Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 32, 8 ʻAukake 1885 — KA HOIKE KULA O KAHEHUNA MA KA POAHA IULAI 23, 1885. [ARTICLE]

KA HOIKE KULA O KAHEHUNA MA KA POAHA IULAI 23, 1885.

Maka aiakaikai aua i na hana qka Hoikw'KaU o ke Kula i hoikeia ae la inulima, ua loua ia'u he mau mea e hauoii ai ma ka hapauui o na mea 1 hoike ia, ahe mau uiea boi e kanalua ai i fca hoike i l«i hauoli ma kekahi ha!pao ke Kula ma ke ao ia aua ina hij meni kanaka, aole hoi ka himeni haole; aiia nae au e hoike koke aku ia, a paa ae kahi a'u i makahehi loa ai i ka hoike aku.i mua ou e k» "Pae Aina", a imua hoi o- kou īaau tausani poe heluhelu. Ena makua mea keiki na lakou na keiki e noho ao ia ana eke pqo oke kula, oia hoi o ReY. A. Maokintosh, he mea e kuu hauōlī ika īke i m keiki a oukou e iho laa mai ana i ka *'wai haot« v ', ahe kohu haole maoli no. A oīhi h«s keiki no hoi ka'u, aole nae oia maialo oke kumu i hai ia ap ~ la maluna, aka ke lana -nei knu manaoe hiki aku oia ilaila, a hookahi ko kakou hauoli pu ana, Una keiki a oukou ma ua la hoike ala, ua hoike mai ia he leo haole ko ka poe e h»iolelo ana, ua hookiekieia ka leo ma kahi ku i ka manao, a ua hoei&i ia hoi e liko me ka hana e hanaia ua hoikeia na ano a pao oka hann ma ke ano oka leo, ka lima na maka, a pelaaku. A ma ka heluhelu, ua pahee kupono a maikai na ninau ake kumu a uapaneia me ka eleu. Aoie ilaiia wale ko'n hauoli ina keiki a aka i na kii i kahakahaia, ua makaikai pono au ina kii i me ka peni kaia ame ka Uma noeau o na keiki a oukou, &a kohu maoīi no. ina e nana aku i ke kii oka Moi Kaiakaua, oia no a e ao, u pela no hoi me ke kii oka Moiwahine F,mm» 4 *he noi uku e like me na kii e hoopuni ana ike keena kuia, nolaita ua hoike mai keia mau mea ame na mea i i ka hoiomua o ke kula i keia makahiki a me ka ikaika o ke kumu. Noiaiia, ua hauoli maoli au, ahe oiaio maoli no ka ka Baibala, "O ke keiki naauao hoohauoli oia ika ' a e mahaloia Uoi ke kuiuu kona ikaika e aiakai ina keiki Hawaii ī maa ole i ka olelo i nei mea he olelo haole. Aole ilaila wale ko'u hauoli, j ka'u wahī Kamaiki ponoi no hoi kahi h&uoli o'n, oiai au e makahehi ana 1 ke akamai ona keiki oke keena kula a'a i hoikeae nei, hai mai la kekahi mea ia'n, nia kau keiki ke hoike ia mai la tna rnmi 6. K« aie la au a hele akq la e ike iiiia me ka nalu nui nae iloko iho o*a, no na mea a*u i ike aku la ma kala rumi mua. A oiai ua hiki aku la.au ma ka rumi o ua keiki nei a'u, ike aku nei au o Miss L B Briekwood ke kumu e !sepela anaina keiki ma ka Buke Swinton's Primer First Reader, "& ike pu aku nei au o ua wahi Kama nei kahi a'u m;> ba hapa waena oka Papa Kula; ip.'u y uana aku ana, ike aku uei au ua eleu ia no ua wahi Kaoiaiki nei a l u, oiai ua nai ia aku eia aa keiki ajamua ae oua, a 3 paha keiki i koe Ulo iaia ke poo oka papa kula, ma ka o ke pau e ka manawa ao ia paiapala. A oiai no au eku aua ku hou ana no ua wahi nei a'u me kona mau lioa, a aia ao oia i ka,hapalua like oka Papa, ao ka bukeia wa, oia no ka Buke Helu Kamaiii a e kula, mai ana ke kumu ma ka houlaolu Pa-lua, a pa-kolu, a pa-ha; amaia wa ua mahalo loa au i ka makaaia o aa ke* īki ika pane ana i ka loaa oka niaau, uae he mea la i kela me keia aekona e kani ana ka ieo ona keiki ika haina 0 ka niuau, aole i hala ae he mau mi* nute, aia aku la ua wabi hiapo nei a'a 1 ke poo oka Papa Kula, a ua hauie hope ae koaa mau hoa, a malaila oia k»hi i ku ai ahiki i ka pau aua oia Palapala, ao ka pau no ia o ka'u mea i »ke, me kuu hauoli. He rami haahaa keia, a o aa palapaia haahaa m mm iao ia, aka m» kt> N [ nno he inakua au iio keia ktiki au e ; noohh nm, ke haawi.nei au i kau ioahalo hw* Mim L U Brivkwooā uo koa w uom i ka'u a ua makepo» w- kou luki, a uu hauoli M se *» «*- km, aka m\ mi m i kou ola&lu* m tMMAk#lku tm 'ih'in, l Ub oUt i iu,iki ak«. tmi a l&kmm tm ka iks mmu A ihhi tm u mlm mm tm ka mmm uu*k» tt uw*t *i U i*ku o l*S* i kmm kuU £* m § %ww muūmaā o

