewohe ia aaa | i«Bai.ia'o, nolaila, hoohalo iho la au e komo i keJK,oa,i ikeoaka i na mea i wehewehe ia enai ai imaa o'u. Lawe ia aku la au i ka Hale Koa, a maliope « kuu oinamoau ia ,ana, aa kakau i&o au i kuu iaoa aaalalo o kn palapaia hootukt Koa oo aa makahiki elua. ; Haawi ia nui ia ia'ii oa daia t»abana he t nuii, iue ka olelo tnoi o ks Kapeaa, ke ma- ' | kaoa aku nei ke Aupuoi i keia mau daia, 1; iele «i o»e aie wale aku mamua o ka pau j I aoa o ka malnia, la manawa, e oki no oe i i | kou uku e like mt ka feoakaka aea a ke Ku-; j hina Kaua. . ! | Nolaihi, ena kmi o tta ene £ei, he koa au J 1 i keia manawa, a tfe ikemaka nei \n» hoo-' lako ana 00*8, ka mea e «akeenake āaa e ' komo i ke Koa, aohe iaea ua lako'i na m«a a paa,4a ai, ka ia, ke kope i me ke ki, aohe he manno hou atia aka; e lilo | aoa kahi kenikani ia Akona. Ua ka aioa ' | kakahiaka he kope, a ma N %hiahi ke ti. | No ka nai iiewahewa o ka ke aapuhi hoo- 1 • lako ana, fee hooemi nei na 'iii Koa ms ka [ hwa kapono, maialo iho 0 ka k« aepuni! ha&wioa i bo6bha akea'ai tan kek a me ke-' ia 0 aa haawioa o kela a me keia ai atui.' Nolaili, e wiki naai ookoa, 0 piha e aaanei 1 feelatta 0 na Koa, a minamiaa oukoa 110 1 ko oakt>u lohi aoa. Eia kekahi, e loaa no ttt uku mahiem kaoiele, mahope iho 0 ka pa& aoa 6 ka naiwwa i hoohiki ai, ke loaa | ole kekahi kiko eieele iloko o kou nolw aoa 'i keKoa. Ko oakou hoa. {Haiiiai. ! Halekoa. Maiaki, 14, 1874.
Ka IKE AMA O MA i«IM! I K* Mot WAHINB Ma ta Poaoao iho aei i kala ua hete aku Ba tede e keia kaialm»fcate e ike i Ka Moi Wnhme, rae ka lakou mau makaua pu. Un kuhihewa nee kekahi poe ro Bma keia hoolahaia ana. Ke hoike aku nei makoa, kookahi «ale oo Moiwakine, oia 1« «nhine a k* M« ; a o Ema, be Moiwahioe Kaueoiake kona inoa ma ka oielo an«.