Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 25, 2 ʻApelila 1863 — He wahi manao ia A. M. Kuhele. [ARTICLE]
He wahi manao ia A. M. Kuhele.
ke aiolm aku H6i iii M e A M. feubifei. Ad(fe au i iīiāhah e pehe pakahi hku i kau HiHU Mbi i paiia b " kii HoitU ola hbi b Afeidtj M, Ud WiihSiH ftitu fi« wau i keī& mau paiapaia a Afeibtj Y; M t i iiMiā ai iittjtd4 kfe tiu(i.kaai.-fto kā m. UH iiahi Hh jjaha .H«j j jiHU UitiiUifii, * Utl māikai kau auwe* jikai aaie uae i kii uwiuwi e iiau HibU|iiiittpii} keaha 1«?, Mi* kn hiki aia p&ha iīt de ke hai pHluiei mai; :i kuna euii (iau, a i«fe ka iuaiuH iiHa h ia «kalfesiā r aia p&k kumu a kuu h&i paieiei'aie aua mi i ki iuaiua aM a ia, ekiiieaiii Mheiahi, iua u«KHtt fe iiiitHHĪtti- §k«tfeS»ft Hfei j iha «b U phhā u& kukuiu ihu fekaifesiti ia hia .Mawai Heij i. ka wa* i hiki ttl§ mai ; bēi ka fiihHpā 6 M»Huiuiu Hianhēi, peia pahk kuu maHah ea, ina fi» ia hui auie 8 fitika Hi<ti Hta knu waha ka haapaa; paa Hia Aiiatj ¥>. M. ( pala kuu HiaHau afii< Maka h&*a kau iiuu|)»atiaa aua wa Aiiou M, H6 ka Higa f auife hh pahM luaa ia h« ka HiH6H)aid palalei u (&a ekaMia i3fiiaekHfjaia4 a hiki ai ia ia ua ke wahfe*fehe paieiei wai i ka uiaiui Hhiaiia hei au i huHpHHH aku ai ia Akiuu V. M., hh kuua ike aua hu hui HiaiukH » kekahi taau maauiek b ka ek»le*ia %fgekHpaia hai hai au e ku tH&i uei, eia uaēi a&ia ae i wehawahe iki uiai i na kiha » ka ēkaieaia Mpiaakupaiē au hoi e ku Hiai eei* fld ke aha ia hui, hh knu iua aua psha i k6H& kinui Huiaiia ee i wehewehe; fiuiuiai eia iaai aij eal aka» he aui waie Ha Htea haumia i hahaia iiuke e kn mea au e kupaa mai aei, a ua puai ka heHua i Ha wea i iuhe aku i ke kiaa aaa a ka ekaiesia Mueiani) a Huiaiia, ke kafia aku aei au ia ee, 6 ue hu ka wakua au 6 keia iahuikaHaka } e aUkaUua waiaiia ; t/a iuaa hh uae kekahi kahuua Apekaaa, aia ka mea i puuiia ai a M« Pafkep iiuk» o kelahi haie inu fama, maiaiia hh i kau ia ai ka Baibaia maiuHa u ke kua uM, Pai'kei', a peia ka hai mai a kekahi muuuieiu» • Ake Hiuau eei au ia ee e A, M ; kuheie, ina (iahii peia kau uauhi aHa mai i keia iein, paihiei ihu ia hh paha ia ia i kuu maaan aua ia ea? i mai 'paha ue { ie t puioiei adj heehala auauei ka hewa maiaiia? auhe ht> k» hai paha he he#a maiaiia, eia hei piha ka hewa ia, e ku h&i uie mai Hhl i ke kiai» ūa ēkaieaia'iheiaiii ia, eīa iu hei he kfaa iki H6 ke h»[fāi hiina mai hēi ; e« J: d fea p«»d ihu 1a anēi ia i keu mahaa i»a k W &e hhfsie aku Hei au ia ne, auhe uiai |aā tia fa hai e ike «ie makau, a e iahe tiie ika moddie!d a ūa meahihap* e iike ae ia me jteia ia, lua ua I* hoi a ka kakaiu huii a a4hi aku Ma i* bai paha ia maiaUii, aaie au klui aniei ua iuhe e makeu'i ke kina |ēa uia ekaieaia» neiaiia, haa|)Htid ihu ai ke'u miHaa i iia p«iti|iaU a Ama % int i* paha i kau » &«*; Sitiejr i ka Ēiihiia īiuaā U kbU kuA iluko Hk* hale kt»ai f*rtia 4 e )ike »e M t iea »a ia Hui f>aha e ka liia ae !a ud hoi ia i Bthe(ii aiua ho Hoaaiu. iu Hēi.
