Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 4, 28 January 1882 — KUAI A KA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI. [ARTICLE]

KUAI A KA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI.

No ka moa, nn hookoliu ia mai au e ka Alia Kiekie i Luna Hooponopono no kn Wniwai o Awo pake i m:ike, a i ikeia o na Pake ma ka iuoaoLuwo, nolaiia ke hoolaha aku nei a.u i na mea a pau e makeinnko ana o kuai i na waiwai o na halokuai lole ma Kalialuu a me Kainaliu, Koua, Ilnwaii, a mo na pipi a me na lio, Keknke, a me na waiwai e ne a pau o ua Awo hi, o liolo inui lakou nio a'u o kuai, iloko o oha īiule mai keiala nku.. (100 KIM. Luna Hooponopouo Wuiwni o Awo i make.

Maluna o T Pnuohau na aliewa ana o keia pnlapala inalalo iho : 110 Eloku k i Pohnku o Knelo! 110 momihnno pnlaualelo nn puulHinholn Aolo i helu in ho mnn Nuiti ka puuln Kn-mnlii o loi nnn no i ko pohuo I 1 . Ho knnnpi kn Pu pnnnpnna 1!! 110 hanapilo ka 010 lnuhaln ! ! ! t 110 lnpmi wulo ko Kolopa Uloi!!!! I līo knniliown kn Mou No ko Knkulii o!o !!!!!! E im lloa Makaainnna ku i ko Kolio b:ilota, mni Mnninilun n Monnnhm, o pnumaolo aniinoi knkou i kn mo,« muikni lio nloha iloko o ko npo g«!a hookn--111 oka loknlii. Rin | )0 o |i oa | 00 nnhonnho o uwalo nku tiei ikooukou wainohia'n mo ko K'.nliko o U l\ui«i iinn. K mnliu ina pua K;lum kau kohnkehn o Lihnn o kmi no la mnlunn, a o hoomnopopo iho i na men nani o Aipo, o nhn il.o la kinoliinolii i ka poli o ku ipo «hi. Oinkeialn: Ho oK ku ka Pohnku o Kaelo ! Ho nioonhuno palaualelo nn puuhua- [ helu. Elua keia mau huaelo, hookahi no nao punana i hoomoe ia ai a kiko lo pnu opnla, o na biln Haawina i aliolio mai a Kamehnmehn m» mai, ua helo keI" a polopolomi, oia iho la ka kamalii o K-iwaapae pohaku eleku i maiiao ai i men pnani kimo okee na lakou ma ka Elelo o na pule i hala ; a me ka hoomnlimali mui ia kakou nā~kanaka mnkna e kolio nku i kamalii iluna no ke alo, na lakau o hoemi iho ka Bila Ilaawinn o keia K*u ma ka pn-kaau 8 me kn pn-kauna, na howa loa na kuU ī hala no ka linawi pa tauuini a pa miliona. A o ka lakou nei Ii8n« o ka hoomi ma ko kuni ni o ka hutiu i pnu pouo na anuu luipa. Hokni no hoi ua noonoo o komalii, aolio manno iho, un liko ke aiipeni i kewa mo ka laau o ku aua ina knhuwai o ioi'eelane e omo ana kona molo a me kona aa i ka momona o kapa \vai, a e hoolniu nni »na kona mau lula i na hua ono. Pela no ko aupuni e lui nei i keia mnu la, ko ku nei ia ma kapa wai o kn Hanailike, a ke hooliua nui mni nei ia m« ka pu milioua o kela kau kei» knii, e like no ae kn lulu nui ana aku he mnii miliona, pela kn pokeokeo o ka ohi nna mai he mau miliona, a elike rae ka noi o na hana hou maluna o ka aina, mai ka loaa aua niai o ku Panailike a biki i keia w», pela kn miinuunuu o na hana o na Luaa Aupimi, n pela i nee ao ai k hi haawina i dh nnuu hapa maluna ne, pela no hoi na Poola, me na liinn hniia e ae, lie mnu uku li» tn»ilj|(i ko Inkou e linna nei, a inn hoomi ia i liapali;» iio ka la a i ke dala kookahi, aole lakou e ae ana e haua, o ka haalele no ia. * Pela iho nei no na PooU mnmna iho nei, liaalele lakou ika hana eo ka emi o ka uku he diU hapalua no ka la, a o ka Ole kai kokua nni ma ia ohumu ana PeU no ko Aupuni e kanna kupono nei no kona mau paahana. Pehea la o A P Kalaukoa, ina e haawi ia aku Bna aku ana naua e hoololi ka Hae Hawaii o ke Aupuni i hapnha ka ukn no ka la

