Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 33, 16 ʻAukake 1890 — Ahaolelo o 1890. [ARTICLE]

Ahaolelo o 1890.

La Hana 53, Augate 13,1800. Heluhaluia ka moolelo o ka la hana i hala a aponoia. Hoike Komite. !Na Luka, ka hoike ake komite pai. :Na Nawahi he olelo hooholo e kauoha būa ike Kuhina Waiwai, e hoike aka ika nui o na opiuma i kuai kudala īa aku e ke aupuni ī na makahiki ī haU aeaei. Na Pilipi he hoolaha kanawai e pili ana i ka lielu kanaka. Na Kauuka, he hooiaha kanawai lioololi i na kanawai o 1886. N.i K».hookano he olelo hooholo e hoihoi hou ia na dala $59.50 1 kekahi o?ea i auliau pa'ua ia, haawiia i ke Kuhina Wai-wni. Na Kanealii he noi e hoala hou i ka nooaoo ana i ka 'bi!a kauawai 56 e pi.li anii i ke kiupale ana i na hihia ona moku hoopae opiama, Hooholoia. 1 Kapaeia rala a waiho mai la o Kalna i ka hoike ē pili ana i ke kanawai e hoonoho ena Va Ewa i aha hooJaalu. Ua noi ke »komitQ e hooliolo iōa ia. Na Knlua i ka hoike e pin ana ī ke kannwai a Kahookauo e hoomahuahu.a aoa ika maoa ona Aba Hoomalu ma kekahi mau hihia Kivila, ua kapae ia ka bila mua, a ua pakui mai ke komiie i bila hoa, a noi euāi e hooholo loa ia. Na Lv.';a lie noi e hapai hou ika noouoo ana o ke kanawai e laikini ai i na egena ona Hui Pamhakahaka, a hoole ia. Na Rikada i helahelu mai ma ke poo ike kanawai e papa ane ī na moku iliaha holo piii aina, āoīe e lawe i na mai leper® a me na mai lele e ae. i Na G N Wilikoki he ooi, e liio na hoike a elaa a ke komite o ka Makeke i hana no ka la. Kauohaia a Poaha Augit(j 11. , Kapae ia na rula, a waiiio jnai la o Bikad i he hoopii e noi ana i $3000 no ke alanui o Waimana Waipio, Hamakua, i ke komite ona aina anpuui. 7 - Nh Hnua o ka ia. * : Heluhelu ekoiu ia ke kauawai e haawi auH i uaau pono hou no na home no ho Hilii, a hooholo loa ia. ' Kanawai e kau ana ike date mahuahua ooaluna ona kope onS aihā e, e | hookomo ia mai nei mai na ama e mai. Hooholo loa ia. Kanawii e laikiui ai i ka poe Hotele a hooholoia. 1 Noonoo hon la ka biia hēlu 58. e hoemi aua i ka hoopai o ka moku/hoopae opiuma. ! Na Makuma he hooiaha halawai a ko komite 13 ma ka hora 9 apopo Augate 14. : i Hoomaha ka b *le a nobo bou i ka hora 1:30, i- Noho hoa ka hale, a hapai ia ka noo noo ana oke kanawai kau pale i n ; i hihia o na moku hoopae opiuma. t Kahea ia na ae uie na hoole» ina ka hoopanee loa:—CummiDS, G Brown, Peterson, Paa, J M Hona, W Y Hona, Ardorsin, Yon TotDsky, CatnmiDgs, Kauhi, Nawahi, Baker, A Hona, Kahookauo, Waipuilaoi, Paehaole, White iKakeahi, Kalaa, Ha!stead, Kamai, Ka naka, R ee—23* ; Ma ke kokna e hooholo loaWilioiaua, Berger, Mula, Makete, Pi.lipi* Hiod, Bakahada, Koonela, Walbridge, G N Wilikoki, Isenberg, RosB, Bikada Apiai, A S Wilikoki—ls. Ua hoopaueo loa iu. Hapai hoa ia ka noonoo ana i ke kaORw«i e hoohui an& ia Kahoolawe no 'ka apaoa koho batota o Wailako. uoha ia e k*kau poepoe a heluhelu iakolu i kal'oaha Aagat« 14. i Noonoo ia ka Bila Haawina īinua o 'ke komite o ka hale, M»rs<Jen ka luo»hoomaln. i KuUoKw>uduU ,$12,000 Noi oBW Wiiikoki e hoopanee los, kokaa o Papai. WaihoiA ike koroite 'wae' o nā'leoU. Uka kūka a a H **ku iioio. iNaliiokuUao kuuiu 2000 " Noi ka Kahma Waiwai no ke kuaiu ! Ak'eakamai o Ponahoo ?2ioo holo. Hoohuihui me pai ana iua luke 'kula 12000 holo. : No ka lwlu kauaka ~.. .sl'.iuoo hoK\ s<o ua hauH hoa © hoohaoa U sku e ke aup aii '- waihoU I KALIIAI^A. I £7000 holo. K«ai ann i ke aUoui eouwaeua o Hi- ! ame Homiapo $S5OO holo. I I Knsi me hjvo!iajs!ims p* o A?t!olaa! l'Hak $3000 holo. ii WAIW'AI, i Kokua L*toa Mokaahi $45tXH\ haa||wt ia lko komllo , | Eauu» ik» Hnmu e ha&wi iua i ( uka koohoihoi uo ka Uiua mokuakhi mawa<»u» o T*hiti me $21000 Noi o i $WO(X\ ha*K jt I» kom\ti> wa«?.

Nn Nawah;, no ka laina moktialii mawaena o Saua lego aHilos4Boo. Haa\rlia i ke komite wae okoa. Hoopaoia. ke komīte a hoikeia aku ua hooholo ia kahi maa haawina, aua haawiia kekahi maa itamu i ke komite wae. Hoopauee ka hale a noho hou i ka Hora 10 a m, Aagate 14. La Hana 54, Augatel4, 1890. Haiawai ka hale e like me ka maa, heluhela a aponoia ka moolelo oka ta i hala. Hoike Komiie. Na Kamaki i ka hoike a ke ksmite, paī, ua pau i ke pai ia kekahi maa bila. Kapae ia na ru)&, a waiho mai la o - Hikaeh i ka hoopii mai Hamakaa mai, e noi ana, aole e haawi hou ia na la:kini kuai waioua, haawiia fke komiee o na waiona. Na A Hona he hoopii e noi ana e hooliaawale ia i $1000 no ka hoomaemae aua i ke av?a o Laopahoehoe. Waihoia a noonoo pu me ka bila haawiaa. Helahela mai ka Peresidena i ka hoika a ke komite o ka ahaolelo o 1888 a me ka bila kanawai hela kanaka, a ua noi ia mai ka ahnoleio e uku aKu i kekahi puu dala do na lilo o ka hoomakaukau ana i ua kanawai la. Na Pilipo i hel'uhelu mai i ke knua- | wai e pili aea ika helu kaaaka an&. A kauoha ia e pai. Na Paehaole i heluhela mai ma ke ' poo i ke kanawai aoa i hoolaha mai ai, He kanawai e kauoha ana e unnhiin jna oleīo hooholo ana Laaakanawai o * ka aba Kiekie ma ka olelo Hawaii. Waihoia malalo o na rata. | Na Kalaa ike kauawai e kakulu ai ika oihana wai o Wailoka. Wnihoia malalo o na rala. Na Baki he kanawai e kaōhi ana i □a hana paewaewa a na komiaina Ai»:a Lei Alii a e kaai kudala ia na hoolimalima. Na Baki he hoolaha kanawai e hoo noho ai i na Kiaaioa pakahi ma na mo kapuni o Hawaii, Maui, Oaha, Kaaai. Na Pilipi he hoopii e kaohi ai ika taha akea ana o ka laau lantaoa Waihoia a noonoo pu me ka bila kanawai. Na Baker h'e kanawai e hooponopono ai i na hana ma na mahiko; .waihoia malalo o na ra!a. Na Kahookano i ke kaaawai e hoamaopopo ai i kaa hookolokoio kaapuni * hoo ma ka apana ekola. Na Hana oka la. Na Luka e hookomoia iloko o na hana oka la ka bila helu 44. a pili ana i ua aku hoolimalima waapa. Kauohaia e helohelu ekolu Poalua, Aug. 19. H«luhela ekola ia keia mau bila kanawai: Kanawai paleua pauahi. Hoopono--pono hou ia. Kanawai e hoohui ai ia Kahoolawe no ka apana o Wailaku. Kahea ia na ae me n» hoole a he 22 ma ke apooo i ka bila, a he 21 wa ka hoole. Hoopaapaa ka hale, a! hoomaha a hora 1:30.

