Ko Hawaii Pae Aina, Volume IV, Number 30, 23 Iulai 1881 — NA NU HOU HAWAII. [ARTICLE]

NA NU HOU HAWAII.

S3* I ka Poaono aku nei i haln, na loaa aku ke kino o H C Macy maloko 0 kona homo ma Pamoo, ua make. I ka Poaono aku nei i hala, na hoi īnai ko K-iliu Aupuni a mo konu P°e nkali mai Waialua mai. Ua lohe mai makou, e hookohuia ana o Hon. C Afong i Kanikela Pake no Kina, ke maopopo pono mai ke Kuikahi mawaena o Kinu a me Hawaii nei. S<£" Un hookuuia o Louia Dubois ko Kupaknko mua ilio nei o ka H«ie Letn, i hoopiiiu iho eei o ke Aupuni no kn nalowale ana o na tausani dala elua a keu o ka oihaua leti. Ua lohe mai makou, e nkali ana ka Luna Leta hou i ka huakai a ka makuahine alii ia Hilo Hanakahi. A oiai oia ma ia huakai hele, e uaakaikai pu ana oia i na hale leta a pau ma kona ala loa. 13P" Ua lobe mai makou, ua pau i ka nalowtile ku lole o kek»bi poe i lawe ai e puhiia i ka uahi pele, i kela pule aku noi ma ka halo a ka P.ipu Ola 1 hookaawaie «i. Ua lo.a iho nei ka w BI o ka lua wai alua o ka Luūakanawai Makale, raa kahi nona kn hohonu he 320 kapuai ma kona aina ma PnWaa. Ua oi ae ka ikaika o keia lua wai bou mamua o na lua wai e ae o Oahn nei. m™ Ua iohe mai makou, e holo aku ana ka Hooilina Moi a Ktbu Aupuni uo ka aina ua kaulana o Hilo, i ka Poaluo, Aug*te ike i na kia ahi kuuaoaha a ka waliine o ka lua. No k« hoom.luia ana o ka mokuahi Inalani e holoholo nei i Kona a me Kau, nn pani aku ka mokuahi C R Bibopa m i kona walii i ka Po<lua iho nei, noki enauawa e paa aua o Iwalani malalo o ka hoomaln iES" I keln pule hku nei, ua holo aku o Kilauea Hnu i Hilo me ka lawe pu nku i kn Kahnlni poe puni makaikni pele. I ko ahiahi Poaha, ku ae la oia ma Hilo. I ka Poaha o ka pnlo i hnli, ua ku mui ka mokoahi "Iwalani" me kekahi luina moku i loaa i ka mni hebera ma Punaluu. Ua hoomaluia ka moku a me na kanaka, a ua hoihoiia akn ka men mai i Kahakaaulana. I ka la Sabati, ua mnke ka mea mai oia o Huaailaui. JS3T I ka Poaono i hala, na ku mai ma ka nuku o Mamala ka mokuahi Geremania ' Hesperia" mai Kina mai me na pake he 700 a keu aku.- Ua hoomaIu ka Piipa Ola i ka moku mawaho o ka nuku o Mamala no 17 » 20 paha la, no kn manno wale ia aku malia o puku ae ka mai hebera maluna o konn mau oliua lehulehu, JāF" Ua lilo ae nei i ke kuaiia ka moku kialua "Pomare" o ke Aupuni Hawaii i ka Hui o J D Sprpckels & Co. no ke kumukuai ho $4,000 w»lo no. Kupikimola m»oli keia mau dala mahopo o ko ke Aupuni hoolilo nui ann no keia moku. E malama ia ana ka hoiko makahiki o ke kula olelo Henlauia o ku nei ma koalauui Papu, nialalo o ka noho knmn aua a Miss Agues Aylett, ke hiki aku i ka la 29 o keia maluma. O kalii e mala. inaia ai na hana, aia uo ia ma ka halekula kaikamahino a Kilikina, Ko konoia aku nei na makua nva keiki a mo ka lehulehu

ssr Ua loaa mai nei na bele hou o 1 ka Oihnna Ki.mi Ahi o Honolula nei, a ua kauia mako laua raan puoa i hoano okoaia ai. Aia ma ka Ilalo Bele nui o kaoihana ka belo nui, a ma ka halo kaa wai hou oka Ilelu 1 kokahi. Iko ahiahi nei mawaona o'ka hora 4 me 5, ua hoao mua ia ko kani o koia mau boio, a ua ku io no i ko kani nn 100. E lloolouk —Ua makomnkoia na Hon a p AU o k>i Ahahui Poola o koa fl o ina ko lakou Lnlo lulawai m «u tua Poloula, i ko nhiahi o ka Poaha o koia pulo p.o, oia ka 1h 2S o koia malamn, ma U hora 0.1, no ka hooloho ana i na hnna mn ia po oko auoano liula. E *iki. I Ma ke Kauoha aka Punku. ! Ua nolio ko kiure o hooloho i ka hihia o ka Makua Larkiu i hoopiiia r,o ka lawo ola mamuli o ka make ana o Uavi(l Paahao, i ka Poakolu nei; aka mahopo o mahope o ko ko kiuro noho ana iloko o ko keena 110 ewalu hora, ua puka mni lakou' me ka olelo hooholo ole. He 6ma kela a me keia aoao, nolaila, ua hookunia keia poe kiurc, a o hookolokolo hou ia ana ka hihia. Ma ka la 10 iho nei o keia malama, ua kii mai la na lima menemene ole o ka make a lawo aku la ia P S Kamoho moho Pakelekulani. Ua hanania oia ma Kipahulu, Maui, he kupa oia a he keiki papa hoi no ia aiua. O ka nui o kona inau la ma keia ola aua he 57 makahiki me na la keu. Ua waiho iho oia mahope nei he wahine, makuahioe a rae ka ohaoa he lehulehu e paianma aku ma keia aoao. Aloha wale. He Kanawm Kinai R.vka..—l ka la 29 o Apenla, 1880, ua hoolaha ae ka Moi KubUa o Samoa o papa loa ana i na haolo o na aina e mai, aolo e kuai i na waiona i kekahi o kona mau makaoiuuan, oiui lnkou tna ko Aupuni o Samoa, aina e uhakiia keia Kanawai e kekahi haole, n'.aila, e hoopaiia oia no ka hewa mnn, he $100. A ina e uhaki hou i ke Kanawai, a hoahewaia no ka maūawa alua, e kipakuia oia mai ka aina aku. Ma ka la 0 o Mei, 1880, i lilo ai keia i Kanawai no ka aina. Ua apono aku ke Aupuui o Amerika Huipuia i keia Kanawai, a ua papaia kona lahuikanaka e biki ana malaila, aole e kue i keia Kanawai.