Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 32, 7 ʻAukake 1880 — Moolelo o KE KAU AHAOLELO O 1880. [ARTICLE]
Moolelo o KE KAU AHAOLELO O 1880.
La Hana 70—Poalua, lulai 27, 1880. Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Na Olelo Hooholo me na Bila, Helulielu mai o Kipikona be olelo hooholo e kauoha ana i ke Kuhina Waiwai e waiho mai imua o keia hale ī kekahi palapala mai ka agena mai o ka laina uioku»hi o hooholoia nei e Kina. Ua paae mai ke Kuhina Kalaiaiua, ua loaa niai he palapala mai ia C Afo'ug mai e ooi aoiy« haawi wale aku na pono wai, uwapo a pono kukui i ka laiua mokualii o Kiaa, ua »e ia aku ia mau pono i na mokuahi a pau e holoholo mau ana mawaena o Hawaii nei. Na Hapa o ka La. Hapaiia ka noonoo ana no ka olelo hooholo i hoopaapaa ia iuehinei, a mahope o ka hoopaapaa ia ana, ua hoihoi hou o Kalūa i kana noi, a pela no hoi o Nahaku, a haule pu wale. Heluhelu akoluia ka bila e hoololi ana i ka mokuua 39 o na kanawai o 1874, e hoopau ana i ke kanawai e hoopau ana i ka oihana kana a me na manuwa, a hooliolo loa ia. Heluhelu alua ia ka. bila e pili ana i ke kuai kudala ana o na keena ma na makeke kuai ia; waihoia i ke komite wae, Kunuiakea, Moanauli, Kuhina Kalaiaina, Lilikaiani, Hanuna. Hoomaha hora 12; hoomaka hora 1. Heluhelu akolu ia ka bila haawina, mahope iho o ka hooponoponoia ana o na loololi he lehulehu. Hooholoia. Noi o Aholo, Uku o ke Kuhina Kalaiaina i $12,000 00. Hooholoia. A o ke« kahi mau Kuhina iho ua hooholoia i $12,000 pakahi. N oi o Aholo, uku kokua i ka laina mokuahi o Kina, $24,000. Hooleia. Noi o Kalua, nku kokua i na laina mokuahi o Hawaii i ko na aina e $8.000. Hooleia. Noi o Aholo, e hoomahuahua houia aeka haawina o ke kama aliiwahine likei $8,000. Hooleia. Noi a Kalua e hoolei ka haawina $30, 000 o ke alnuui pali o Nunann. Hooleia. Hoopanee ka hale. La Hana Tl— Poakolu, lulai 28, 1880. Halawai ka Ahaoleio e like me ka mea tnan. Hoike a na komite. Hoike mai ke komite wae no ka bila e ae uku ana i ka loaa ana o na laikini kauka i na pake, e noi mai ana e hooholo loa aku i ka bila, Waihoia ma ka papa. Na plelo Hooholo me na Bila, Hoike mai ke Kuhina Kalaiaina, ua hoole ke Alii ka Moi i ke kakau inoa ana i ka bila e ae ana i na kanaka Hawaii e inu 1 na waiōna, no ka nui o na hemahema. Noi o Kamika e lilo ka Poalima i la e noonooia ai ka bila e pih ana i ka oihana mare. Hooholoia. Heluhelu iiiai o H W Wilikoki he olelo hooholo i hoopauia ko J D Havekost (Kelilikā) noho' Luni'Kula ana no ka apana o Makawao. Hooleia. ' Helahelu mai o Kaai he olelo hooholo i $300 no ka Halepaahao o Kona Hema. Waihoia maka papa. Hoolaha mai o Keau he bila e hoomaO* ana i ke Kuhina o ko na aiiia e, a me ke Kuhina Kalaiaina, e kuaiia ma ke kudala, ke knmukaai o.ka ai a na paahao a me na koa. Waihoia malalo o na rula. Na Hana o ka La. Helnhelu akoluia ka Bila Haawina. Noi o Kalua e hooholo loa ia akn i $24,000 no ka laina mokuahi o Kina. , Ua kamailio nuiia keia ha&wina, a i ka ninau ia an# r na hooholo loa ia. Eia ka poe aeLiiīkalani, Baker, Keau, Kelama, Kahuiu, Kaanaana, Aholo, Kipikona, Nahaku. Kalua, li ,VV Wihkoki, Ulendon, Hanuna, Wahiue, Kaunamauo, Kapahu, Mahoe,
