Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIV, Number 9, 28 February 1891 — Hoau ana o ke Au Hou. Ka Moolelo o ke Anahulu i hala. [ARTICLE]
Hoau ana o ke Au Hou.
Ka Moolelo o ke Anahulu i hala.
lfa ko kakou pepa o ka bebedomft i h ila. ua hoomaikeike iki aku makon oo ke kulaoa Kuhno o ke -upuui o ka Moiwahioe malaio o ka aaauno uooe ke poo, " Ke kalana o ke 1 keia mau la, " ma o ua louo ls e pulelo ana ia mau U maweeua o keia auaina. Ma keia pppa hoi ke'h< ao ue> makon e hoike aku 1 ka moolelo oia mau la e like me k» hiki ii make a. Oka makou ī lohe ni, m hoihoi aku a i ole i«, aa hookāmailio aku no kekih: Kahioa no ko lakou waii,o mai 1 k« ōihaaa, iki manawa i h »hoiia mai ai ke kioo o ka sfnr cnr,be. A xs, ua ka-ua ia aku boi a nalo ke aloba a Hawtii e kan ana ilaDa, «laila noe aoo aku ns mea pili ike «upuai. U* _ kahakakaia keia maa kakai olelo »oa iloko o ko k« Maiwahioe poita o!e. Ei« nae ka m«a i ka la Kiahope mai oka nalo aua a«u o ke kupapau i he meu lawelawe l '*r* pi i aupuni ka i na Kohina i onoa aku iole hoi o ka waiho aka ina hookohu o lakou. Mamoli o ka hoi hope ana o ~a lAha Kafcioa enai ka lokoa olel i mwi, ua hoole ka Moiwahiiie aole < ! ike aku iu lakou ma ke auo be mau I oakuka uom aua paakiki oia maluna ois manao •hiki mni i ka Poako'u aiu oei, ma ke kapaa.a me ka lolt o!e. He maa la nae la o ka oene mawaena o na paps like ole. Mamuli o ka ike bo <- o ka Aka Kahina, ua hoole ka Moi vabine i ka ike ana aku ia lakou, a uo ko ka Aha Kuhioa manao no hoi be ko lakou nōa ke boo he msu kahina no ke kalaaou malalo o ka ho kohu a ka Moi l make, 1 hookahoa a ua kuuia e Hke aae ke kohtfeuhi o n . Pauku o ke Kamak-iUiWHĪ, oul .il*. mn ka la 16 o ka i* hoi i h opale ia mai ai ltkoa aoSe e i*e aku, ua.waiho aku ka hapauui o ka Ahn Ku' iua he palapala ī ka Aha Kiekn e b >ike mai i ko lakoa maoao ī kuHke «i p uei: "1 kulike ai tae ua h īoko ao»» o ka Psuku 70 o ke KaflQukaoaw(ii, «.• m*kou o ko ka Moi i make Aba Huhi-ia ua noiia loai qei e ka Moiwahiue ta hookohn e hoihoi aku, ke uoi nei i mauao o ka Aha Kiekie 0* u e hoopufea mai 1 iua paha o ua pnhpiU ho ?kobu a mak »u e pia nei mn kH Mn mai i make K&lakau*, u« • a ua mana, • iua paha malaio o kft P>aka 41 o ke KumuksuaWrti, he oiaun e ee eo auei kekahi mawaho o ka Ahaolelo naoa e hoopau a lilo i rma maoa o)e" Ma ka la 17 m&i, noi ako ka Aba Kahio» I ka Aha Ku kie, e hoopauee i ka iokoo j ane m-i ahikl i ka wa e hoike bou t5 fku al. Mawaeua o kei*. uisu 11 mika 16 oiai ahiiii i ke k;ikahi«kH ■> ka la 25, he mau I» ooi ia o na none o ka nrouoo e na aoo Inhai like oIt» ma Hooolulu • aa aoo holopouo o'e na I-.aoaa kek*-hi m<*a piie m muli o k* lilo o ka ooouo : oo ka hopeua Kkaka olp < kt» ku!ens. E kokoa »na ka nooū >o o kek-ibi poe i ka Moiw&hiue, a e »hewa dh h' i ke kahi maaiuli o kei-4 ro«ii kaia m* k« hoomalia aoa o fcuOft bu n->!io rHi. paa no k* *ha kabms *' i ks ** « J 0 ka y.oi«r-hiue Ooi, '* »«!.< i hsHwi piu 1k« woko ** Btia konn .-i A'iimoku; Ki«kie. A peU « auspu ae at ol«?o k*ulaua k»bi'i.\ " o ui » k«u >be w«biue. nolun «ivu,x> he k-.ue M | M«a»u» oke o k>i Poakolu * H%.i oei, Pcberu»ri 2T\ mahope
