Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 6, 20 November 1862 — Untitled [ARTICLE]
|C7» U« OMO *• ** ,na ° hui fc *~ ! n«k« Iw» «• hoommoa • me k»»-1 d« m«« fO*6* k«»«» »■» h® w * ■ **** koo» j hco 100. !/• boofw«h«w*h» kekahi, » u» )iatlek lo» f • iilo hnu i fca hooauM*'«ku«, i n» »kn» k»hikn o k«*ia Pae »in»,"o kekahl hoi, kt ko{Mia nei oo roa ka «ih»n* hwimw» raa» i hiki m«i ai m>»»nri, » <* kefc»hi hoi, ua kap«a m» li» oilnn» Kaloli»» Rom», « kekahi, o» huli i k» Morēmona, a i keia manawa, ke holi nei kekahi p»e i k« hooman» Katolika An«felike ( a ma i»a mea » ik<* ma»p>ipoU mai ka hiki aoa m<i o kn hihii»! hoomana Beri(ania ma keii pae ama, a hiki i kria mekahiki, e ike ia n« ka ntu o n» auwai o ka manao o ka «ehuikanika, aole wale h«»i ma keia pae aina, aka, ma na aupuni a pau 0 ka honua nei. O ka oihana K.atnl(ka Roma ka oihana hooinana i hooinanawanui toa ifuko 6 na kue ikaika o ka po£ hot«ponopono' »upum o na ln 1 h®la, eka, mo na kir»>-.i a p«u e lioo|iio ia malamoiauia, aole i pin ea puim oia oihnna a ke Rkua i «aiho inii ai ma ka himua nei. Oke aha ka hn|i« o keia hana i kue ia? Aifi mai Hawaii a Kauai, 4 ua hele like ka aoao Hoom«na Puritana, ine ka aihana Hoomana kalohka o lioma. He oihnna Hoo mana keia i kue kahiko ia e na alii o k«*īn Pae aina, a tne ka poe leo nui a ikoiku oia mau la. , Aoie no he mati alii i heili oka-ma ia oihana; ak», ma ka rtut oka inanao auwai ona kana\a, a ua holo na hana, ua nnueue ole na pono oke Akua. Ina kakou a hoi hope a heluhelu i n» ino i hana iho »a nku oi k« poe kalolik» Roirtn, he mea hilahila loa, n he mea hiki ole ke kapa ia akn he hana Ka~ ristiano. O oa hana mainoino i hnna ia aku ia . Puele a me kēkalii poo iho, aole he mooolelo like m» k» honua nei e like me ia,o ka pelnpela o na polapola loa, hiki ole ko holoi ia mai ka liina i pauinaele i kn hana ino, nn ka ikaika o ka manao auwai b ke knnaka ka mea nana i huki aku i ka luhui i hooleia a komo iloko ō ka pomaikai i manaoiu e hounele in aku ia lakou. Aole paha i hala ae na kauna muknhiki oia hoomaunl kueia, aka, ua <hiki mni ka Moremona liie ka ikaika o ka " pukuniahi M a pau. Ua holo no ka manao ouwrti o 1(6 kanaka iloko o ia oehana, a o ka hua* oia ka lilu ana o un kanaka he 5,000 maloko oia heluna huoinana. A i loko hoi o kei| maknhiki, ua hiki mai ka oihana Kntolika Anegeleka ma' Keiia pae aina, ma ko knuoha ia'ku, me he mea la ua mnopupo ikn mniiao o l<a meft naoa inoi aku i keia oihana hoom&iia o ka atiWar kupono keit ē hookēhē ai o ka rhoiiiao e pau ai o ke kuihe ame ka ho(ioliopo. Ke kahe nei ka manao auwai o na k&naka iloko o keia oihaoa me ka ike ole ia o na kumu kupono a lakou e hana ai.
Ua nui ka ninau nku niuau mai, okaoihana oiaio paha keia aolo paha; nlolo kekuhi poo, he Pope, olēīo h6i kiakahi poe, kulou, a olelo kekahi hē kuleūīli* ua hui ke pahehehenft o kekahi poe tne ka manao ole, ua nui ka hoomalokā me ka naau paakiki, aka, mawaho aē nae o keia mou mei a pau, aole i hoonele ia ka monho auu>o« 6 ke kanaiea ma ka ninau ana, a me ka manao ana e huli ma keia 6ihana hoomaha hope i hiki mai n6i.' Oiai he mau opu imi loa ko na keiki a Hnwaii o Keawe, o kānana iho ho ka manao 0 kela mea keia mea iloko oha iho, me ka hoopiii mea ai olē, aole keia hē ohāha i helē mai me ke kaili i ka pono 0 ko kakou ola kino aua t hole keia hooaiani i hele ihai mē kā hoonēle i na ano kahīao o ko kakou mau makua i haawi mai «i i ano hiau iloko o ka lahui Hawāii, aka, i helē mai nei no kēia oihana ma ke kau'iha ia a ine ka manaoiā e pono ka noho ana o ka lahui Hawāii, e hiolo Aei la ihēa. He nui na pono i loaa ia ka* kou raa ke ao ana thai o kuthu Bēritahia t 1 hiki muā mai ma keia pae aina, aka f hia ka nana ana hē koēna no kekahi i koo i hoonela ia mai i ko kakou luna ike hāla, a me • ko kakou man«o āuwaha iho. Ua nui ka poē manao loloa i hoike ia ma na nupepa Ilawaii, a i ēlua no kā oihāna hoomana, ka hoomana oiaio, a mē ka hoomana oiaio ole. I>a kuo aku kekahi aoao i kekahi nia ke aoo kuhihewi kino iho o kekahi, a no ka naaupo o kēkahi, ke hoike ia māi! nai na olelo