Kuapuu, Kakiha,. Kupihea, hui me na 'lii Buah, "Kahauu, Martui a nie ke Kuliina Wniwai, like me 24. Eia ka poe hoole : Kaulukou, Nawahi, Woods, S VV r Kaai, Pilipo, G N Wilikoki, hoi ine na 'lii Doiniuie, Kanoa, Ake, Kakela, Kapena Roke, Kamika, liale Kauka a me na Kuliina Wilder,,Kapena mePreston, like me 16, i wale no. Noi o Kalua e hoomahuahua hou aa i ka haawina o Ka Mea Kiekie Likelike i $8,000, a hoolioloia. Noi o Hanuna no ka Hale Ilina o Lu« ualilo 15p400, hoolioloia. Noi o Koapuu e hopmahuahua ae i ka uku o ka Ilamuku i $8,000, hanle. , Noi o li W Wilikoki i $100,000 no ka lawe aaa mai i wai no Kūla, mai Makawao mai. Hooleia. Noi ke Kuhina o ko na aina e e hoomania aku no ka $8,000 no ke Kauka o Kalawao, hooīēia. Noi o Lilikalani e hoopii ae ī ka uku o ka Luuakanawai Kiekiei 115,000, hooleia. Noi o Honuna, no ke koeua uku o ka hale ilina o Luualilo i $133. Hooholoia. Noi o Kalama e kapae loa ia ka haawina $226 ūo D Keaweamahi, hooleia. Noi o Haimua, « kakau poepoe hou ia ka Bila Haawina, a helahelu akolu. hou ia ma keia Poalima ae. Hoopanee ka hale. La Hana 12—Poaha, lulai 29, 1880. Halawai ka liale e like me ka hoopanee ia ana. Na Hana o lia La. Ma ke kapaeia ana o na rulft, ua helu« helu mai o Kalua i ka hoike a ka hapa uuku o ke komite wae no ka noonoo ana i na hoopii a na Mai Lepera Waihoia a noonoo pu me ka hoike a ka hapanui. Ma ke kapae hou ia ana o na mla, ua heluhelu mai o Hanuna i ka hoike a ka hapaunku o ke komite wae no ka noonoo ana i ke kanawai e ae ana i ka Aie Miliona. Waihoia a noonoo pu me ka hila, a me ka hoike hoi a ka hapanui o ua komite 'la. Hapai ka Ilale i ka noonoo ana i ka bila e hooponopono ana i ke kuai ana o na waiona ma ka heluhelu pakahi ana i na pauku a noouoo pakahū Hoomaha ka halo ma ka hora 12, a halawai hou ma ka hora l auina la. Hapai hou ia ka noonoo ana i na pauku i koe o ka bila, a ma ia noonoo ana, ua kapaeia ka pauku 25 me 34. O ke koena iho o na pauku, ua aponoia me na hooponopono, a waihoia no ke kakau poepoe, a heluhelu akolu i ka- Poalua-. Hoopanee ka hale. La Hana.l3—Poalima, lulai 30, 1880. Halawai ka Ahaolelo e like me ka mea mau. Ma ko kapaeia ana o na rula, ua heluhelu mai ke Kuhina Kalaiaina he bila o hoololi ana i ta pauku 55, 331, 333, 331, 338 a me 339 o ke Kanawai Kivila, e pili ana i ka Oihano Kiniahi o Honolulu. Na Hana o ka La. Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu akoluia ka Bila Haawina ma ke poo a ua hooholoia. ■Heluhelu akolnia ka bila e ae aku ana i ka hookomo a me ke kuai ana i ka opiuma a hooholoia. I Ma ke kapaeia ana o na rula, ua hoik# | mai la ke Kuhina Kalaiaina, ua kakau [ inoa ka Moi i ka bila e.hoopau ana i ke kanawai e pili ana no ka hookui ana o na moku ma ka moana. Heluhelu akolu ia ka bila e pili ana no ka poe e hoohai ana ia lakou maloko o na Hui ma na aina e. Hooholoia. Heluhelu mua ia ka bila e hoololi ana i Pauku 1286 me 1287 o ke Kanawai Kivila. Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu aluaia ka bila a waihoia i ke ko.mite wae, Kalua, Kamika, Kaulukou, Preston, Nahaku, Heluhelu akoluia ka bila e kauoha ana i Kuhina Kalaiaina e haawi i mau laikini kuai i na laau make ma ke poo a hooholoia. Heluhelu akoluia ka hila e laikiui ana i na hale holoi lole, ma fee poo a hooholoia, Heluhelu akoluia ka bil* e hoakea ana i ka uku o na Pailaka ma ua awa o Kahului a me Hilo, ma ke poo a hooholoia. Heluhelu akoluia ka bila e hoololi ana ikapauku 237 o ke Kanawai Kivila, a hooholoia. Heluhelu akoluia ka bila e kauoha ana ,no ka malama pono ia ana o na palapala kauoha a tne na palapala ano nui a pau, a hooholoia. Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu akoluia.ma ke poo ka bila e hoopoponoponor ana i na auhau kuloko a hooholoia. Makekapaeīa ana o na rula, ua hoike mai ke Kuhina Kalaiaina, ua kakau inoa ka Moi i ka Bila Haawiaa, a me ka bila e pili ana no ka Oihana Kaua. Hoopanee ka hale. LaHana.74—Poaono, lulai 31, 1880. Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Na Olelo Hooholo me na Bila. Helnhelu, mai o Kaanaana he olelo hooholo, e waihoia ka hoike a ke Komite e pili ana no ka hoopii a na Mai Lepera mai Kalawao raai, a oia ka hana e noonooia m a keia Poakahi ae. Na Hana o ka la. Heluhelu akolūia ka biīa e kauoha ana e koopukaia ua Palapala 3ila Nui, no na
l£ahua Ilalekuia, a me na aina e ne e pili holoi^ 1001 " lapaloonaaUa ° ah °° lleluhelu akoluia ka bila e pili ann i ka Mookuauhau o na 'Lii o Hawaii nei, lioomai ka hapauui o ke komite wae, 110 ka bila e kau aua i dute maluna o ka rniki. Waihoia a uoonoo pu me ka bila ma keia Poalua ae. Hoopauee ka hale. La Hana 75-Poakahi, Augate 2,1880 Halawai ka hale e like me ka hoopanee ia ana. Ma ke uoi ua hooknuia aku o J Kakiua no kekahi mau la. Heluhelu mai « Kalua he olelo hooholo e hiliuai ole aua i na Kuhina o ka Moi. Ma ke noi a ke Kuhiua Kalaiaina, ua Poakolu ae nei imua o ke komite o ka hale, a e haawiia i kope pakahi i ua Kuhina. Heluholn mai o Kapena Loke ho olelo hooholo; o na hoike a me na bila a pau e ka raiki; e paiia a e haawila i kope pakahi na na hoa o keia hale. Heluhelu mai o R W Wilikoki he olelo hooholo, e laweia mai ka papa ae a oia ka hnna ma ka Poaha, oia ka bih Aie Umi Millona Dala. Na Hana o ka La. Heluhelu akoluia ka bila e hooloi ana i ka pauku 1 o ka Mokuna 1 o na Kanawai o 1870 e pili ana i ka pili waiwai. Hooholoia. Heluhelu aluaia ka bila e hoopau ana i ka pauku 1331 o ke Kanawai Kivila, e pili ana i ka waiwai o ka poe i okiia mai Holuhelu aluaia ka hoololi i manaoia no ka pauku 61 o ke Kumukanawai. Waihoia no ke kakau poepoe a e heluhelu akoluia ma keia Poaha ae. Heluhelu aluaia ka bila e pili ana i na Alanui Kaamahu. Waihoia oia kekahi hana o ka Poaha,. me ka hoike pu a ke Heluhelu aluaia ka bila e hookaawnle i Kalihi a me Palolo, aole hele ia e'nl W loholona, uo ka Oihana W a i 0 Honolulu nei. Waihoia no ke kakau poepoe a e heluhelu akoluia ma ka Poaha Heluhelu aluaia e ae ana i laikini °koa no ke Kamano. Waihoia i ke komite wae, Hoapili, Kaai, PreBton, Waila, Hanuna. Heluhelu aluaia ka bila e hoololi ana i ka pauku 57 o ke Kanawai Kivila e pili ana i na Laikini Kuai Liilii. Hooleia. Hoopanee ka Hale. ! 1