Ko Hawaii Pae Aina, Volume VIII, Number 13, 28 March 1885 — KUU LEI MOMI UA HALA. [ARTICLE]

KUU LEI MOMI UA HALA.

£EBena mai kel» i>u!e m#i.] Ke paio ae la me Kaunulau Aloha iPukaiki kalii a kaua i noho ai Aloha ke alia o Kalaihi i Kalaalaau Aloha ka pihe a ke kua i Waiuonae Aloha no ko eli o Halalii Aioha na Uluhua i ka hapapa Aloha na kanaka alualu kai kiai kai o Laeahi Aloha Kaimulionu i ka lai Auwe kuu aloha i kuu makuakane hoi e [lihini Kuu m'akuakane hoa pili o ia aina maA kaua e hele koolua ai | Kuu makuakane i ka luua o Kawaewae > E wehe ae ana i ka hihi a ke aloha Aole hoi e hiki ua eila' paa ia Aloha pau ole oe i ke kau me ka hooilo Mr. Kanikikaiwalea K. Kanoa. *" He kanikau aloha keia nou e K. Kanoa Kuu makuakane aloha e O ia hale a ke aloha ī noho ai Noho ka ohana me ka luuluu Ke uwe helu nei makoa Ua hala oe i ke ala hoi ole mai Aloha Mauipuhala oia w«hi i nolio ai Alo kakou o ke anu o Halemanu Hook&hi oe eha makou na keiki Auwe kuu makuakane aloha e 0 keia aina nialihini i noho ia ai Aloha ko kino ua ualo e He aloha ka ko leo ika paue ana mai E hana mai oe ia'u i kon Papa Auwe kuu makuakane e He uhane la he aloha *" t Nou no hoi e papa Eia makou ke kanikau nei Ko paiauma nei i ka po me ke ao Kuu hoa pupuu anu o kanahele Hele oe haalele i na luhi o olua Na kekahi hoi mai ka wa heu ole Elua olua na makua he lehulehu na keiki Auwe kuu makuakane e Pau ko ike ana ia makou Haalele hoi i Puna n» hoaloha Aia paha oe i ke kula o Liuialoa 1 ke kula hoi o ia kupueu Aloha ia wahi a\\ e hele tu Aloha ka wai o Waipoo Ke poo nui oe no ka aina Auwe kuu makuakane e A ke one kaua o Wehe mai nei ika pili kaawale oe ka makua Hemo ko aloha la Laawale E walea ana paha ka uliane i ke one o Waiolono Hoolono aku oe o ka leo o ke kai E hone mai ana i ke kulnaumoe Noho ka uhane nana ia kai o Keawa[kapu Ua paku ia mai mamu» Aloha ino oe o papa [kii Kuu makuakane mai ka h wela o roE i aku nei paha oe i Polihale 11» wai auau a ka malihini E nana ana i ka makani ke Koolau £ ke kui lehua a na manu I ka wai huihui o ke kuahiwi Hui maeele kuu nui kino i ke aloha Kuu makuakane mai ka ua kahiko ilu(na o ke Kiawe Ke aweawe a ka ua koko ula kau e ike ai Au iho nei au aole oe Ua hoi aku nei paha oe me £a Makua mau loa Mr. Papu K. Kanoa, He kanikau aloha keia no Kahu Kanoa Ke uwe helu ae nei au E i aku nei paha oe ika halelana au i ke kwi t I na ale hanupanupa o ka moana E hoonana ae ana au i ko aloha e nalo Me he lei nani la ia i kuu manao Manao aku hoi kakou o ke ola Akai Lilinoe ipo aloha no ke anu He anu maeele au e noho nei I ka pehia e k* ua kilihune Me he kaulahao la e oni ia loko • Aloha ino hoi ko'u papa Oka ua hehi mai iluna oka laau Hoolaau mai ana ko aloha E hookokoke mai ana ia'u nei lanei hoi au me ke aloha E haalipo nei kunewanewa Auwe kuu makuakane e Au wale ana ka manao o kahi e loaa ai E i aku nei oe mahea? Aia paha oe ike ao opua i ka makani E hooipo ana me ka mahina hiki aumoe Auwe kuu makuakane e . Kuu makuakane hoi e Aloha ino no hoi oe Mrs. Emalia K. Kanoa, He kanikau aloha keia nou e K. Kanoa Kuu makuakane ua hala aku nei Hala ka uhane haalele i ke kino wailiia Luuluu au i ko aloha e noho nei Keloku nei i kuu puuwai O ka waimaka no me ka upe 0 ka'u