Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 8, 25 February 1882 — AMERICA HUIPUIA A ME HAWAII NEI. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

AMERICA HUIPUIA A ME HAWAII NEI.

Ua heluhelu makou i kekahi manao pepa i kakauia e Mr Prank M Pixley ma Wasinetona, a hoounaia i Kapalukiko e hoopuka maloko o kana nupepa ponoi ka Argonnut o ka la 4 iho nei o keia malama, e pili ana i ko kakou kulana aupuni a pono kalepa me Amenea Huipuia. O keia kanaka, oin kekahi o na kanaka e hiki ke hoike me ka oiuio no keia Uuinuhana. Eia ka olelo o kana peni ponoi:

" Ua hoopaa ia e ke komite o ko ūa aina e o ka Aliuolelo Senate, o kn la 23 o launari, oia ka manawa e hooloheia ai na bila kanawai a me na olelo hooholo, e koi ana e hoopau i ke Kuikahi Paoailike me Hawaii nia Wasinetona. 0 ka Lunakanawai Allen, oiai mamali o kona kn"hifco, ua lilo oia ke poo o ka puali o na ]una aiipuni o na aina e mai; ua hiki mai maanei, o Mr H A P Curter, ke Kuhina Kulaiaina o Hawaii, ma kona alanui e hele ana i Emopa, me na poe e ae, he mau pomaikai ko lakou rna ke ano he poe hoomaemae kopaa ma ka Akan a he poe tyoulu ko nia ka flema 3 nīalaila ae no lakou a pau. E paa ana no ka poe makenaake i ke komo laaakik o oa niea ulu i keīa Kuikahi. 0 ka poe e makemake nei e hooholoia i Kuikahi Panailike me Mekiko a rue Ameiiea Waena, aole lakou i niakemake e hoopau 5 ke Kuikahi Panailike me Hawaii. A ke kanalua nei au i ka hiki : ka poe kue nei ke hoopau i ke koikahi. Mawaho ae o ka ninau no ka nui o ke poho o aa loaa aupuni, a i ole ia no ko knmukuai poho o ke kopaa, a o ka maiaiuaia ana paha o na paahana hoolimalima mai ]Norewai a me Potugala mai, e 1 ae no he ninau nui a he mnu ninau e ae> e puka mai ana. Na ka noonoo a mi hooponopono aupuni e hooholo i na rat& a pau e hoike ana i ko Hnwaii pi]i ;' a Ameeīea Huipūia. 0 ka poe hoomaemae kopaa, na poe hooula ko, me ko lakou maa luna hooikaika i uku ai, a me ko lakou man pilikaoa hooikaik-a, ke manao nei au, he kalai kii ku ole ia i ka hoopono ana mai i k 0 kakou pono hooponōpono piii aupnni, Jauna uua a kaana kalepa ana me ke Aununi o

llawnii. Ue mau palapala pUī aupuni lialiana iho nei kai kankaiia mawaena o ko kakou aupuni a me ke aupuni o Enulaai no ka mea e pili aim i keia pao aina. 0 ,nft moolelo o ko kakou keena o lto na ninu o, nwi ka wa mai maoiua ibo o ke kaua huliumahi ana, Ut\ malamuia me ka olelo hoohoio pan, aole e ae aku i keknlii umoa knwaho e noho maiia- nialuiia o kela l'ae Aina, a i ole ia, aole e ae m a hooliloiu mai kekahi wahi uuku e keehi ai ka wawao o im mana e m o wuho nei mnluna oia mau nioleu, a i ole ia, aolo o ae ia i kekahi inanawa pilikia e ae puh», e noho enemi mui ia mau niaua i na pomuikai o A men'ea. E Uooinanaoiu, ika wn e noho Kuhina Nui ana o Suwada, na lioouna alui oia i kekalii nioku kaua uia ke awa o Honolulu e ku niau ai i ka wii o ke knua huliamulii. oke Knlūnn Nui Pisli, oia uokamea naua i Huku koia Kuikaln Panuiliko uie Hawuii. Aka, i ko ko Kuhina Evata uoho utia tuni, un inanao oia e hoololi i koia moolelo a'u i lioike ae nei luuiunn, aka ua emi pu wulo. I ko Blaiue noho Kuliina Nui ana iho noi, vu\ hoopna oia i kola nnunio—ka oli-10-no 0 Ve aloha lahui iho—oift lioi, aole oao aku i na nmna eae e noho mana mai maluna oka poepoe komohana. Ma ka B)uine palapala i ke aupuni o Ene'ani e pil\ ana i ke ulawui oki o Panauia, ko kuikhi Claytou—Buhver, a me ka ma■a hoeponopono mawaena o Kile a uie Peru, uu lawe oia i ke kulaua kiekie tne ka hanoliano o ka lahui nona ka heluna 1 oi aku niamua o ke kaualinm miliona, a mueuuli o ka mana o kooa heluna, kona uaaiiuo, ke ano o koua aupuni. u iiiu koum kuluna ma ka palapala. ainu hoiiua, ua kaa iaia ka laahiu o keiu poepoe koinohaua. Ma ke ano he A.rooīiea, ua mahalo mau kakou ia Euelani no ko lakou hooikaika e ike ia ko lukou

