Ko Hawaii Pae Aina, Volume X, Number 2, 8 January 1887 — HE MOOLELO KAAO NO LEINAALA, KA IPO HOOMAHIE A NA UI EKOLU KA NANI E HINA AI KA MANAOIO: KA UI E HAULE AI KE KUPAA O KE Kihapaipua o Elenale KA MAHINAAI I PIHA I KE ALOHA [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO KAAO NO LEINAALA, KA IPO HOOMAHIE A NA UI EKOLU KA NANI E HINA AI KA MANAOIO: KA UI E HAULE AI KE KUPAA O KE Kihapaipua o Elenale KA MAHINAAI I PIHA I KE ALOHA

Ke Aniani Ililii o Tuberiua. Kukaula o V. 11. Maemae. Helu 45. - MOKUNA XI. Ka aihue aole he mea i ike, Ka alunu, aole ho mea i maopopo, A o ke Kihapai pua o Elenale, Ke alahele i piha i ka ehaeha— Nawai e hai mai. - - I ka manawa i ko ole ai ka makemake o ua mau mahoe Ia maluna o Elena , hauh oa liou iho la laua nei ia Elena le a paa 1 ka pokaa lipine laula liilii o Narekedina a kaikai aku la laua iwaho īluna oko luua kaa aniani no ka lawe ana e hoopaa ia Eleuale īloko oka liale paahao o Pahiolo lua. I ka makaukau ana o na mea a pau, ua holo aku la laua no ka halo poahao o Pahiololua, a ia lakou mawaena oke alahele, e ninau mau ana ua mau mahoe la ia Elenale penei.

Pehea kou manao la maūa, eia maua ke lawe nei ia oe i kahi oka make, uo kou ae ole i ko maua makemake a ina do oe eae mai ana 1«, o ka pau ae la 110 īa. Paoe aku la o Elenale ia laua we ka i aku. E aho au o koho i ka make, mamoa aku i kahi a kun alo ha i paulele loa ai r nona a nona wale no au i na manawa a pau loa o ko'u ola aus, . Pane iho ta ua mau mahoe la me na olelo kakana a na mea i piha i ka huhu me ka i.iho. No nei manawtf ia olelo. au, aia oe a ikeakn i ka hulali o ka pahiolo hale paahao o maua a me ka winiwiui ona kuie hou ana ma kou mau aoao, alaila e ae koke mai no auanei oe i ko maua maeao.

Iloko oia manawa i hao aku ai ko laua lio keokeo kamahao i konaholo kiau a no ka nianawa pokole loa ua hoea aku la ua mau mahoe la i ka hale paahao o Pahiololua a hookomo.aku la laua ia Elenaie iloko o ua halepaahao la o ka ehaeha kahi a na kupua kino lua e noho kiai aea malalo o na kanaka a ka lualii ne Sawabe. O'keia halepaaliao aia īwaenu ona kuahiwi pahiolo eha, ma ka aoao oke ekolu o na kuahiwi. Aole keia halepaahao he hale maoli aka he ana ma ka aoao oia lalani kuahi wi nona ka hohonu e kau ai ka weli i ka mea e komo ana iloko a i. ka welau hope o ua ana la, inalaila kahi I k.u ai ka halepaahao o Pahiololua. Oke ala e komo aku ai mai walio aku ua pani ia i na pani hao elua ame na pana keleawe etus. Mai kepani mua o waho loa a i ke pam elua he kanaono kapuai ax>ela aku a hiki ika ipuka o ua haie paahao la, alaila ua loaa he 50 anana mai waho a loko loa.

