Ko Hawaii Pae Aina, Volume XII, Number 15, 13 April 1889 — NU HOU KUWAHO. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NU HOU KUWAHO.

Ma ke ku anu mai o ka mokuah, "Umaiilla" i ke ahiahi poeleele Sabati i o ehiku la holo a keu mai Kapalakiko mai, ua loaa mai ia makou keia mau mea hou malalo iho: ;Ua lawre mai ke ! ia mokuahi ia 40 ohua kapeua, 23 ehua oueki, $50,000 mā ke gula a me 1,019 tona ukana. He nui na kamaaiiia i pau mai ika hoi ma keia mokuahi! Mawaena o lakoa, Hoc, H. WaterhousB me ka wahine, Hon. A. Young, iKauka J. Brodib ame ka wahine a me' kekahi poe e se. iEKAHI JIAU UOA£.A.K j A MAI&OEO Hhl 0 NA HOIKE A NA KAPEKA iIULLAN A ME SCHOONMAEĒR.

i WasiuBtoaa } 25—Ua lioike ae o kapeua C. N. Sjjhooniuaker o ka A"audalia ,imua o Kuliina r jfra«y i kakau ia ka la 23.0 Feberuaii, uo ke ku aua o ka Yaudalia ma Apia, Samoa t i ka, la mauiua ilio. Ua loaa aku iaia o ku, aua ma ko awa ua moku kaua Aiueri|ia Nipsic 4 ko J3eritauia uioku Ctillioi)e t , ame iia aioku (ieieuiauia Auler, Ols*a a uie ka Ebur. Ua inalu ua uiea a pa|u auū ka wa i hoouua ia uai ai na |otio hopa loa mai Sauioa,a oiai ua ke Ko Qiodoa |luliau lie hoi|iti piha uo ke kulaua o ua uiea a pau ijua Bamoa, e lawe iu aku aua uo o ia leta Uoukalii. Aolo i ku aku ka Ti'C£jitou,

. U» iioiko iuai o kauou» MulUu o ka ( ma Īh k lkvkf»bi, ua ku aku kAj uiuku Qalliox>o uiu Ka la 2 o Foboruaii h u» paui «ku ui;\ Kv» lloy&Ust wuhi, I'h hooiuukii liv>u kelik uupepa liaole o i>dui\>» 0 k« o a iiUN)i»hs i» m?v k» 1» I|-* o Jtōberuari. I'a pa IUO U lio ik iloko o k«jj awa, h U'* i>oiuo a |u&U«U* liilii ka uioku kak>i>i» Aiueiisa Cjustitutioa. U» hooikiiisiīv na Uio« » pau uo ka lioopakole i ua uioku [a 4 aohe uae liiki.. Ka kokahi o oa w&āp? inumi o ka Xip sic i lioopakele aku i koua poe kau«k«. ! Ca oua ia ke Coustitutiou a KieUoiae j EicU«rd o Kapalakiko; ma 23hdoUpia '

