Ka Hoku o ka Pakipika, Volume II, Number 1, 10 October 1862 — He Moolelo no Keamalu. [ARTICLE]

He Moolelo no Keamalu.

H£LUtfl.

aku la ua Wahi kahu hei, a hiki ma ko Keainalu alo, hohi ibo la laha nei, ihe ka lauha oīuolu oke aloīiā pumeliana; a haawi mai la o Keamalu ike keiki i ua Wahi kahu hei o laua, a hii uo hoi keia, alaila, kamailio iho la laua nei, inē ko Kēamalh nihau mai htf*Aiwohikupua, ā me Hinaopuhalakoa, a ākh 1a iiō hoi kahi kahu, aia no i ka hāīe.

Nihah iioh aku īa o Keatnalu,Ua hahāh hae pāha ke alii wahine t Hooīe mai Ui no kahi kāhii; Iloko hoi oko laha Wā ē kimāi* i.Whā, ua hui loa kā oiioīi o iiā wahi kahh hei, no ka ike ahā īā Keamaīh, a me ke keiki; ā ho ka hhi loa ho 0 kona haholi, koi akh ia oia iā Keamalh ma e hot i kai, a pane mai hoi o Keamalh, Aole au e tho i kāhi o ko hahāi» 0 khh hākh hoi, fcē ifce mna ole nae au i kōhā āho ma keia hale.

A makāukāu kāhi kahh e hot,- kahoha ihai la 0 Kieaniaiu, Ē hoi oe a khh haku, e ha! | ākh oe ia iā, eia Wāii i hka hei kahi i iioho āi, ā hie ka hakh o māUā, kē "Alii o Paliulī4 H Eiā hāē, ihā e.poho \ kohā ihāiiao ka pii aha mai I hkā tiēi e iāhhā ptt hiākōU, ālāila, ē ihālāma loā iā kā Wahihe ā ke ālii, o holo hei % Ihh llōko ō ke kāl, o kā īllo ho ia, aole ho hoi ē ioaa āku, ā ike oie ho hoi ohkoh i kona ihāh āho, ā thē fcāhā hāhā,

Pāu ae īa ka Keamalu mau olelo kahohā, hoi ākh lā no hā Wahi kāhh hei o lāUa, me kōhā māhāo pāā* ē hoi ho oiaa pukā l kai, hiē kohā koi ikāikā āku ī ke alii, e pīi ē tke i ka Wāhine* fce ole nae oia e ae mah

Hoi aku iā ho keīa a phkā i kai, hele ākh la ho keiāā hikl i ka hāle o kē ālii, i ttaria ākh āhāheī ko iā heī hāhā, hā plha īoa o loko o hā hale hei I hā aliī» a e hahhhālih āhā ākā, aohe hāe he pono iki, a holaila, hākāu> maha ioa kā mauao o fce alii kāhe, hō ka ha- ! hāu ole ō kā Wāhih& A hiā keia ikē āha āku | ā iā hei, hā pīhā loa oiokō o ua hāle hēi i na ālīi, a 6 ua hāie hei hoi, he liale kaph loa I hā lā I hālā ākh, o

Ku iho īā keiā ma ka phka, kahea aku īa hō i ke alii me kā olelō aku, £ ke alli, e pii kaua i uka e ikē āi i ko wahlhē me ke kei« kl, āia !a ke hoho mai la i kahi ku pohō oie, holāilā, ē ku tuāi oe k p{| ae kaua i hka*

Eia hoi ka ke alli olelo, He mea kupāhaha no ka hoi la oē ke koi mai ē pīi, a Ike mai ho ka hoi oe he piUkla ko'u ho ka hanah o ke ālil, ia Oē hoi kēiā, ē pii ka hōi ah, Pahē ākh la Uā wahi kahu hei, Aole iio hā ō Kea* maiu o kau hoopapau ana aku, o Hinaoph' hāiakoā ha he ākhā, āōie ho hol hā ho mau keiki kanaka, bē phhi na kelkl, hē mano, he lōll, he ina, hē wana, he haiula, a me ua me Iho ho a pau o kā moāha* ota kā mea a kē ha wahlho ē hoomea ta e hāhau, e meā aua ia oē, 1 pllole ōe e ike i ko wahine ame kē keh kl, ka Haku o Paliull;

