Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 21, 22 Mei 1880 — HE MOOLELO NO NAPOLIONA BONEPATE! KA OLALI O NA LA O FARANI! A o ka mea hoi i kapaia KA LIONA O NA ULULAAU! A ME KA WELI O KE KAHUA KAUA. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NAPOLIONA BONEPATE!

KA OLALI O NA LA O FARANI! A o ka mea hoi i kapaia KA LIONA O NA ULULAAU! A ME KA WELI O KE KAHUA KAUA.

ALOKUNA lII.—HELU 16. Auhee ma Aosetdbia, a rio na Koa Kipi. AKA, i keia wa, na loli kna mai la ; ke an o ka lanakila maiuna o ka puali o Italia. Oiai, ke nkali mai la ke auhee i ko lakou mau kapuai ; a ua kaiehu ia aku lakou e na Auseturia mai na kulana a Napoliona i alakai &kn ai ia lakou, a ke auheo la lakou imua o ko lakou mau enemi me ka weliweli nni. Aia lioi ke Komite Malama Maluhia o ka lehulehu iloko o ke kulana pioo a me ka weliweli. Iloko o ko lakou weliweli nai no ka puali lanakila o Ansetnri» nana e kaieha Ia i ko lakoa pnali ina he lau laau la imna o ka makani, ole i akaka ia lakou na kanoha kupono e hoolāha aku ai. Ua hoike ae kekahi poe i ka inoa o Napoliona, a me kana mau hana wiwo ola maluna o na pae kuahiwi Alapa. Ua hea ia mai la oia iloko o ko keena haUwai imua o ke Konjite no kona manao, a na ka hohonu o kona naauao i ahai aku iaia imua e ke alo o ke Komita. He opio wala no oia iloko o kona mau mokahiki, aka, he oi pakoh aku nao ka opiopio o kona mau hiona imua o kona mau uakahiki. Aka, malalo o ke kahua ana i hoike aku ai imna o ia halawai, e pili 4nn no ka puali, a aje ke kulana e 1 hiki ai ke kaohi ia aku na keehinalanakila o na Aaaetaria mai ko lakou ha-1 lukn aea mai iloko o PeriBa, nolaila, ua hooholoia kona manao a me kana mau kohikuhi. Oiai, ua hoopaanaau ia eia k'a piUpalaaina o na Pae Alapa, a ua kamaaina hoi me na muliwai a me na kahawii, ke ala ō na mauna a me na ala ololi mawaena o na owawa. Malalo o ke kahua a ©a na kuhiknhi ana i waiho akn ai imua o ke keena halawi,« pili ana no oa loahele lehnlehu o ks poali. na ia mau i kaohi akn i ka holo pankiki ana mai a ka puaii Aoutaria a ka pahn hopaoko lakou lānakila. A ua.loaa iho la he wa kupooo i na ppali Farani ke ku aaa aku imua o ke alo o ko lakou mau enemi, mai na kulana i kauohaia aku ai lakou e kiai, oiai ko lakou. mau heluna mulalo IKp °, ko lakou mao enemi. Iloko o keia m&nawa, oiai o NapolioParfsa, e alakai ana i ka nee ana a ka I