1 meoi malāīo o feo knmu kula hJmeni < ke iiupūiii, oia o H. Br-rger kumu PuL Ohe oke anpuni. A oiai nu a me kt noi makua e nana aku aoa me fea hia aai nui e tohe ike kani ona leo one keiki a makou ma ka olelo haole, no ks mea hoi, he 40 na ka mea akamai a i lae 00 1 ner mea "Me!e". Ika makaukau ana ua ku ae la ke •» k » , Pil » Waiolio» iwaeua o na keiki, a o ka wa no ia o lakou i mele m&i ai ia T , '""AhiwelA mai uei iolio, etc" , J iela wa e mele mai la na keiki, iiun mni »ei kekahi mau makua a olelo mai la ia'u, o ka himeui iho la ka kela 1 ao īa 1 ka kakou mau keiki? Pane aku - oia paha hor la, ke lohe pu ae la no kakou, ia wa no i ke like aeii na makua e nonoho ana i ka makemake ole i ke ao ia o ka lakou mau keiki i keia aoo himeui, a i ka pau ana ae hoi o keia, kaukai aku nei nohoi na makua 0 ka lohe i na leo Wmeni haole, eia nae mele hou ia mai ana no ma ke mele Hawaii ia "Lipolipo ka wai o Eleile, etc". Me keia mau mea i lohe ia aku la, ua ku ae la kekahi mau makua a puka ako la i waho no ka hoihoi ole e lohe ike mele mai oka lakou mau keiki i keia maa himeni hooipoipo, no ka mea, ua maopopo ina makua ke kaoha o keia mau mele, a ke' kumu paha i maopopo ole ai, no ka mea he kanaka Gerema nia oia. A ua nele loa makou i ka lohe ana ma ia mau rumi he naaū himeni haole, ama keia mea no hoi i hoika ai ka_mea%akau i kona manao, e like me ia i hoike ia ma ka mua o keia Episetole. Oke Kula o Kahehuua, he kula ia 1 kaulana iwuena 0 keia mau Paemoku, lie kula haole, nolaila na maopopo he haole na Poo Kuiuu a me kona mau Hope, ao na buke he mau buke haole no, ta olelo ana he oleio haole, a pela no hoi me ka himeni i himeni haole, aole i kauaka. Nolaila ke hoihoi uei au i kn'u ma hahalo i ke kumu poo o ke kula, no ka mea, aole oia i ae e aoia ma kona rumi na himeni kanaka, nolaila i ka nana euaa, ne haole na mea a pau iao ia, a . ua kupono loa ia ao ana i ka makemake 0 na makua mea keiki. Aka ke iana nei ko'u manao ao na makua no paha a pau, e pau loa ko ma kou lohe ana ia ano himeni Hawaii ma kela hapa o ke kula o Kahehuna, a he hiineoi haole na mea e mele ia mai ann 1 keia makahiki aku. Owau iho 110 me ke aloha X>AVID K; Honoiulu Inlai 27, 1885.