Ko Hawaii Pae Aina, Volume V, Number 2, 14 Ianuali 1882 — KA NAHA ANA O KA MOKU HULI WELAU AKAU JEANNETTE. [ARTICLE]
KA NAHA ANA O KA MOKU HULI WELAU AKAU JEANNETTE.
E lioomanaoiae ko inakou poo holnholu ma ka la 8 o lulni, 187«, na haalolo iho ka moku hnli woln i akau .1 eannottc, lva< pena l)o Loug, ia Kapalakl'ko, a holo aku la e iini ika welau akau. Aia nialuua o keia moku, l\o !}3 ka nui o na kiuo uhano ola, oia hoi, ho 8 alihnoku, n ho 25 luina ."i mo na kanaka lawelawo. O ko Kapenn, l\o 3r» walo no ka nui o kona uiau makaInki. M.ihopo oka haaKOe ana ia Kapalakiko, ua «naalo ae lakou ma na mokupuni o Aloulian, alaila i Onalaaka, i ka mokupuni o Sana Paulo, i Sana Mikaola, Ka\kuono, o Sana Lawrcnoe, a komo aku la ma ko kowa o Rerina iloko o ka moana Anu Akan, a i ka mokupuni o Wrangle. Maauei i lolio hopo loaia ai ua mokuahi Mai ka makahiki 1870 mai ahiki i na la mua o ka makahiki 1881 i hala, aoho mea hou i loho ia nona. Ua nui ka pihaihoi ma Amei'ioa lluij)i\ia no keia lolie hon ole ia, a nolaila, ua kuai ke aupuni i kekahi mau moku o holo e imi iaia, oia o Ooojwm a me Kod«ers; aka, ua holo laua a hoi nelo mai nie ka lohe ole ia o ka liopena o kela moku. Ma ka l:i 20 o Kekemalia i hala, ua hiki aekekahi lono waeaolelo i ke Kuhina o America Huipuia ma Was\netona, mai ko ke Aupuni Kanikela Nui mai o noho ana ma Saua Petereboro, a penei na olelo: I ke Kuhina Nui o America Iluipniia, Wasinetona, D. C.: Ua naha o Jeannotte i ka hau ma ka la 11 o lune, 1880, ma ka latitu akau 77 degero, lonilu 157 dcgere. Ua kau na kanaka maluna 'o na waapa okolu, ua kaawalo nae lakou mamuli o ka makani a rao ka paa i ka noe. O ka waapa holu 3, me U kanaka, malalo o ka wiliki ilelvillc, na ku ae Inkou ma ka nuku oka muliwai Lona, Siberia. Mahope iho, ua ku alul ka waapa lielu 1, Kapena De Long, Kauka Ambler, a rae 12 kanaka ma Lena iloko o na kulaua popilikia. Ua hoouna kokoia na kokua. Oka waapa helu2, aoleloheiakekahi mea nona. K offjian', Sana Peteroboro. Ua pane koke aku ke Kuhina Nui o Amerika I-luipuia penei: A r o Hoffmann, Kaiiikela Kai ma ,Sana Peteroboro: E haawi aku oe i na hoomaikai ana o ka Peresidena i na luna aupuni a pau i pahola aku i ko lakou mau kohua i na poe popilikia i pakele mai o ka moku JeanncUc, a i ka poe hoi a pau i hoike mai na lono i keia aupuni. Frelingh\\jsen, Kuliina Nui. .Ua hoopukaia ao iaaloko o ka pepa pnnai 0 ka ipup'epa Aupuni G-azette o ke ahiahi o ka la 20 o Delcemaba, |g : 81, keknlii olelo pili Aupuni e hoike ana, o na lono waea 01010 a p-ui a ka "Wiliki Alolevila o ka punli huli welau »kjp popilikia o ka mokanlii Jeannette, o hoounaia akn no i ko lakou mau wahi i manaoia ai, a o haawiia na kokua i na mea a pau e hooiknika &Da, e loaa ak-u ko koena o aa luioa o Jeanūette a me ka poe e waiho la maluna o ka hau paa ma ka nnku o ka muliwai Lena. Ua hiki ae ka louo i ke Kiaaina ma Jakutsk, oSiberia Hlkioa, ma ka Ia 14 o Sepatem»bn, ua loaa i kekahi mau k-imaainn o Oulone e kokoko ana i ka Lie o B'.irha}', ma ka akau aku o Lio B'koif, kekahi waapa o ka niokuahi Jeaunetta, n ua loaa pu ia lakou na popilikia ho uui. I ka loheia »na m»i o keia mea hou, ua hoouua koke ia aku ka līope Kiaaiua, me ko k-iuka d me na laau lnp.iau, o hoopnkelo i na poo olulo, me na olelo kauoha, o lawe pu mai ia lakou i Jakutsk. Ua kauoha pu ia aku uo hoi ko Kiaaina o hooikaika oi« e like ino ka uiea hiki i kona mana, e loanmai ke koena ona luina i koe, ua hoomana pu i» »ku ia, e hoolilo i na dala Ilukiui (roubles) 500 no na lilo oia imi Ka Moolelo a ka Wiliki. Uatele£*rnpa aku La Wiliki Melevila i ke Kuhioa Noho o puia ma Sitia Peteroboro, e hoike aun, ua lioopuuiia o Joannette e ka hau paa, a ua opa puia a ualiaha i ka la 23 o o lune, 1880 ma ka lititu nkau 77 degero a ma ka lonitu 157 degere hinakia ua haulole na k'iuaka oluna o ka mo, ku tna na wanpa ekoln ma kahi ho 50 mile mai ka noku oku o ka mullwai Lena.' Ua lumkaawale ia nae Ua waapa m>ū kekahi akn mamuli o ka makani iuo » me ka noe. Aka o ka wnapa helu 3, e hookele ia ana e ka Wiliki Melevila, ua hiki nku lakou ma ka noio hik'ina o ka uuku o ka nmliwai Lena, i ka 1» 19 o S,<p.itemHb», 1880, a mnlaila lakou-i hooku wnle ia ui mamuli o ka paa ika hau. oka waapa he.lu 1, ua liiki ma.i no ma ia wnhi. Ua hoike mai -na luina o koia mau waapn, ua ku ae o Kapena Do Loog a me 12 mau kanaka mi ka aoao i kau o ka uukuoLena, a he ano kupilikii nao ko lakou kulana, mamuli o na lala i hoomaeeleia e ke ami o ka liau. Ua lioouna koke ia lie puali o na kumaaina o Boleuenga e kokua'i'i l.ikou. Aoho wuhi mea i lolieiu' mui iio ka waapa holu 5.