Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 25, 19 June 1880 — HE MOOLELO NO NAPOLIONA BONEPATE! KA OLALI O NA LA O FARANI! A o ka mea hoi i kapaia KA LIONA O NA ULULAAU! A ME KA WELI O KE KAHUA KAUA. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE MOOLELO NO NAPOLIONA BONEPATE!

KA OLALI O NA LA O FARANI! A o ka mea hoi i kapaia KA LIONA O NA ULULAAU! A ME KA WELI O KE KAHUA KAUA.

MOKU.NA lII._HĒLTI 20. Ke Kahua Kaoa Mūa ma Italia.— PIBDEMONA. IKA wa o Napolioua i hiki »ku ni ma Niee, ua ike iho iaoia he 30,000 wale no ona mau koa e kue aku ai i ke 80,000 ona Puali Hui. Oiai, ua ilihune ke aupuni, a aoie e hiki ke uku aku i na koa. Ua nahaehae na wahi lole, a Uapukapuka na wahi kamua ma ko lakou mau wawae. Aua pau aku hoi i ka make maluna o na mauna na lio kaualio, a aneane e nele loa ka puyli i na pnkuniahi ole; pela iho la ke kulaūa o ki» puali i kona wa i hiki aku ai. I ka wa i ike mni «i na Kendrala a me na koa o ka puali ia Napoliona, na laina kok'e ia ae la na koa, a kll laina pu mai la no hoi na Keneralu, aka, aole Dae he wahi hoailona no ka hookipa haūohano ana aku i ko lakou aliikoa, oiai, ua nana aku lakou malunu onn, me ka hoohenehene oo kona opiopio. Aka, 1 kona hoomaopopo ana i ke ano 'o ko lakou mau helehelena, ua wehe mna ae la oia i kana olelo kuahuua mua me na huaolelo ō ka hoolanamanao nana. i book»hah» aku i n« manao o kona mau Keūemlu, a hiki ole ia lakou ke hooinaopopo iho ei« la lakou imna owai kahi i ku ai. E;a na olelo kukala mua a Napolio»a iaia i buli ae ai a paue aku ai imua 0 kona mau Kener«lai kaulaua mua naa ka oihaoa koa: li nn Keonimaūa, eia ba hana weliweli oke kaua i kona wa opiopio. Oilai un hhla aku ka manawa a na euemi e koho ai i ke kahua no k'i ioouka kaua ana, me ka uee am» ioiua me ku papale i ka lima, me ka olelo ana, lua he mea pouo ia oukou e na keonimana ke ki ana aku, e hana aku a like 1119 ka mea hiki. Aole nae me ia na h.ana o keia wa. E pono ia kakou e oki liilii aku i na enemi, oiai, na na kenerala naauao o ka papa ekahi o Auseteria ka poe nana e alHkai la i na'en'emi. A.ole no ko lakou kahiko iloko o ka oibana koa, he mea ifl no kkon e lanakila tnai ai makna o'u. E haku pono m»i Ika u mau olelo, oiui, malalo uuanei o ka'u mau hoooohonoho kaua aaa e, i ike ole ia iloko o keia an, ka mea jj.ana e pnhi eko i ka lakon buWa ao'kaCa, a ike ole i ka lakoa mau mea e hana ai. Ae, ena keooimaiiM, ma ka nee mua ana auanei o ka pu'ali Italia, e loaa ai na hooknmu hon ana o na hoono bouoho kaua o keia au a mau loa aku.

Aka, no kakou ilio, e haule ,aku kakou -maluoa o ko (c.ikoq mau enemi me he poimku hekili 1«, e ku auanei lakou honohp'k'aa ° iakoo mai o kakoo aku, e like me ka

