Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 8, 23 February 1878 — No na mai Lopora. [ARTICLE]
No na mai Lopora.
() ka liookaawaloiu aua o nn umi 1 mpova, mai ka poli ponoi alui o ko lakou nmu oluuia, ua lilo ia'he me:v paiuunm nui ia o na polmi maknuuika o'ka ))oo i loohia i ua mai aui iuo lu. llonioa mokumokuahua, a hoonauo maiiao aloha, ka iko ana i ka [V>o niai I jepora, o ;ildalo pino|>ino ia aim i kola paliu a ka hoinoia, i kaiipah> niai ai i ka launa ana o kii hoalolm mo ka hoaloha, ka pili'na a ko kiino i ka wahiuo, auie kn moumoa ,'inii o ko koiki ika inakua. D ka 1.00 nialiolio ana, o knohi niai i ka [mliola maliuahun. ana aku <> uu nmi uoi, u:\ liono, a uii hooikaika ia; aole nao ho nu mai. Ua paliola aku ia um o a maanei o ka nina, a ino lio lu, aoho Apanu i koo , 0 na Mokii]mi.i i 010 o koekoehi ia o ua lAiai hi. O ka paholu aua o ua mai uoi, ua lilo ia i mea kuukaweli 010 i kokahi poo;'a ua ololoiu, e lakou, uoho mai h'le. O ke luuuu nui paha i kaukuwoli oh: ia ai, no ka pa lUake vuii ole i kn in;uia-\va hookahi; utx lohi a akahele h>a ka on i ,'iun o kiMa niai; aolo oia o hoike koke niaiana. lna, k-ia mai i liko mo ka in.'uahulau o k;t 1S5:!, ka pa nmkokoke, lio niau hi ]iokolo mahapo iho I,;\ lool.in ana; ina la palm, uaLiuku\wli i ka poe i loohia 010. K liko uie ku makou i hoopuka ae noi, ua hooikaika ia ua kmnu o kaohi niai ai i ka aai mahnalnni aua o ua mai uoi; eia nae, aoho wahi o hiki ai ko honkakuu nmi. ĪS'o keia kunui, a uo ka hoopahu'a piuepiuo uiw iuai a ua mai uoi, 1 na lapuau loea ana; nolaila, ua munaoia o hookaawalo aku i ua poo mai noi. ma kekahi wahi ka iwale. O keia hookaawale, he oiaio, ua li' - ia he īuoa hoomokuiuokuahua. i ua manao aloha o ka pohai olmna, i uluhia mai ai e uapoino la. Akn, ua hilinaiia, o keia liookaawale aua, 110 ka pomaikai no ia o ka poe ola, i louhia ole i ua mai noi. Aolo 110 ia wale, aka, no ka pouo a me ka pomaileai kekahi o ko kakou Aupuni. mamuli o ko kakou mau hui kalepa aua aku me ua Aupuni o ua aiua e; a me ko kakou mau kipaia aua mui e na malihini o walio mai. Me lie la, lio mea maopopo, ina, aole ihanaia keia hookaawaIe ana aku i ua mai lea kalii okoa, alaila, lie mea uo ia e hookaukawoli aku ai i ko kipa aua mai a ko waho mai poo; oiai, ua mauaoia, ma ka hookaawale ole hui aku a hui maikakou me i ka mai, u.-i lilo kamanao a ko waho poo, ho halemai wale no, no ka poo mai leponi. A pelma iho la auauoi ku kakou oui lahui au'i mawaeua o ua aupuni kaulana 0 keia houua ? Tj T a piuepu.e, a ua mahuahua ke ea uo ka hoo'iaawale anaiuapoe uei; aka, ua lmuaia me ka mauao umikai, no ka pono a mo ka pomoikai o ka leliuleliu, e like me ka makou i wehewehe ao hv. 1 kt:ia m.anawa, a mamuli hm o keia hook-Miwalo ana i na mai lepera,— ua s hookauia mai he pililuia malnua olu' poe hookaa auhau, a me ka poe lioi i : loohia ole i ua mai nei. Da haawiia he ; tuau taus.au i ilahi mū uo k;t maiaina aua 1 ia lakou, ho mau dala uui koia i mauao | ole ia he wahi e hooku hou ia inai ai ! leo lakou niau