Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 52, 28 December 1878 — HE PUOLO NA KA WAIMAKA. [ARTICLE]

HE PUOLO NA KA WAIMAKA.

B Ko llawaii Pae Aina ; Alaha oe :— Mn kn liv 24 o īs r ov. 18VS, n« inako ku'n keiki hisipo, la:iMC. Dnvid llouuiūwa, nnv K:il;nvtio, Mololeai. lla lia4in» ia oi;v miv Piiaulinu, .Unuiakini, ll:v\v;iii, m;v ka l;v 2» o Oct. 1850, "V o k;v nui o koun nuui 1-» nia ki'ia olii ann, 10 inrvkali>kī, uie 2S la, a hoi ;xku l;v me k;i iiui o i\a Lnui. Ua hookaawale ia oia uiai ko'u alo akil o k;i nunia Aupiuii 3 malaiua, a liala aku ln i ku al;> lioi nlo uini. Ona leta mai Knla\yao in;vi i loaa niai ia'n, nialaila ka iUo aua, ;v pilipu iho la ka naau no ko kaunialia i kuu koiki, ua liaak'lo mai ia'u i kona Maniu, uolaiUi, ua liaku iho makou i Molo Kauikau noaa. Ka h;uilo m;ū Polokano inai, [noliu, lu'iki a llouuaiwa i loaa maloko o KapuKa haok' iiikoa ili maikai, oS"o Atnt>riku kn liaolo i ka paaku, l'aa ka hiki aina līolnniku, Ku niai o l);ivid ka ui liou o iia* inokn, Ko ij;ini\vai o iiiakao, p;ft»iolo o Lukini, j\te k;v aiolenkaua ol'alani, Ka hooko muliwni o j\laroka, -INinau ae ka poo liaolo alii Owai ko Kapona o ka inokii, 0 David no koiki a Ilomiaiwa, Ka ka liookelo polio hui n;v pea, Kan ka heleo luna mo ka hae o welo ana i ko kai, lOuii ka |iu ka hoailona ia, Awenwe ko kai o ka puka lin, PnkipnUi ko Uai o ka iu ikaolo, Ku ka olui o ko kai o nuia, lluiiniuuiu ko kni o keiv ihu, 1 ka lawe a ka ena inakani, I ka pa k;v haini lawo ke ao, E holo sna i kua a Kaliiki, I Ra moana, kai leua.ui, he au ka makani, I ka paa a ke Koholak'lo, Uiii ko awa pohina ko kai, Ki.' uamu 'la ka poo haolo (kukapai) Pau ka olelo me ka luina 0 na ona walo no ka lioa olelo, V E o e David i ko iiion. Mkli; II Kapun-oiuī. Kanikau nou e David llonuaiwn, Ua hala o aku ia' i ke ala lioi ole mai, Noho iho nei au mu ka u mo ko kaumaha Kiui keiki i ke leula o Paauliau, Aloha ia one liiiiwn o ko kino, kino \v;vilua o luiu keiki, [keiki, Ko uwe knmakena aleu nei au ia oo e kuu Kuu koiki i ko kai o Mahiki, Ivai wawalo i na p;ili ; Iloolono aku o k;i k'o o ka ao, 1 ke kani iuai i ko aliiahi, Alii mai nei ko alohu 0 knu koiki, Paila i kim liui kino, 0 ka'u waiwai ilio la no ia, 0 ka ii uie ka minauiiua, Kuu keiki oke kai oka Makamakaa, Hoomaha aku kaua o lui uhi hala o Kauhihi, Kuu koiki o ka la inoa o Pnkukui, Oia walii i nolio ia o kaua, Iluli aku ke ;vlo uuna ia Puupili, Pili pn no m'aua me knu keiki, Akalii hoi a leaawale ;iku, Ua helo akn la ma kela no, Ua imi ;vku la no i'kn inakiin, Kiiu kt'iki o Ua wai kikoekeo o "Wuipio, Oia waiii o noho ai me on niau pnua, Kuu keiki o ke nlaiuii kapokej>eko o lvonokeu, m .,j Akalii luii ko uloha o kuu Ueiki ua liik'i Kuu keiki o nlPohia lulo;v o Aiku, Kuu hoahelo oia alanui iiieliainelia, Mehumeha lia hale ua hele oe, Kim keiki o ka uaApunpiuio Wainion, AloLia ia aina a kakou i noho ai, Aloha ka' makani kuolm lepo o Lihne, Kuu koiki i na inukani paio lua o Kalalii. Kuu keiki i ke one loa o Kawihao, Oia kai huwanawann i Ue anmoe, Moe n hoolono i ka leo, l'niwa au hiUileh) kn hauli, 1 ka liiki ana niai o kn, luta, 0 D;vv id ua hala aku i ko ala hoi ole niai, Kuu kuiki i kn- hnlole)Yi ka uiwiuw Kuu hoa pukui o na alo o Pailolo, > Nuua nUu <j ka wniho mai.o ilakeim, Kuu keiki o ka Lae o Kalaau, I Hooluau mai nei ke alolia o kuu koiki, 5111 Kai'unuuu." Kimikau n'o I David Ilouuaiwa, ' [wui r Kun keiki i ka makani'malua o KaiuikiiOi;i makiuii !-ii i ka w;ii hm amau o Ulu, Uluhua iho nei loko paila i ko aloha, •Kuu keiki i ka oliu halii h'h'.ui 0 Iliiluwe, i'lo ka makniTb kni lei olmlo o ke ,'ilai, Alai mai nei k:i u;i jjoe o Kalniailana wai, laua mai nei ke alohu o kuu keiki, [waei, Kaawalo ko kino i ka Punalaau o KalaIfi nrv tri|n ' c ] <a Puuloiui j ;1 | <riUīt 1?. kn m.i.v.i.,i hnlihnli !il;i <j lUaulole, 1 pakele i lliilei i ka nui o lea iiiunu, E uka ;ilui nna o ka maalo uiai o ke kino, wailna, O ko kiuo wailua ka'u e moouhane nei, Kuu keiki i'ka j.,,1i kaiui o Puknlii.

