Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 4, 28 January 1882 — Ke Kuikahi Panailike. [ARTICLE]

Ke Kuikahi Panailike.

Ua liiki mai nei na lono, ke hoao nei kekahi man lunamakaainana a nie Luna Senate o Anierica Huipuia, e hoopau i ke Kuikahi Punuilike ma ka waiho aq& i na olelo hooholo a me ka bila e lioopau kokeia ke kuikahi. Aole nae o niakou manao e hiki ana ia America ke ae wale aku i keia mau mea, oiai, ua hoopaaia ka manawa he ehiku makn.hiki, a aia \>rale no ka pau nmho|ie aku o fca hala ana oia wa, a me hookahi makahiki mahope iho o ka hoike ana aku o kekuhi mana kuikahi i kt*kahi aoao. Ua ala mai kekahi inaii kuuiu no keia aiea inauiuli o ka hoeueu iini a kekahi nupe|ia o Kaiialakiko, i ukuia me ke dala e ka poe hoopukapuka kopaa o Nu lokn, e olelo wahahee ana ua iike ko kakou mau paahana rue ka hōo kauwuia ana o na ]iae!e ma ka Hema o ia anpuni mamua o ke kaua huliama hi wahnhee wale a kekahi poe, ke hoouna nei kakou i na kopaa a me na laiki o Kina i Anienka roe ke dute ole. A o kekahi no hoi, no ka nui o ko kakou wuiwai konio aku a uuku ko lakou waiwai puka niai. Ua halawui iho nei ka Papa Kalepa 0 Honolulu nei e noonoo no keia man kumu imi hala e lieopau i ke Knikahi, a ua hooholo lakou, e noi aku i ke aupuni o ka moi, e hoike aku i ko kakou Kuhina ma Wasinetona, e ninau akn i ke Knhina o ko na aioa e o Aiuerica, 1 na ua manaoio koūa aupuni i na olelo apuhi e hoolaha waleia nei e pili ana i ke Kuikahi. A i na e ae niii oia o huli pono la ka oiaio, alaila e hnli pono ia e kekahi komite e hoounaia mai nna e ke aupuni, a i ole ia, na ke Kanikela a me ke Kuhina Noho paha e noho nei om Honolnlu e imi i ka oiaio. Ua pane niai ke Kuhina Green, e ae ana, akn, uu hoounn e aku nei no nae ke aupuni i kekahi mau kuhikuhi i ke Kuhina ma Wasinetona, a ua hoomana pu ia no hoi o Hon H A P Carter e noho ma "Wusinetoua, a e hoike i kona ike no keia mau mea. He eha. ayale no inau la okoa i koe a kaheaia ka lahui Hawaii e koho i na lunamakaainaua a lakou i makemake ai, e hele i ka Ahaolelo, e noonoo no ka pomaikai o ko Uakou aina alohn, ke ola 0 ko kakoa lahui, ke kuokoa mau o ko kakou mau pakoa kanu, e kaana i na lilo a me na loaa o Ua lahui, a e kau hoi 1 ua kauawuī. aole no ku pomnikai o ke kanuka hookahi, ka ohanu, ka poe hui, aka no ka luhui niai o a o. He nui ka makou mau mea i makeinake ai e kamnilio no ka meu e pili aua i ko kakou kulaua aupuni, n o ka