e ae nnei ia ? Peul-ko ! A inn hoi o Jos M Poepoe e ukn ia i b«p»lua uo ka pule no kona lnpaau ana ma !T-ili>ikHnti--IhdB me kmw mmi pun« lami, e hoomi*nawanui no nnei oin ? A m» lioi e booli»nn i» "iin ke kolopa o ohiuliia i k»i o ka Moku Akulikuli i elna d«la no kn inHhin», o pilin »ri» 110 anei kanu pnn« i k» rniki »kn pnke? A pela no hoi iu» hc L ilikne w»te no k« ii» e pnni »na i kn upena a Makunkeke mu i ke kai o lleiian, e hoi no anei ka lilo o na whh-p-ip» Uili ole oie ku hoe-ku o knhnolo boti ? li)fi e spODO mni nna ua puulu knmnlii nei i keiu Bil« llanwina, ua kupono in lakou, ul-iil.» e maliiuu io iin« no k* BiU Hanwiūii o keia k«u ho w oukou. M-ikeiiH ka hapui memeue i kumu e koho i» ui. A do ka pnl» ole o ka lun mnia a na puulu kaiuulii oei, irai nui uku nei ia Kukahaoa i kiunu na lakou e ao be bu o k« liki i Nnuaiiu, a nilolo nmi nei he inoa Hiihuk-* kHkala ole. Nn lakou e hoop-iu ke Kauka o ka Hnlemai, eia ka ke ola ff<a ka »pu» ia Pali, a na lakou ka e hoopau i na Kuhina, n e hoouolio hou iho, ua liikl no, eha no la hoi oukou, piha no hoi ka Aha Kuhina o Kiwaapae ia oukon, a ua lakou nei no ka e houpau i ka hoopae lima hann, a i lima lowaluwa kakalakou uei e hoopfte m»i «i ma Kaalawni. Ke poūo ala no I Kai no i M*n» ke kupaianalw e ikea ia nei, eia ka i ka p-ia b«lot-i o Kapakai uei no, me ka ike no na ka Moi ke koho nna a me ka hoopnu ina i ua jEuhina. Eia no ka na lakou n^i! Na ka P«jdu OU hoi ka hoonoho i ke K-auka o ka Uhlemai, a iih ka P»pi Iloopae Limahana ka Uooiaup.ii liniahnna, eia uo ka ia lukoe nei; lluulioihoi Mnkuahonowai 110 hr»i i ine.;i e kolio i» »ku ai. Ki» iiihĪ ke pnni xvni o lito K'i Mhiio i Knpela o Knkno I,uk.koii» i ke kaiiaka a hui ka wai Oia ia kiui ke puu luai la ke ahi I

