Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 13, 10 Kepakemapa 1873 — Ka Hoomalu ana i na Ululaau. [ARTICLE]

Ka Hoomalu ana i na Ululaau.

Mamua ae, a iloko hoi o ke au o ka nobo aoa o ka Ahaolelo o ka makahiki 1872, ua kono maii aku ka A»vebtiser e maliu mai na poe kau kanawai, e hana ia i kanawai e hoomalu ai i na ululaau o n« pae aina nei. Ua kuhikuhi aku oia i na kunau hoohalike tie nui, no na wahi ua mau i hoolilo ia he wahi papaa-le, a im na oma iipoiipo i hooliloia i puu panoa, ma o ka hoopau ia ano o rta ululaau ; aka,

|ua oi ae ka naauao o ns Kuhina mamua oko tnakou, ma ka ho'ike akea ana ae, [ aoie o ka pau ana o m ululaau ka mea e ! hooneleia niai ai i ka na ole; a hoohuli i ia -ka hapaniii o kfc Ahaolelo ma ka lakou mau hoakaka aha; nolaih. aole i hooho- ' loia ka bila kanawai no ka hownalu ana i na uiulaau, a pela i molia »a ai ko kakou ululaau i mohai malalo o ka maka koi a | ka mea kua wahie a hiki i keia wa, m ? ke keakea ole ia. Aka, aole makou e» hoonele i ka lawe hou ana i keia bi|a i imua o na maliu ana mai a ka Ahaolelo. e > hiki mai ana. Ma ke kilii hikina akau o ka mokuaina o Nu loka.-na puu kioikini i kapaia o na mauna Adironadaka. Maanei he aneane . elua miliona eka i uhi paapuia e ka ululaau nui i kahi wa i hala aku, aka j no kahi mau makahiki i hala ae nei ua kua ia ua uluiaau la, i loaa ai na laau hale no 1 ke kulanakauhale; a o ka ili hoi o na laau, no ka hooluu ili, a o ka lehu, no ka hana ana i na mea hoohui kemika (ehemieal). He mau mauna waiwai keia no ' kekahi mine hao nui, a nolaila ua nui na

laau i kuai wale ia i wahie no ka hoohee ana ika hao. Aole he mau laau hou i ; kanuia e pani ai i fea hakahaka o na laau I i kuaia. Mai keia pae mauna mai, elua > muliwai e kahe ana a hiki i ka Loko H%malena. a o kekahi inau muliwai iioko o Sana Laureneke, a o kekahi e kahe ana ileko o ka Hudesona. I keia wa, ua hhop&oihoi nui ia na kanaka noonoo o Nu loka no keia luku > hikiwawe ana ina laau. Ua manaoio lakou, o na laau ka malumalu o na kumu 0 na muliwai mai ka hoomaiu ana i ka la ; I a oa hoonaku ia hoi lakou e hoomaopopo j loa ia keia mea no ke hoomau anri i ka , wai, a melieota kino o ka lehulehu ; a pela hoi i ka hoomaiu ana i ka maemae a me na kumu o ka wai e hoolako ia ai ka. aina. Ma ka hoike ana a kekahi poe akamai, ua koho ka Ahaolelo i Comisina • nann e nana pOno i keia mea, a e apono 1 ka hana kupono e hana ai no ua mau ; wahi la. Oka Hon* Horalio Seymour j ka Peresidena o ua Comisina la, un hoa- . pono lakou e hookaawale i ka akahi hapalua o ua mau wahi nei nona na eka i ili 834,480, a e hoopuni ia i ka pa ma : ke ano, he Anapuni no ke aupuni; i mea e hoomalu-ai i ke kumu o na wai e kahe 1 la i ka Hudesona. He kumu kupono keia e hooin mai ai he mea nui ka malama aua i na ululaau mai ka hooneoneo ia ; he mea keia i noonoo .akahele ia « na poe ike, tr e' ria j kanaka lo<'» ; a r ohi auanei na hanauna e hiki inui »na ma in mokunina. i ka po-' maikai o ku noiau i ike inua la e ria kanaka o keia wa. Pehea o Hawaii nei? He wa anei keia e hoohuli ia ai ko kakou mau noonoo ana no keia mea, a i ole e hookuu ! aku anei kakou e luku wale ia na laau | me ke Hawhi a h|kH ka manawa e panoa loa ni ka aina, a hoomaloo ia mai; na kumu <> ka wai ?