Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 47, 23 November 1878 — Ko kakou mau Waiwai Kuloko. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ko kakou mau Waiwai Kuloko.

Ha kekaiĪT"o lso kiikou mau popn i Lnla nku uoi, uu lioopukn pinopino nku no niakou, o ka hilinal a tiio ka paulolo nui ana no ko kakou holomua mn ko ano laliui a nio ko Aupuni, ua kauuui no ia nniluna o ka mnlaiiia a me kn hoouhi mikiala maikni ia o ko knkou inau waiwiii kuloko. Aolo walo ninluna olnihi, iika, uiiUnna pn kokalii o ka lohulolin a mo ka ulu inahuahua nna mai o na waiwai o liiki ai ko hoouln i:v ino ka pomaiksii i ka poo a pmi o lawoliiwe ana ma iu niau moa. 110 oiaio, aolo o kakou itmu lua d.ila a mnii inine waiwai lionua maloko noi o ko knkoii mau pnlena aupuni; aka, 0 ka loaa aua me kakou o lia aina oluolu i lioopomaikaiiii me na en maikai, i hoopoino 010 ia uie na hau naki © hoomake ai i ka loau pono huh o na oo ai maik-ii ; aia nialuna olaila knhi i aki ai o ko knkou uiau manaolani» maikai, ua loaa io ia kakou ho innu kumn kupono o ka it!u a rao ka huea uua tuai 0 mv waiwai kuloko. 0 ko kukou nei aina, aole ho moa hiki ke hoopauhaia, he aina hiki n|e kei» ke hoohua luai i na waiwiii kuloko, o kupouo ai uo kalii iiiliui ni ihuahua, oiai, ua hoom iopopoia i ka wa i keehi mua mai ai na knpuai k(.'okeo, ho niau haueri tausani ka uu; o ua kanak.iMa ola aua malun=i o koia mau pokoa. I keia manawn, eia ku aina ke hoohua uui mai nei i ke ko ; Ke uiomoku noi na nioii ano loiia n maniio haua i ka mahi ana o ke ko ; Ke ulumnhieliie mai nei kalii poe waiwai o na aina e, komo mai iloko nei o ka aina o m,>bi »i ma keia komu waiwai o kakou; eia ko kii ia noi na paahatia i na nina e, i loaa ai ka poe ua lakou e mahi i ka aina, a i hoea mai iii kekahi o ko kakou umu kniuu waiwai alakni kuloko; ei;i ko lioopapiiu mai nei kela mea keia mea ma ka miihi nna o ke ko, uo k<i moa, u:\ maopopo oi \ ka me.i waiwiii nni hookahi 6 ikeia Dei i keia mau la, a ua olelo ia e kahi poe liaole, ua oi 'aku ka waiwai mamua o na lua gula, i kuko nui iu o ka mokuaina o Kaleponia ! Aka, eia ka ninau. No ke ko wale no anei ka mea i kupono ai ko kakou mau kula; a oia wale no nnei ka mea e loaa mai ai o ka waiwai i ka lahni a me ka Aupuni? 1 kahi mau mak-ihiki i hala iho nei, ua mahiia ka pnlupnlu, a ma ka nana ana, me he la ua loiu no ko kumukiiiii maikai; aka, ua hoopalaloha ia lea mahiia aim o keia kmnu w iiwai maikai. E haliu ae kakoue naiia i ka r.iiki-u-i mahuiihua ua kanaka maluna o koia mokupuui, i ulumahiehio uia ku mahi nna ia kumu waiwai. a ua loaa uo Ua liolu i ka poe i lioopapau mnliina o i > mau mea. 1 keia in maw.i nao, uu euii lo.i inai ka poo Hawaii maoli o inahi ana ia mea. Aka, eia ka ninan, U,i eini io anei ke kuinukuai o ka raiki i haalole ino ia aika mahi mahu.ihua ia o ka nuki e na kanaka Hawaii pouoi ? Huokhhi mea maopopo i ka nana aku i keia niiiu la, eia no ko hoomiiu mai nei na Piiko i ka mahi ana, a ko aneane nei e n..10w..1e aku na nahele akaakai imna o ko lakou mau m-ikii; a eia m» Pako ke iiiili mai noi me he mau rau la i na wahi w.iilio mahakea kiihiko a puui o na aina aka'kai. 0 keia wale ue la no anei na waiw i 1 kupono ai ka hoohua ana inai a ko ki>kou man knla * ine na ki.iaulu ? I ko makon nei manao, aole i keia mau mea ; wale no a pmi k;' hoolniii ami in;ii a ko I kakou honuH i im waiwi.i kuloko ponoi i no kakou iho. Ile lehulehu na hiau wai- : wai i ulu, a i kauuia nia na aina e a i j hoohua mai me ka pomaikui i ko lakou poe īiiina i kanu. llu mau mea uiu i i<aiiuia iua ua kuei a me ua ea mahana t; like mo ko kakou nei. Aia ka h.au oliva, ho laau waiwai ia no kona aila a me koua hua, a he waiwai kalupu pumaikai ia ma kon.i mau ainai hooulnia ai; a no ke aha la hoi ka mea o lil u 0 1 0 a | f, t j waiwui kuloku no kakou imi. Aiaim hoi ka laau waina, oia kekahi „ na w.,iwai kalepa uui o ka lienn o Europa, a i keia manawa, ua lilo ia i w.iiw.ū Mopa nui ia kiimokuaji]i| o Kalapnuiu ina. ka moana P,.kipika nei. No ko alia hoi

k;i mou o 1 lo 010 ui lu-ia i inou wniw.ii lunwaon» o k.ikou noi ?• Wi» ninwnem o ki.kou kulii lnliui ihikihou m.'.i nei, kh puo Pukiki nii.i ua mukupuni Muloirt> inai; u.» lioikoin rat\i o ku lnkou hnnn kiiiuiiiiinu loi> koiu oko kunu u uio kn kuomi wiHui». 0 keiu ku mukou o kuunui ne\ o ke kouio nui mii\ nuii o nu lui\u o hiki ui ko lilo i miui 'kuiiiu wniwui uno nni no kukon; a o ka lo.hulolm ana o iu muu mou oiu ko kukou pouiiiiU.ii nui, i 010 ni, e piiulele wule no kukou niu kn mea ulu liookuhi, e l.ke tne ko ko; u i ku wa o huulo iii ko knmukuui o iu mou, uluilu, me he lu, "e uhn iho ana knkou i kupuk»i 1"