ki ftktt hēi tio iiftē fett t «olē kē hiē kd ēkabsia aU ē ktt ttēi» ēī« Wilē ho ka Kihopa malaila, o ki lfiilli kiliiki* e hooioli aoa i kēfā inēi kēii inei i kabotia bo ki hoomaha i wanao wilē ia, oia iho li ki fiihopa fHtiiiti« tnai eē hē Bibopa »aolit i bē kihuoa nuioii uo ki iiwa, hē okoa k« kahona i poni maoii ia maiouli o ka howOēīia aiaio* «ia hoi ka honmana ku «*« «iii i lēia i hiki hiai koi f kēis mmm e oei, ai* 410 iioko oia aik* «iiio ioa t *oi« t<* feoi« hiki i«
ek*fetia ke be«i « kew ao ana, no k*
mea, he ouai i mai a leM mai koaa hape iho, a o lo liioo hope mai hoi i ka mea e ooho aoa ī iainawa, i leni Mi ko«a eka(esta mi ka iKmoa nei, ©ii wale no ka mea oiaio mil i le«a mai a hili ala i ka hnpē o keia ao, e pao ai ke kuhihewa * kakoo o kaoaka, aole hoi o ka o ka hoomiaa Bihopa, aole oia ka hoōmana oi&io m« kē ab oei a peoi, ika, ēii ka mei kupanafaa # o kooa la*ē aoā i ka ibuaoksio Katotika ao koni ekaleaia, me he mēi īa ua puni ka hoona nei i kona ekiiēaia i kapi iho ii oia hē Kaīolika. Eia kekahi; i mai oei oē iloko o ka ku Pakipika Helu 20, penei; " aile i naaupo ki Moi a rhe kani *ahine i kē khmo ana siok<> 0 ka hoomaoa Eoeteni. ,> A kē pane iku nei hoi au me ki *i»oo!e; aole oo i naaupo kē alii o kakou, aki, ua kuhihewa no oae ia i koni koiho iloko o ka ēkileaii Eneliii, ho ka tnea, ihi no oii ē hooehanawanui tlukb o ka ekaleaia Enelani, a hiki ika hopē o koni man la aole īlo oia e kule>hi iloko o ki o!a ittana kolu m«Uj ika, iia ēmi ihii ho koha iiwehala ahi mainUa okē ao hiauph ina aku miihhii 6ii hooiiiana; a mē koha hooinhē aha ikU hoi i ki lēo o ki mea haha oia i aiikai iku ihiwahu o kē bla hiahakulu maii, ē iiohi iiia h6 hbi aU hbha i ihe ka iehUlēhU pU hb hbi :b ka (ibē i huli akU huiihuii o ia ieo: Akē | aioha akh hēi hu h6i iU ho ko Bihopa, i inē ! tiē pu kēkahii i ki puhi ahi mainuii 6 ki ieo ! 6 Mēhēri Viīi. } ki thēi hahi i kukulu i ka hddihanri iU ē hbhhtaha htii hēi. A ihahhpē ihai ho, panē hoU ihai oē t pēnei; H iuiē hb lioi ē kuiiihēWii kē koihh ika hb6ihiihi kbma i iiēiehā hb ki hiēij Hē pbi»|ēi hb iik6U hiii ha Ai>osēt6iu ihii a hiiti i kēii ii. JI kupihaiii hd ki hdī ĪS 6ē ē A; Mi Kuhē ' iēj Ui tkē ka iiHi 6ē bē hb6tnihi pololēi ki hwbhi*bi khihi; ho ke ihi ii ka hhi 6ē I pihē iē ii ii Afei6ū Y: M. r hiaiii hbi ho ki iihUihihi Mi(hiīki līhihi ii; hbft#ibiWiiil jki iiui Uē i knu h66itiihi iidi( h ēid 66 bhi iiēkihi 6 kiJ iiai ihi iē h6 Hbi} iiiii iii Af(6iē(uid hii) hu ii hhhihahi i hiki i kēii Ui ikē h6 ki hui ihii kēiitkd ltia hiii hb ki īihī ia b66hiihii hēiihi hu iii bhi khU ihēi pihē
