Ko Hawaii Pae Aina, Volume VII, Number 12, 22 March 1884 — KA LA 12 O FEBERUARI. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KA LA 12 O FEBERUARI.

/ No Kamae w. Ua hoike uiai nei kela aoao, be liiekie o Kamae oko lakoa kupunawahine ma o Kanananui !a. Aole he hoole a keia aoao, a kanalna iho hoi ia Kauauanui, no ka mea, he alii ia a ina nae e h'ili aku i fea oiaio ; afai!a ē i loaa aku auanei lie kanaka eae e ola ruai nei, oia ka' moopuna i hele kina ole | mai o .kona aoao* acoi ae auane! kona koko alii i leo na moopuna a Kamae. Aole niakou e holke ae i kona inoa, o makawelawela loa inai awanei i'ela aoao* laa he naamo oiaio a pololei loao Kamae oa Kauauanui, ano keaha la oia i hookaeia ai a nni wnle e na alii iko Aikanaka hoao ana ae ia Kamae i wahiee ūana. 1 Ua hookae ia o Kamae, ake ko- 1 mo oia iloko o ka Hale o na alii, e akaa ia auaoei ka moena, a hoonohoia mai iiuoa o ka opahi. 2 Ua hookae ia o Kamae, a ke hiki oia i kahi kaulmle * akn ona alii nui, aeīe «ae ia u , » ; oif» e komo aku iloko o ka hūie, ua noho oia nniwaho. A uia keia euau wahi a laua e hele ai lue ke kane alii me" Aikanaka, aia ka wahine iloko o keia-niau hoomaewaewa ia, ke waiho nei imua oke akea me ka mai uui o ka hilahila Ano keia mau h >ok; tia, ua ao ako ka makuāhiue o Kamat 'iaia, "e hoomaoavanui ia na hana ino a na alii, a loaa ko keiki me ke alii, alaila hawahawa iho oa lima oua poe alii la nana oe eho ikae W A pela i moe j>oo aku ai o Kanun i keia mau hookae ana he nui: a he ka maoli no hoi ika nnna'ona'o ona hana. 3 Ua hookaeia o Knmae, a kiolaia oiai, uiai luua mai oua waa o l'iia, a p&ku aua iloko o ke kai. 4 Ua hookaeia mai } ika hele ana aku o Aikauaka imua o Kaahumanu e noi aku e hea mai i inoa no ke kaika uiahine ana i hanan ai t»e Knmae. Eia mai ka oleloa ke alii wahine Kaahum*qu l< Aole a'u inoa e kahea aku ai iko kaikamahine. e hea iho no oo ī k i inoa oke kaikamahine i ko oho" oia ka hea ir* o Keohokalole, no ke kalolej> ke oho A P Eia T TO:Va moa i neā (a ai o ke kaikamahine a Aikanaka 1 loia ai me Kamae- w, a oka ns;ikuahin6 hoi o kela poe alii, aka aoao oka Elele e paa mai nei. Ina he mauio io o Kamae w na Kauananui na ke alii, a pehea i haule mai ai keia mau jino he nui a luiniluuu iho la uie.ka ehat-ha nui i kona wa e ola aua. ■, Ina lie mt; mo pololei oia na Kauauanui, a loaa mai dia ine na kiua ole, alajla, aole oia e haule i mea hoohil|hilaia i kona wa e ola ana. A ina ua hui ke aiii o Kauananui me kekahi lepo maopopo, a pela mai a hiki ina raakua, i loaa mai ai o Kaoiae he lepo a fefa oia e haule ai, aole loa e hii ke koko o ke kaikai ae ia Kamae iluna Ua ko'iko'i loa kela ume ana ilalo, a pela makou i "hoike mama akt» ai mamua, he u he noa o Kamae." Aka Ika ka Elele mai uei i ?iapai mai ai raa na Papa aiii hoohakina a lakou loaa io iho 1a no, he hakiua lalo loa. 0 ka wa o kela m»u hookae ia ana o Kamae, he wa ia e piha ana na a,lo alii i ka paa ike ina a me na ike ana oia wa, ua «uahuahua na hoike ia aua ona hana hoohilahila. No ka tuea o na hanu hookumakaia oia wa, aole ia he mea hiki ke uhiuhiia, no ka mee,, he lokahi ko na alii hoapono ana no >a hana. Ma keia noau mea, hookahi ummio nui e hiki ke apo ia a hooiaioia. 