Ko Hawaii Pae Aina, Volume IX, Number 20, 15 May 1886 — KELA A ME KEIA [ARTICLE]
KELA A ME KEIA
He nui no na kau i laweia naai ai o ka bila e hoolilo ana ika olelo Hawaii oia ka olelo mana ma ke kanawai. I ka wa mamua, aole he lioahewa nui ana. no ka mea e lawe mai ana i kekahi Inla oia ano, aka oke kanaka e lawe mai ana ika bila o keia ano i keia wa, me he la, ua ane pnpu kona ike a me kona noonoo, a i ole ua lioopilimea ai oia mahope o na noonoo ana ; ke au i hala, Me lie la, ua oi ka ike o ke kanaka ku* lana haahaa loa i ka pono a me ka liolo mua o keia mau olelo Beritaniaj a ua hoike mai lakou iko lakou minamina no ko lakeu ike ole īka olelo waiwai, a ua koi mai e loaa aku i kā lakou mau keiki ka ike i loaa ole ia lakou. Ke hoololiia nei na kula a pau ma ka olelo Enelani e like me ka makemake oka lahui, koe ka makemake oka poe pili wale, eīike me ka mea e ike ia nei Eia kekahi mea kupanaha, ahe hoike ana ia i ke kuemi o ka noonoo, a me ka hoopono ole o ka lunamakaainana i ka pono oka lahui ma kana mau hana, o ka mea nana ka bila a me ka poe e kokua ana e kinai ika olelo Enelani, ma ke kokua ana i ka bi!a, o lakou ka poe hooikaika loa e loaa k& haawina no na keiki Hawaii e hoonaauaoia ma na aina e. Me he Ia e o hewa ana ka lima a e o hewa ana ka waha, e puai a e moni hou ana. Aka o ka haawma iho la no ia e loaa ana ika poe i hele mai e imi i na pono pilikino no lakou iho, ma ka hana paewaewa ana i ka mea e pfeo 1 ai ka lehulehu a me ka hanauna o keia mua aku. Aloha Hawaii ame ke koena oka lahui, ona kokua aupuni na mea nana e hookele na pono aku ona makaainana.
Eia hou kekahi pai aka lahui e auamo ai. Mamuli o na manao lokomaikai o ke kanaka awai la o Kona i koho mai nei, ua lawe mpi oia 1 keia mau la aku nei a waiho ae i wahi mohai no ke Kiaaina o Hawaii, a hooiiui ae ika haawe ma na hokua oka poe nana oia i koho mai. O kana bila mua i hoopu* ka mai ai, oia no ka hoonui ana i ka lilo oke aupuni ma? kekahi mau haawina hou, no ke Kiaaina o Hawaii, a ane-' ane e like penei; Kiaaina o Hawaii $3600, Peresidena o ka Mookuauhau 0 na Lii o Hawaii e mea iauaani, a uku hoomau, e mea tausanL Nai no keia, ano ka ike no paha o keia luna ona makaainana o Kona, ame na koa aku nei o Honolulu, ika nui oke dala auhau o Kona, (oia hoi na iliili) ua makaukau oia e hoolua aku i ke dala o ke aupuni. O keia kekahi ona haumana 1 ao ia e ka leo, oke kau o na lima iluna i ka la ka mea e lilo ai ona a o Kona i puu Aala, ao na hune one 1 gula< ua enaoole no ka ike o ka hauiaaaa.
Pomaikai ka aina'ioa he kekahi eaua e hoopau ea K&ikera o keia mau }a . U« hele ko kakou alaa a piixa i m uliane al&ka! hewa ) kela aaanawa, a noUila ua powuikai „kakou k'j loaa k«kahs < J . hoopio ka iua*u ha*k«i o Aka Le La ko Le k»t»«ka w* fcs&» h&jua. a Lc LopeM kot»t» t ke KS*V oia;.iuau h*frt> <> k« «#*-» . llWOpOl*. * L'SjpQlU*'ik*i j*. fe </ ka JU«r!u t iiua. j.t, «l tm L* 3a fca fc;oca * hoik* ja&; 41,4 avlt t kMv*u iot> Su r 1.51; 1.; ** mm -ms*v »1» iw> fcm *>'*,*• «Jev