waie aku ai ia Aeiou 1t Si f huiaiia, ea, Hiiike hswa ka h6d|iaajia oua me iīii ua H®iei hh hui keia hieiu aha au,eia hae ke niHau aku hei au ia de, iua tia iiuiuiei ka ekaieaia katbiita kuma, a hb ke aha hui ka huakaawaie aua u ka pue ĒpisekHpaie i ka iakuu ekaiuia? hd ka ;tfiiki paha b iakuu e iike m ae, iua kumu uie aukuu iiuku a ka ekaie*ia u ieau kmin, »bie e iuaa ia uukuu ke uia maUiia ke r uu ka : Ua*i4aii4~«|Aib.. LUi.. ma ke aa hei, e au mai ia kakuu, i iaaa'i ke^ i uia mau iiuku h ke aufiuhi a e iike me kuua haawi aui mai ia Peiew, a ma keua kukuiu aaa Hiiiuua a kuha eksiesia aiaia ia i khiia mau h«pe, a f>ek mai hu hui i kuua mau hbfie a ijiki i keia ia, a mau iua aku Hbj i ka hape u keia A kouuha iha na hoi uia ia Petet-f, e haaai ue i kuu pue hipaa me kau mau a peia mai hu hui i kuha mHU hupe i? hauai ai i ua hipa a me ua keiki hipa a hu hui i ka hupe b keia ab; Mia keWhii ua kapa akti nei ae ika (īue icaia¥iUB,/he pee Uefetike; iua ia { ua mauiiii anei ue, ia iakuu waie ua ke kufiuHb aua ;bia aieia, he u Uefetika H ea? Auīe p&ha ea i aka, i kuu mauaa eua, ua kupahu īike aa ja ia ae, a we kuu muehihupa paha, ae ka mea, maiia Hb hui paha ua kuma Hb hbi ee iiuka b keia hbbmami Hefetikb, a me ke &iHātika, e like me ka hai ,aaa mai al\ B; Mukd, ma ke kuakaa} Heiu 50; t!a hai mai na hai aa .kumu a Peieuia, iie= ka aka iākau huke puie, i paiia ma Haueiu* iu, e i mai aua f>ehei ia, »• tie ekuiu ku kiaa iloko ake Akua haakahi, H wahi a iakau : A ke aihau aku Hei hai au ia ae imua a ka iehu* iek, ua iaaa auei iiuka a ka Paiapaia Mema* ieie kekahi pauku e aieia aua, " ekaiu kind ifeke eke Akua haakahi; M Aaie paha ea ? Auie aeei he aieia Uemika, i paii* iiaka a ka buke t»uie aka pae AiiiHpa ? lua ia fiaha ae e imi ae ilaku aka Paiapaia Uemaieie, a e ieaa aHa la ia ae keia mau aieiUi "ekeiu kiua ilakaa ke Akua heakahi"
Ūa gaud Ha hai ia, iua aa »hoi e Mepelika ai§ aaa kiia m&u aieia, e iike me kau kapa aua aku i ka pae t(aiariHa, he fetefetike, iia ea } he mea makehewa iaa keu kapa aaa peia i ka p«e aeie i laheia ka lakau aieia aua» ekoiu kiaa iioka a ke.Akua hi, e iike me ke p&iia aua e &a kumu a Peie* uiaj maiaka uka lakou mau btike fjaie, Mai Hoho ae a itaafiiika hewa ī kekaiii aieia m keia hage aku* maioko ae a kau waha, e iike me Hi kuaaleia i j*aiia mniaka « ka buke puie aka pae kumu e Peieaia* £ kaj)iia ae he ijeifetika.
