Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 15, 22 Ianuali 1863 — Ka Iahui Hawaii, kona emi ana, a me kona lehulehu ana. [ARTICLE]

Ka Iahui Hawaii, kona emi ana, a me kona lehulehu ana.

Uii fiīfei hi bupep« fi kati£ik* I kt tiihaU ifiā i (iiiinaiīai) hiauaOi Wiē ke al«ha \ ki e«il aiiā b ko kakoii hei lahui} ā ija fcoko* ke kd e tnokai ia iii ko kakōu iehttie(iu ifii, ikā poee ike 16 aiia, ke hlki ke laweia keii, hb kd kikbU imiiiad iiii hō ka i i«»tii hbi bka poe biiiiui6 bodliikiti& ote, 60 ka hianawi i mahao irt he poho. tii ikē ii ka hii olfetd i itoraeiia oka hulehU o Mawaii, ilokft o bi pepa i ha!a ae; i ke kUiiiU t»Ui hbi ē Hōhlātbiiīe iba i ka haaU b e īkē io i kb kakou iiiāii p&bō bitiUa 0 kela ēini uha» Mkē« iW&ēhU b kē khkaU niib&b iiiu hb ku a Ui ikē ia bo hbi b Ma* ikiiii o Hbnbiuittt he bbīau, bbbbbb; akamai, 1 hohōnu a khuUhā; ā oWaU hoi kekihi ē huokō Ifbkoi ♦ kokiiK'!! kbkdi !(

(Ji «iikēhēwa paba keii kakiii māhāō āhi ho kā pē(>i; kē ikē blē iā ki pbe hihi ē liWē ka >ēpi, i haio, i ē huna hēi, i ikē ii ka ne* lē, i Wiē ki hhokO btē ii. Ē nih iii pāhi ki 0 Kāhāki HiWiii, 1 hbib, 6 hi« hi hbi i hi fhēi i WēhēWēhē ii e Māākuli ? ttē itdhib hēi ihēi kēkihi ilbkb b kēii hiāii ib ihi 1 i tiā lbai ihēi ki ikē ib b kāhākā flāWaii, ē iāWē, ā ē ihālāhiā i keii HiāU kilinu iiiāhio, i kikiu ia ē ko kikuu Hiikāihiki ? i bWil hoi 0 ki pbē ī hbio, i tftWe hbi, kjdii iā lākou kā pomāikāi, hb Ui hiiU Mikihi )i, I hii«ri Wiiē ia ihii ē Miākuii 1 A $ēhēi |i hbi ni hii manih niii klji # § m jtir, tēbihābh, b Lihiihi, hb Ha kumii nuio ki ē«f itti 0 kēii iāhui } ua hihā ii ioei, i di |iwi fiā kifliki i ki ikē, ho kēii thiii kuhītt iui, a kē hahii hēi K htitaiii, e ki hāiUio 0 Hiwaii hēi, pēhēi tā ē pikēiē ii 1 ki ihiihā e kāU ihii ihi ? Hē ihiii hihēH hi māhāo o kāhāki Hiwi* ii, i kuikāhi ptt, ē kākaU ēhi hb keli ēhii āhi» hiē kā hiihimihi pu| a kē pāihāau nei ahēi ieihiki ho ii ihēi 1 i hēāhi hbi ki ihēi i pu« ki mii} feiā hoj ua ikē iā, a ua wilhb ia no tni ni āOāo ō kā tittp#pa, e hobtihā ii #>i, 0 iii ihāii fliāttib iiohi lihul ii, thē ki hiāUiO hiii, ihē kē kibli la Hii ka piia, hb ki Wālho Wilē ii, ho ka oiēlo Wilē iho no ho ki hihi oiē ia, aki, he thēi hae i ihihiihihi oie iii tfa oiēio ii, ēiui hui b ki naaaio. I. 0 kā hiāuio ho luiiā ihaii 2. O .ki hā* iuio ho kēii, hohUi, ēii hoi ka naauao bo na kēlkia kāhāka 4 , nokeii meā,ehooikaika ki« kou, ē ike hoi, i e tiimm iho, 11 Hiihi kd ; kumu i emi il o kela lahul Hawall V' A 0 i kei i j|o li ka niaiUjhtti «aii ka hookumu ihi I mai 0 ki noho ihi mii 0 kihiki iii kēokoo, a | 6bho nei i HiWiii n«i, a hiki itti( i kēli.ti, ibtē hiē hoi enimui iku; a hēahi hoi ki hi« ihi ? ; He u«i pohihi no'kēii ihi ke kōho ani iho. *• No ka mai moekoiohē, i me ka hookinia» kihii, 00 ka hoohiki ihb ihi, ho ka ikeolēo ke kihiki i keAkua, uo ka miiami pooo | i kē kaoiWii mirē, a no ka Inu ana i ki ritaa» a me na ihēi Hke;" i h« nui witē ikte i koe. A ela hoi ki hinau hoii i ike ole ia miuui. 0 kēia iuei hi kumu niii o ki emī ani o ko Hiwaii oei ?Jfot*o:--Aola. Pehai mi Amerika, a me na Aupuni 0 Euiopi? Hē kookiiiiikiini nioēkolohi no, me ki hoohiki ino» am«kiinttraiaii me ka noho ilihuaē | ini a mi ki hiiupo nui, i tti kikokiko lo W koo me ki ike ok i ke Akui iwiena o ka poe 1 ike io, iii na M kē aoho ti ka naaapo h> likoi li, aki» ioie i ioao ii iikou keiiimi, • ltko ni kē imi, kihlina 0 Hawaii; iloko o keii iaiu makahiki he 40 e a keu, a ini piki he kiOi miiilii iloko o kiii ttivi makihiki, ilaUa, e koiM Imm piha, io ke kiiii nui oHaWiii k«i« *tni iaa^aka^i ka naoi aaa i ko likoa n&tt hua h«l«» kē wau hioeri milioaa iikoo» i iaa ra ioii ia hikoa keia «mio wiii n«t, alaila» h« aMU milio&i waio ao Ukou iloko o na hiMii «a&kihiki i hali* N« ki moa. oliki m> mt ka ani m ki lilo r &Me ka ttttk»i hoi palo 00 ke koeoa. A pehoa .«aa Hawaii ooi Mm oia Maao ka ioii itli ( Mkda, )m iMiukWk Wili wi ki «uwM • kiOiki, • kMft, i MMM m kiia mei; ai ktt pooo eo ka aoonw m k«. aoho ani, «Mkiii ana* kooikaik» ua v hooniiPio, kittt ( i pelo ik«; a o ka ola, aae tu khal«* h« i«i k i a» ko aaii&a, i ke Akaa wak» ao k, aka, koe oa olil» hoopoMaikai a ke Akua, i k«tti poi poooi wali noia. Ownioipoe ta?