Akahi ;ui a iko i k;v auliHU o j\lukiuiiki, līiipu liowa i ka nwili lei o K;uiuwami) jKuu keikl'i ka wui o ka 'ohia o Mahiki, Hiki mai īioi kah'ī leU me na mapuna wai n'koaloha, Kuu keiki o ke kai maoki.oki o Kona, I Koiia hoi mauii.nio kuu loi ho koiki, 151 ua kaha ana i ka nani' o Kulihee, Auwe ku'i keiki kuu alolia pa« ole, I kuu keiki- pan inni i,ka noe o Jlolokai, Ke halii mai l;v lea ohu i ua pali o IC»ltv- - wno, ■ [ uu. K hoopulu ana i lee kiheno lelma :v k:v maW K AuumuiA. Waijūo, Ilamukua, liawaii. 6jsgT. 110 lela kji inakou'.na kekahi m> kainuka mai o Anahola. ka aiua īuuin o ''iluki aela Kalalea ka paia makani" niokapuui o "Aloo o no Kauai iluna ka l:v"— Eao tui;v no Lohna i ke kai e, ;v e lioiko liuii ana i leeia man it;uiut malalo nei: —Alia j\lele. U;v hookulukulu iho noi kn Ahaluii Ka\vajhau i na nuiimnn kani lioene, oko iakou inau kiloo nanalie uualiea inaloko o ka uiakini o Liiiue i ka po o ka la 10 o Movomaba i hala, a o na "wai> imm Liana hoohuuoli puuwai, ua hoohaniniin ■aku la ia no ka walohia. i ka luakini kanikoo o ka Ekalosi:vo Auahola, nona k:v hui ua o nii'palahaku i halakuu ao niahnia o ke S(5O. maoli; -■Kanaka kvi ika pu, Jila ka la Kuokea iho nei o i\'ovem;ib;v 2S, tia kn "ho kanaka Ilawaii ika pu o iMv Nnwuaheihei kōna iuoa, tia kekahi ona pake kami ī'aiki iua Auahola komohana. Aole i poiuo ko ola no ka mea lie ln walo no ka mea iloko o ka pu, !vUa ua lool\ia nae i ka eha. Ua uku i'.ini ka pake ho $10.' no ko poho, a koo nao ka ko. alii hihia, aohe i lawelawo ikiia Pe hea la keia liiliia akaka loa, ine na hoiko uiaopopo ekolu, e \yaiho wale īiei ? —Ka nlin liookolokolo. Ke hopu nei no na niakai i na hihia o ao ma koia apana, a Iu. I 'ka-|>i walo no hoi ka i\lr. Lunakanawai. Miv ka hoilee mai a kti luua inakai, ua piha ka hanei'i ilala o na leoina i keia wa. —Ke kula aupuui. He 4(3 nv hauuiana iiui keia kula aupuni ho inau haumaaa holu walu 110 koe, a "oili pulelo'' nku i ko 50 ,k>. he'luna, malalo o ka noho luunu ana o kekalii kaikaniahino llawaii opio, i hoonaanau inaikaiia nia k;v iko haolo ika wa o ke kula lOnelani Kuokoa mua loa, i kukuluia ai ma keia apana, iloko o na w;v iau walo ka ia, a mahopu mai iu:v ko Kula ll:v--u;ii kaikamahine o Lilin 13in;uuu, ma Kawaiahao, UouoUihi.] aS'olaila ke hanai noi oia i keia mau opio nia na ike olua, a ua loaa ua inahaloia o kana mau hooikuika nua, aka o kalii kokuaia īuai nae 110 lea paahana, he mau ka uole ho ,50 ko ka la. U:i lonoia mai o ke kumu wahino o Koloa he $1.25 ko ka la,a nOlo anei hoi e noonoo maikai puia ko ola o na kumu e ae i ikeia ka olou, tne ka Liolopono c> na luma. 110 hoakaka walo no nae ka Kiikui. Mo ke alolia uo i ka "lliwahiwa" aka lahui. G B Kuikialoiia. Anahola, Kauai, 'Dec! 'l, lbTB.