ia e haalipo nei . Auwe hoi oe e papa E hooipo ana paha oe tne ka Waiiliahi; Ua ahi ua weia mai nei loko 1 ka ukana nui la he aloha He lani nui kt> aloha e hiipoi ' nei He ukana haule ole hoi i na kau a pau Akahi kau ake aloha e hana mi i kuu , kino t He mea ole ka ua me ka fa i ka alo ia eoe E imi aku ana i wahi pono no kakou £ai no hoi e pono ana la (kou Eia ka e kaawale ana m i ka pili a kaKuu makuakanē i ka Malu TJIu o Lek Lele ka haoa o Papa la nalo wale iho nei nc au o k&hi e ike Ki» U oe mahea i ni&u iho mi I pAibo mi la na!ow«l<P»tt k» halawai maka jtenrelEoD bm a 10M K «3oli» no Kzu<*

Hoolau kftnnkn HLi m&hamelin Kuu laaika luaa o Potii īlniki loko non ■>]>«« ī ko aloh» Aioha iPuoouiihau i ke kula Aloha Leleiwi i ke alanui hui Me he Iwa kau makani la ko aloha Alo aku kakou o ia uka kanaka ole Kuu makuakane ika luna o ke kukui Auwe kuu makuakane hoi 'e Huli aku nana ia Waiahulu Ka waiho mal a Kumuwela i ka la Alo aku kakou oke kuahiwi o Puuka-

(pele Kela puu kiekie a kaulana o ka aina Kun makuakane i ka luna o Puulua 'Elna kaua i ka uka o, Halemanu I ke ku hoolai mai a Kaunuohua Huli aku nana ia Kaunuaiea Aloha na lehua nee mai i keKohekohe Aloha kalaau Kipaapaaola Auwe kuu makuakane e Hele nihi ka hele a kuu makuakane Hiki aku kakou iluna o Kilohana Hana eka manao ona keiki no Papa Huli aku kakou nana ia Hanalei Me he makau ea la ke one o Mahamoku Ka waiho kahela mai o Lanihuli i ka malie Hoolaie mai ana ka leo o kuu makua e hoi E huli hoi kakou me na haku Me ka makua nui o ka lehulehu 0 keia ola kiuo ana i ke ao Auwe kuu makuakane a Kuu makuakane mai ka makani he Naulu Mai ka ua kualau nee mai ma ka moana Ua aua au ua luhi iioi i koaloha | O ka'u ia e haalipo nei la kunewanewa IMe he kiaha barani la ka wela "i kuu ; puu Ka wela hahana i ka puuwai ooeka ia i uiua halulu aku nei ka hele ana Ka newa ke kahana aku nei nalowale , Nalo hoi na maka huna la i Pelehuna; Haalele hoi i Puna na hoaloha Auwe kuu makuakane hoi a 1 walea ka noho ana i kauhale i ke 'kua I ka hui olelo mo kini lehu mano akua o ka po . Akuu oe la hoopale mai ia'u i ke keiki. Oia ka'u e ui e ninau ae nei ia makani i uui (leakunei Ua ike paha oe i kuu makuakane i he-1 Ae, ua ike au aia iluna ike ao polohi(wa i ke ao eleele la o loko liio aku | Ua hui oielo kuka ho\ me KaonohiaMe ke keiki pook«pu akua a Laukiele[aia E noho aua i ka paepae kapa a Kaha(kaeaea Nana i olaii aku o Laieikawai ka eueu . . o Paiiuli Auwe kuu makuakane e Aioha nui oe me ka walohia pau ole Aloha wale na lehua o Luluupali Aioha na hala o Naue au i ke kai Aloha Haeea i ka makani he LimahuU Aloha ka pua hala ai a ke Kinau Aloha Kalualauoho i ka p&li a ka Hi(n&hina He aloha Waioli i ka makani waiamau He aloha ka luna o Kaukaopua O ka maaweiki a ka wai o Namalokama E iele maopu mai ana i ka pali Auwe kuu makuakane hoi e &uu makuakane mai ka ua nui o ka Hinai Mai ka ua haao ua ianipolua Eiua a'u mea nui e malania nei O ka puoio waimaka me ke aloha He aioha ka makua ii ka ike ole ia aku Pau hoi ka ike ka h&lawai maka ole Aloha wale ka ohu kolo kuapuu i ka paiena o Kauai E kalele ana i ka pili o Huelokalani Aloha wale ka makua ka lioa haihai oielo He hoa kuka ohumu o kahi mehameha Auwe kuu makuakane hoi a