Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIV, Number 3, 17 January 1891 — He Moolelo NO WALAKA RALE KA Ilio Ahiu o na Kualono A I OLE Ka Hiena Opio na Hilana [ARTICLE]
He Moolelo NO WALAKA RALE KA Ilio Ahiu o na Kualono A I OLE Ka Hiena Opio na Hilana
MOKUNA VI Ua hoomaha iki ibo la aa hololio ia i kana mau olelo no kekahi maa minu te, alnilae kuu makamaka b ioheuo o keia naoen, m» kwia w«hi e hoomaopopo a iho ai kaoa no ko kaaa pohihihi ma ka hoomaha aaa o keea moknna, oiai aole ka Ihui he mao hololio okoa, aka o ke keikiilii W.alaka RHre no me koaa makaahine Ruainia ma ke i lahele poni i ua keikiali* Ia e lilo i koa no na meeUla kila malanao na koalono o Wale nnmua ae o kona hulihoi ana aku oo ke aloalii o kona no ke kue aua aku i oa hana kipi.a ke nupiihi o Irelani. Oa maopopo ae $0 paha ko kaua pohihihi ma keia mea, i ka liala ana ae o kekahi mau aekona o ko Rostqia hoo maba iki »d» iho i kamailio ana hoomaa h >u m*>i la ia i ke kamailio ana. Ē ke ehi, wahi a u i Rus!ui ,: i 1«, ddo ua pt.u na hana 6 pili ana i bou poni ana i koa no ka meelala kil i, aka ma maa ae o ko'u hookuu aha aku ia t e ke papahi aku nai ao maluoa oū i ka hanohano o ka inoa " Ka Nnits o ka Aahu lllaula." Ko ka lua o ka manawa ke papahi hoa ak* nei au maluna ou i ka hano- [ haho o k» iooa " Ka llio Ahia o na Kualonoi " ;, Ae e ke alii, e like me k )'u poni ia | ana i nait •- no ka aahu nlaula; pela | waa e hooleauaka nei malana oa t iiaa e haaheo kihaaohan'o o ke!a iuoa no iio ka wa hope a e hke hoi me ko'u k&pa ia aaa e ko - u laliui Ka Makadi Paah ohio. pela waa e a e poni aku x*?i malnna ou i kela iaoa '* Ka Ilio Abia o na Kua 1 !0u0^. ,,, a e ha&lieo auaoei au a eae Hiīsna o Wale nei n a ka loaa ann he koa a he' naita nann e kaiksi hou pe ia Wa!e uaku, a i le kilohana jxx>Vla iwa<sca o na aupuui mana iiui o £uropa uei ma ka ike ia ana aiai he Uio Ahiu ke koa a me k t naita o (Walo) uim kualooo. Aole hoi oia, aka e poUihiUi lakoa we kt> aiuaa aua, owai la keia koa opia o ua kaaloao i īilo h* l!io Ahiu « auhee «>i Ukou īloko o ka hoho wale a Ule haul. e wale ae uo Ukou owau uo U % aka o ke aii\ uo'u ili ua uiaopopo keia uiaa in'u a o WUok» okoa uei a uiki loa aku i ke aloalu o koa m«Vui kaoe aole loa U.koo i iko i keia mea » «.a Puslnohto o ko kuioaumee e h«u» n^. Ano e ke alii, U oe e huli hoi aku ai e Uwe pu sku oe i ka h*»beo o keia m*u iuo«- - Walaka 1\ re-ke koikklli o AUui— Hakn o na ;aedala kila—Poka ki!a o u pukaai'i o ka A*hu l'ianla lho Abi« o o*t ka»!ouo. A—e ke !i\, o mau uv*a ae U usu f h' aku o W hua t\w V >ua o kf> o iv. s e us T kt v is ho "• bauoh<mo U o fco>n b.vau : i i - ho l x - t :
Af e lee alii 4 ua loaa ia oe ka īke tca na oaea a pau, mai ka oi o hk medala īils, &ī ke kua ona lio, aka e ke aīii he hookehi mea i koe, a. o ua mea la oia no ka ike kakele kipaka iii. O keia ike, aa nele oe mai ia'a aku i oiai ua nele aa meiim u mea he kaulaili, ai na paha eh me *u ka'u kaola ih haaheo iea la 1 1 i ke haaheo I nei oe me kn inra 1 ke u>e koa makoakane heEmepr.i uo ke kipukaili, aka eke ali?, e ioai ana noia oa ke hoea Bka oe imua ona a hoike aka na k« Makani Panhiohio i ao ia os i na mea a pau a koe hookahi a'<u ke kaulaili. Aawe e kua Eōopakele, he loea no ka oa ma la hana i k<» knki le klpaka ili ana ? wabi a k-? k k nlii Walaka i ninau mai ai. Ae e kealii opio. 1 pg -e aeu aī o Ea sinia, he elua wule iho uo maua me kou makuakane i pom la i mau hakā - alii no ie. hana, a o ke naakou kola, ua hala e aku ia i ka make he aneane e 20 aeoei makahiki. Owai konainoa a nohea oia ? i ninau mai ai o 7Pal«ka. Pane aka la O Basinia, o ka haku Woka kona inou a o ke aupani nei no o Wale kona aīna hanau. Q keia haku i hoom&u aku ai kn ai Euamia j ke ana mai oke kahu Uanai ia o kou mai koaa mau la omo waiu mai a hiki wale uo i kona nui ana, a na keia haka hookahi no hoi iao iaia ma na īke a psu a hiki i kona lilo ana he olali kaulio no na Hil manei o Wala—a 1 Emepera hoi no ee kīpoka ili. A-ha lke maopopo la ia'u, alaila e kuu hoopakele—ua hai mai nei hoi paha oe ia'u ua nele oe me ke kaula ili ole, a ioa ein no me oe ua kaulaili ala, iaa ua haawi mai oe īa ike maluua o'a, wahi a Walaka. Ae eke alii, ua olelo au pela i pane aku ei o Pasinfa. Al x!a e kuu hoopakeīe, pehea oe i uele ai me kau kaulaili, ua lilo aku anei ui% he pīo ua kek&lii mea okoa? a i 010 aia anei oia malalo o ka mana o kska!ū lima pakaha ? Ē hai mai e kau ina aia oia o ka hohe wale o kekahi mea pakahi, alaīla ma ka inoa o n.a lani na Walaka Rare e ku aku ia a maka oi o na medala klla a hoihoi hou mai uia!ato o kou malu, aao aku hoi i kela iima kakauha oka puuwsi eleek me ka mak< o ka'u i ole ai hoāo heu ai ina hana kipi 011 ano e like ma ke keikialii o frelani. Ua hiki ole i ka ui Kaamia ke " pane keke aku no keia mnu o'elo a kana kei ki a liuliu kamailio aku la ōia: e ke ilil w;ibi aua Kusīnī& Ia he oiiio us lilo aka kau kaulaili malalo oka maīu o kekiiii mea ōkoa aka aole nae ma ke auo h« p-ikaha ia ?