Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 7, 30 Iulai 1873 — Pane ia Uaukiukiu. [ARTICLE]

Pane ia Uaukiukiu.

j E ka Luna HOOfaNOPOEfO: Aloha oe i E ae mai ia'u e waiho aku iloko o kou ahonui i ka'u maupane ana no Uaukiukiu. Ma ke Kmkoa o ka la 12 o iulai nei, ua ike iho au i na manao ona, a e kaena ana i ke aoo maikai a hoopono, a pela aku. 0 Ita Hon. S. N. Kakela a me kona ohana, e ano hooheneheoe aaa ia D. Malo, no kona iawe ana mai i kekahi Olelo Hooholo imua o ka halawai makaainana ma Kaumakapili, e kipaku ana ia Kakela a me koaa ohana mawaho aku o na paiena o keia aupuni. Ma ko ka mau hoakaka ana i ko Kakela ano a me kona ohaoa, ua akaka iea i ko ka lehulehu Hawaii poai anaina a pau, ooie iekoa e hoole, a kue ia enau hoakaka ana. ua apono aku nae o Hawaii Oiaio a pau iaia mamua aku o kona hookuu akea ana i kana apu koheoheo o ka maka, ia ia i hookuu maiu aku nei ieaua o kona aina 1 aloha ai oia o Amerika, m&ialo o keia mau huaoleio " Hoohui Aupuni," a i hoolaha ia ma kekahi nupepa haoie e Nu ioka. He oiaio no paha, e mahaio piha iike ana ka iehulehu hoiookoa i <kekahi kamu kula naauao. akamai i ke ao aku, a aloha hoi roe ka pumehaaa i kaoa mau haumana, oiai oia e malama pono ana i kana mau ruhi kapono i ka mahaloia. Aka, ina i hoohui pu ua kamu kula ia e ae paha i na keikikane a me na kaikamahine e auau a e paani ma ka wai, i mea e uio mai ai ke kuko ino o sa keiki, alaila, pehea ka manao o ke Kahukula Nui, a me ko ka Papa Hoonaauao ma ia mea ? eia ka hope, ua pau ko lakou manao, ua pau ko lakou mahaio, a ua 1110 i mea ino, a ua kaiehu loa ia aku mai ka oihana aku, a ieje loa ai la i ka mokapuni e, me ii» ratio, Mla no hoi ka like me ko Kakela mau iati- » ponoi. | No ka mea, 1. lieaha no la hoi ko Kake- | m9l i hoikeike ole ni i kona mau iini hoo» »ui auponi iloko pono nei o Hawaii, mamua o kona holo ana i Amenin e hoelalelaie ai i Heia hana awahua o ka lokoino? 2. Ua horfc kel*» loa oia i n?» mea ana i iohe al mai

