Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIV, Number 11, 14 March 1891 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

NU HOU HAWAII

Ua m«ke ma Molnkai i ka la 21 o Febtrat»ri ī h-la. u F W MnUihi, Ua paa ikn bo hui iti i!oko o ka Hblekoa ī keia wa, oa liko k*»aa i malamaia il)o nei ioh B.q- p-tp«pai. Ke bot<puupo itt mai eei. o H >n« A 8 G gb *o a&u »n» ke «lii kita|ua o na *'I£juo »» PiiiHui". Mh k*» l-> 9<> il«r ki, ka bookobuia ia>« o Hou ō B Wi soq i Ilnmoku, « ma kn la 10 m«! ka nuho aaa uia k» oib/>ue. Uh ku ike > o fen iiioka okohnl» Trit'jn »-e o Linm i ka !«, 8 o M(ir*iki, he kohola e pih*k ai na p<»hu he h«r>eri. I ki Po>-6tio aku nei i b-!a, Manki 7 ina He-in KouU-apok», hoohuii-» m«: k< mnre, o K»imi PaLia me Mias H tt e Hooknr>o. ; Ua hoopaueti<i f>uu Ih ka ro<m«wa e p?-.a bi ke kaikahi peahann m-'W e:js Inpana a ite HiWau rui a iloko o Mt ' 1892 «onei. Us hoouna nt-u ka LlaH- L' tī iua Isb moka&hi AuBtr»lia o ka P.inlua aka eei, i-i 7100 uiaa leta a me 2.124 eiao nupepaHe anfiin;t pu>e '&« m4aaiaia i« eei ilfilor 'a H«lealii i ki Lc r • 2 aniea 1 0 di B-ib«ti h pao, na ka Ahihai Opioop o loiipono K - r sti p'o <> Kawaiahao. Ua moku ka liam o Pakīkj haDa ī k'i p4ū >io e ki Htle M»hu o Lae.a i ko P -anno i a n« lnwe i» Ika Halemai Moiwiihin« e i» &i. Ua m«ke mt &aolawei , Hono'u'a. i ka 1* 11 o Mara«i, o R v G j ke 59 o kooa tflbu m»kahiki. E honlewam ana 1 » kiao kupapau ibh hora 3 o keia «'■.nioa !«, Ma Aow&i»>lin)a, Hoooiula, Mar-k 11 ua o 8 Paumaaa o Puo% H-»-w«īi i fee 61 o kona mau Ht lan k'UhWai oin noPaoa i kekahi mau m&kohi«i mnmua >-ka nei.

