Ko Hawaii Pae Aina, Volume XIII, Number 18, 3 May 1890 — KO KAKOU KULANA HOOKELE AUPUNI. [ARTICLE]

KO KAKOU KULANA HOOKELE AUPUNI.

M« kd hoomaopopo ababele ati-i 1 ka mooleio e pili ana i ke kipapaia »ca o ke alahele o ko kakoo noho aupuoi Moi ana malalo o ka hoepouopooo aDa s ke Kumukaaawai, mai ka ws mai o Kamehameha 111, a hoea lo» mai i keia wa, na ikeia ko kakou hoomahui ana ma na meheu hookele auoum o Amerika Hoīpaia a ms Eoeiani. Ma ko H'iwaii oei ku!ana hooponppono auponi ma ke Kumukanawai ua kakiwi ia mai ko Amerifca Haipuia a me ko Eaeiani maa aupuui aoa, ma oa wahi a pau i kupooo i ko kakou noho aoa aapuoi Moī. Ua like ke kamoe o keia m&p kulaua hooponopouo »upuui o Amerika me Euf laui maloko o Ko kak; u Kumukanawai, me ka wai-kea a me ka wai-ula iliahi o Makaweli, «ohe maaa'e 0 kekahi a me kekahi, hookahi no ia kauuu i Waialohia. Ua lilo o Euelani 1 kama hoohaiike uo na aupuni Moi Kumukauawai o Europa, a ua lilo hoi 0 Amerika Huipuia i kumu alakai do na aapuui Bipubalika e ae he uui. Ua iiio ko Eoelaui kulan?» hoopouopoao i kumu hooiiahke uo ua aupuoi Moi o Gereoiauia, ltalin a me tSepaoja. Aoko Auienka liuipuia hoi ba liipabal»ka o Hek vitia a me ko Ainerika Hema. Aka ma ko Hawaii nei iioopouopouo «upuui tiua hoi, ua lilo laa% a i ftoa i m*u kuma hoohalike. O ko kakou kulaua aupuui e ku uei 1 keia wa be napaūi «lakaaiuaoa 110 la e noho poo ia aua e ka Moi. A ma keU auo ua liko kakoa me ke «upuai o Euel»ui, oin hoi he aupaui uihk-Himi uh uo i- e noho poo i» «u* e kekahi klii o ka «ins i kap;,ia ho 3loi. Ma ia «cfo ho<ikshi 110 h.'i i !tk<i kakou me Aun rikH Hulpuia, 01* hoi be aupuni uiakas;uauft e uoho p~n> in sna e ka moa i kspsia 1-e PeT?s:do-j«, Noiaīla, ua p»i-fi pai, ua Mko s like kakoa me Ameriks Haipuia a toe Euelaui, koe wale uo he Poo-Lnhui kq Amerika e !off i kela n me'km eha loaknhik',

aole htii j. e!« k.> khkou be lei ahi ko kakim e)h aua i ka hoollioa a ke Kamukanawai i Lonk&ka ai. Ma ka mea e pili aoa i ko kakon iLana hi oko, 'oa hke loa knkon me Eoel'ini, no ka mea, uoa ko Enelani knlana hooponopono aupnnl, ua hoomnopopoia: "O ka Aha Euhina oia ka puulu o na kanaka i hoomanaia o k9 rupuui- - -a o ka Moi (ina paha he Moikane a he Moiwahioe oia) e hoooialn a e hōopōnopono ana oia i fce aupnni ma oka Aha Kahina la a mamuli hoi oka lakou ao ana. Ona hana a pan ma o ka mana hooko la o ke aunnni ma ka inoa no ia oka Moi." O keia Aha Knhina hoi o Eoelani ua hiki lakou ke hoopauia e ka Hale o na Makaainann, e like me ka h'iki iko knkon Ahaolelo ke hoopau i ka Aha Knhina, mamuli o ko kakou kulaua hooponopono aupuni eku nei i keia wa. Oka mana hoopao 1 ka Aha Kuhina mnlalo o ko kakou kulana hoopoūopono aupuni hou e ku nei, aia no in mn ka limā o na makaainana (i kU£ono i ke koho balota) ma 6 ko lakon tcan wahaolelo 'la iloko o ka Ahaolelo, a o lakou wnle no ka mana e hiki e hoopaū ika Aha Knhinn; aole hoi o ka Moi e like me na wa i kaa hope ae nei.

Ma keia, ua like loa ko kakou kalana me ko Eoelani, a nolaila ma na mea e pili aua i ko kakou Mflūa Hooko he mea pono ke lilo o Enelani i kumu alakai no kakou. Ma ka hoomaopopo ana i ko kakou Kunoiakanawai, aia ka Mana Hooko j ka Moi a me ka Aha Kuhi na, ao ua hana a pad .% ke Kamuka na'wai i haawi na ka Moi e hana, ema naoia e hana oia īa mau hana mamuli oke ao ana a me ka a.e ana 9 ka Aha Kuhina. O na hana a pau a ka Moi o hana ai malalo o ke Kumukanawai, ma he hewa, e ili'ana ke koikoi o ia hewa malana o ka Aha Kahina, a e noho mana akn &na na makaainana maluna o lakou, ma o ko lakou mau wahaolelo la, e hookolokolo akea ia lakou, a aole hoi e hiki i ka Aha Kahina ke holopee maialo oke alii ka Moi, me ka imi kalabala ana ae e pakele ma oka Moi la, e like me na hana holopee a ke au ō Kipikona. Nolaila, o ka Aha Kuhina auanei ke auamo poooi ae i ke koikoi o na ahewa ia ana e n* makaainann, a he maa pono hoi ia lakoa (Aha Kchina) e ku ma ka aoao hookahi e hapai like ana i ka hana i ahewaia &i lakou— lanpkila a haule paha—e like me ka hana maa maa i ikeia ma Enelam, ke kumu hoohahke a kakou e ukah ne|. No keia kumuhana e kamailio hoa akiliapa makou. . 'l