O ke kiai o ke kiai mua he o£uruma, o k« elua he moa kane lepe nīhoniho o Muores,o ke ekola e ka pokā?i kaula hi hia ole oTuribe a o ke paui eha ho hi pa kane ke<skeo o ka o hipa kaue a o na ki«l raa ka ipuka pouoi o ka hale paahao, he u)uu moo delagoua uuahi o o!oe. A. oi(\ i!so la ka paiesia pau o ua kiai o keia liale paahao, a o kahi a kaua e īko ai e ku mea holuhelu ia Lemaalii e a!o nna iwaeaa o keia poe kiai uo ka loanuwa elua flo ka hoopakelo aua i ka mea « kona puuwai i ulolia ai a o huli nei hoi. . . Ua hoopaa ia o Eleuale iloko o kokahi rami pouli i kapa ia ke Kui Waka wnka ua poai puni ia oiu e na pahiolo wakawaka o hoopuui auu iaia, he msu iniha walono ke kaasvale m&ikonawahi aku o noho aua. A ko hookui keia mmi pahiolo i ka uiauawa e puka ui Ve kauoha a ua kiai alaila ua,nißhele hapalua ia ko kiuoo Elouale i'.oko o ka xuio aua & ka uiaka a o psa koua hapa oluua oia ke poo i ua kui oioi e. iho iho ia inaluua oua a ma e kahe koua koko e hoea aku no ia 1 \nWtoa i kahi o kela kiai i ko paui o vsho !o;(, iA na m kiai e hahao ke koko iloko o

kana mau e v ke ili ate kauaka kalepa ku ai kalepa aī!a o Makodouia u kakou e ike aktt ai ma keia mua aku i ka liana maalea n keia kiai, a e like uae ka īiui o kaua mau !iai>a e Imnn uei me ke ino pela aoaoei e nkali%iai ni na poino ma lana s ona. - īloko o kela a uio keia h, o lieio mau inai aaa.ua uiau īuahoe la e koi ia Lie nale i ko laua makemuke a e Loole ana no hoi o Eienale tne kona manaokupaa no kana eloiia. Ina manawa a pau e puka aku ai t ka huaolelo hoole mai ia Elenale aku» ala ila o ka inanawa ia o na kui o ua liale paahao la e hou mai ai iaia, a hookoko ke mai la ka maka o na pahiolo o piU i kona mau aoao, a e loho ia aku aua ka owo o ua halo paahao lu mo hē mea la he mahu ku mea naua e hophanu anu i a pau e like me ka hale olopapa ln o Hapu uole nae oiu ka oiaio, aka na kela poe kiai no mawaho o ke pani pukaehoohana.

Iloko o ka manawa e ku mai ai na kui ia Elenale, ia muuawa oia o hooho -ae ai me ka leo uwo o ka inea haule ilo ko o ka pilikiu. O/ E Leinaala e, aole i oi aku ka eha-o na kui o keia halo paahao e hou mni nei ia'u mamua o kaeha o kuu puu wai ia oe. E inake au no kou nani e kuu aloha, e pono ai, aole no ka nani a'u e hoowa hawaha nei. Hoko j) ia uiauawa, e hookikiua aku ana ua niau mahoe la i jja kiai e hooko koke aku ka maku o nu pahiolo a pili ma ka aoao i hu ai kena koko a ike iho ia i ka hewa o ka mea ana e hook ana, . I& manawa i hooko mai ai ua kiai i ke kauolia a nee aku la na pahiolo a pa ma kona aoao a paki mai la kona koko, a ī ka wa i ike ihu ai o Elenale ua kahe kona ko.ko, puaua ae la oiu i ka huaole lo mauliawa >v !ca inea i hele a — Auhe aho o Pūua uu nawale Kiehe inauliawa i ka ua a ka awa uwa. A pela mau oia e hana ia ai i na la a 'paa.tne.ke koe.uo. nae o kahi ola iloko ona a hiki ikawa a ke kaeaea o Pere sia I liiki wai ai i na ipuka liale o ua hale paahao lu a e hoohaule hou aku ai i lee kupaa o keia poe kiai e like mo ka hoohaule ia ana ona kiai uaue ole o Ēlenale e !