0 Kamae w, aole oia he «noopuna ua Kaua nanui, ahe ohia hoopilipiii kupuna wale aku no na kela aoao. E na ohi hapuka wale oia ano. Ko KIOHOKALOLE. E like me ka hookaekaeia o Kamae w o ka makuahiue aia kana hua ke hora mai la mai kona pnhaka haahaa mai ; alaila, ao\k lua he mea hoojxibihihi ia i ka ike aka poe aoonoo. A he m> u hiki uk i kela aoao ke pipii wale abu ika lapa mauu oh, hoi i ka. lala maloo. Ua ikaika loa kela aoao i ka w*>LaL.et3 aua inai ikaika hoi iua w<ihi hiki ia Ukou ke iho, a 'w-. tu,m ti&t ka hoovj m»i, hb makaukau ia auao, a g makou ka betoalj?ijja. Auie »ike iko iakou makaukau, ,a ma ua U* hm t • me «a kgojU P«!*r aku a nui, m ikm k* hakaW.-* e u": U hik, vie i» 4 fcy »

makou.a komo anuanu aka la ina Pouwai oja aoi¥>' aqa auauei keia e hoihope ana iuakou, a e ku iho paha. 0 ka hoaa ia mai o ke ahi, oia ka meae lalapa ai ke ahi o na paio ana. Aole no hoi i ike keia aoao i ka haawi pio, aole 110 i ka hoi hope. i No Kkawbajikq.u. Ua waiho akn i ka makou mau hoike ana aku no Keaweaheulu, a he niau hoike ana no ia i hiki ole ke hooneenee ia e kela aoao. A ke olelo mai nei nae, aia ka ! | na wahi aina ī haawi ia ai e kiekie ai> "» he alii ia ma,i ka po mai." Ina he' ,£uea hiki ia ita'īou ke naua ae, a 1100 halikelike me na mea i ike maka ia, e_ maopopo auanei, he haule loa keia mau mahele akia i loaa ia aoao, mamua o kekahi uoao e ae. H« mea eha )ha io no ua keīa aoao ka makou mau hoikeike ana i na haule ana 0 ko Keaweaheulu aoao ma na moolelo a makou i hoikeike aku aku ai. He wahahee wale no ka lakou pale maia mea, aole wahahee na moolelo iike ia, a i ma lamaia e ka poe malatna n hiki i keia wa Mai mauao iho ia aoao, o ka noho ae i ka noho alii o Hawaii, e noho aua ae ia he mau alii moi no aupnni ina ka lalani o ka poe ai anpuni, aole loe, Ma ka lalani o I a lakou i hoonohonolio mai aij ua puhaka nni, aole i hoo piha pono ip ka makalna. Ao!e hoi keia noho ana moi m i ka aoao d Knmehauieha, ni > ka ruea, aohe ana ilaila. Aole hoi he noho ana ma ke koko alii kiekie, a liakina koko alii paha. aole loaKe hoc>mao|>oi)o aku i ke ano oia koho ia ana, aia wale n"o ilnna o na poohiwi o Moehonua keia noho alii ana i hookumu ai, a ma kana mau alakai ana iloko o ka ino, a hoea akn la rae ke ko ko. A o ka hooponopono aupnhi nna e ikea nei, aia pu iloko o ka nhanha a me ke ake hanohano, e hoaahu ana i ka aie nni malnna