Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 30, 26 July 1890 — NA KAPA KOA ITALIA O WILIKOKI. [ARTICLE]
NA KAPA KOA ITALIA O WILIKOKI.
"Hanohano Wilikoki e ku nei Me ka lola hinnhinu ltalia Alawa iho ma ka noao Knha manu melemele ko lip'me" Ma ka Poalna oei, lolai 22, aa wāiho 80 o Hon. R. W. Wilikoki he meu ninau imua o ke Knhioi o bo na Aina' IS, a mawaena oia mau nioau, eia kekahi: "Heaha la ke knmu e aua oei ke anpuni i ka pahikaua a me na eahu koā oR. W. Wilikoki, oiai he mau waiwai ponoi lakeu nena?,' Ma fea Poakolu nei, aa pane mai la ke Knhi - na o ko na Aina Ē, i na hama pakehi bna ninau a pau i waiho ia aka imna ona, a o kana pane oihana no ta mea e pili ana i na aahu koa a me ka pnhikana o Hon. R W. Wilikoki, penei no ia. "Aole na aaha koa naa ka lima oko ka Moi Anpuni, aka aia ma ka lima o ke Aopnm oka Moi o lialia. Ma ka la 21 o Okatoba 1886, ua loaa mai i ke Knhina o ko na Aina E i pau akn nei, ho palapala mai a F. Ā, Eeq , mai, ke Kanikela Italia ma keia kulanakauhale, e hoike ana ua loaa mai i«ia Le palapala mai ke Kuhina mai o ko na Aina E o ke Aupuoi oka o Moi It »- a maloki) o īa palapal'i e olelo ana ka Mea Mah'iioia no na mea e pili ana ia Robert WiMkoki ma ūa huaolelo peaeī:
"Ua hoike cō«i ke Kahiaa Kaaa ia'a no ka mea e pili ana ia Robert Wilikoki, aa ae ia oia e komo īloko o ke Kala Alii Pakaoiahi ma ka 1885, me ke kaaohu e komo v>ia i ka aahu koa lutinela kokua o ka mahele pul.uniahi o ka Royal Exercitio. A e pau maopopo ana hoi ka maoa oia kauoha ke hoi o Wilikoki i kooa aioa poeoi, a oiai ua paa kona huli oaauao ana, a aole hoi oia aoloko o ka mahele Exercltio Itali- ; aao, aole i loaa īaia ke kuleaaa e komo ai ia maa aahu koa. E oluolu oe, e hoike aku ike aupani o ke Alii ka Moi o Hawaii no keia mea ae la, a e malama iho oe i aa aahu koa o WiliLoki i lawe malu la aku mai ka wailiona o ka Oihaua Kanikeia Ahi. ''Alaila, aa nonoi mai ke Kaoikela i fee kokua ana o kō ke Alii Aupam ina ka hooko ana i ha kauoha o ke Aupani o Ita!ia. Ua haawi aku la ke Kuhina 0 ko ba Aina E ī pau aku nei, mahope iho o ke kuka pu ana me kooa mau hoa 1 na aBha ko*» i ke Kanikela Schaefer, a ke paa tiei ke Keena o ko na Aioa Ē ika pnlapala tjo ia mau mea i kakaait>oa : ia e ke Kanikela o Italia a me ke Kila o ka Oihaūa Kanike'a Alii kakaaia Nov. 5,1889. "No ka mea e pili ana i ka pahik&ua. o ka uioolelo wale uo e paa nei iloko o ke Keeaa e pili aoa no ia mea, aia uo ia maloko ok& 1 ike i waiho ia mai e CoL V. y. Ak ma ia moolelo, oi•i © hoike Bua uo ka haawi pio ana o Mr. Wiiikoki imua oua ma īuiai 30, 188U, wahi aua, penei; Ua hoomaopopo au e aahu ana oia he aahu koa, he kaeī a he p&hikaua, he pu panapana no hoi ahe kt>ei poka. O keia mau mea hope, ua haawi mai la oia ia'q. Ma Maraki 19, 1890, ua hoikeia aka o j Mr, Wilikoki e Mr. Au&tin aole i loaa | oiai ka o keia Keeaa " keia paue maluua ae nei e uoua iho a me ua mea a pau i pili no a* aahu koa ltalia, Ake "memele huia melemele" ae aei ho mea "oielemele'' e wi»i-a ai ka iuoa uaaikai o ka mea i aahu aa iua "memele" la. Aloh* uq. •