liona wa.hi i kapili i.<i ai be. m%u maka-. liiki leiiulohu i haia n\j uei, lie mokaahi koua auo mua, u mahopo uiai uu hoololi ia i moku peu i ka 1873 ma Kapalakiko. Ua louo ia mai lie mau moku liilii o aku kekuki i poiuo ma ka huli komohana o lia mokupuui Upolu. 1 Ua maluhia loa ka uohona ma Apia ] mai ka mauawu i iioouua ia mai ai ua i louo hope loa i ke keeua moana. 1 Aohe mau liauuaele i kouluia 0 ua ha- | ole a aole no hoi ma ko uu kamaaiua j aoao. ■ 1 Ma ka is 5 o Peberuari, ua pahoia ia ae ka louo ( 0 Hcrr Jirandies he kupa Geremauia, a o fce kuhina nui o ke kulaua aupuui i, kapaia oke "Aupuni o Tamaßese,' , ua huulolō aku ia kulana a ua holo aku uo Sidaue maluua o ka mokuahi Geremuma Lubeck. Ma ka la 22 o Peberuari, ua hooulumahiehie īa lia Nipeie me ua hae uo kahoomanao 1. ka.la hauau o Waßinetona, a. ua hui pu mai In me ua moka kaua ona aup uui e ae." ' ..'■... Ma ua hoomaopopo wale iu uo, ke nawaliwali a ke hoi hope uei ko.Ta- . maseso aoao. Ladana, Maraki 31—0 ka buko lioike 110 ua mea e piii aaa ia fSamoa, ua hoopiha ia me na palapala uhailono he ,350, e hoomaka aua ko laleou kakania ana mai Aperila 29, 1885 a Feberuari 25,1889: . Ua lioike ia ma ia mau palapala ua lokahi pu o Enelaui me Amerika iloko oua manawa a pau, a na hoole aku oia i ke noi a Geremania e kokua aku ma ka hoomalu auu ika . aina o Samoa, aia a lohe mua oia i ka ; manao oke aupuui Amei'ika maluua o ia mea. Ma ka la 29 o lanuaii, ua. waiho akū o Ilaku Balisibure he mau ku- | mu ahewa imua o Oouni vou Hatzfeldt ke Kuhiua Elelo Nui o Geremania ma Ladaua, e pili aua uo ua olelo u Bisi- ■ maka iloko o ka Hale Ahaolelo, e olelo ana, ma Samoa ke hele nei o Geremenia me Enelaui "īmun me ke kuikui liiua pu." Ua hoike ae ke Kuhina uui i SaliBibure; ua like na manao ona aupuni a i elua īua na mea e pili anai ko $amoa kulaua aupuni ma keia mua aku, aole hoi ma n& mea e ao,

r Ua hoopuka ae ka nupopn "Oa/eila" 0 Cologao, nploko o kekahi e 1 pili ana ia Saoioa, aia i ka 1887, ua hoopaa walo o Geremania īnamuli o ke ikae ia aua rnai e Amerika, i koua mnnao e uoho mana ia na lawelawe ana [ima Samoa malalo o kekaliī mana anpaai hookahi.

[I' Berelma, Maraki 22- -Ua hoopiika |ae hei ke aupum Ik> bake. lioike pili anpuin no na mer a pau e pili aua iu |;Samoa. U'ī hoike is ai.a ma ka la 9 o Marakf, ua kanau aku la o Bisimaka ia Herr Ptaubel, ko Kanikela :Geremania hou iho nei ma Samoa, e [hoakaka aku aha ike ano ouu haua a iDr. Kuappe, i-ona mua aka ma ka oihano, no ka helo i ke k'u!aua akahele a me ka malie, a u'a knlike ole hoi inp na mea i kamoe ia no ko nuo aoapaoonouo aupani aka Eoiepei'a Uilama, ka ūaea hoi ī kamaaina loa ia Dr. iiuappo. Ua kakau ae oEiaimaka, ua hoonele ia b Kuappe me ke poo ole inamuli o kekahi palapala miai ia Herr Brandies ae, ko Tamasese kuhina nui, i hoolaha ia iloko o ka bake hoike hope loa iho uei, a mamuh no hōi o ka akoakoa ana aku o ekolu mau mokaknua ma Samoa. 1 Ma na moa e pili iiaa i ka Dr. K uappe koi mahope mai no ka hoohni ia Samoa, ua hoopuka hou ae o Bisimaka i kona manao, o ka imi ana i wahi e hoololi ia ai ka noho nuā lawelawa i'ko Samoa kolana pi!i aupuni, me ka ae ole maī o Eaelani a n?o Amerika, aole loa ia i kulike me na hooponopono hoololi ku ikahi. I Ona hana a Kuappe, uo kona Uu&i hou ana ae ika ninau hoohui ia Saaioa, he mea ku ī ke kahaha, go ka mea, ua kwa koua ike kamaaina ame \ ua olelo ao iaia, e hiki ai iaia ka hoo- j maopopo iho o koua makem vka hoohui ia Samoa ua kue loa ia i ua lawel&we | #u% a Bisimakv<, i kulike hoi me a& j makemuke o ka Ua hoeia ae o Kuappe i ke kupouo o ka liopu ia »ua oke kauaka Beritauia oia o" GalUaa, lualalo o u,v kuma u« koi oia e uoi aku o MaUa£a iuiua o Grey, ke Kii|.aiu« laua oXu ELilaui, i mau kokuaMa.o ua uieuiele aua mahopo mai, ua koomaopopo ia aole i haupu mua o Oalliou he mau haua hewa uui ia au».