k uh i» tk;ioin.,ii(» u wuo mo Ro nkaliele, e noonoo 1110 kft noiao, o lawo nn oleloaka lliku i R«la nlaknī ia k-Hkou ma ko wno ntm i k» mon knpono, lioi : "M» !rtkow hua o iko nku 0 iko nku «i o«ko« in l«ko«," E hooni'inno i ka 01010 Hooholo «AP K#U«. ko« i lmlnlm ni mnw«ho o ko Kumuknnnwni 5 ko K«n o 1865, R hoololi in ka Ilao oko Anpuni. Oin noi koknhi o n« koe i«o 010 ika Pnnailiko. Ho kuo monpopo i koKunuiunnnwni, mn ko noi hou uim ī puu d«ln mnwnho no o kn hnnwinn o in Manomnno un nnnnn, ko liki noi n»e o hoemi ik*BiU Unnwinn, mahopo iho okn Ahnolelo pnipni i k« poo iMnnnnua o hoopii i ko pai »1 i ke i]»la Impnlua a i kn elua da« la. Ok« li.na ino lon oia knhoomokuhlihwi i ka Ekalesin o Knumaknpili, mo kn hoolahn iuo ann mn ko Kuokoa i ke Knhu a mo ka poe i kokoa i ka hnpai «n« i kol« hana nni n knknu e hapai pn nei me nn'lii a me na Moi, i pia ka h,»1° 0 o na Kaua, me ka mihi hookamani ana iho ma Pelenla, i kumu e holo balota »i, rao ka mnnao pnhn aole o ike ia «ku ana. lo a ua imi hala, a kue kohn ole i ka lalu dala no ka Hal'epnlo oke Akna. Kupono anei ia ko koho ia i LunamakaHinana ? Aole I 0 J M Poepoe, oin nei ka mea onoonou ina puna laan anhuhu ma kela Moku Akulikuli. Aole i poioa oukou 1 k» Lauhue o ia hfina. Nolailt),,he awaawa kein, e waiho do iaia me ka maikai mnwaho nei mo knnn mau puna l«au. O Kahikinn Kelekonn, oia nei keka* lii o na Kookamani i pii hewa ai i ka nwai o Kawniahao o haiolelo 110010 Wnionn ai, ei« no nne keia ke wala nei. Ina hiki ole iain ko booko i kana hooliiki o hanlele i kn w»iona, na hiki anei iuin ko rmi|«m« i ka pono o ka lehulohu u pnu ? Aolel Nolaila, wniho ao iaia mawaho e hokai hele ai. Oia nei ka mea nana i hnku a i heluhelu i kekahi mnu olelo hooholo o heopau i na iCuhina a mo kn Papa Qla, naamua aka nei ma Kaumakapili, aole nao bo wahi mea a p»lan»io iki i loaa mai. Ho hoike ke la o kona hilinai ole ia a ma ka hoka maoli, noia mau mea mai manao e koho i ka mea aole i hili ia, aohe ana paln e loaa. 0 A K Kuouinkea, aole no i pan ko ia nei ano hio, a nalaila no i ahu ole ai ka p»li i kela kau ana i komo iho nei aola loa a in nei wahi pala uka iki oia knti a kakou i loknhi ai e koho iaia, he neo wale no, pela hou aku no auanei keia a kakou e koho ako ai, he manka* uka, aole i ike i ke knlai aina, enho noia e noho e lawaia i kaa ka anhau o ka rumi »na i koho ai. Ke ike uial la no oukou e na makaainana i ko lakou nei m»a kulana, ho pohaku eleku palahe wale, he oki loa ke kulann N»it . aleloa hoi kaole ma ke kolopa ulei.. Nolaiia, ei« ka leo nwalo hope ia knkou e koho me ka oiaio i na p«ni WHi o Imo, ka innnu o kaupea i houa ka nuku, ka lala kamahele o Kahihikole nlaila ola in kini ke a mai la ke ahi. I keia kmikini he lawaia mauu 0 knuahi ke kapeku e Bel ai ka ia llniua ka inoa o ka pan b«li>ta. Hon W M Kipikona. Hon E K j&ilikitlani, Hon J Nahnku, [I WLahilahi, Amamn na noa. T PUUOHAU. Genorß Jan 16 1882. E haiolelo ana o FS Keiki ma Ulakoheo i keia ahiilii Poano hora 4 a oi. IgSĒT Ke hoopuka aku nei makou i lea nupepa o keia la mai ka Hale pai hou aku akalii no a hoauia. -5E3 Ua lilo i ke kahawai o Koleaka uuku nona na malauia i ka Poaono i hala, a ua make loa. I keia po Poalima aku, Feb. 3 e puka ana ka oihana Kioai Ahi o Honohilu nei me ko lakou ninu kahiko oihana na kaa a me na ihoiho kuikui e hookahakaha ma na alanui o ke kulanakanhale nei. I hoololiia keia, no ka manaoio ana oia ka mea ,e pau ai na hoa a pau i ka puka. He aoaina hanohano kai akoakoa ne ma ka hale noho ihiihi o Hon S 0" Waila ma Nunanu ike ahiahi Poaha iho nei, no ka ike ana aku i kana kai--1 kamahine i mare mai nei i ke kane ma America, a i ka Poakahi nei no i ku 1 mai ai mai Kaleponi mai. Ua hoohano- ' hano ae ka Moi i na mea mare, ka Moi wahine Emma, na makamaka o me na ' hoaloha ponoi o Mr Wuila a nie ka poe 1 konoi:v e luakaha pu ma ia luana a ike . imih. Ua iuanaoia ua hiki paha ,i ka eha hānen' ka nui o ka poe i akoakoa ae malaila. Il.iila no hoi ka poe pnhi ohe • kahi i hoouanea ai i ka lukou ntou uiea ■ 'kani.