hoakaka, nk hahēi na pela t a me na meaeaei pili iloko o ka Baibālē ( aka, ua han» wale iho no kakou me ka naiupaakiki, iiwka ōatupo p*kekahi,ua hohhaina Iho kakou ia kākou iho ma na meā a kakou i ike ole ai, a ma ia mea ua hōokiēkie kakoo ia kakou iho na ko kakoii ikē uuku, a mea ole loa koi mamua o ka poe i malama loa me ha mea a pau i pili honoa, ua kūe ia hana i na mea ano poao a pau, no ka mea, iaa paha e haoa am kekahi kanaka i olelo hoo!aha, a olela iho, e hoopili tai mēa a pau e like aae ia, a olelo iho ua kaaaka net, he kaoawai, the mea kupono i na naea a pāto ke hana e Hke oae ia. Ua maopopo i na mea a pao, aole e la#e ana ka poe naauao ia oie|o, »o Jka mea, aole ia he kanawai i aeia, a he olelo hoolaha paha i hana ta mui kahi kupoao kē hasi, o na kuaka mlapo, ike ole wale no ka poe e oaakao, a hēhai makope o ke kanaka i hoo- " likl «ahahee flio aī i ka oleio hoolaha ana i 9m«itto ai e panl si kanaka, a inahope iho,
' o ka'a olelo fafool»Ii«, oMu lfto m it. w | Ke o!et«f ott Jmi lehulehu, e kakou e j ik« » ka Hihop» «m ko«« H»iep#le, »ol« keia hele mum be bete m» ke too Mlio i|u», •ka, ua hele MeM ki roao»o emakaikai eile iho g)o, mm k» noonoo ole ibo be wilii kapu ka fe«le «*© Aku», • he wahi eehi» h«»i. £ pae m maoao ano ino a patt a in« oe e manao e ho««m#na, e' hoomana nu e like j me ka mea biki ia oe, ke hoomana, e līkf me ka oihana hoomana au ē hHinai ai. Us mahae ka pono o ke Akua i hiki mai meianei ma na auwai.'eha ona ano hoomana, me ka mnopopo ole me i kanaka o ka *uw«i e hiki ana i kona hopen», a ine kahi e pau-k-Ie ai. " . ' Ua nui na mea bou i lohe ii* moi no na me* boa o ke kaoa ma Ameiika Huipuia. I keia I», ua lohe mai kakou, be auhee nui ko ka Hema ma kekāhi aoao, a i ka h apopo ae, ua luhe ia mai be inea okoa. I kekahi la { ua lohe mai kakou, oa hoopau ia o Makalelarta, n hoonoh'i ift o Pope ma k*.ma wahi; a i keknhi la ae hoi, ua lohe iioa ia mai, ua hoole in o Pope, o hoonoho hou ia o Makalelana, ma koua ivabi > noho kahiko «i. 1 keia la, ua lohe kukou, ua hoopau hou ia o Mnkalelaiia, o i ka l& npopo paha, ua loho hou ia mai, un hoonoho ia āe o HoOker ma kor.a wehi. He nui na oielo paewaewn o on nupepa haoie i loaa m&i ia kakou, aole Oae be maopopo lea iki i kn mnnao o ka [»oe ike hnpa i ke auo o ke knua ana, aka, ua mcojwspo lea nmt tna nn n»en loowili i hoike ia mai, he mau pilikia i loan i na aoao elua. Uu muopopo nae ke kumu i pilikia ai o ko Akau, no ke poo kupono ole o ke Aupuni, e hoopon-'pono ai i ke ano o ke Aupuni, iloko o ka vra pilikia. Maloko okn oihana Aupuni o ko Ak iu, ua hakaka nn na mon n kela mea keia mea o liiko o ka Ahnolelo, e hooikaiua ana no ko lakou moho iho; mn ia hnna ann, ua kuihe ka mnnao o na Genernla a pua, nole nae he mUopopo oka lakou mea e hana aku ai no ka pono o ke kaua, no ka mea, ua ike no lakou ina la e noho nna lakou ma kahi kiekie. Ika la apopo, ua hoopau ia, a noho ae ana kekahi ma kona mokalua. Ain hoi a iknika ka hakaka ana ma ka balota, alaila, punahele i nn mea nnna e hoopohopono.ana i ke Aupuui, alaila* noho ae ana kekahe ma ka noho Genera{>i; ā pela ao ana ker moho a kekahi, a ine ka.poe i noho iloko 0 ke anninn Ahnolelo o ke Akau. • Ua huomaka no keia hana mai kinohi mai 0 ke kaua ana o na aoao elua a hiki i keia la, a o ka bua oia hniia, o kē kupaa ana oka Hema ma kona kipi ana a hiki i kēia la. Ua pau* kn.manawa, e hiki ke hoomanao, e hoi hou ona kd Hema iloUo o ka Uniona, o ka noho li|ie ma ke ano Aupuni hookahi. £ like me ke kaawale i ki ia'i ka pu ma Pnpu Sumter a hiki i keia inanawa. JNIa ke anoleo o na nupopa, kē manao nei na Aupuni hui o Eheiaai, n ine Farani e huawi aku i ka ike ia ana mai ē ko ka hema Au- ' puni a pau ika aoao heina e lilo i Aupnni ma ke Kuokoa ana. Amu ia meā ke kumu nui a kakou e hilinai ai aole hoi hou ka aoao hema 1 kahi ann i nOho mua ai. Ina e k.o ana keia mea, alnila, e maopopn no aUanei aole he Aupuni hui mai ka la i kupaā ina kona ario Aupuni iho a.hiki i keia la.. 1 keia la, uā holo ka Moi, mē ke Komiaina Berituniā ma Waimahnlo, me ka Bihovpa kekahi o Honolulu, #me na kahuna.