Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 46, 18 November 1882 — Untitled [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ua waiho .\iiu kc alii Ki'mo Puiukane imna o ka Papa Ola i na lilo poaoi naailoko akti o kona pakeke, 110 ko ku. ai aua i ka īnoku ili "Niagara" a nie kekalii inuu lilo e ao a pau ;i liiki i ka wa a ka Papa Ola i liele niai ai p lioonuinui, a e liookikina iaia e iioopaliu i ka īnokumeke toapido a nie ke kipoka pahu lealeaia ana o kona wahvai, nona ka liuina lie Sißl, a e koe ka moku iaia. TJa wailio liou aku lioi oia lie bilu, e lioike ana o kona poho a pau ma keia īnoku, ke la-we ka papa ola uona ilio, a o ka wawalii ana o ka moku na kona mau kaiiaka iSBBO. Ma keia mau koike mai a ka mea waiwoi nona ka moku, ua koi aku oia e kolio lea papa ola i kana mea e kolig ai. O ka uku mai paka o ka papa ola i $431, me ke koe o ka moku nona, a o ka uku mai palia i 8880, lilo loa kauioku no ka Papa Ola, aka, na ko Kimo Pelekano niau kanaka nae e wawahi ka moku ma ke ano paahana aku malalo o ka Papa Olu. Uaolelo mai o Khno Pelekaneia niakou, ua kuai oia i keia moku ili haalele ia niau. kanaka Hawaii ana i manuo ai e hoopoiuaikai aku ai ia lakou me na loaa mailoko ae o uu moku nei. Ua makemake oia, ina e koilioiia mai kona mau dala lilo ponoi, mai ka loaa niai o na wahie a me na keleaw.e o ua moku nei, alaila, o ke. koena aku o na loaa no na kanaka Ha'waii wale no. Aka i ko Kimo Palekane ike ana, ua hana ino mai ko lakou uupuni ia lakou onamuli o ke kipoka pahu ia ana o ke kmnu AviŪAvai i manaoia ia he pomaikai no na kanaka aua i mimao ai e haawi aku, nolaila, ua lawe liou aenei oia i na kaiunaha nuna e koi ma ke kanawai a hiki i ke ko ;ina o kana mea e makemake nei. Ma ko Kimo kolio wale ana, o kela moku ili, he waiwai kela a loaa ai ka i pnkn inaopopo uo nn, kmin.kn. H,nwu jj < mnluna aku o 81.500, *e lonn nimnoi :

ho 111111; lialo maikai, a i 010 ia, ho pa i j halo nui e lmonoouo ai. E lioomauao ho hoi ka lehiilelui, i kn ■\va i ili ai kela moku, ain maluna o koun kiiio ho niau tauaaiii tona huita, A. aoleho lioi palia i liaule liope ka Papa Ola i lia lolie aua ia mea. Aka iua- ua mauao ka papa ola, lie uknna pilikia ka huita uo ka 'ola o ka

lehulelui, ke pnlu i ke kai a waiko loihi ma ka nuku o ke awa, alila liiealia ko ka papu ola mea i keakea mua ole ai i ka wa i lioolalia ia ai e kuelala, i ole ai hoi 0 lilo poho ivalo m elala a ku poe e kuai aku ana ia Aioku ili? A inn hqi lie mea pilikia io leola uo ke ola o ka lehulohu, hoaha ka mea i haaM'i ole ui i munawa no ka x>oo .f lilo ai ua moku la e lawe ai 1 ka moa iuo mai ka moku aku, maiuua o ka hoopahuia aua mo ko loai'i'lo, a mo ko kipoka pahu loaleaia o ka waiwai o 11 u kaiiaka HawaiiP Aka iiiaiuuli o koia lnuia liawawa, hoopoinoia ka pomnikai i manao ai, a e ili mai auanoi ka hnwawa o ia hana ana, na ka lahui o uku ina loaloa o ka poo o aku. li ae anoi ka lahui o uku i ko luvi loalen ma koia ano V l'a lolie maopopomai makou, ua hoomakaukau o Kimo Polekane o hoopahu ia mua o ka ihu o ka niokn me ko "giana pauela" i loaa ui lie puka no ka kvtita o hemo ai, aka iaia nae o liuliu ana no ia mea, ua hoopahu ia aku la ka moku me ko ioapiOo, a kai 110 la hoi ilaila pau, oia ka he kipoka lealea aku kalii mahope. A o ka kopena; ua pau aku na keleawe o kekaki aoao o ka moku i ka nalowale, a ua lana kele aku la na apana wahie waiwai o ka moku i manaoia ai ke pomaikai nui no ia poe Hawaii. E ninau ilio kakou, o keia unei na hana aloka a Kipikona i ka laliui Hawaii e paikauo neif Oia anei ka kopona o na noi ilala malmakna no ke ola oka laluii? Na oukou e ka lakui e kaupaona i keia. i ka paa ana o keia īuauao maiuua ae ika hoonolioia, ike iko la maki u i ka olelo a ka Elele ei ana: "Eia ka oiaio—Qa malamaia ke halawai o ka Papa Ola, a ua kookolo ia e uku ka Persidena i na elala aole e oi aku ika 5250, e like me kona manao ke pono, a na kokua lokaki na koa no a pau me ke kue ole. He kiki no keia te hooiaio ia e na koa o ka Papa, a me ka buke moolelo koi o ka kalawai o ua Papa la." He olelo oiaio imei keia a ka Elele? E nana kakou i na olelo a pau a Kipi--kona i ka poe a ia: "ako, palapala e mai nei oukoa 1 ko ka Moi noonoo uo ko oukou manao maikai ole i na alakai o ke Kalaunu, a me na manao o ka uupepa, aole ia ke nupepa e hoike ana" i ko na kuhina manao .aole koi ona pilikana ma ke kulana a _me ka ikiiki o ka Moi." Ma keia mau olelo like ole a ke kanaka kookaki nona ka jioho kiikina nui ana a nae ka noko ona nupepa* ana, e akaka ole ai, ke olelo oiaio keia a ka Elele, a e liilmai ai hdi ka lehuleku maluna o na elelo a "Ko Hawaii Pae Aina." Ina kakou e nianaoio, ua kookolo ia e olae uku i $250 ia Kimo Pelekaife, alaila, aole anei i pololei ka makou i koike e aku ai imua o ka lakui no ka liawawa mai ke kumu e lilo wale laia mau elala aka leliulehu. Aka, no makou iko, ke manao nei makou o ka makou ka oiaio loa, aole o ka ka paJxuua ino a na ma'iou e koike e ae, alaila, puolio mai. Heaka ko ka Elele iaea i hoike e 010 ai i keia mea mamua ina ke kana maikai ia? Eia no ka lalaii, a he hookamaemae wale mai no keia ana e kaukae mai nei. Mai manao io ika Elele mukee koloīua. 0 ka lahni ko makou kokua no keia inea.