Noho hoa ka hale ! ka hora 1:30 pm. Kanawai e lioonoho ai i Laoakanawaī Hoomalu uo ka apana o Ewa. Hooholo loa 18. Kapae ia ca rala a Utlabeiu mai U o ĪCftlna he oīoio hooiiolo 6 kauolia aii'i e kohoia i komile wse e hele afcu i Halemai o Kalihi, e niuaninau uo ka uialauia pouo ole ia g ua m&i o ka Kale Kahalehili mau haua i make &t kekahi mai o Kipela i ke Sdbati i hala, Hooholoia, Na Papai i helahelu ma ke poo i ke kana-wai e hoooaalu ai i ua holoholoua. W'aihoia oa&Uio o ua rula. Hapai ia ka heluhelu ekolu ana i ke kauawai e hoomahuahua ai i ka mana o ua Aha Hoouialu uia kekaui aaaa hihia Kivila. Hooholo loa la. Noonoo Vr hde i ūft hoike & elaa « k» h«pa nui noī» ka hapa uaku o kg komite oka Makeke hou. W&ihoia ma ka lima o ke Kuhiua Kalaiaiu*. Heluhelu elua ia keia uiau Kauawn e hoouoho ai i liunak&nawai Hoomalu tko H&oi&kua Hawaii. Kaaoha ia e k&k&u poepoe a helaheīa ekoia Foakahi t Augat3 18. Kwaawiii e pih »us i ta hookupa »a aua o ua k*uaka uaai ua aiaA e HooloH la & kak*u poepoe ia a heluhe!u okolu Poa!nus Aog. 1? Kauswai <? hoouoho ai i Luaakuiawai Hoooaatu uo Kau. Ha*aii. Kakaa poepoe ia a iwluhelu ekolu ik& |*aa> k&Ui. e at i luuakaa»Hooeoaln uo Haua. Kak»u ia a *»kola i la Poakahi, Kauawai e hoouoho aua i LuaA«Uawai iioouaaluuo Malokai. Kakm po<s a heluheiu ekolu i ka Poakahu Kaoa'wai e haavri hou ai i i>i>iio hoa iio u* homo uoho liiUi. i kt k^aii 1 *su.\ Kaoawai e> pUi aua tua oo? v īa a Poalua. Kau(iwai e hoouoa ai i ka ia< — re mawaouA o ua me« ui&i la4>er*. iuheiu pu u k« Uaike ,«. fc* kg#ūt* e kauoha aua « loa ia ka b;la. lo« i«, Na Kalua, ka halaww a U kaowW uooaoo i U haawiua o |4SQOO aa km laiaa Uiokuahi ma k«ua hor* & Koi o lviksu!U e Uookua uia «o Ww ksh\ Na Pit»pi k t b»Uw«i *k # kt*«iU o ka Uiua euokuahi o Uoooau** k* h%lo a u*o ho* i U 10 a w Poahoia, 14,