inualoa oia no kein: Akahi.—lna i nuikemuke kakou u hoomnuia ka noho nlii ana o ko kakou niau ulii hunau maluna o keia aii[)iini, he niea pono loa i ko kakou mau kilo uupuni, ke hooikaika i ka hookomo ana mai iloko nei o ka oiua, i na lahui ili, a waihoolulu uno like nie ko na kanaka Hawaii, aole hoi o ku hoonianiuinuu loa iuai,i ka hookomo ana i na lulnii ili keokeo, no ka rueu, o na lahui ano like iuo ko kakou, a e olu noi paha nialuna ona mokupuni moana, he poe iiaahaa lakou a ano°hukihuki ole, uolo e liko rue na lahui ili keokeo, he ano hiki ole ia lukou ke hoonnnuwanui o noho niululo - o ka hoomulu ana a na lahui i ano hauhaa iho ko lnkou noonoo niauiua -o ko na lahui oia auo. A he poo ohuuni uo hoi na ili keokeo ko ole e nana mua ia ko lakou niau jiono maimia o na laliui e ao.. He ]ioo poo lohm na haole. 0 ka uui o ko kakou ano luliui maloko noi 0 ku ainu, oia kekahi knmu nana e hoomuu i ka noho niium ana o ko kolio hulota iloko oko kakou man linia. JNlai ke eo o ko mukou niaknnmka ili ki-okeo no keia mea, no ku uioa, he manuo ukea keia. Ahui,—-Eia ko kakou kuikahi, ke hoonioniiii mai nei e lioopau. Aka oiai kakou e ohi unu i nu pomuikai o keiu kumu wuiwai uaua i hooniuhuuhun i ku paeliia ana o ko kukou mau muhukea, nolaila, ua manao niukou, he mea pono 1 keia luliui e loaa nu kanaka naauao e hele anu i ku ahaolelo u kokua nui no ka hoomauia aua o keia pomaikui mulima o keia aina. Uu ike k<tkou i ka pii nna o ka waiwai o ka aiu'a, ua mahuuliua hui na loaa anpuni, ke pii ae nei ke kuonoono * me ka maemae o ka noho ohanu anu o ku luhui, koe wale no ka poe pulaualelo, aole lakou i ike i ka waiwai o keiu kuikuhi. Akolu.—Ke maauo nei inakou, he hana naauao na ko kakou poe selo-na e heleana i ka ahaolelo, e hooikuilin no ka nuna muu ana i ko kakou oihanu mulama ola, oia hoi ko ka iahui ponoi, a e hoao mo ka makee o nana ia ke kaulike niu kela a me keia apana Kiauinu no ka lualamu ana i ke olu o ka lehulehu. Aha.—o ka hoomiauao ana i ko knkou luhni nia ka olelo Hawaii, ua manao makou, ua [lau ka waiwai i keia wu, uo ka meu, ua kulmli loa ka hooponopono ana o ko kakou mau oihana poo i keia wa a ina ka olelo Enelani, a ke kopaia nei ka kakou olelo niukuahiue i keia wa he oīeīo leope. He mea kauinaha keia ia mukou, ke kaa aua na ka makou peni e hooikaika aku, e hoohuli i ka hoonaauao ia ana mai o a o ma ka olele inalihini. Aka, ua ike nae makou, he aneane hiki ole i ke kumukula ke hana i hapulua d.ila no ka la iuu kela a keia wahi, a o ke kumukula haole, i hookahi tansani elua haneri no ka inakahiki, a e hoonele pu hoi i ka poe i hooūuauaoia nv* ka ike Hawaii i na pomuikal ole o ke komo pu una e lawelawe i na oihuua. Aliina,—Ko nianuo nei makon, he huna naunao nii keia nupuni ka hoouna hou ana aku i ko kakou mau kanaka ui, e hoonaauuoia ma na ike lehnLhu o keia au, e laa ke kanka, ao kanawai, mekaniku, a ia mea aku, e hoohanaia ko kikou ike maloko nti o ka aina i ko lakou wa e pnka nmi. He mea makehewa nae ka hoonna i na keiki i na aioa olelo paukiki loa, elike me ka olelo Geremania, Furuni, It .lia a Rukini paha, aka i na aina olelo Eūelani wule no. Ke hoouna ne; o Kina a me lapana i ko luiia inuu kanaka ni e hoonaunaoia ma Amen'ea, a heaha hoi ka niea e hiki ole ai ia Huwaii e hoohalike me kela mau aupuni kaliiko a akuhi no a kouio uku ka inalamalama iu luua. Ke kauoha ia aku nei ko niakou mau Lunahooikaika a pau, umi kela pea a keia o ka apunu kaho o Honolulu nei, e hiki ae ma ka hale o J«s. Keau, ma Kapaluinu i ke ahiahi o ka Poakahi' hora 2 e huomuka ui lanuuri 29. ona L. Ilooikaika a pau aole e koe aku kekalii, e eleu mai a puu. F Pahia Jus Keuu J W Moananlijr W M Kipikona. , s©* K« hoea liou niai nei na kii liooheiii'hene o ku poe holo bulota. Ua hoikeikeia ae ko Keo Kaaka kii maluna o ka lio keokeo, ko Luhilahi hoi, malnna o ke Kekake i kuunmha i ka umi miliona, ko Kahuhipa hoi o Lanai ine kana lunu hoa-hipa, o Kahikina hoi, e uwe aun, a o Poepoe e unenne ana i ke Uu ili kn mokn hmu. I<fo aiir ma Kuhulni me ku nkima no oluna, he [>apa. Ua kuai kuelalu kokeia iw, a ua lilo na luau liale 'iu Kupenn Ho[iena rK LkeSI.OOO, a o_kiv mokii, mv lilu ia J D'Sprtcklts no ka .|i4so.