ike an", ua uahoa loa ka MoīwaLiuP, a aole boī he i<e aka a ise mii,-» ui sabee wale na hooUaleoolaila ua noi «ku k» Aba Kuhiua i ka Ahn. Kiekie e kaana aka i na b onoo no ka ! ninau i waihoia aku i» Ihkoo . NolaiU., ms k» faora 2;30 o ia aaioa 1» no, ua hoopuka mai la ka A&h Kiekie i ko lakoo mauao 1 hakuia m« ke k%k»u, aialiope o wehewehe laala ana a me ke kii ana i ua oiha o na poo aupani 1 make īloko o ko lakou mau wh e noho alii aoa, oiai be wahi owiuwiki nnku loa ka mea i loaa mai ko kakoa Kumu kanawal mai, w*hi aka Aha. Eia no ka ma'iAo nui o ka Al\a Kiekie,"L'am«- : uao m'i, maaiuL o k« make ana o ka Moi, a<> konoia oukoa e hoihoi aku r ko oukou maū hookohu i ke Ahi ka M iwahine." Nolaila, na eo 1 ka Moiwahine ka o ke kupaa 1 ana i kona nooooo iho ua pooo oia. Mohope o ka paka ana o ka olelo hoohoM, aa hoihoi na Eahiaa i ko Ukoa maa hookuha iloko o n* ! ; mf. o ka Moiwahine me ka palapala pene:: 1 ££ Alii ka Moiwahine Liuuokalani, J£ Maāamei—Oii i'ōa hoopuka mai uei ka Aha Ho jko!okolo Kiekie i ka iakou m nao, eo ka nioau i waihoia ako uo ka mr ua o na palapala hookohō e paaia ana e makou mai ka Moi mm i make Kahknaa, aa hiki wale rto i ke Ahi ke kahea msi ehoihoi aku, nolaila ke hoihoi aka uei makou i ko mak -u mao hookoha. O m&koa ibo nn, Ka ke Alii mna kaowa : J.'A, Oaa'miee, j Kohina o ko ua Aipa £. C. N, Bpencer, Kuhina Kaiu'aiaa. Browo, Knhina W»iwai. A. P. Ptterson, Loio Kahioa. Houolulu, Feb. 25, 1891. ' Ma ba msn»wa kokeke i hord 4 o ia ahiahi koke no, aa wae as la ka Meiwahine a hookoha > ku la 1 bā poe no lakoa ua inoa malalo iho ī m»n hoa kuka nooa: „ Hon, Saajue.l p -*t-er, Kahiu« o ko na A>£a Ē. Hun. H. A. Wiehmanu, Kuhioa Waiwai. Hon. C. N Spencer, Kuhina K«laiaina. > cS r Hoo. W. A. Whiting, Loio Kahina. Ma ke kaaoha a ka Moiwahine, ua kiiīa ka Lanakanawei Kiekie, & ua hele mai oia iloko o ka a hoohiki aku 1b i na Koa o ka Aha Kuhina,
O krfia mau keouieaaoa *e la malaua be poe wale .no iakou i kamaaiua i ka lahai. E lika me lehulehu ooa pela oo ka like ole o oh uoouoo Oiu ka mahalo 8 nie k» uema aea ika Aha Kuhiua hou. Aia no makou īho, ke hookau tku nei aiftkoa ia lakou e lawiilavse iua btm o k-i ieholeha e iike me ka hilmai 1 papahiia e ke poo o ke aupuoi miiuaa o lbkoo, eoe ka mauaolau» e iiaua at;a oukou uo ke aloha 1 ka Moiwahioe, do ka pouo o ka ajns a me ka pomaik ī o ka lahia, a ua Ka oakou mau hnna o keia mua aku, e hoike mai i ko oukou ana. &e hnkiio nei ka maua fh% i keia wa uo ookou a hiki i ka wa a oukou e hookekee ee Bi i ka oukou mpu haua ma r.a wahi e hoopilikia U ai ko ka iehulehu mau pooo a t3oohfikiia ko iakou mau pomaikai. ahil i e u'upuui aua to oakou mau nxmoo iua leaa hahau a ka maua eha,