pualī ttia 'KMia, aole i hoonoleia m» kilohi a(s*k u leoaa meka malnna o kana tnau leaua a ma 11» kanawai. Ua, "hoomakoūkau hoa ibo k ka Alia'dtel,o i kekahi kaliawai hou, 110 ka wnilso un& aku imua o na kunīika o Farani« Oiai, o ka mana hooponopono o ke bupuni, aole i waihoia aku iloko oka lima o lja Moi a Peresixiena paha, aka, ua ■wnihoia oku ia iloko o ka lima o na kakanaka elima i kapwia, "Ka Aha Knhileuhi." Ua hookaawaleia na mana kau kanawai iloko o elua bale, e like me ko Amerika Hui. 0 ka mun, 'ua like tne ka Aha Senate o Anu«rika Hui, ua kapaia lakon, "Kn Aha Kau Eanawni o na Lunakahiko," Nona na lnla i hiki aku ka huina i kff elua haneri me kanalima, a o kela a me keia lala o na halo la, aole e enn iho kona mau makahiki malalo o ke kanaha; a aole no hoi e ae ia na ltanaka i mnro ole i kn wahine, nia wale no o ka mea i mare, a he mea wahine paha ua make. Oiai, nole 1 manao ia ua kupono ke kanaka i Diare ole ia e lawelawe i na hana a ke nnpnni. 0 ka lua o ka hale, na kapuia, "Ka Aha Kau Kanawai o na Elima HaiieH," mai ka huina o na hoa i kohoia. Ualikeiame ko kakou Hale o ka Poeikohoia, a o kela a mq keia hoa, aole e emi iho kona mau makahiki malalo iho o ke kauakoln. 0 keia kanawai i hoolala ia ai, «a oi ae kona maikai, mamua o oa kanawai e ae i hooholoia. Ua hoolalnia keia kaūawai hou maluna o ke kahua o ka onipaa e na Hipnhalika i mpkemake nui e kokulu i aupuni Ripuhalika, e hoopakele ana ia I'aMni ma kekahi aoao mai na Roialisa, ka aoao e makemake nui ana e honoho aku i na Moi Bobona maluna o ka nohoalii, a ma kekahi aoao hoi mai na Incobine alakai hewn, i akenoi e hoomauia ba Nohoalii o ka Weli. Ua waihoia aku keia knnawai hon imua o na hui haahaa loa o na kannka, no ko lakou hooholo a hoole. Ua hooholo koke ia e na apana kuaaina a piui, a ua hooholoia mawaena o na leo huro 0 ka puali. Ua maheleia ke kulanakauhale o Parisa iloko.o kanawa-kumamaono apaoa, a maioko o kela a me keia apana,ua akoakoa ae na kanaka ma ko lakou wahi koho. I ka wa i waihoia aku ai ke knuawai imua o keia mau ōpana lehulehn o Parisa, he kanaha-knmamawalu ma ka ae, a he kanaha-kumamaono ma ka hoole. Nolaila, ua hui ao la na Eoialisa me na iaeohine e kue, e hooikaika ana kela a me keia aoao me ka mannolnna, ina e haule ka mana o ka Ahaolelo, he mea ia e ko ai ko lakou iini. Malalo o keia kuee,- ua hoike ao ka Ahaolelo, ua Looholo ka hapanui no keia kanawai hoo, nolaila, ke noomakaukau nei lakou i ka hoomana ana aku 1 na pankn a pan o ke kanawai hou, No keia mau olelo, ua ala mai 1« na npaua kaee, a hoomakaukau iho Ia me na raßa kaua, me ka manaopaa e kue a hiki i ka hopeoa. O ka Pnali Lahoi, he pualikoa ia i ane like me ka Puali Pualu o Amerika, ua oi aku nae o ka lawa pono i na 'lii, na mea kaua, a i ao ponoia ma ka oihana koB, ua hui koke aku la me ka aoao kipi. Ua ki ia ae na pu a ka poe kipi, a e kani hele ana na hele ma na alanui, oia hoi ka hoailona no tia koa kipi e ho akoakoa ae, na ikeia aku la na onli weliweli o keia puali e akoakoa ae aūa malalo o ko lakou man alakai, me ka nee ana mawaena o na alanui i hele a pihakui. Aia hoi ka Ahaolelo iloko o keia wn iloko o ke kulana pioo me ka weliweli; oiai, iloko o ia mau la o ke kanawai ole ua kahe aku kō koko me he wai la, a aole i maluhia ke oh o ke kanakn. Aole he mau haneri knnaka hupo hoohaunaele wale" iho no j»e be kamalii la, ka poe nana e hoopuni i ko lakon hnle hanohano a wawahi aku i ko lakou mau ipaka aniani, aka, he pnalikoa nni, nona ka huina o na kanaka i hiki aku i ke 40,000, i kahikoia me na aahu koa, i lnko i na puknniahi me ua pu kaupoohiwi, a e alakaiia ana e na Kenerala kahiko akamai, i komo kino iloko o na kana a ka Moi kahiko i kaiehuia aku ai e lakou mai kooa nohonlii aku, e welo «ua, na hae pie na leo kani o na ohe, e ojßki mai ana mai na hapaha mai a pau o ke kulanakauhale maluna o ka Ahaolelo. No ka halawai ana aku me keia enemi weliweli, aia malalo o ka mana o ka Ahaolelo, he elima tausani koa kuman; a he mea hoi i kanalua nui ia, oiai lakou malalo o ke kauoha » ka Ah»olelo iloko keia hora'o ka pilikia, a haalele iho ai lakou ia mau kauoha, a hūi aku me na koa kipi. Ua kohoia ae la o Kenerala Menou e ka Ahaolelo no ke kue ana nku i nakoa kipi. Aka, o ke Kenerala i kohoia be koa ia me na ouli o ka wiwo ole iluna o kooa mau hionn, no ka halawai ana aku me keia puali o na koa kipi, nolaila, ut\ k«tt e uiui 1« ka weli iaia no na koa~kipi a auhee aku la imua o na koa kipi.

Ua wawuio hale ao la ua leo kupinui o ka lanakila ma na laina n pau o na koa kipi 'a puni nn ulnmii o PnriBa. No keia kumu ua hoolanaia ko lakou mau manao kuhihewa, aole e hiki i nu koa kuinau o ke aupuni ke ki nku mnluna o na kanaka oia hoi ka Puali Lahui.

E hoopuuana iho ana na eheu o ka pouli maluna o ke kulanakauhale pioo. Oiai, i ka wa a Napoiiona i.ikemaka ai i ka holopono ole o ka Kenerala Meuou kauoha ua holo pololei aku la oia mawaena o na alanui a hiki i Tuilerie, na pii iio la ia ike keena o luna, kahi aka Ahnolelo i ukoakoa ai, xia haka pono uku la maluna ona mea a pau e noho au» iloko oka makuu. Eia keiu ika liora 11 o ka po, a ua silaia ka hopena o lea Ahaolelo. Iloko oka pioo ame ka makau, ua hoopauia aku o Menou mai kona kulann noho Kenerala ana no ka puali, a ua haawiia ae mana holookoa ia Barnsa. Oiai ua piha ke keena me ka weliweli launa 010. oka hono ann o uoho lnnakiln aku maluua o na koa kipi, ho mon paakiki lo» iu, u o ke uuhee aua aku imua o lakou he hopena o ka make maopopo ia. (Aole ipaiL)