Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 41, 14 ʻOkakopa 1882 — NU HOU O NA AINA E! [ARTICLE]

NU HOU O NA AINA E!

Coiro, (S'ept. 20. Ua hoopukaia ae lc*ia olelo mahalo malalo iho nei mē kb knnoha e heluheluia, ma ke poo o na niahela koa Beritania ma lia'la hookahakaha ekolu ma Cairo: "Ke pahola nku nei ka AlihikaUa nui 0 na puali koa Beritania i na mahalo, 1 mua o na aliikoa a me na koa, mamuli o ka loaa ana o na lanakila i papahiia niai i ka kakou mau mea kaua ma ke' ! pio ana o Arabi Paso a me ka liaawi pio ia ana inai o Oairo. ke liaaheo nei i ka alilīikaua nui i kn hoike aku i mna o na hoa niake' iloko o ke katia ē kahakahain ana keia maa lanakila nui i 'lōaa i a kakou maloko o na iioomanao ana o ko kakou moōlelo, a oia uo hoi na hopena o nn hooikaika hanohano ana o ko kakou iiiaii koa, i hoeueuia e na ao ānii kaua akamai, me nā liooiaio maopopo no ka ohi anai.na hxia mai loko mai d ka wiwo ole, a e hoohaahaā'ole ia ai ka inoīi o ke koa Enelani. Ua apo lokahi mai ria alii a ' me na koa i ka wiwo a me ka makaii ol'o, ma ke'aho e pakni hou mai ai i na mokuna ninloko o na papn hoomanao knua o ko na Bei*itnniu mhu ienua Innnleila o na uu i linln." ' ' ■ ' G. Wu]ese. Alihikaua Nui o nn Puali koa Beritania m'a Aigupita. Ka Hopena , o na, Kipi. Ma kahalawai o ka aha,kuhinu oAigupita i malamak ma Alekanedero i ka la, 17 o >Scpatemaba, ua lioolalaia a kakau inoa ia keia mau meu i hooholo ia e ke aliikkui; • Pauku 1. E lioopnuia ka punli koa Aigxipita. Pauku 2. O na allikoa Aigupita a pau i hewa,np : ke kipi, e hookolokoloia a a hoopaaia ma na ; kanawai koa. Ua hoopnka ae ka nupepa "Mauawa" o Ladana ma ka la 19 o Sepatemaba, ua kauohaia ke kanikela Nui o T nia ma • Alekanedero e lioike aku i ke aliikui o Aigupita, nnle 1o;l e kauia kehoopai o ka make maluna o na aliikoa Aigupita me ka aē ole o ke aupuni o Beritania Nui.- . Ke hapaiia nei kekaki mau keehina no ka hoolimalima aku i kekalii maa loio Beritania akamai e' pule nō Arabi I'uho a mo na alakai kipi e ae. Uamnnaoiao ko Konatiuopola poe kuonoono, e lioounaia una o Arabi Paho i Enelani. . ■ • ko Arabi.kokua ltalia. . Ua loaa aku kakahi lutaneia moku Italia maloko o na puali' koa ō Arabi o Lutanela- Paoiueei kona inoa. Ua manaoin, i komo oin m« ke ano he olele e lioike aku ai ia Antbi ; i ka na i?eritania mau hoolala kaua aua mawaho aku nei. I ka wa'" i loaa akn ai oia 'ia Generala Wāhie, ua aahu oia i ke kohiko o na aliikoa aignpita. Ua kauoha aku o Genernla Wahio iain e lioopna pioia