Aia paha oe i ke ao opua i ka lewa E hooipo ana me ka ua kokoula i ka moana Aioha ka makaiii waiopua o ka aina E kolonahe mai ant. i ke kuluaumoe Moe hoolololie ko kino i ka moe kau moe hooilo Moe oni ole i na makahiki he nui E huii ae ana i kahi e ike aku ai E hui aku ai hoi me kuu papa aloha 0 ko aka kino wailua ka'u e ike nei E maalo nei la i ka pili o ke ahiahi Auwe kuu makuakane Nalo ka uhane noho ika Polikuakane Nalo hoi ke kino noho i ka hale maka(maka ole 1 ka hale koo-u hale puanuanu Hale a ka iokoino a ke aloha ole mai Hala oe la puulu makou i ko aloha Hoopulu ika lihilihi m« ka waimaka Hapapa wale iho la no ka manu hulu ole * [nei He uhane hanehane aloha e maalo I waiho lua i ka lai o Lele Lele makeiwālu au -hone i.ke kai. „ * Auwe kuu makuakane (ano Kuu makuakane mai ka pono Karisti--1 laweia mai hoi e na haole E aloha hope kaua, me oe ka walohia | pau , Mj. K. K. K. Kanoa. Kanikau eehia nui NoPapa ua hala 1 ke alanui o ka make Alanui hoi ole mai KuJu kahi kuu waimaka Hoopulu i ka uui kino Keia kino kai luiii I ka hana a ke aloha E aloha ae ana hoi I ka leo o ka makua I ka pane mai nahenahe Wai -olu iho ka manao He manao i>aa ianei E pili au meoe Eia ua kaawnie Lihi I&um» ole mni Me he i'a U i*ō kb »nu Kapili ika lihi bm Ika ittuiiwai o Kiua s K*iuvaw»kū U>hom V* ām'iho ml hm Um inmuua * ko aioh* t li*> u» I U* mm» i kaiwihuv

Kai uli o la moana ya ana au ua aikeun ipa I ka piiuwai Vkā hale a ka makemake Makemake au e_ ike Ko aka kino wailua Btua no olua Na makua o makou , ' He nui mokou la Na keiki a ] ?au Ua pau hoīka pono Ua liala oo ka makun Noho hone makou la Noho auwana i ke «<< Simeofia K. Kauoa. Kanikau la he aloha Nou no hoi e Papa Uahalaeakuoe I ke ala hoi ole mai Au iho nei makou Aolo oe iloaa E i akū nei paha oe I ka aina o Kanehunamoku ī kahi iko ole ia aku Aole hoi e hihi Ka hana a ka enemi A ka opu lokoino A ke aīoha ole mai He aloha no o Papa Hoa noho o ka malū hale Pili aku hoi kaua O ka ua me ks makaui . 0 ke kau me ka makalii He aloha no ko leo 1 ka pane ana mai hoi Auhea o Kaukeano 0 ka lio o kuu Papa ? Hu mai ke aloha nui Kuu papa aole Ua hele i ke ala loa Mr. Anaru K. Kanoa. Kanikau la he aloha Nou no e papa He aloha no ko leo ī ka nalo ana iho nei E i aku nei paha oe MeHiku wahiue i uka Papahi lei ohelo Oheio ai a ka manu liwimakapolena Noho mai i ka uka iu ; I ka wehi o na pua ! ī ka liko o ka lehua fle manao paa no ko'u i I makua »au oe no'u v Aole hoi e hihi Kikoo e ia mai Na iima mana o ka Haku Nana no i haawi mai Kana no e lawe aku He aloha no papa 1 ka pa a ka makani Naulu o Niihau O ke kiu hoauu ili Ka uwila i ka puuwai Hookahi kowaiwai Miss \Valieta K. Kanoa. Kaniknu no he aloha ' Nou no e papa E aloha ae &na nu ] Kahi e noho ai ' 0 ka pa a kā makaui j Waipao o Waimea Ē mne ai o ka nuku | Ka hiolo a ka waimaka Me he wai pauma !a Ka pipii i ka puuwai , ■ Nawai no e ole ' Ke aloha o papa ] Ka loloku i ka iwihilo j Hana io i ka nui kino | Ko kino ka mea aloha j Elua hōi olua ! He nai hoi mak§u ~ < He aloha no mama 1 ke paiauma mai Ē nwe heln mai aua Ua hala e aku oe Me ka haku mea liale Hapapa iho nei makou Aole oe i loaa Aia i Hiikua Hiialo Manoa K, Kanoa. Kanikau la he aiolia Nou no e papa Haalele mai nei oe