pouli imua o ka mwlumalaoaa o ku 1« hiki kekahiaka. 0 na hoolula a Nnpoliona i oaanao ai ino keia knua, oiu do keia, kn mua, o ko kaohi mai i ka Moi o Sridiniu a hnalele aku i koua hui ana me Außeturin; k" lua, o 'ka lele k«ua nku maluu» o nn Aueeturia me ka ikaika lua ole.-a na in mea e kono aku i ka Emepera o Ausetur'u\ e hea aku i kona mau pnaU ma ka Eine i kokua, a pela-e nawaliwnli ai ka ikuika o ka puali nni hewahewa o na Auaeturia e m-iki uiai la e kue i ku Āipubaliku; a o Ue kolu, o ka hoohaahaa aua nku i ka Pope, oiai oia e hooikaika ana i koua mana a pau no ke kokua aua aku i na Moi Bobona e k«ua hou aku i ko lakou ala no ka nohoalii o Fiirani. Oini, ua' hoiuo' aku ka Pope |i ka Ilipuhalika, a ua lilo hoi ia he hew» nni i hiki ole ke kala ia. No kn uaea, o na elele a ka Ripubalika i hoouua aku ai i Eomii, ua popelii wale iu me alualu ia ma ua nlauui, me ku wawahi pu aku i kolakou niau borae mo ka hoopai ole ia o ka poe naun i hana ka howa, no i« kumu ua lilo o Roma be inea iuo iinua o ke alo o ke aupuui o Purani. Nolui la, pehen la e hiki ai ia Napoliona me kuunkolu tuuaani koa i uku ole ia, mo ka lako ole i ka ui h nie □« pono kaua ke ku aku imua o na euemi i lako pono i ka ai a me na mea kaua, m> lakou ka helnna i hiki aku i ka 80,000, he mea moakaka, aole loa e lona ka h>nila, oiai, ua ilihuna kona punli i ke dfila ole, ke kumu nana e wehe i ua pilikia a pau. Aka, e akahele kakou, a e nana aku ma keia mau helu aku i ka hopena o fearia mau hana. 1 ka pau ana o kana olelo ana i na 'lii o ka puali, ua au hou ae la kona mau maka a hanle aku la kona mau leua ike mnluna o ta koa e ku laiua raai ana imua od!\ nie na aahu i hele » weluwelu, a wehe mu« aku la ia i kaua haiole lo hoolaualana imua o lakou, ka manao hookumu hoi nnna i kouo aku ia lakon, e hoilīe ia lakou iho he mna iliohae no Pai'ani. a o na kia paa hoi o Pamni e naue ole ai i na makani ino o ka lewa. Ua hoopuka ae la oia i keia m.iu mapuna leo ilihia: E na koa, na pololi oukou me ka ilihune, ua nui ka aie o ke anpuni iu oukou, aka, nole nne e hiki ke uku mai. 0 ko oukou hoomanawanui h me ka wiwo ole iwaena o keia waonahele aa, ua oi aku ia mamua o im mea hilii ke mahalo ia, akn, aole nae he inau hioaa o ka lanakila malunn o ka oukou mau oiea kaua. Ua hele mai au e alakai aku ia oukou iloko o na kula momoQa a ka la i ike ai. Na mokuaina wniWai, na kulanakauhale ūui, e haule koke mai no auanei lakou imua o oukou. Ilaila e loaa ai ka ai. ka hanohano, ka haaheo a me ka maha. E na koa o Italia, e hoole nnei ko oukou mau manao wiwo ole i keia leo ? Aka, me he mea la, ua hiki ia'u ke ike aku ma ko oukou mau hiona, aole e hiki ke mawehe ia aku ke aloha q ka aina makuahiue mai ko oukou mau pauww &kn, nolaila, ua aa oukou e o'u mau hoa kuilima o na pilikia, e alo i na poino a pau, a hiki i ka wa a ko kakou mnu kupuai maluhilohi e keehi aku ai iloko o ka paredai--80 o ka malia. I ka pau ana ae o kana haiolelo ana, ua haawi «e la na koa he mau leohuro, a wawalo hele aku la ko lakou mau leo uib na pali. O ke kahna a Napoliona i hooholo ai no ke koe ann aku i kona mao enemi, oia no keia; O ka hookelo nnu oku i k» ikaika o koua puali holookoa nialnna o na mahele i hookiiawnle ia o na puuli AuBeturia, a in» oia e lanakila maluna o keknhi mahele, «laila, ua hiki min k e hoopuehu aku i na kouna i koe. Nolail.i, o ke kauß, oia no na hann a ka poe hupo; n o ka aoao ī oi ae na kanaka, uo lakou ka lanakila. lloko o keia manawa, ua hoomaka koie aku la kainee ana o ka puali. Oiai na Kenerala e hauoli ana uo ka wiwo ole o ko iakou hookele. u u a lokahi liko hoi ko lakou manao malalo o k aua m au kauoha. Aia hoi o Napoliona iluna o kona lio i ka poa me ke ao, me he la, aole oia i man „ ae n 0 ka hooluolu anū aku i kona kino. A uole no hoi he manawa i hookaawnle pono ia no kona wa ai me ka hiamoe ana.- Oiai oia i kela a me keia manawa e hele aua mawaena o' kona mau kou, e hoeueu ara i ko lakoti mau mnnno, e auamo pu ana hoi i na ehaehn a rae oa popilikia o kona mau ko.i, me ka wehewehe pu aku i ke hdo o ta ūa hoolala kaua a me ke kulana a lakou e honuhee aku «i i na enemi. Oia iho la ua haua a Napoliona imua o kona mau koa, oiai, aole nn manuolana o ka lanakila ma ko lakou mau helehelena, a la ia mau haua no hoi a Napoliuna i hooni aku i ua aa-koni o ko lakou ma(J puu wai,,a loku kealoha oiaio iloko o ko lakou mnu iA-ihilo; oia paha "ke aloha kakia ī ka iwi." Eia-keia hoomaka ana o ki| puali o nee "ī na ] u aua o ko Eupuluu, e uhi paa ana no ka hau malnna o na 1 kakai

