Ko Hawaii Pae Aina, Volume XI, Number 43, 27 October 1888 — Ke Aupuni. [ARTICLE]

Ke Aupuni.

E ka EleUi s idb ko Via*i' lalau . f ; a'iH ka meu i al«. oJe eom.ī . : <i' keip; (īanii maikai hoohoi»» i i ka aiua i k ' • iu aj.iiiaua e jju I ki < Ele!e) he■mnikm"; !ip iiihaai ia k3 nt> fwej H"* Hiii'i k h rae ko loko eei o kfi nina? 'Ka Ahaolelo mua, K«u o Mei / 1), .. 1888. Ma ka moolelo o k;a Ahaolelo i lioo pnuee iho nei, i loa» ia'u ma ka'u noii ana e oaaopopo ai ke kulana o ke Aupuni no ua makahiki elua e hele aku nei. O ka huma o ka Bila Haawioa o 1888 me 9. he $3,397,131.97. O kaßila Haawina boi o 1886 me 7, he $4,552,47700. O kn emi o ka BilaHaawiiia o keia kau iho oei i ko ke kau mua he $1,165,345.03. He emi nni, no ka mea aole pela ka aaea i ike ia i na kau a ka Elele e pai»tiu aba i kokna ia e Poepoe me Hoke he pii mau ae« E naua i aa Bila Haawi na o ua kau o 1882; ISS4 me 1886. Kau o 1882—53,563,116,86. Kau o 1884-13,556,755,50. Kau o 1886—54,552,447.00. Kau o 1888—53,397,131.97. Mai ke kau o 1882 a 18S6, ke kau hoi e ooho poo ia aua»e Kipikona 0 piī aBR ka Bila Haawiaa, o ka pii ae 0 ko 1884 i ko 1882, he $193,639.64 a o kn pii «e o ko 1886 i ko 1884, he 5695 - 69U0. A heaha ka mea i haua ia no ka aiua iloko q uei mau oiakahiki eouo- He ka hi ka ueo—a he uwe aua mai Hawaii a Kauai uo ke iao haaleio loa o ke alauui a he lioililiuua i Aupuui meua kanaka. . * O ka et»i o ka Biia Haawiua o 1888 1 ka kn $1,105,345.03, a o ka emi hoi i ko 18S4 4 he $409,623.65. 0 ke kuuiu o keia haule nui o nei laau pau hualwlu, o ka hooko aua o keia Aupuui Hoomaemae i ko Ukou uiok>, oia k«ia malaio iho; 1 O ka hoopau aua i na oihaaa inakehewa. 2 O ka hoemi aaa i ua liio uui hewahewa, 3 Ka hoolilo aua me ka ai pakiko i ua loaa Aupani. Ua loaa keīa emi au« cus ka hoopaa ia aaa o ta oihaua Kiaaiua, ka hoemī ia aua o aa uku mai ka Mol & hiki i aa n& Kuhlua a ka ia aaa mai o aa uku a me kekahi mau hoo Ulo e ae. O Via Haawiua hoi 1 hooi Umokeia ; k&u ilio a<», oia uo ka Oih&ua Hoouaa , uao a oio ka Papa Ola, peudi ao ia: L Oihaua iloouāauw, h«

$36,000.00 ka oi i ko l;e kau o 1886, a be $120,000 ka pakui inaluna o ka bila moa do ka P»pa Ola. O keia aiaa Looulu ana uo keia maa haawioa, he kupooo, a he kupooo 108, no ka mea, o ka hooonauao a me ka o!a oka lahai/he oaea nai loa ia, boi ana tuamoa o na moa e ae a pao. 0 keia kuhio» mua a na hoa o ka Ahaolelo Hooinaemae i ku iho la: e ku kulu ana ia i Kia Hoomanao no ke nu e hiki mai aaa. Nā kanawai e hoohoihoi ana i na hana ■ ! kuloko. E uauw oaai e ka lahui, a-c knupaona no ke au i hala a me keia au: 1 Oke uanawai e hooholo nnn i ka hoomoe kelegnrapa moana knloko. 2 Klua mau kanawai e ae aoa e hoo moe i mau ala hao ma ka mokupuni o Oahu. 3 Ke kanawai hoohoihoi kaau rrtn)ie. 4 Ke kanawai hooLoihoi kalop.Hlaon. 5 Ke kanawai e hooknu ana 1 ka uku kula o na makoa e hoouoa ana i na t keiki ina kula'ia olelo Beritauia iloko oka anpuo'». Ka «ka lahui i k«u kolo mau ei i na aa i hala ako, oiai ke, aapuni malalo o ke alakai ana a ka Ēlele—li-hoka oe-e peao ai. -7 — A o olua hoi e me Hoke, e aho no I ua aole olua i ike t ka mala- | malama. No ka mea ke kapa nevo|ua 1 ke au knpulu o Kipikona he mnikai; a i keia ou he iuo pili poao ia olua ka olelo n Jj,? K\īī{a a /esu i ka lahul Isijtf<a—"Auwe ka poe i kapā'ako ika hewa he maikai; a i ka wuikiu he hewa i ka malamalama he pouli, a i ka pouli he malamalama." Ina e hookuku ana kakou i na hnoa a na hookele Aupuni o na makohiki eono i hala a mc na hana a ua Lookele Aupuni o hookahi makahiki a keu, msi lune 30,1887 a hiki i Sspntemaba 30, 1888 he 15 malama i hala ae, mahea ka oi—E pane ana ka poe nooooo mai&ai a pau, okeia au hou ka oi ae. Ki kipe dala īloko o ka Ahaolelo. Ualilo keia i mea kamailio nui ia mai ka loa a me ka laula o ka aina; mai na nupepa, olelo Hawaii a olelo ha ole; e hauhīli pu ana ka mana me ka hooili ana i ka hewa, aoka oi aku o l'a hewa ia Hon A P Kalaukoa.