I ka pili a kakou £ imi aku ai hoi I ke ola kiuo nou Aole no I loaa Hala hu ia kuko aua Ka iini a ka manao Kohu ele maoli 110 Ka manao o kanaka Pau no ko pilikia Ke huli mai oe maauei Aole nae pela Ka manao paa o ka Haku Nana i kikoo mai Lawe aku nei la lilo Hoaa makou Ka nele i ka makua ole Eia no o mama , Ke uwe kanikau nei , Me makou a pau Ke koho nei ka manao I ka Haku mana ma ka lam I makua no makou MisB Kaikai H Kanoa. Kanikau aloha keia no K. Kanoa Kuu kane mai ka makani onini puaia Mai ka makeni kuehu lepo o ka aiua E kuehu mai «na i ka lau o ka niu „E paio ana me ka inuwai o Lehua Ke hoopiha ae la ia Knlanamaihiki Ua hiki ka lono i Lonokoiuiu I laweia mai e ka makanlkiu Waiiehua He makani kilinahe ia no Kalaiau E hoaikane ana me ka makani he Hai(ko He makani haHhali ala ia no Kualolo Auwe aloha ino ke k&ne a Jcuii muli A honi ana ke kupa i ke ala o ka. oahi lawaia Manao ae ke ola oko luna kiui, Ke hoi nei la me ka waimaka O k» apa wale iho no ua hala ka Puu(lena Kalakauiko i m waie ka hoh &m Ke imī aku ml i ke kaae he ole k& lom &e kahea aku mi h'A he ole ka p&ne ma (mai ai Ua noha ua naauha paha 1 pane U* wuuiii-h u& L;.&-ka-im y&u kn Ua iiuii k« 'j&Aii ike ua moe im makii V* iut h*uu ua ka «i&Lk >U'J JtMub | luii IUU uh & kuu uiui'* •) y» IM* # : fLbfj y«ilL

lafo I rtma līlu i Koaa lila iU- au a ka Hewaliewa ALu ilio la la pua wakawalia i WaUiw Hapuku vale uo makou o ko aloli» Ku paHa lwua ka haawe ia e waliio nei Kuu kane Looiuonaw&uui i ka oha E auwe mai ai i ka po me ke ao £ iia&u wale aua uo i kalii e luaha rī E oluoīu mal.ai la JUoi ka clxa o ko k?uo Ho mea 010 uao ia lia aua a ka mauao Auwo alolia iao ko kano a kuu muli Alolia ka luu o ka uiu liolu i ka mo.ka«liu Alolia ka malu oka ohai kahi a walea ai»- ; Aloha ka Lau o ke Kiawe i kaluhe mai Aloha ka leo o ke kai hone ike kulua[umoe E wawahi mai ana iia ptieone Aloha ke one loa o Waiolono Aloha ie kula kawelu o Limaloa Aloha ke k_ai hone lua o Kuakii , | iiloha Peleioholani kahi eno ai ua 'lil; Aloha Nohili ke one makaikai a ka malihini Aloha ka ohai o Papiohuli Aloha ka Haku lesu Kristo Ka mea nana e malama mai i ka uhane Auwe alt)ha ino kane a kuu muli L. Kapiioho. Kanikau walohia nui no K. Kanoa kuu lei momi i haule iho nei Haule hoi la kuu komo (iaimana make ole i ka hiliona dala [aa O ka w u ia e huli ae nei la hē ole ka loO ka'u no hoi ia e kahea aku nei he ole ka pane mai (noho ai Kuu kane maika wa heu ole - a maua i Mai ka wa keiki ole hoi a keiki .aku Momoe aku maua o ka po kehau anv o ka hooilo {aku o ke kane He nilii malu he palamimo ka imi ana He aihue he kolohe ka loaa ana o ke kane [naia E alo aku ai maua ina po loloa o HiMea ole ke anu me ke koekoe i ka mea a ke aloha i kaūnui ai Auwe ka mea aloha o ke kane Aole iho nei (na luhi o kaua Eia ka e haalele mai ana oe ia'u me O kaua pu no kai ike i na inea o keia o!a ana (kani Hala ka uhane la noho i KaiaulumaUa kino lau, kino akua kuu kane ke noho mai Kino ulaia kino aka wailua U» kino makani pu&hiohio He aloha ka leo oke kane i ka i m&l pehea au e mama Aohe oa pono a'u o ike aku la • Ua pau ka nani ua mae ka pua Ke lnhD mai nei ka !au a helelei ilio !a Auwe ka mea aloha o ke kane Ao'oihonei . Mre. Kaupali K. K. Hopena,