Oia a» uaMooe Owai hoi ka koeit» oki lafefitti* > Oii «o ka p*e Hiolau. Ift,e ooho a«k iāk Mok«p«ai o ke kii, a o kahoo hm ktkaki i komo iloko oii kelao*, » mekaleholelia makn keiM o A*i*,a pela iki. Aeke emi ao* o Hawaii, (koeni l*eraela) aole io i* he mēa Wo» mii »i I* k*luko mai oo ii; e nana i oa aaaolek o Aberahama, !«*- 4k% lakopa, • hiki īk* koopoeha i* aua o kooa poe ponoi; * e ike ii hoi, ok% ohan* o ka iseraela, he poe kapu ia ke iaana ae ka poe Oeoelile, (malihiai) * peli e filo ai ao ka haamii. El Ikk kakoa, so ka * laasi* aoa 0 Dioa, ke kaikaahioe oka oh*oa umikuma» milia o k» i»hiel*, i pepehi ia ai ka poe i la» nname ka ohana laa, a. mabila kekihi ae» i hialele ai ke Akua ii lakou, no ka make i ki pahākioa, ka hoopiOua ia, ki hoowahawahi ia, a me kft paeha noi aha. O keia, oia oo ka wehewfehe lahilahi ina, i ui maopopo hoi ke kamu uui, i ke noho k na mahele, a he leholehu ke aoo miioko o ia kamu; iio ka mea, e iike me ke Akua i ni la o Ahenhami, p* k oo ii i, keii la, ike kau nei koōa maki ijii ohana o ka Befita 4 a e like me ia i kēia la ao A eia iiae ki kaina pokole:—lna e kapae ia ka noho ohaaa Hawaiī, (koena lseraela) nni ka noho ohana oka poe Genefiie t he haole ke ano # oiia hoi hē mslihioi; alailn, e loaa iia hua heiii; * 6i akumamua ō'ki. wi ia Kapeha . Kuke; (Oopl. Cook) akā* ēia naē hoi ka maopopo loa« e naiia ika IkaWa i ikē mua ia ai kēia pae āina« eki poe milihiiii, pela io e maopopo aj f aolē kēii lep emi, aka t iki puka āna māi ona malihiiiī, (ii inau ka hoohuoi ia o keia huā oielo e«»» iha Hawāii uei, inai ita la i komo mai īii malihiiiii i hiki loā taii i kēia ī.i f aka 4 he| inea iiiāopopo, iio kā hiki āhā ināi oki mamo bo» iia kā oielē, i make iho la ka mamo i}eritā* (lseraeia Hawaii)

Mā ni Wahi i noho iā e keiā mamo, u htk( keii nēoneo; i ine kēia ēmi āna o kakoii iiniiā* pela no ma HāWaii oei, f āhili t a me na Wāhi ēāe; pela ftb hbi na Inīkini, ma Ainorikā; aole no kā nāāupoj ā ihē kā hihiii kē ku<« iiiU i iōii āīb kēia huābtetb em« { ē likē iiie ia ē bleio īā nei, hē iftābāb kānakā iā< A ē īikē hoi ine kēh] āōle ku ppno ka pu i i hipā, kē htti |>u iā iiiē kā pu fi i kāo, (kāiiakā hoi ine kā hābīē) ākā, bā liio iiāē ketā lāUbā iiiā, 1 hābb* hibb hbU iio kēiā lāhui, ākā t e iil» pahu ftUā* hēi kēii, i liiei e hmino ia ai kā iiiēā noni kē kākāU iiiābāb aiiāf ākā« kē hoikē, bei, Uā hādā il.kēiā mē kā houkaināni ole, aule hoi mē kā pēē Wālē, ,