jr >'Mawaeoa ō ko HiWaii nei m«c kamnaie» koifeoi e Jt>eie m«k&iKai bk>j noa ioa bioa rahtaa > m» kein q>hq tb aku o muH nei, o 'ua Hon. L McCaliy a ūqb A S . E hwmNū-Li ia u« h blt!e k« mokii kfla» jAtt;frc> K«retjQft, AdiQ3'r"'f> G pr ». Br iWD, ia Hopololo nei iknla 18 0 Feberu' rī, u ua bol-> hk'i oih h ku m--i 1« 27 o i« malama. Uh hoi mai fen ixjO«u koua K^alok^i 1 ka Poalow eku oei ma» Fanoii g lal«i d 036' ilkko iloko «■> iw-ikal» 1 » I» holo, eue ka ooh o k» mofeupqoi a me d« keiki >■ me 30 mao t->ūa I>-po manu hoomomoo» iepo. A ka ln ll o Apenl« aen<-i e ai ka alele o aa hoi kinip'ipo o H> n<J lulu nei. Aole i maopopo e ekolu w»k aoa oo paha bai, a e pia ana oo pnb> fea eb«, A k<-ia mau la aka uae e' maupopo loa ivi. Ma ka 1» 28 o Feb'-ruuri, «a pau ' ke nhi ka hale wmUo Uioa o ka mnbiko o Niulii ike ahi. Ma ke la 3 o'Mnr»ki. pau ka bftle laiuu o kn wili < Bbl»wh m*» Kohaia Ua aiaoao ia be m»n abi puKi k^luh'-i-> kein eo» eoemu O ba PoaiuH e hikī mti aua. oi« lā hanr.u o «« Mui Knmeh-meh* 111 i make. ahe la kuUia nupu li hoi ia oo kakeū nei. E pna aaa ua ba!e oihia- j auponi <» pau, a be mnu le*lea keknhi e inilHam* uw Makiki a aia Kapiolaoi Faka. U» mn W<ukiki i ka Poakolu nei o Sera Kilei, o ke komu he liaanu ke ki, Ua ola mai ke keiki, *ka n» make «ku kn niHku»hioe, Ma ke ahiahi Poaha m-»i ui hoolewaiA ma> kooa kioo » kaou ia iiii kn Ilinn o Kawaiahao. Ua puka uei ki oapep« Limshana" oke Kula E.aajeh»Qieha o k« malnma o F«-t>r<iari i h«la, me k» Ua hoike pu ia eoai hui uh haomaoa o !k> knla i heuio m«i ke ku!a aka a e n< Uo nei ms ua bt.ua like ote e ola ai ka noho en». o na hcra 2 a me 3 waoaao Poaooo i balfl, oa komo aihue aku ke~ kahi kiuo k»a«ka i maopopo ole ke ®no, iluko oka hale uoho o Mr. j F Browo, Aoiaiua A«puoi, tus Waikiki kai. la Mr. Br wj i ppuepue :>ka ai l ka powa, ua oki m i la oia i ka pi?«hi oko ia nei liinn nk»iu a meku kekahi mau a«koko - Ua paUhiu aku !<i ka aea p>) a nalowale. Ua luhe pini koa, he h*le h«cU e ae oo ke komo m«a t\ bo, p"oav< e i», k. Eōi) »i: piiha iK>feo o b«.!e, Ke bo«u hou | mai uei k» $»wa.

O ka kaoaki mni pnke i S»i T N Siuaeoua Q3Hk«i o Hooh Akao » rQ k p ai, </if hni o Kal»ma ka 100», a»"feiīnai npi mi ka halppinhMO o Hilo, oi -> 6ift e kh)i aaa no kn aku i Mei aenn. Da hroboJ«. ili'.i oh s» P«pb Ola «1« w» i« Hepi< Iko) Hale w*i K' eki i KHlibi. aiMnal» ooa buroa leholeho i noonoo ih elta Pap« n wo db bn«kfß rqh aka i tift htHQ«i a m© na wahi » nobo ai, n« l kuponō fef ka ant oia ho^* 1 >.

O e*» liHna leule* o k i 1> iT o !VlariiJsi apnei e m-iliaiii.-. .in s m•. ;ch knbn> kiuip poii M?kk:, be h-ihe kt»k«i>i, bflie ! lele e pa, kioUoU hareare, piip i p -n « me i-ekahi diku i«h--le'-» e He luha nj'ik.»nß m> hē !oa «o* l i k» pi e e eo «i ma k it> uibn ' e !a , .

0o mon olhi k)is ahi kni h >oi>n uftie hi ii ma Hil.> i u>. 1». 6»me 8 *feu jjt-i nka mt Khu hlui ka ai>k>- i i;<-. 0« o'eloia q» eini m»»i ka i«>aiba o kn .a HOH oke' ahi o "H-lemiHioiau i kei qikq la hku uei. a me fae la u» aok> m I lo oba aina * pukn ma'. un kaa w« h» «> Haw-ii

Mh ka hwiawai a M*. Hoi Kii ip p UaxvHii i mnlamaia m-i ke Seeua L ■>< 0 Hon. A R a'i, i ke uhiahi P >n!i«»j < ka pnle i h>.h, oa koho in na !dna o iHoi no k% U'*-.k-hiki « bel« pei peof-i Peres J j ua, F'JT*-,Bt*j Ponha Is tc Tr&t; ; J A Tn< mpa •» ; Knpeoii, Morris K Keohokf-.1-.-lej Eldi* 1 kn H'oi no>, Mo») A R Ba.