aua hookoia pela. I ka wa ona i niaax\ ia akn ai, uaolelo mai oia, na konao oi» iloko o na puali o Arabi iloko o koua wa popilikīa, aka iloko waleuo iiao ia o ka halomai mai kona wa i ko> na wa i koiuo w aku ai. Na Koa Akamai o Arabi U« hoiko «e kokahi o uaaliikoao Arabi i haawi pio mai ai, ua waiho o Arabi i 'ioua puali koa akam&i ioa i ko kaun i Kaln- oln-Duwa uo, ka manao o ka uee aua la o ua i3evitauia mn laemnola o awiwi a.o aua ilmla, a o kahi ln p m Borit».nia 1 manao ai e lioouka kawa uui o Kala-ola-Du\vn, oia ka auauei i Tela-ola-Keba. Ka Makeala o na Kiu o Arabi. Mai ka \va mai o kn hoomaka nua o ke kaua, ua olou niaoli ko Artbi niau kiu i ko kilo aua i ko na Beritania uee ana ma Alekanedevo a me T«ftmaela Ua ike mua no ua Aigupita 0 lele kaua aku ana na Beritauia maluna 0 Tola-ela -K.oba i ka hora 12 aumoe o ka la 12 o iSepatemaba, a uolaila i uoho ai lakou maloko 0 na auwahli eli i ka po a ao. He hoike ana mai keiaaole 0 ko na JSeritania lele ana aku, he mea i ike ole ia, Arabi me De Leaeepa. ]£e manao nei o Arabi, ua kumakaia hoohilahila loa 0 De Lesseps iaia, ka mea i hilinai nui maluna. 0 kana mau olelo, e keakea ana oia i ka hoopae ana mai o na koa Beritania a aae na lako kaun ma ke ala wai 0 Bueza. Ke &uletana me Arabi. Ua loheia ae, ua kamailio iho uei ke Suletanao Tureke me Arabi Paoo, ma ke ala ao 0 Damietta. Malia oia no ke kumu i koopaakiki loa ai k& alihikaua Aigupita malaila, no keia paipaiia e ka poe 0 Tureke mai. Ka Arabi mau Haua Akamai, L T a hoike ae kekahi alihikaua 0 Ar&bi, he mea maa mav ia Arabi ka hookaliakaha ana me na kamaainama naalaui 0 Cairo, me na lole a i paumaele i ke koko, me ka hookikina ana i kanaka me ka leo nui, "E nann i ka na Beritania mea e hana mai aiia kakou." Kekahi mau hana a Arabi. Ika wa a Arabi ma kona wahi hoomoana ma Kafa-ela-duwa, ua noho pu oia me kana waliine, makuakane, makuahine, kaikaina a me ke kaikuahiue, a o kana mea wale uo e inu ai, o ka mea wale no aka ohana i hoomakaukau ai, aole ka hai mai, no kona hopohopo maiia he poe kiu Beritania kekalii mawaena 0 lakou, me ka manao e hana ino iaia. 1 Ka powa ana ia Abadula Paao. ' Ua kipuia o Ababula Paeo, ko Arabi Alihikaua i hoonohoia ai ma Damietta, e kekehi koa ponoi o kona puali. Ua kena aku oia i kona maliele koa paele me ka olelo aku, ke manao nei oia e hakaka ana lakou. a hiki i ka hopena. Ua kukala aku oia, ua huli mai o Arabi e kipi ia lakou a holo aku la,. aka ke kupaa nei o Ka!a-ela duwa e pale akn. Ua pane aku kekahi hoa, no keaha ka mea e mohai wale aku ni uo ko lakou mau ola uo Arabi a me ia. Pane aku la 0 Abadula, aole oukouekaua ana nona. aka no ko kakou manaoio, ko laliui. He pono ia oukou ke ku •makaukau e make e like me a'u nei Alaila pane mai la ke koa, "e make oe" a ki aku la iaia i ka pu."a puka pu ma o ka opu. Na Enelani e malama īa Aigupita. r. Ke olelo neika nupepa "Manawa" o Ladana, aohe mea o kanalua ai, he mea pouo ia Aigupita ke liiliuai maluna o Euelani no ka wa loiHi e hiki mai ana, a maluna hoio ka puali kaua nana i kipopo i ke kipi ma Aigupita. Be mea maopopo no paha, e hoihoi ia |mai ana ka hapa nui o na koa Beritania, aka he mea pono e hookoe ia ona mau koa kiipono no ka hoomalu ana maluna o na hauuaele e ala mai ana. A i mea e kukulu paaia ai ka maluhia, he niea pono ke hooloheia na alakai a na Beritajsiaj laweia na aina o ka poe KipL Ua lioalakai ae ka nupepa Tureke "Ela Jawaib'' ma ke ao anā aku ike Aliikuio Aigupita, e lawe mai i na aina o ka pōe kipi, e kuai aku a paa iho i na dala oia mau aina uo ka uku> ana aku i na poe a.pau i hao waleia ko lakou mau waiwai. Ua lioano e a& ke kaniailio ana a Kekahi mau 'uupepa Tureke i ikeia e hoohewa ana ia Beritania ma ke kamaillo kue ana ia Arabi, Ka Generala Wuleee. Mamua o ko Generala Wuleee hoolala ana i ke.kaua maloko 0 Aigapita, ua wimii'na ae oia, e pau ana ke kaua c Aigupita ma ka la 15, o Sepatenaaba. O kana kauaJhope loa i lioopauia ai ke kaua, ma ka la 13 no ia o Sepatemaba, mamun o ka: wehewehp ana 0 kaiao. He oiaio, ua ko kana mau olelo, Ka hopena.o ua Kipi i pio. 0 ka hope loa o na punana ona kipi • i haawi pio inai, oia no uu kōa i hoonohoia ma na papu o ' paniieia, kahi hoi, e loaa mau inai ai ia-Arabi na lako kaua no kona puoli koa.