Ko Hawaii Pae Aina, Volume III, Number 9, 28 February 1880 — NA NU HOU HAWAII. [ARTICLE]
NA NU HOU HAWAII.
£:_gr u ;l j ono tim i mn koti. ke pii ik.iika hou iuai iii'i ka eua o ke aln n kiv Wi\li'me o llilemauniim i kein wr», a na liīki ke iko ia aku fca wena ma na w;i!ii nmmao.
Ua hiiulo Kopt? iki kei ku ana mai o ka moknahī o Kaleponi mai kc l'oakalii mai, a i ka po Poalua nei ba hoea »na nTai.
3[a k;i la Paliali i hnla akn nei, \\a iki'ia i)t-' ouiiimalii uwaliie uhi aiui nialiiiia"o kekniii mau wahi o kt>ia inokupuni, a uie he inta l;i, niai ka honie aiwaiwa mui uo p»bn o "a hook;U;iku|)uu nei o k;i lna.
O keli\ liaole )iu)>cUv kauaka o Kapna, Kiniai, ua lawe ia inui miiluna o ka mokii.ihi James Make'e i ko Sabati i liaU, u ei;\ oin ma līonolulu nei uo kt> k;ik:>Vl aua, o. k<_> Kau Kiura ao noi o ApoHla o hookolokolo i;i ai.
JS? a la mai ena makamaka helulielu, ua alo i ko makou inau kuiki hoono. iio hna, k;\ hooiiol'o una ma ko poo i k;i ln a ine ka holu o ko kukou popa o keia la e )iuka nku nei, oia lioi, Ik'lu S), I'oaouo, Fck 28, Na helu a pau, 113.
Jla kekalii la o ki'la pule, ua liopuia k*?kalii huiiu» lehulehu o na pake inaloko o ka liale keaka pake tua Ainahou, i ioa;i uku i kaiko o puhi oi>iuina ana me ka pepu piliwaiwai, a na pau nui i ke kni
U» (īoa lon ka uwiipo uwmo IIon"ka:i > nia Hanuikuu i keia wa, :» ua hoaoia ana ikeia kona j)*.ia pouo. Jla ka hiiakai aku iH'i a ka mokiuihi Lehua 110 ia awa, nn hooiliia na ]>aiki kopaa lie 1,500, iloko o na iiora he 20 a oi, me ka pa i.\aika o ka uiakani a ouloko ke kai.
Ma ka luilawni ana o ke Komike Ilooko o ka Luakini liou o Kiuunapili. ua kolio ia ka Ilaii. V lī i>ishop, C 31 flycīe a nio Eev M Kuaea i kouiito e kauoha ;,ku i kekalii liaole kaha kii liuu, e kaluiia oua kii luaikai loa, a oia ko kii a ke koinite i inakemako ai o Kapili i ka luakini.
Sc~P \j ;t kaiia ae kekahi walii puke imua o ka Alia Hooinalu i ka Poakalii nei no ka iuanao ia ua pupnlo oia, oiai he lelnilehn ua iva ana i lioao ai e lawe i koua ota, Ua hookuu iu aku iwe oia inalalo o ka malaiua anaakoua inau luakamaka, mahope ilio o koua hai aua mai ke kumu o konu oialau.
Ika moku kuna Waimalu e hookomo mai ana iloko nei o ke awa ma kekahi la o ka pule i hala, ua ili :ie la oia ma ke uliua one, mawalio iki aku o k;i liale ipukukui a paa loau iho la. Mahope iho nae o ka hekau no kekahi w;\, u;v iiemo maalalii niai la oia me ka nui oie o ka pilikia.
Ua loohk ka uliii poino maluna o kektibi haole o koia kaoiu o Jlr Kerr, ia ia e liookele ana i kona kaalio ma ko alani.il'iikoi inawalio o Kuwnlo, no ka Imi ana o ka hao o ke kaulawalia, a kuwala aku la mailuna aku o kc kaa, a haulo ilalo a ua haki ka wawne.
Ke maumaua mai ni'i na lono, -no ka mai puupuu liilii e pahola la ma lvalcponi i keia wa rae ke knlana e hoiku inai ana ika pii maiiuahua ana niai' Nolaila, ke lana e nei ko nakon nianao. e makaala ana no ko kakou Pipn Ola.
I ke ahiuhi Pealua nei, i holo akn ai ka Luna.. o Ko Hawaii Pae Aina uja kana huakai olii dala i ka mokupuni o Maui, maluna o ka Likelike a kaukoo loa aku ika mokupuni o Keawe. Ke mauaolauanei niakoue uialiiakuna huakui ka haawina o ka holwpono, a huli lioi mai me ke olakiiio maikai. He leta ka makou na ka niakomaka Jas Kanneholo o Pueopuku, llilo, e hoike mai ana no ka hoala aua ae o kekahi poe wnhine mikiala hnna oja walii i hui humuluimu |japale, me ka hookaawa» ie pono lao ka apa ua hana a kela ame kuia. E mahalo i a iakou tna i a haua ma'kai. I ke a'ualii Poalua nei ua kan aku ka Me» Kiekie Uuu Keulikolani ke Kama Aiiiwahine Mii-iama LikeliUe I Ck-rghoru, maluna o ka mokualū Jame B Makee uo ka uiokupuni kaili ln. O ko , makou manaolana, e ukali mau ia laua e na ola kino maikai He makehewa i ka poe e makem;ike ;aai aei i ka mipepa Ko Haw„ii Paē Ainii mai ka lielu 1, 2, 3, 4, 5, 6, a ,» u ka 1, aole liookahi kope e waiho uei uo ka ka l.oouna aku. Ina makemake kekahī poe i nupepa, alaila ID ai ka lielu 10 iiku e loaa ai, no ka uku he $1.50 ra a ka hookaa mua. aole aie. He makehewa ke kanoha wale mai no i nupepa me ka hoouna ole inui i ka ukn, no ka mea, aole uo e hoou na ia aku. Ma kekali'l huakui i hala a ka Li kelike mai Honolulu aku nei, ua looliii iho la lie wahi ulia poino i ka inoana, n>. ka haki ana o kekahi mau mea paahan: hao e kaa ai ka huila. a lana wale iho I>. no ka moku me ka liolo aku imua. Ua elea ae la nae na wīliki e hana i na wahi poino, a iloko o na hora hu ekolu me kn hapa ua pau ka pilikia. a <> ka niuu uku li. uo ia. Pela mai nei ku k?t'i a, ka mak:\« R Kaiioiio o . Oluwalu, Maui, kekalii ■) na ohuu i ikeuuaka.