Ua ili ka to ku -i.pt iinw ii Alioi» ma Lne M»ut«i t r, Apia. i ke kakahiaks o'ka la 20 «> Feberu ri i h Ja m«wneoa o ua hora 8a me9 m-> Se k*n kole oluna, oiai ua har.lele:a ka inoka p ii» kioo nh»oe i ke ahiahi ni'.mna h <<ukufain ka m>ka e ka ooe'elaa' heleom« e paa iKiko o ke k*i ahiki waie i ka ikaia aon i o ka aina.

I ka PotUx.lu iko nei, oka mai ka moka hi kalepa Ber t <ni Etoa diJii mni. īUiko o um fn boio, D« honlim liuiHia kein moku ■»bi 0 ka Hoi o Hockfeld & Co. e hol. n*iiaoēi e honili t£<ip<a ni a hnlih«P awiwi nku i K'<pala<<i&o m'nnai o k>- •'« 1 o Aperi!B. (Jm maimo u 1 » h fej i kooa opa ke mooi i 4 000 maa toiib 10pQB. O ka nui oua o ka H«lero»' 510 wahine nr> kn h p->hn m«fcab»ki e •bu «D'a i Ft-b 28. ĪB9L. he 5 H«wbi) 3 pnke, 1 inpana fi me 6 o ns lahni » e, Haiii'i 15 Ni m i i l?omo Hftv ii'>kt» o ia bup*h\ he 55 oHWhii,s d- k» L » roe 34 <> nt lahai 3 ae. IJui ua 101 JSh mai 1 hookuoia iloio <> »8 <aHoawH, be 40 Hawnii, 4 pakō ilp&oa a me 29 ■» f>« J h'i' <* ••© Qoioa 77

Ua ojai a*si o Hi»n. C R B shop hp $5 000 e Wiihoiei uaa ka I ma o uh K«ha Waiw-ii o ka M iw<*b»ne, oo 6a an<i i mo» •liik') o ha h*!e oni, a e kapain k* •• moe o B hopa " id>>lh!o o d» rul* i k» hHleoiH), akn m4alo nae o ka h"< k *na a k" Hui Makamaka o o« Miilihii.i Haole, a e h»om<ina kn malnma īh a< <> <> aa mne !a, e I k-* kn loihi me ka wa e 'U ai U'» hoi Ih -r>H'ii"a • e.

M*hone iho o kt n< r-< 4 o be ahiuh P< a!ua oiai e ptik u aaa ua luīd» o« ka hoihoi ftu« jQg i' s moka ilnio ro*iluoft ibo o ns kia o k« k uh Mi hio n. aia hoi uh pnkikn mai la ke k-«bi i'« mailuoa lo<i mai, haule lao un ia ililo adh m« ke pc>o a oae ka aoao dahie pa ke kino a paki tn«i K k ioko iwnho. U* mnke ota i H w-» it> a«. O k-i moa <> k > luiua, o J B F.oeity be 62 makahiki. He kaikuahiue p«iha kooa e < la oei.

Ahiki ibh7oJl,r.,i ( .ei, u* p»,u 1 ka wi 'ii.-i ds kooai hi 3 2 3UO mau t >uh okn Mabiko o P^ae.i!-, H matu>, H-» waii. Aia ke wii la nu.ia 50J oi-u eka !.o kaou i koe a me ua ek* ko h-Io 2 e ae. An* koho wa!e ia aka, e bik> hqa i k*> 3.000 mau toua sopaa i ko oaai kein mau eka bo mai e wilii* 1« eunhope m«i oka 1* i h">ikei* t»e l»» uihluun. Ma s u>» t >ua k<>yi& oiai ip «u » ka wiliin, ua biki mai i Houolalu oe. be.e!u-i mau t«uenui.

