Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 35, 28 ʻAukake 1880 — HE KANAWAI [ARTICLE]

HE KANAWAI

E HOOMAKAUKAŪ Al NO KA HOOMALO A ME KA HAKA ANA 0 NA MEA E LAWK AKU Al I NA MEA INO MA KK KULANAKAUHAI,K O HONOLULU. A /iooholoia e, ka J/oi a me kn Jlaie, Ahoolelo o ko līawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaoklo Kau Kanawai o ke Aupuni: Pauko 1. 13 aku no ike Kanawaiika Moi iloko o kona Alia Kukamalu e hooholo a e apono i kekalii mea 110 ka hoomalo ana a i ole ia ma ka kana ana i na mea e lawe aku ai, i ua mea ino o ke Kulanakauhale o Honolulu e like me ka mea i manao ia he pono. Pauku 2. No na hana o keia Kanawai na ke Kuhina Kalaiaina iloko o ka manawa kupono e kauoha e ana ia na "wahi maloko o na palena o ke Kulanukauhale o Honolulu me na wahi e pili mai ana, ana i manao ai ua kupono e hookomo ia maloko oia Ana ana a me ke kii a mau kii paha oia mea e lika ka nui a me na kuhikuhi e pili ana i na iliwai a me kela a me keia mea e pili ana i na auwai a mea malalo o ka lepo a maluna iho paha o ka lepo ana i manao ai he pono, a ua hiki iaia i kela a me keia manawa 6 kauoha e kope ia ua kii a mau kii la paha, a e pai kii ia a hoolaha ia ai kela manawa keia manawa e hoololi a e pakui paha i mea e ike ia ai na Auwai a mea hoomalo paha, na im!s ame na mea hou i hana ia, a i waiho ia ia kii imua o ka Moi iloko o ka Aha Kukamalu no ka noonoo ia e like me ka mea i hooakakaia ma ku Pauku l, a mahope oia noonoo ia ana e malamaia ma ke Keena oke Kuhina i olelo ia, a e hamama mau ia kii a o ke kope paha i na manawa kupono a pau no ka nana ana o ka poe uona a noho paha maluna o na aina, a iloko paha o na hale maloko o ke kulanakauhale i olelo ia me na wahi e pili ana. Pauku 3. Ua hiki ike Kuhina i olelo ia me ka ae ana i olelo mua ia 0 hana i kekahi mau auwai a mea hoomalo paha ma ke ano i manao ia he kupono a ua hiki iaia malalo nae 0 na hoohaiki i hooakakaia mahope iho nei, e eliia ka lepo o kekahi alanui 0 ka lehulehu, a alanui paha 0 kekahi poe wale 110, a ua hiki iaia e eli i na auwaha, no ka hoomoe ana a hana ana paha i na auwai i lawe aku i na mea ino a me ua mea hoomalo paha, aua hiki e hoohui i ua mau auwai nei me ke kai, aua hiki i kela a me keia manawa e wehe hoomaemae a hana hou i ua [ mau auwai la i kela manawa keia manawa e hana ina auwai [ liilii me na auwai nni i hoomoe ia ma kekahi alanui mamuli o [ keia Kanawai, a hiki iloleo 0 kekahi hale a mau hale, Hale Au- ; puni, a hale o kekahi poe e ae a me na wahi e ae 0 na ano a I pau i mea, hoomaemae a e hoomalo ia ai ia hale a mau hale a | mau hale e ae paha mnmuli oia mau auwai, a e hana i na hana [Saea pau, a ua Kuhina ala i manao ai he kupono no ka hana i ana, hana hou ana a hoomaemae ana i na auwai i olelo ia, a me na hana e ae d mnnaoia e hana mamuli 0 keia Kanawai. [ Paoku 4. Ma ka hooko ana ona mana, i haawi ia ma keia Kanawai e hana ua Kuhina ala ma ke ano e hoemi loa ai i na poino, a e hana a kukulu i na auwai i olelo ia ma ke ano paa a } kupono no ka hooko ana i ua mea a pau i manao ia mamuli 0 keia a malalo o na hoohaiki ana i hooakakaia mahope iho nei a mahope o ka hana ana, hookaawale ana hoololi ana a hana hou ana paha i kokahi ona auwai i olelo ia e hoopiho koke i na auwaha a wahi paha i eli ia, a e hoomaikai hou i ka lepo 0 na alanui o ka lehuUhu a 0 kekahi poe paha a me na poino e ae a e hookaawale aku i na opala i loaa mamuli oia mau hana a iloko o ka manawa e hana ia ana e pa a kiai i knhi, a i na wahi paha, ma na wahi i eli ia, i mea e pale aku ai i ka poino ana 0 ka poe hele wawae, na Kaa, Lio, Pipi a Hipa paha, a e hooko i na mea a pau i olelo ia ma keia Kanawai a ua lawa keia Kanawai no ka huikala ana i ke Kuhina i oleloia a me na mea a pau e hana ana malalo 0 kona mana, i na hana i manao ia ma keia Kanawai.^ Pauku 5. E uku ia na lilo ona hana a pau i hoomana ia mamuli 0 keia Kanawai, mailoko ae 0 kekahi dala e waiho ana iloko o ka Waihona i hookaawale ole iano kekahihana e ae, me ka ae ana 0 ka Moi iloko 0 ka Aha Kukamalu a e hoiko aku ke Kuhina Kalaiaina i ka Ahaolelo e hiki mai ana i ka nui oua dala i hoolilo ia pela a me na hana i hoolilo ia ai ua mau dala nei. Pauku 6. 3S"a ka Moi iloko oka Aha Aha Kukamalu e hooholo i ka nui 0 ka maliele oia mau lilo ina he lilo, e uku ia e ka-poo nouu ka waiwai ma ke Kulanakauhale o Honolulu a me ko ano e uku ia ai ia moa. Aponoia i keia la 14 o Augate, M. H. 1880. KALAKAUA R. I keia mau po, ua omi mai ka puukiuki 'ana 0 ka lehulehu ma na uwa\)o no ke kāmakoi Alalaiiwa, no ka aaki o!o ia mai oka i-a. Ina nae paha e aai nui liou mai ana na AlalauwUj aole e nele ana ka mimiki nui hou au. j