Hē fhēā kiUihāhā haē kēiā ē oleio iā hēi, iWāehi o kā btii bhabā, ā m.e ka hbbkāāWālē bbāhā ānā, imuā hoi okē kulēāhā nui o kā-> uuka o keiii; honua, ihē kn «iiē kā papa okbi iku, ho kēii i ihe kēia» iki hoi t i!bkb b kēii, ffiāi ka Wi i hiii, fce HiāU tātisāhi mikihiki, māi ki hoopuehu ia iha 0 kona pbe pobbi, i ua huikaU Wilē me ko na iihā e ( tīi ikē hāē hbi itt, hē mēi paikiki k«li ho* bkāiWitē ihi, ihāi kā hblio ob|ihi lāhui ihi o keii hēhUA, nolāiia, ēiā ka hinau, "1 ki wa hēi ti ē kāāwalē ii kikou, mai ki pbē inilihini iē, i ikē ii ki WaiWāi b keia kakaU hiihaoihā Mi kēli hoi, ē hoohoo hui ii kē kuieahā o kē kihiki kā W* kahiko, ki Waēbjelo ia nei t he wa tioou/M), oia hbt he naauab kihU ko, i kb lakou hēiuua, hē nui, i iēhuiehu ■ toa. inieikeiā ki wa i noho ii kē kihiki MiWiii muā t hii kēii pāē iihā f a hikii ki puka ihi ihai o hā Wilihini BiU« alāi< la, ē Uiopopo iuinei ka heluna 0 kr Wiēhi kohii» a me ki hēlu o kela m t iiiiii, ua ikika hā halhā i oiēio ia maluhi iho, ika, hē mei wēllaeli ki hiulē ana iloko 0 keia emi kauta* hi o HiWaiij oiā hbi, ua komo , hiumii ii ko HiWāii nēi bhat>a, e ki pob malihini, a ua po* ho ole na koko ohana, aka, ina e hui ia ni koko ku liki me ko Hawaii ohflua, ilaila, e pit no i lēhulehu toi, ho ki mei, iōle i hoo« piu kē Akualkaoa bnriti f me Ahei'ahāihi, no kihi poē ma&io.

A penel nae i olelo li, u E hoonui aku no wau i kiu poe mamo, • likē tnē tti hoku 0 ki iihi ki lēhulēhu t i tnē hi one makāhakii, io« tē i piii i ki helu 0 kēli bērita ka mēi nui in» kaula i akē nui ai e ike, ika, iole niē 1 hooko ii iko lakou mau li« i hila ho mih iau«ani mikahlki, niii ki bēpetizo ia ioi 0 ki honui I ke Kaiikahinili», a hiki m»i nei 1 kēii Wi. £ii hol ka ninau. 1 ki Wa hea e piha hbu ai 0 Hawaii neii kinaka ? Ūa kokokē loa ki wa, ina • hooko ia kēia kaawale ina/ēhoohiii niei auanei ke tiusani hookahi, bo ki umi tauiani, i pela iku. £ oli 0 HiWiil. Ua kikiu tto Wiu me ka ikihēle, iole hoi 1 lawē ii mē ki kookiekie, im ka ipuki one Uiiii» iotē hoi ; mikimake • mahilo k »ai. Ūa waiho aa i keU, a ke «aiho nei tse ki hilahiU <ste. Meki mahilono. B. H. KAWAiLiroLiro. Wiitttku v Mitti. lanuiri 1,1863. fgr Ua koolewa la il«i kopapao, a» ki a6 ibo Ml Oko Kaof«, a iae J W. Kolowailehea. Oka laaa. 00 ka akaleaia maKawaiakio» ao ka me* hopa, no ka OiAnm K+' loHk» ffwttt i Aoaaoao ia. Ika hek «m « ki po« hookwo m Kmm, »• pata kakahi poe i ka oaa« a he naa hilahila loa ka ika aaa io, « boo«nai«oioo ie k« kupapaa o k« kaoika, 00 ka ooa o ka poa bookwa. Ua law» ia aku koi kekiookapapaa oJ. W. Kisltt«iileh«a, aw ka m Pekala, i ka hof» l| oke aluaU. A paa ka pola, ama ka hioMoi aaa i&a Halala, t»a ta«» hoo ia aku na Kimm&m; • h«le »aa na Kahooa eJaa manma oke kaa iopapao, a hiki am. ka !«a, pok hou, a paa ka pute aoa T o ka» oalo aka la 00 ia. Ua maikai ki hootara aaa.