Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 7, 30 July 1873 — Ka nani o ka Halemai Moiwahine. [ARTICLE]

Ka nani o ka Halemai Moiwahine.

| E "Ko Hawaii Ponoi" e ; Aloha oe £ oloola paha oe e hookonao ibo ma kahi kaawaie o kou mau kolamu, i kela mau ole> lo e kau behakeba ae la maluoa, i ike !fao ai oa makamaka o kaua i ke ano o keia hale raai i kakalaia ai, mai ka paka ana a ka ia i Kumukahi a ka welo ana a ka ia i Lehua. E na hoa makaaiaaaa, e boike akano aa ia oukou i ko'a oaahalo piha, aole owau wale no, aka, o ko'u mau hoa mai do a paa e no» bo nei iloko o keia hale maī, i loaa i na mai ane like ole. Oiai makoa e noho nei iloko o keia hale mai.aohe o makou hemahema ma ka maia» ma knpoao ana ia. Ua haawiia nai ia ma> kou na mea kapono a pau o ano noho mai ana, ba hooiawaia keia haie mai i oa mea ai e kupono ai no ka mea mai, a pela no hoi ma ka lapaaaia ana, ua ho!o no ke ola o na «nai, ua oi launa ole aku ke ola o na mai, mamua o na make, aoie anei keia « ka naoi o ka Haiemai Moiwahine ? Ke waihoakanei aa na oakou #0 e imi iho i ka haina oia ninan. * No na wahi e moe ai o ka poe m*i, oa maemae ioa kahi e moe ai o na mai, ua ma» lanM ia me ka naiaa loa, ua lohe no wan i ka olelo a kahi poe mai, a mako«« aoho pu nel, oa oiae ka aaai, a me ka maikai, 6 a kakou e moe nei iloko nei lemai, mamaa o ko kakoa wahi ponoi, e li. ke meko lakoa mahaio ana, pela no Im ou> kou mea kakau e mahalo nei, a peia oo na rumi a pau loa oleko, ua maiama iea ia me i» m&kaaia, a he olaoia kepooo ka nehe ana o na mai, aole no hoi e ikeia kekahi o na pelapMa maloko o n* rami.

Eia ka mea iaa oa UaMm Inii« ta oa ola euiini kalAhi aai a ot«lo aku loq kaaka i ka mea i oia ka eaai o hol oia i keqa wabi, no k» mea, ua ola aia, ua liio iho ia » oi«lo b«olca« a ke Iwoka i nea kauoaha kA m ka idm i hookuoia, oiai oa ike «m« ua aioha i ka aoko'aa, «aaklo. o fea aaoi oka Hatetoai Moiwabi«o. Nobila, e nau pu m&i no kakoa i keia, ao ka mkaw fepooo wal» ia oo maloko o kaia hab aai, kakuM o kakahi poe mai i noho a o!a, a hooioiohie ; oo o ooko, aka, aole pela ko ke kaeka ma* ! oao aaa. ] No ko Kauka Nui o koia baie mai, oia boi o Kauka MaKihiee. Ua kupeao toa oia ma keia hale nāi, oo ka lawelawe ame ka paaa ana i oa mai maloko o kaia halo nai, oa ike makou i kooa hooikaika ioa aoa ih> j ke ola o kaia iahui, a aa iiio ao hoi o» he | makoa maikai ao ka poei ioohia i aa *aai e j noho oei na kaia haia mai. ua mikkla mau i oia ma ka imi ana i na iaea a paa e hook : ai i ka Aaa mai, a me ka mea a oiaeia ai ita ooho'aa oka mea mai, he hoaakha maikai «ia eo na mai, o ka oi aku nae oaa keiki

i l)iliii, aia malona o lafeoa kooa aloha noi, I #oie Bi»ei keia o ka naoi o ka Haleinai Moi- | wahine ? Na ko oakou mau maemo oo e t»ana m> ookoa iho. ; No Mr. T. Toel ka llope Kaoka o leeia iiale mai. be nohe paa oin iloko, nana no e malama ina roai, he makua noaikai oi* no iia maū aia no boi ina kana malama aoa ke ?la o ka mea otai, ke kooialie o» saai i tM fie K?tiba N»i n»au oielo. CTa lawelawe kopo--00 oia i na mai ma na boomaea»aa ana i ea palapu i loaa i kela ame keia meā oaai, a oa aloha no hoi oia i keia lahaU oiai ma ta>* tta mao bana a lawelawe ana maloko o keia hale mai m«koa i ike ai. No Elekenio ke keuoe nni o keia haie mai, oia ka mei nana e haawi 1 ka ai ioa mai «ia maialo o kana malama aaa ke ola o oa mai, ma na mea ai. Ua kopono k» oia ma kana hana i haawiia mai ai, he hoaaloha o)ft ao na mai, he makua olaola, he oi oia, a he ninau i ka ka mea mai e oao ai, ua ike ma«