o ka lahni. E hko x»e ka niakou i hoiko nkn nei ma kekahi helu o ka kakou nupepa, o makou ka Ilamuku nana e keeo kē AT.n Ktn a kiekie loa Kauikeonli Enleiopapa Kamehameha 111, ka mea a ka Elele Poakolu i keehi ai, a haule loa malal lo o Kalakaua. A ma keia hoike ana, eia kaia aoao ma na kulana pale aku i keln man hoike hoopunipuni a ka aoao o ka Elelo, a me ka hoike pu aku i na aoao e pili ana ia Kauikeouli ma ka aoao o kona makuahine a ke la aoao piikoi e launa oie aku ai o Kalakaua ilaila. viiv,.a-c< anan* Tīitafea ftTOnei 1 ka poe e heluhelu ana, he kowa nui a kokoke ole aku keia aoao o Kalakaua ma ia Kauike< uii f \HSLEMUA, 1 KaUiki.. , . ae Keaweikekahialiiokamoku, he he Kaleiopuu, lie Kiwalao, he Keapuolani. Eia ka lioemoe ana o keia aoao. O Keaweikekahialiiokamoku k, noho ia Lonomaaikanaka w, hanau o Kalaninuiiamamao k;a o Kalanimuiamamao k noho ia Kamakaimoku w, hauau o Kaleiopuu k, a o Kaleiopuu k, noho ia Kalola w, hanau o Kiwalao k, a o Kiwalao k, noho ia Liliha w, hanau o Keopuolani w, ao Kamehameha I k, noho ia Keopuolani w, - hanau o Liholiho I me Kauikeouli k, Naahienaena w. Aole e komo aku, aole hoi e pili aku 0 Kalakaua ia Kauikeouli ma keia papa, uo ka mea, aole o Kalakaua na Ka - paakea e like me ua hoike mua a pela oia e nele ai he mamo na Keaweikekahialii o ka moku mai, ma ka aōao o Kalaninuiamamao i noho ai ia Kepaihi' w he noa. A pela no hoi e hiki ole ai i ka mamo a ka noa ke hoohoahanau aku, a hoomakuakane aku no ke alii. Aole no i hiki ia Kaolali w ke kaikamahine a Kalaninuiiamamao me ka wahine Uoa ke hookaikunane aku ia Kaleiopuu, ke keiki a Kalaninuiiamamao ke alii, me ka wahine alii nui Kamakaimoku i olelo ia ma keia Papa. Ma keia Papa aole e pili aku o Kalakaua ia Kauikeouli, ua hapai kona kiekie a kaawale loa oia. Ua olelo ma. j kou mamua, he mau makuakane ko 1 Kaieiopuu i oi aku i ka elua, a e hoike kou aaa makou ma keia P»x>» hoa, 2 Kauikeouii, he h euweikekahialiiokamoka, he Keeaumoku, he Kaleiopuu he Kiwalao a he Keopuolaai, 0 Keaweikekahialiiokamoku k noho ia Kalanikaulelelaiwi w hanau o Keeanmoku k; a o Keeau moku k noho ia Kamakalmoku w, hanau o Kalelopuu' k me Keoua k, a o Kaleiopuu k, noho ia Kaiola w lianau o Kiwalao k, n o Kiwalao k noho ia Liliha w hanau o Keopuolani w, a o Kamehameha I k, ooho ia Keopuolaiii w, hanau o Liholiho, me' KanikeouH k a me Kaahieaaeaa w, j Ua ike ia naa keia Papa, o : ku k k& m&mkam o Kaleiopuo* uo ka ■ mm, w Km&umoku m %& waliiiie o; \twiHkumokxi ; * ua kipa k ptka kb! waiuiMp a i&m n ke kmkmmie. llak u \ ViU ĪMJi fj tJX>MlUbiJU&'ti i'jMk&iMM Umju >s iU.e i l Lj \ utb Aa UīMi&i u u&- '

0 Kaleiopuu; a i ko &alaaif [■ manao no h'oi, nana no e like no me kana ike ana, aii*^ 3 , tta lflo |aela o Kaleiopnn ike kw^poolīia, 1 oiai lie elna m a kuakan o . JR^