pu,li o Alupu, a ain hoi keia m»u kulmi pnli i uhi ia e ku hau mawaenu o N»poliona ame na Ausetnria. Mnhopa uku o keia puku a na limw o ka Men Mnna Loa i linna ai, i hoakoakoa ne ai o Napolionu i kona uimi puuli.

I rnea e hiki ai i ka punli ke innki ak\i me ka awiwi, si biki i kahi i knuobu iu, ua nui na ola a me na lako ni a ine na pono i h»s\l«le wku"" ihope. Oif)i ma ka haule ann o ba minute hookahi in lakou ua Hke ia me ke pio ana imua o na eneaii; no ka me«, uu inuopopo ia Nnpolionn, aui wale no ma ka awiwi a me ka eleu o ka uee ana o ka pnali, e loaa ai ia lnkou k» lannkila, oiui, un nanea ko lakou mau enemi nialalo 0 ka mamio aolo o hiki i kahi puali nawuliwali o ka Ripnbalikn, a lakou i aniii aku nei t\ aneune e hiki i 1111 ipuka o ko lakou aiipuni, ke hookau mui ika weii maluna o lakou.

Nolnila ua liooinaka aku la ka puali 0 Nupoliona o ueo uaawaenn aku o ka ua a me kn hau, o pii »na raa 1111 iuaUna a 0 iho aua inu nn iiwiiwu, i ku po u rop ke ao me ku hoomaha ole, »i 010 a IDO ka himnoe ole; pela iho la ka puuli 1 hoomauawanui ai uiulalo o ke alakni aua a ko lakou Kener«la opio.

Ma kein im ann o ka puali e nlo i ke auu a uie ke koekoe, « nie nn pilikia ho nui imua o lnkou, ua hookuhnlin lon in na manno o nu lii koa o ka puali.

Ua nele oiu i na hoki i hiki ni ini» ke hono ma ka pii nna nku muluna o nn kuahiwi, u aole hoi he dala e kuai »i i mau lako ai. Nolailn, na liooholo ilio la oia, e hoohuli hou ae i ka hele ana o ka pnali, u iho aku mawaena ona p»© maoua,e kokoke ana ina knpakni oke Kaiwaenahouna, a hiki i kahi a nn kakai pali e emi aku ana a kohu kula palahalaha.

Un m&helein k» p«ali o Beaulieu iloko o ekoln mnhele. 0 kona mnhele wneiui, ho 10.000 ka ikaikn, u» kokulo ia ae ia mn keki\hi w«bi kuuh»le uuku o Monetenoto. Ile po ino hoi ka po o kn ln 11 o Aperila, e lnuiini m»knw.\lu ann un kuluwni o Kulanihukoi, « owaku »im hoi ka uwilrt,i» ua lilo nn ulaiiui pohopoho i moa hiki ole ke hele iti uku. Akti, muwaena u»e o nn hora lolpn o keia po iuo nui wale. oini nu Anaeturii» e hiolaui «na mawaeua o ko lnkon ia.ui halelole pumehana, aiu hoi oNupolion.i a me koua mnu ko« i hele n putu i ka ua, e hele hoomKuawnnui ana mnwnenn o na knhuwai a e pii anu ma na pali pa kikakika. (Aole i pau)