Ko Hawaii Pae Aina, Volume I, Number 6, 9 February 1878 — Ko Euelani Kulaua Pahaohao. [ARTICLE]
Ko Euelani Kulaua Pahaohao.
Miiinuli o ko lineluni kuluio ttnti i keiu u'ii, oiii' iin Eukini u lmlmui «1111 11111 ke alanui e biki aku ui i Koiintitiopolu, ke lum nei kn ti\vetv\vG ona niunao kapokopuko malimu o kokahi hapu o ka luhui n iuo ka liti| a uuku o ku Aha Kuhiim o ku I Moiwahiuo, o pau una \)alu; uuunoi ko I 'l'iu'eko i\oho ana iloko lea poliui oīm unuiii nui o Eui'opa. Aolo Avnhi lono oiaio no ko knpao kiuui i hiki uuii, a i loau aku la Uoi nn ho(.>ia uuu yna Elole Paso haua kuikahi kanw-kauu o Ttivoko.i hookohuia tio ia luuia. Mo ho mea la, e .'iwiwi io ana tio tm K.ukini e hiki i Aelariiia|iole uuumia ae v lei nmnawa e kukalaikaia ai o lw kuikalii kapao kaua. Ko ionolon'o waluia nmi noi, ke makemttke nei tia mana anpuni kuloko o Itusia e kapae i ko kaua, aka lie okoa nao ka mauao o na muua koa, a ho kue loa i ke kapae kaua. 0 ko lakou nuikomake no ka hootnau aku i J<e kaua ; a nialia paha aliiki i ko Tureko nalowale loa ana mai ka mana hooponopono aupuni aku a niai ka ikeia ana aku o kona inoa nia ka palapala aina honua aku. 0 ka niea inaopo[)o loa i keia \va a uiakou o kakau noi, aia o Busia ma ke kuhna kahi e hiki ai ko hana oia i kanu miui kumu kuikahi a paakiki, e līko mo kotta manao iho, n ho raoa oiaio loa ina o hoomauia aku anako kaua ho nuui maluma'hou alui koe, aok; i! loaa aua lio inaua Tuveko ma Euvopa nana e kukaknka no ka noho kuikahi a lioo|)tiu iko kaua. 0 kahi hooknnaaho walo uo ia Tureke i keia manawa, o holoi 010 ia ai kona iuoa mai ka palapala aiua ae oko ao nei, oko Eaelaui komo mai o uwao. Ke ike e nei no o Beritania i keia wa, a ua makau loa oia i keia wa, ake hopepe nei; a aole i maopopo iaia kana mea e hana aku ai. Mumua koke iki iho'la no, ua lioikeike ae oia i kona hookahakaha ma ka ikaika kaua nioaua maloiio o Ue Kaiwaenahouua ; aka, aole nae ia hoolili kaua i lilo i meano na Hukini e kuemi ai. Ua oi alul ka paakiki oke Duke Nui i ke kaua, a inamuli o kona neo kino aua e hooinanawanui i ke anu ino o ka hooilo a mū ko akamai hoonohonolio a koua mau ukali poo, ko kalie asvai la ua lauakila ma kona mau kuainoo a pau. Ua hoopuka aku o Eeiilania Nui ī na kauoha i kona uiau moku kaua e holo nna i Inia a e hoi mai ana hoi mailaila uiai, " e laiku" lakou ina He hiohiona keia o ka ]mvela\ve lima e komo i ke kaua, ke liaua o Rusia ina kumu paakikiloa noTnvekea Enelani e aeole ai. Eia nae ka inea kupanaha, īa Euelaui 0 mvo leo nui ana, loheia aku la kekalii | leo hooweliweli, ke hoao nei o Geremauiiv 1 maa kapakai palalialaha uona ma ka akan, me he mea la o kona maoao maia hana ana, o kona luukulelio i L i Denemaka, ka aina lianau oka Moiwahine o i leeia niua aku. Eia ka iwaeua o hoopu o Geremauia, ua hoolala e koua Kulukulii puuone nui e liookoiuo mai ia Denemaka, kola wahi aupuni uuku, iloko o ka ohaua Gereiuauia iualalo ona kumu e like la me ko Sekoue. Bavaria, Eaiieua a me na aupuni liilii e iho o ka Emepera. No keia kuinu ano nui la, na kuhao houna o Enelani, a hookuniamao mai n'ei mai ke komo ana aku e uwao me leana mau mea kaua, a ina la paha ua pau u-ei kana .inau mea kaua. j_\ o īki īuuku kaua keia i kauohaia ai ma ke Kaiwaenahonua, "e lai ku," ua kauohaia aku lu, e liolo ma leo lakou mau wahi i iauoha nma ia ai. ila keia hana ana, ua haule ilio la ke Kuhina Nui ludaio maalea o Euelaui, a tia eo ka' lanakila i ke kuhikuhi puuone po u poepoe paa-kiki nui wale o Geremania. He lun ole no ko Btsiniaka akainai ma ka hooponopono aupuni ana. Nohea ole paulele qo o ka EmeJ)era Wiliama nnihma ona. Nni na omikekeue nona, aka aolo i aa ka Moi Einepeva e hookaawale i konakiihina uaauao.
Aohk 1 iaHmuai-O ka nku mnkihilii 0 ke Kahunapule kauliina Rev. II w „ry Wnrcl Heeoher no Unia 1873,'he Sl5 000. 1 kela niou makahiiu aku nei he $-2o,0!HI o , b makahiki, a i keia wa, ua hoomi iho oia iliilo. 0 l<on:i t»k.il«'Nin nin mn, JJ ilni . 'knlani, ku kuhuinlv!iuli:\li! nhia o | ia moliu " ainu oNu lokn nm k;i nuLo na kanakn.