«§T- Ma k. i;\ kaona i ka P..akalū uei, «a kii.u iho ln koknhi haolo o Kri'sloy a a komo aku Ia k:t puka nm ka ak;ui o ke ]>00, aole nao i mnko Loā. t r » kopaia oin no kit maliiko o Waiakon, Hilo, a rna ka Likelike o kn Poalna iho noi uia o k»n nkn ai aka, lioao e iho la nae oia e hoe
Ua loaa tnai nei uo knu lew e ka makainnka JOs Naholowna o Kikih»lc, llouululu uei, 1.0 ka haule aua o Kalielu i ka inoana, nmilnna aku o ka mokuahi Mokolii u ualowalo loi\. Ua luiknlia loa kau n un puka e aku tna kekalii helu i bnla o ko kakou pepa, aka, ke muhalo akn mai ia nuhou no k'a |.epa.
»Ia ka mahiko 0 līalaula, Kohala Ak:.u, ua luai akoko kekahi kanaka kumakahiki o Ealihiolo ka inoa, a hiki wale i kona make lua aiia, niamuli o ka lioounauna iuo ine ke aloha ole u.aoli o na ha ku liana. uio ka ikemaka no he mai ko ua knnaka nei, Tela mai noi ka fota a ieekaiiiakou Im |>. iiil , i 1 v 1 \■o ko aupiini maia jij>una ke naua i kola nioa.
Pki'ehi k.\n,uva īmu.-—Anlie i ualo aku nn kihealiea mauaonao o kela pepoln |ca nak:i ina Kapn.-i, Ka.uu, lioea lum m:u nei no ki. lono mni kela mokupnai mai no, na hou :ikn la kekahi ,i:.k P i koua |,o:.h:u.a.) ponoi i ke palii ma Wuliiawn, a mahopo o ke ola mauleule ana no kekahi ina» la ua, m .ke loa iho ia. Mauou.na mai nei ka hoi ka iinua lima koko, ma ka mokupuiii o lalo i koiii m:m la.
Leo Kahha.—o niukou o ko koniito i kohoia c ka Ahalnii 0)iioj)io Puuwai Lookulii o kc kulanakauhak'!\lii o llonolulu ke kalioa aku uei i ua laln a p/ti) o k.l Alialmi Opiopio e nmkemiike e linalele i k.i Ahalmi, o Iiel» kino a c lielo leU mni lakon i kekaliī om iiiln o kein konnLe e li«?iko niai i konn luink'le i ka Aha a nie kona nr.\u kulonnn r>. pau i ka AUa. Nu Koibite. M Kimea ,T Moniwili J \Y JMtian.auli G B Eliuna J Wahinenun.
]\rAHAī,n.—Ki J hnawi nku nei nu i fe'u muliiilo i ku poo i kolio lok-.\lsi iu'u ma Un oi>ana o Wainiea a me Niilwui i walmolelo no ko Uiiu Ahaolelo e liiki mai ;ina aka ua hoohalawui ia oukou me na pilik'm ma ka pni l>ui koke anu e luiokan i na aio n o Ui. pnku ia mai knhi i noho ni, a na kokua akn no au m:i ka. niea liiki Oini hookauwa ana a« no ka poe nloha, a tne ka poe kue, a na ke au o ka mana;va e hoike mai i ka'u liana no ka pono o ka apana. SKKnajmu. Waimea, K. Feb. 20, 1880.
lluikau na iUKAW.—-Mo ke ahiahi Po!ikolu nia Aliiiuii Pupu makai ikiihookn lmle kuai ka ilikina Nni, ua puiwa ae la ria iio o kekalii nnin kaa elua e ku ana ma knpa nlanui, uo ka hoUi puknln.ki ana mai o keknhi lio kannka ole oIun«, a o ka hnikau ne ln no in o ua kaa nei, a innnuheu like iho la kekahi mau wahi ona a elua. Oka mea laki l o a nae, aolie ola i poino.
Ua ki'upouupo loa paha —Ma aoina I.i Poiiknlii nei, ua loaa al<u la i na kmko maloko o keknln hale m» Kapanhi, he w!\hii>e e waiho wai ana koKn ano mnke ika pana nkn. Ika hakilo pono ia nna iho. eia ba na omo kela i ka nwaiii o ka opūima, a no ka loaa palia o ka J)Of>nun ana ua ikaika loa na hoomaln. le a k* opiunua haalele na noonoo knna. ka. Ua knnalupe ia ae ika lialewni me nn I;,ko puiii opiuma no ona. He naaupo