Hnui pono niawaena o na lahniapau; « ua lauhalo no hoi /iakou ia Jakou eo kn hupai una i ko lakou hae e mnhuloia. Eia ka manawa no na Kilo-aupuni o Ainericn e hoike ai no lukou iho uie ka niakau ole a me ka manao paa o mulamu mau ia kela olelo-ao a Monroe, u'u e lawe nei, a o ke auo, e malama kakou i ko kakou mau hana ponoi iho, a o na lahuieae, o Eaelani kekahi ilokooia aluka, e malama lakon i ko lakou mau haDa iho, O keia olelo-o ka Ulaine i lawe ai, e hapai. He kulana aka lahui Atnerīca e niukemake ai ke maopopo ia lakou ke ano. a kue aku ina olelo hoino huhewa a na nnpepa Herald, Times, Evening Post o Nu loka, no lakou na poe o kakau nei, be maii haolo Enelani wale co, me ko lakou luau manao e hilinai ana maluna o noonoo ana no Enelani mamua o ka noonoo ana no ko America mau pono.

I ka \va e hoolahaia ae ai raa ke al;eu na palapala o lse keeaa o ko nu uina e, e ikeia auanei, o ka mokuna lealea loa, oia hō kahi epili ana i na Pue Aina o Hawaii, ku'ni hoi a Blaine i olelo iho ai, aole loa e ae aku o Anifirica Huipuia i kekohi mana aujiuni kuwaho, e noho mana maluna o Hawaii; aole no hoi e ae aku e lilo i panalaau Asia ; aole loa no hoi e ae akn e hookomoia ua laia nui Hawaii, nie ka mana na na aha Kanikela o Euelani e hookolokolo, aole no hoi e ae aku ke anpnni o Aiuerica Huipuia, i na e ae ana hi aupuni o Hawaii i Tceia mau mana hookolokolo leuwaho e oi ae muluna o kona tunu aha kanawai ponoi, Eia ka Ameiiea Huipuia e ae ai: E hoomauia aku me Huwaii ke kuikahi panailika, a i ole ia, e haawī aku paha i ka niana hoomalu koa ia lakou a. i ole ia, e hoohui mai ia Hawaii me Amenea, 0 keia ka inanao i lokahi we ka noonoo o ka poe hooponopoūo aupuni a paa ona aoao a pau. Ua like no hoi ia me ka manuo o ka poe naauao, a o ia no ka hookahua ar>a o na palapala i h°lo iho nei mawaena o Amenaa a tne Enelani. Oia no hoi ka manao o na palapala i hooaaaia i Hawaii mamaa o ko kn Moi Kalakaua Kaapuūi ana iho nei i ka hooua, a pela no hoi ka noonoo o ke Kuhina Nui o America i kela wa.

0 ke kumukuai o ka papaulanla o' Oregona, ka pii o ke kopaa ma Kalepo- ] ni, o na dala poho o ke aupuuī a puka pha, «ole ia he oiea e ofei ae ai maloko o na ahaolelo } ka maaa pili kalepa a lanna pili aupmn mawaeaa o America Hnipuia a me Hawa,ii. Aohe ninau lahui nui e ae i ko na mokuaina ma ka Pubrpika e like me keia. Aole kakou 6 toouūa ana i mana koa e raalama ia Hawaii, no ka mea, aole like loa na noonoo ma ia kumu, aole no hoi kakou e hoohui mai ia Pae Aiua, no ka mea mamuli ulu mai na hoopaapaa. E W mau o Hawaii i kona noho aupnni kuokoa ana, e hoomalu lakou ia lakon iho _e_ilii£jne_jia__biikahi—me-na-aupuoi-e^ ?. he pono i ka lahni Hawaii a me ko lakou kanaka kalepa lee hilinai aolo la-'

kou o hookūuiii aku aiia u noho mnlalo o ni» inanii n Eneluni, a aole loa ho w», iii!» g l;aua iina o Amoi'iea a nulioi', e aeia aku ui koUnhī aupuni uui ,0 ao e nolio muna, a e kilepalepa i" ko lakou hae muluna o Hawaii."