Aohe no hoi he wahi mea a maliu mai o ko ke alii manao no ka ia nei mau oielo a pah, holaila, kii maoll aku ta no ua wahl ka> hu hei a ka lima o ha alii alohaolēhei, a koi aku la no e pil, the ka hukl an* a puka aku ta I waho, me ko ia nel kuhikuhi aua aku i ka hale t noho ai o Keāmalu ma, ala no hoi ka mahu a olua ke kau mal ta iluna o ka lia* lē, a me na aauenue e pio ana, nolaīla/ē pll ho kaua ē Ikē I ko wahlne amē kd kēiki; aka* hi no a olu iho ta ka manao o kē aiii, no ka Ike maoli ana aku i na hooailona a pau o ka* ha wahihē, e liko me kana ike i ko laua wa ē noho ana I PalinlL

A maopopo iho la keia mea 5 ko kē alii manao, lana āē la kona manao e pH % Ike, me ke koi aku i k&ht kahu e pil # ae aktt la no, me ka olelo akh nae, Auhea oe f ua mii ko'u olioli, a tnē ka lana hoi o ko'u tnanao, no kou ae oluolu ana mai, nolaila, ma ke ka* uoha a ko wahine ia'n, īna e pono i kon ma* nao ka pii ana e ike ia ia, alaiīa e ae mai oe t ka'u e noi aku nd, e kahea ae au i ua koa, e hele mai ē malama i ko wahine akua, o ho* io ka auanēi luu iloko o ke kai, oka lilo no ka la, aole oe e ike i kona aoo, pela mm ka Keamalh olelo ia'u.

A tohe no hōi ke alii no keia matt hoa olelo, ua 1110 tho la ao ia he mea malkāi I kon* manao, noiaila kauoha ae ta oia i kahi kaha, e kahea aku i na puaii koa a pao o ke alii, a akoakoa mat 1» lakoe, ewalu poe ka nui e poat ana a phhi ka hale.

Olelo ika la tta tteahi kahu tiei, Auhea kou e ua q ke aiii, na akoakoa mai nei oakou i keia la, ioamuli o ke kahea ia ana aj|U, colatK e maUma loa oukou i ka wahiw a ke atit o kakoo, a e ka papa oukoo a puui ka HaiealH, ewala puui i oa koa; a o ke k»mu bat o ko oukoa eoalama am&, fcob ailā-

oei !ua i ke kai, i mea mai e pok» i waho, * mai ae aku oukou, peb tto fna kana mau me® | a pau e pane mai *i, rnai nobo oiikon a pa&ii | ako. Ei» hoi, iba e pii tnatia a hoi mai, a ina : n« lilo, niaila, e pau oukou a pay i ka mak« r a o ka lohe iho la no ia, o ka maūuua loa no ka pono. Paa ae la ka laoa nei olelo «»* i n* koa, haawi aku la laua iwi Ike aloha i ua kt>a» a alohm'niai la no hoi lakoo, me ka btiōbo liko ana f a puiva ae k ia ko Hinaopah*lako& manao/a lelo ae la ka hauU o kona hanao keiiei ana. Kaha aku !a no hoi inua nei pii, • »kati pa aku la m«; na alii a pau o Kauai, a kokoke o Aiwohikupua ma i ka puk»o ka hale, hu!f aku ia ko Keamalu ālo iloko, a o ke alo oke keiki hoohuli īa mai 1* i waho. aku keiama ka puka, ioiki «e lio Keamalu i ke keiki, a ttwe ao la kela, K o!i aku ani) o Keama!u< ka ihoa » kelki a !aboti i haku pu ai 1 PaliuU, oii mal ia he kelā maloko, haomaha iīio !a, īilo aku !a boi !nn* oei mikwaho, liolo ae ana ia meīei pela wale ho ko lakou kike oii aita, a pau u* mele * !*koo i h*im pu hi. Ua maopopo iho la,nae I ko Aiwohikupua tnauao r o kana pUa tio ia t kui hiua ai f a he mea olipīi loa i kona manao ka ike hou ana aku, akahi no a hoapono !oa i£e i ka mauao o kahi kahu. Aote ipau.