koa iaia be eiea ma kana*baoa. aohe kaeae i ikeia ka olaolu e iike me keia Hawaii Po» noi. Ua hoike mai oia iaia ibo. b* aioha i kooa lahui e noho nawaliwali nei iioko o keia hale mai.. No Petero Apare k« mea iaia ia haawi aoa o na laau i na mui, he mikiala mao oia iaa kana hana, abe malama ika maeawa oo ka hooino ana i na mai i ka iaao, a he hoaaloha maikai oia nona mai, No Jame3 Vanburgen, he haole keia, o ka mea keia iaia ba hoomaemae ana i ka bale mai, a me ka maUma ana i aa ot»i moe « fca poe mai, a laia hoi ka haawi aoa o keia mao mea i na mai, a me keknhi mao hana « ae he lehulehu wale, aia maioaa o keia 'haoie kekahi mahalo nui, no kona hoopooopono ana ma kana haoa a pau loa i waihoia aka ai isia. A nolaila, e o'o mau hoa makaainaoa, ka poe hoi Lloohla i ha mai he lehulehu, ke ike mai ia no oukou i kahi o ke ola e loaaai i ke oukou mau kino, oia hoi ka Haiemai Moiwahine, ka hale boia ko.kakoa Mol aloha Kamehameha IV i kukula ai, ka haie u: S w « loaa kahi a koaa mao makaaioana ilihuoe e laf%ao maikai laai.

I Oa ba!a aku oia, «ka, ua w»iho mai oia i , keia hale mai mahope nei i Kia Hoenamo na kona eaau makaaiioaa aloha «ia • boo> manao nmn ai iaia I Ipwn loim. Wa* iaila, e iike me ka hooikailia ana a ke kakoo Moi aloha, i kooa baawi wale ana mai i pa> maikai no kooa lahaikanaka, peki oo boi kakoa e o'a boa makaai&aoa neie e heie mai ai a komo iioke o 'keia iwle mai,li ieaa ai ia kakoa »a laaa lapaaa, oo I» mea, aohe o ka« koa pilikia ma na mea a pau oka nobo mai at»a maloko'o keia baie auii. Mai kaii oukea ma ka hele aea mai ma keia.ttaleiaai Mohmahine. ioa ua loaa koke ookou i ka aai, e pooo ao e he!e koke mai e iike me ka hikiwawee ko oakoa hoike koke aaa i ks mfo mai, peia no e hikiwawe ai ma ka bpaao ana, a na ks«faa o ieeia Haiemai ia ookoa. Atn, ina oakoo § waiho «ale am i ko o«ko-> maa m«i a M« ioa. a nwhope (nmo owi ma keia Haiemai, alaiia, e lilea oo ree fe> oa* koa «aiho ioihi ioa aaa i ko oalna «a ni meoukoo. peia ao, e loihi ai ma fea lapaaa aoa. A Bobiia, eka raea i k*a ika »ai, e imi i oia nou, ma ka HaleiMi Uoiwahine 1»bi hoi i hoomekMleaa ai,*ko In&Mi Moi aioha Kamehameha IVI wahi tm e iapa> aa ia aie ke kaaaka Ihiwali» toe kefenm<K lewil QIVi aiaaaei kehoaki aei waa iko"aba|ia p«H* ma eaa ke kakaa aaa, iloko o la waikooh» eWieeka iwlaimk» iwoke»aaant t «ai ke kea mai »wao m'a I» mel«.a s» ka nani o ka H«lem*iMoiwahioe, eM«a«* e noho maiaio iho o k» āoahi oaa iaao, o ka tiaieakeabha ioohoai. No na Lanahoopooopono, • mm ImU abto haa kepaa ko'a a»iaii. i me kakeo* ilina noi o ke*a abh*. Job, K. atasmā* {Weaii MoiwahUie, Hoom iAiMk unS.