L T a heao ia ika PoatoJu oe e pahiia i ke«bi, k»bßlt>uobo o Kauk® IJtcW»yae toa Al .uui AUkea, e kekahi pakA i o)ii!isci& ua ukiaii & ouaun i ke K'aak» unuiua īho url. Nol il«, na hopcb«-po waīe ke Kauka a uooUuiahom i mea ki«i p> i koo* hala. I ke»a kki »«*' o ku T\*hti uei, ahiki i ki mauawa uiaws«?na o na Uoi'4 l a uie 2 waoaao i oleloi» ui»luua, ike «ku U oia Ue pake e komo mni aua iioko ok« pa, I kia'. i kalioa aku ai e ku, ua Uoooaaka aku 1« k& j,nkd e bo!o a uhlow«le »U)ko o ka pa o k* Laoa Let-i, ua ki m aku uo r a pu, j ka Ua ioa* «e uiaUope oaoie aiU mahope.

Em'mai os ho )!atia a ka II fnakn kf puka akn nei m-* ka peo-i ■<> 1:6 ' la, i Uaiiwi 'ana i na ibe 5250 uo k mea CBD« e ki w wutii ha!i • > tr'ela"iiiHa pu?e wku uei ekolu, a aie «500 mnkana do kt oiea e luqh kn tu> «at>a i puhi i ke nbi k'i hnle ooh'» A-inni L >ke. Ke eleu toai uei no k iiamoku bnu tx>a ka hnfia auh i kiDtib. " Mt» ku r,!.i bi h td 4 /ueLiupi Xb)s„ m» iia iti)i wa«> tauo W< uas K,ube»a, haknlnu Hijo, he itw uyni.-kf kiek'e be 50 k«puai. a+ baul. <&o la te 'l- p >u.s lfatq'.tin o Bttua &. k£i iuua H ka p-ioa au '• o"ku pu 8e Kieio H h-ii <?a oa» Ja hoio ia e pahi.uoi oi.o i koua u. i ;,ouio, oae maop .po i Al»b'» ii>o keia uauw* bo. 1 «Ue a liani«dh o k«3iti naablk •. " .Pula uj»ii ► •>alapal>t n W M 8. 6 Kaukaah'ili.n • »ahal»a, Hilo, tir.w- i<, o ka la 6 o Ai» ■ raki i< riiak'»a. Ua ku ujhi ku uk ku hi M*r p< bi o H i olulu upi. uiai uh p nal'inn ai i

m Heoin, i k» L< r 9:30 o k>i po Pof. -olu D8», itQi«o 011 ia a we 6 n.< i ho!<>, me 10 .ohu-» k peua n ccp 3 ohu >ueki oo Hou. luiu Lei » iue 77 ou<. <Hpeua a me 68 o<> ua >-iua e Ua mii kn h lo o k» <n- bu>»l v|«wpoB>i uo KiyH!».!i]ko m?;i ka hora IV 'iwa'-iea m»i n Likī i ha h< rn 2 Poa< oe) i ki mea okn ūoke ī ka h" 1 x< p 1 r « Jobn ūii h >i ua bo 12 t 9OH me anni main. uo ke kumu <uni i"k hoia uh 477 641.

| Ua ka mai tiiH H molulu oei i Po-.holu i bbl», ka ajokaabi lamusirc Mar * iloko o 12 i» oue 10 b'.»ra iu» X >babbma mai, tae nn panhaai lapnn oe 781 knoe &me 308 wuhioe. Huin oe 1,093 licDa»ifiua. U» lo feku : Bttiauk« o ke av t e oana ia lakoo a pat * kaapha aka la e hooleleia l«kou » pnu i K.ahakaaulana, a e pabii-i bo ]» uoa eoau huliloo a>e kē-kak«epele, U» noomana ki booJeie o qa lue* n r>iu m ■>a bora 9 ki.khfaif.ka a ka ht.ra 1 «niiia ia Do hoi pi>a. Ua boi po mai maluii' ) keia motiusbi o Hon I' Neum»uu ue ke kaikamuhioe, JO N >k'iam-i t> ne ka wnhiue, me 3 h»*ole e ae s mt--14 ohaa oneki. Aka Pohoao, M-.mk 14, Lora 2 auioa la e h<>l» aku ai oia.