\ ka Moi Liholiho mai a me ke kamakamailio | i atia mawaena o Mr. WylUe ke Kiiiiina o ko I ta Aina e mna, a toe kekahi Hab« o Peieka-. , ne no keia mea hookahi no, 6 ka hoohui ao> > paoi. 3, Aia aaei ia Kakela ka make koke o ka Moi, ka milimili a ka lahui e ool?o nei, a me ka ohana alii khoiehu o Hawaii nei e , ola nei, ka mea i koi poao ia e ke Kumuka- [ nawai, he kaleana iike ko lakeu i ka noho j aiii o keia aupuni. 4. Ua ike iea anei o Kai kela i ka makemake io o na kanaka. Hawaii : e hoohui ia Hawaii nei me Amerika, mamua | o kona holo ana: aku nei i Amerika e hoola- [ ha lalau ai, i oielo iho ai, "he mana ko Ame- ! rika"e-kii mai īa Hawaii a iawe aku ke ae ka Moi a me na makaainana.'' ! Owai ka Moi a o kekahi paha o ka ohaaa alii o ko Hawaii nei e ola nei, a o na Hawaii ulaula maoli paha eae aka ia hoohui, ina ua hakahnka ka Noho Alii ? No ka mea, i be setona, minuie, hora, la, hebedoma, malajpaa, mskahiki, &e, e kowa a e hakahakā io ai ka Noho Alii o keiaaepoai, aia hoi, e ike koke oe e Uaakiukiu, Hawaii hoomeamea, Hawaii hapa ole ioa. Ua hoopiha koke ia ka Noho Aiii e kekahi ohana alii ho«, e like me kona koiana i keia wa, a e like ; hoi me na hookaawale maalahi ana a ke Kamuka> nawai, , I hdike-e akaka ai e hoomanao oe i ka mooielo kaulana kiekie o Hawaii nei, i mahope iho o ka make ana o ka Moi Kame- i hameha V, a hiki i ka la 8 o lanuari, 1873 j nei, au ponoi hoi e Uaukiukiu e haano'u ana i iluna e kahi ianai o ka Hale Hookolokolo o i Honalulu i ke awukea o ua la 8 la imua o na anaina nui maiaio ae. Ua poina anei oe ia i hora o ka maluhia ? ' A pehea, Auhea ke kulana pono ia Kakela e oleio iho, he mana ko Amerika e iawe aku ia Hawaii a lilo iaia, me ka ike mua ole o: Kakeia mamua o kona holo ana aku hei i: Amerika ? He Moi, ahe ohana alii kuleana noho alii, ahe Hawaii ulaula maoli kekahi i puana ua ae makou e hoohui aku ia Hawaii nei me Ameiika, aole loa, ua ho-' ka loa olua malaila, a ina ua ike oe a me Kakela he Moi, a he ohana alii,a he Hnwaii a mau Hawaii paha i puana ae e hoohui aupuoi, e hoike ae oe raa ke akea i ikeia ia mea huna, aka', ma ke kofio wale aku ike kaha hou ana, ao!e e hiki ke hooiaioia, koe paha na Hawaii hoohuihui i hanauia i Ha•nmii nei, maiioko mai o. na pahaka Amenka! ponoi, ke koho pono nei ao, o lakoa na hapa Hawaii e ae koke i ka hoohui aupuni. Ma ka manaoio o ka mea e kakau nef, ma ko'u wae pono ana mai hoi mailoko mai o na mānao o Kakela i hoolahaia ma ka nupe- : pa Evangelist o Nu loka, me keia mau huaoielo: " Ina i make ka Moi, a hakahaka kai Noho Alii, he iffāna ko Amerika d»lawe.nona iho, a hoolilo ae i lihi nona." Eia nai mea i akaka ia'u, ma ke koho ana aku i ka 10 maoli. 1. He mea e hoonelē aku ai i ke kuleana o na pu-a alii e ae e koe nei i ko la« kou kuleana i ka Noho Alii. 2. He mea e pani ka loa ia ai o ka pii ana aku o na ka-i naka Hawaii e hoopiha i na oihana aupuni 6 kona, aina iho, 3, He hoaikola ia oe e Hawaii. . . Noiaiia, ma keia ano he Hawaii poaoi, a he aloha Moi, ohana alii, a aina hoi. Kej koi pono aku nei au i na Hawaii ulaoia ma--011 aona na tausani he 40 a oi ae, e ala, a e 1 makaala like i ka malama i"ko lakou aina. E like tne ka makaala kiekie loa o ko Honolulu mau makaainana, no lakou ka maiama ana i mau halawai makaainana o Kau* makapiii i ka pono o ko kakou ama, nolaila; e pono i na mokupuni e ae e lawe aiai ia rula, a e makaala mau, maanei hoi, he pono no i na Hawaii ponoi a pau e haawi akui 1 mahalo kiekie ia D. Malo.no "kona lawe ana mai i oleio heoholo e ike pono ai na haole holo i na Aina e e olelo lalau wale ai no i ! ka hoohui aupuni, rae ka ae ole o ka poe i nonaka'aina. Malia paha, o hooholo io ia aku keia olelo hoohoio ma keia hope aku, alaik, aole e hiki i kekahi haole e like me Kakela ka olele hoonaukiuki hou ia kakou Hawaii, a me ka kakou Lani miiimili ka Moi Lunalilo. E pono kakou e malama i ko kakou pono kuokoa, a ma ko'u koho io ao hoi, aoie o Uau4 kiukiu he Hawaii ili ulauia, aka, he keiki Ameiika la i hanau ia i Hawaii, bo in mea, aole au i manao he Hawaii ili ulaula te&kahi i kokuaiki ia Kakela ma koo» hooiaielaie hoohui aupuni,-r-e like me Po-ka-li Uaui kiukiu nei. Me ka mahaio. i ... . , ... K. KAHILINA. i j Woiaula, lulai 16, 1873.