Mii l«tiā e Vlil # mi fttt bftl Oe itdlid o kttti niahiio hookiikia Wiīē iho 4 § iikē uie kēk aiii o BeritotiiA, ap k& aol« titt i ikē w fiēttēriViii> ikfr 1& m_ o kt ēkakiii iUiāUkii* && ki ok ki> kiti ttd ōfet i kēkihi pal«ft!kiA kaulaaii tm k« iiio ktikuā i ttii eka)e@i& iiei, noUiki» mk ae ikti W &k i ka Hiaiiē* tni kdfii &uptifii ē kitt» ii ki * tta hoopii Uliiiii m hliī oii llui te&4 kiēkiē ldi li* ē hookohkolo oo ko&i f6tfē iiīi.
Aole tto lioi uia {ikē i ki hēWft o ki ēkiiē* ria iioma, aka t tta ikē oia i ka hē#a iloko o koni ttaatt ih&, j koua knko aoa \& Ani ttfc; i » kēli koko haiii&ia 6tt koiia kttma ib* kai, liii kē kttkttlttfit!a i fcc|6« ēkaiēāia hoU. la* Ho k tt kē hoi atta ako o il»tifeti ViU i ktt
ēae ffiti b kAPope. ike okī aoa o o Heoed VIU, me fei»r« «ahine mare, ioa M 6ot *aljoiQ li Hoi i* e faasle!e i ka tfcatefta Ktto{ik*, aka, ac»fe ft.ie iae eaai ka f*»pe, i koea smn aoa a&o pela* aka, tta oleio mai ka Pope ta m t tf 4o}e e laki ia makoo ke ae aka ra«muli o hao kako eke aJii, do ka mea, mtbope «akoa e kae aku i ke Kaaawai 0 !«a Kmto." Pela asti ka Pope ia ia. Ma keia mea, aā kipā koke ibo la oia ika Popei oMnmli ō kona maaao tbo; e k»k»ln i ekales>a hnu oooa, a oia hm ka ekālea» an e kupaa mai oei; bo ia mea« oa akaki le* loa lio ii makou, aole bo niīl lī īe§« «iali ill eka* leāia, a hiki mii i keia I&, nōl*iia, e hiki no ix makou ke kapa ako, mai ia Heoeri VIII «ra)e mai no keia ekalesia Epbekopalej aka, ua kakola ibo oo oia i tza ekalesīa nei, mamali wale ibo bo o kooa fniri koko bewa, ame kona mad liehā i pihi i fce kokd oka pcS& fta!oiika t 1 hookahe ia eia. A ke hai aku nei aa ii oe ēA. M. Kuh«j*», t fcahi mōoolelo pokole ho Neneii Vlll, no ka n>ea, oa lalau wale oia i na trai«rai a pBu aka poe oka ekalesia Katolika, a make ia ia eloia karēTmili, ekolii alii he 13 Epikopo, he 14 Aki&iknno* he elima hSneri rnfe knuono Kahunapule, a me kaiana Moōeke pii, a he kanaīinia Kiimuao, a he kanahi kuihamakahi Dtike, a iiie ha alii e ae, I) fCconima> 8i; (OenliemiWi) aneane hiki ole ke helu aku, i ka 4iiii ona thea t inake ia ia. Nani no ka hoi ka tiai 6 haiiaiiio ika ekalesia (CaioHka, i ka thea|a koha kiiko i hana ai\ aka, ua hi»omahāWahiii tnai nn na kaioliki ilnko o kamakeī īiiamuli liō» 6 ko iesii kristo ekilesti; hni iaiīai ua maopopo lon ia'U ka oiaio o ka ekaie* m kiioiika fiiiha. D Hi*neri Vltl ho> nae 1 kē |>6d 6 khhi ekniesi u ahl«i 6 testi kristo. EA; kukeiei e noohoo no oe iloko oii I iho/ i ki 6idib 6 ka ekaiesia a īiieki ekaiēsiā Ēheiahi; a itia tia hiaopopo ia 6ē ka oliiu riti ka ēkālesia kibiiki, aiiiiā; ēia no &A pdhdj ē Hhopiii 6ē i koii &ihi khlē dni the Agi6tī V: M.j ha akaki ho naē ia oē, ādiiē li6i ē iiiiiij 6 ki kodka|)ekē Waiē iho h6 6 6 kdti niiha6i oke āloiia ti6 koii, ēia ho k e H»i| h£i; J. A4. PoiiHAi.E. iiiwiii, Mafēh I, tsnd.