Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 27, 17 December 1873 — Untitled [ARTICLE]
O «a hoololi Kumukanawai imanaoia, na mea lioi e noonoo la nna a'e liann hope loa ia ana ioa keia kau Aiiaolelo ae e hihi mai ana, ua hoakaka ia »o la i»nu mea «na ka man&wa o ka hanam ana imua o ke kau Ahaolelo Kuikawa, o lanuan i liala aku nei, u o 1:1 mau hoakaka ana i lianaia, aolie kuinu a makou e hoololi ae ai. Mailoko mai o na Iloololi Kumukuiiawai he uinikumamakaln i inannoin. hookahi a makou hoololi i kuenui ai, oia ka hoololi nna i ka Pauku 12. no ka wehe ann i ka Loīo Kuhina oiai ka Aha Kulnna mai. Aole i loan ia makou kekahi kumu kupono no keia lioololi ana i inanaoia, aole hoi no kekahi mau kumu pili laula. He mea hiki ole no ke hooleia ko ka Loio Kuhina komo nui ana i ka oiliana hooko o ke aupuni. lloko o na hana nna i.o ka lakou mau oihana, e komo pinepine ana na poo o kela oihana a me keia oihanā, iloko o iia ninaa pili Kanawai a me na rula mau, a i kekahi manawa, no na mnau ano nui no a mo ka nihimhi. Malalo 6 kein mau kumu, e pono i na Kuhina ke ui ae i kekahi luna o ke kanawai, a i kekahi mea hoi e hana ana ma ia oihana, a nana no e ao aku. oiai oi;i e noho ana he hoa no ka Aha Kuhina. Inanoleo ka Loio Kuhina kekaln hoa no ka Aha Kuhina, alaila, e kuka okoa ioa ann kona inau kuka ana, u «• hilinai no-'hqj oia ma kona iho. O ke kumu nui wale no o kona manaoia e hookaawale mai 'ka Aha Kuhinii ak-«, no-koua hele pinepine ana ina kau walii okoa mai ke kulanakauliale alii nku, no ka liana o na Ahahookoloko}o, He mea kupanaha loa Ueia, a me ke • ku ole i ka noonoo kupooo ana. Ua kauoha ia k'a Loio Kuhina e ke kanawai e hele i na kau hookolokoio i inalamaia ma ; kekahi mau mokupuni e ae, ina o kona kino ponoi iho, a i ole, he hope paha. Eono ka huina o keia mau kau hook» okolo : a he mea no hoi i hana pinepineia e ka Loio Kuhina niua, a me keia, ua hooko pono ia e kekahi hope me ka > poiolei na oihana a ka Loio o ke Alii ma ia mau Aha hookolokolo. He mea hiki oie ke oielo ia. o ka hoo- ; puu ana i ka Loio Kuhina mailolio aku o na Kuhina o ka Moi, he mea la e hoopakele ai i k<x>Waihona Aupuni.no ka mea, iloko o ka iiana ana pela, e loaa inuu um» no ia ia ka uku ma koua niio Loio Aupu- j oi, n me ke Kumuao Kanawai, Ina ua | makeniuke in no ku hooemi -ana i na iilo. ! he pono ia inakou ke oleloaku, e hoopou ! ae i ke Kuhina o ko na Aina e ; no ka ; mea, o na han i o ia oihana e like la me ' na mea i lioao ia, a i ike ia hoi ka pono, i ua hiki loa no ke hana ia e ke Kuhina > Waiwai me ke kupono, a ua hooili m'au ia no hoi ia oihana i kona mau hoa Kuhina Knlaiaina a me ka Loio Kuhina, ; ma na wa o kekahi mau hana ano nui Kuikawa. Maloko n ka Ilale Ahaolelo. o na wehewehe ana a me nu liana a ka Loio Kuhina malaila, fka nana aku, un kupono maoli, ina oia e noho una ma ka Hale iluna a ma ka Ilale ilalo palia. Ma ka noho kiuo ana mai a me ke kokua ana o kekahi ka oihana kanawai o ke aupu- ; mi iloko o kahi e liana mua ia ai na ka> j nawai, he mea ia e pale ae ai i kekahi inau lilo a nie na hana a na ahahookolo-; koio a ine ka leiiulehu no kekahi mau : hana pupuahuiu a ka Ahaolelo me ka piha pono ole. No na mea e pili ana i kekahi o na 1 hoololi i manao ia—oia ka Pauku 20, ma ' ka manao ana e hoopau loa i na lunaka-; nawai a pau mai ka noho ana maloko o ka Hale o na Lunamakaainana—ua hoo-) paapaa ia keia hoololi, me ka hoike ana i ī kekahi mau kumu, aohe nae he kupono, ' a nolaila, aole no i makemake ia. O na hoololi e ne o l:e Kumukanawai, he mea ! pono ke noonoo ia nie ke kupono, u i ole ; e hana ia pela, alaila, aole no he pomai-; kai iki, ke hana malama ole. O na !ioa-; kaka ana o kū Pauku 818 o ke Kanawai! Kivila e ku nei, i lawe ia mai no na inea ' i pili i ka Pauku 20 o k KumukanawaL ! ua ikeia, ua halawai aku no ia me na hoakaka ana o ka Pauku kumu. : " Aole no e iiiki i kekahi o na Luna-; kanawai o ka Aha Kiekie, Aha Kaapuni,; Aha Hoomalu, a Apana paha, ke kohoia : i Lunamakaainana iloko o keia Aupuni." [Kanawai Kivila, Pauku 818. E maheleia ka Mana Nui o ke Aupu-! ni, i ekolu apana okoa, oia hoi, ka Mana i Hooko, ka Mana Kau Kanawai, a me ka Mana Ilookolokolo. E ku kaawale la mau mana ekolu ; aole hoi e noho kekahi Lunakanawai Ahakakau iloko o ka Hale Ahaolelo." [Kumukanawai, Paiu-! ku 20. J Aka, me ka manao ole la o na hoakaka una o ke Kannwni Kiviln i hoikeia ae ia mnliinii, im ;i|)ono lal.iu no ka Ahaole--
lo oka 'makahiki 1872; mu kn »e ana £ku e noho mai ilol«) o la Hale i kekahi poe e malama anu'i na oihana Lunakanawai Apana, a Hoomalu hoi mn ia manawa. : He mea p&ha ke oleloia, o keia malama ole ia ana o ke kanawm, ua kupono aku la la no ke au hooponopono aupuni i hala aku la; aka, he mea kupono makaala akahele ia ma keia hope aku, a o na hoololi i mamoia no keiaotnHu. ua knpono no ka hana hou la me is noiau.