liopena; aka, he mau d;t- ! la nui uae ia i manaoia, ua kupouo ka i hooliloia ana, mamuli o ka malamaaku i ii'.i hoouawele aua o ua la hope o keia poe mai. O ka kakou wahi uialama aku ia ia lakau, oiai i ko lakou mau nawe hopo aua. Ma ka uauaina, ina, aole kakim i haua i keia hookaawale ana a in.a hui, aole kakou i hooKaawalo aku -i kahi mau puu dala no ko l.ikou ninii maha; —iua, ua ku kakou i ka haina papaiua ana i ko kakou lahuikauak;'.. O ka uuia, o ka imi ok> ana i moa e ka- ; ohi mai ai i ka laha nui ole ana; a o ka lua, o ka uaiiamaka_ a ine ka malama ole ana aku ia lukou, oiai, i ko lakou auuu hope loa o kt-i a ola honua aua. Aka, mawaena o na hoohalahala a me na kue aiia 110 ka liookaawale ia, iiookahi a makou mea hoomaopopo nui;—a . oia lioi, uo ka nelo ma ua halemai la i : ke kauka lupaau ole, uana o hnao lapaau ma ua Imlemnln |a a.ka lokoino. Ma , ka olelo pololei ana, aoho hō ka-.ika lapaau ma Kalawao. O keia kekahi oua hoohahihala ikaika i nhou pinepine ia mai >i\a na Kau Ahaolelo; a iko makou ! manao, he hoohalahala kupono no. Ho oiaio, ua ]>uaiiaia o ka. puo iapaau akaI nmi, lie inai lami ole koin; ua paliu'u Ua. j,ikaika a mo ka p.uio o na laau a mo na 1 iko kauka; oia nno hoi, ho mea ku i ka
poiio, a nio ko «lolia ikn iiou knnuka, ka hoemuho nnaiiku i kaukn laimiuunnAvaomi o lnkou. 110 nioa maopopo 110 ka lioopuliu'aia ana o nn nkamai leaulni o keia mai; oia īiao, aolo pnlia iliko W na'iumu o ua mai nei; mulia aia 110 palia kahi ])oo mai muwaoim olakou, i liiki ko hoolono a 150 maliu mai i kahi iniui liouo lapauu ami; a 110 ,ka uole o l;o kaulea, na pAu nku ln lakou "i kiv inako a pua:v." Ua ikoa kahi ]>oo o lioi pakolo mai ana, nuu ua malu la a ka poiuo; t\ ina lioi palia, lio walii kokun kauka la]>aiui kahi malailn, malia o lehulohu hoi ka poo o pakolo mai ana. »o koia inoa, a i moa o hoomalili r»Tv.'u ai iua manao nka ])Oi> o lioohalahala mau uoi, a i kumu no hoi, o pani aku ai i ka olo'oia, ua uamunaka aku kakou la lakou; • iNolaila, ua lioao iho iu\ ko kakou Kulmia Kulaiaina, i ka imi aua e loaa o ua kauka, o hoi ai o iu>ho ai mawuL'iia o ka |>oo mai. a o lapaau ni ia lakou. l'a au ilu< īualoko o kakou, a ua hookuuia kona nmu liilinai ana m:tluna o kokahi kauka, o noho noi uia ka Mokupuui o Kauai. l'a hiliuaiia ua Kauka uoi, maumli o kona iko, ko aka. mai, a mo Uoua ako nui i ka imiana ma ua hauaukamai <) ka oihana lapaau; a ma ia mau kumu i hookauuui ia ai ka, mauao v) ko kakou Kuhina Kalaiaina, o poloai akui ua Kaukanoi, o ho!o ī Ka!uuao. Nn ko Aupuui ka hanai ana, ka uku aua, a mo ka hoolako aua i kona mau inoa o pouo ai o ka noho ana malaila. )U' koia mau lioohoihoi aua oko Kuhina u pau, ua hoolo niai la ua kauki uoi; a na lilo no hoi iu lioolo ana inai o ko kauka. i nioa hoonaluoa i ka inauao aloha o Uo kakou Kuhiua lvalaiaina, ui) Ua hoohokaia o kona kamuii aua, o ao mai nmi la ua kauka noi. ]\La koia iiH'.a, o hooitiaopoj)o ai kakou, i k.i hoao .aua o ko Aupuui, o loaa Uahi moa akumai, naua o hoao lapaau hooo loa īua K alawao.