Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 43, 17 July 1862 — Untitled [ARTICLE]
U« koao nai ao m*koti e a6iyj mt k* malahia, aole e boopa«p«a ino, aoīe hoi> hoOpalU i n* oleio i ka Napepa Kaoko«. | 1« iā, e bookft«{M trsle mai U makem iho me kt *ktt i na olrfo kn i tet Ik»1 *.ku, u* ooho malie UO makau, nulia paha e mitei ao iī i konA maa hewa ku ole i ke ki<> oemAna ; a ia iā hoi e hoopnk« ana I na pahi no ka makoru pepa, aole makou e paae aku, do k* mea. rfa waihoia aku na mea e pili «oa i kt pepa ua ka ooonw o ka lehulehn e hooholo ai i ka pono a pono o!e paha. A aa olaola no makoa na lakoa e hwhnlo, &o ka mp&. ua iko lea ka lehnlehu i tia kumn i Ikwpaka ai ke Kuokoa a me kana mau boa ntl ka alanui i keia inau olelo wahah% a me ka āhiahi ia hai. Ina ua makemake mnkon, ua hiki do ia makou ke hoomaka ma ke kumu.ae bai aku i ka poe lawe nei i kamakou nupepa i na mea ino ana i hapai ai, a me kekahi o kona mau hoa, i mea e hoopoiho mai ai i keia nupepa ; no ka mea, ua hai aku lakou imua o ke akea, o ka makou nupepa he keiki no ia o ka la hookahi a e make kuke ana no ia ; a o ka poe i hookaa e mamua mai i ka lakon dala e pohoia no. Eia kekahi, ua hoopukaia aku na olelo hoolahama na wahi a pau e olelo ana, e pai ana he nupepa kuiiawa ma Honululu, a he keiki ia no ka Diabolo, a pela aka. Aka, e hoomanao oukoa, ua hoao ikaika ka Luoa o ke Kuokoa e loaa ke pai ana o keia nupepa, a ua makemake oia e pai no ka uku emi loa, aka, no ka hiki ole o ka Ahahui ke hilinai ma kona I | kuokoa a huileawa, uo ka akaka loa o ka j hookam*ni o ka poe oia aho, nolaiia, ua hoole no lakou ; aole nana e pai, a nolaila mai no kona huhu a hoohuakaeo ia mukou. L'a olelo no oia, e hoopuka no ia he nupepa hou ke ole i loaa ia ia ke pai ana o keia nupepa. L'a hoopuka io ia no, a ua hooikaika oia a rac kona mau h ja, ma ke ano maikai a ma ke ano inu, e hoolanakila loa ai, aka, he keiki heewale ia, aolo e pomaikai ana kona inau makua ia ia. Ua oi aku ka nui o na nupepa e hoolahaia nei e niakou mamua o ke Kuokoa. Ua olelo mua ia he 3,000 ka nui o ke Kuokoa i paiia i kinohi; pela paha, aka, ehia ka nui i laweia i keia manawaf Nana no paha e pane mai i keia ninau nona iho ; aka, ke hai aku nei makou, he 2,856 ka nui o ka Hoku Pakipika e pai ia nei; a ina e mau ka inanao uui o kanaka i keia nupepa e like me mainua, he manao lana ko makou e pii ae ana ka nui a i ka 4,000. Aole makou i mauao nui i ke kuamuamu mai o ke Kuokoa, a me kona mau makamaka ia mekou ; ke hoomaka nei na kanaka maoli me na haole kekahi e ike i kona ano io, oia hoi ka ahiahi ia mai. He hiki no paha ia iā a me kona mau ukali, ke kapa mai ia makou he puni ka inu rania ; aka, eia ka ninau, aole auei oia i hookomo pia kana nupepa haole i na olelo hoolaha e olelo ana i kahi e kuai ia ai ka rama? Aole anei he like pii ka hewa o ka hoolaha ana aku imua o ka lehulehu i kahi e loaa ai ka rii!ha me ka hewa o ka inu ana? Aole anei i hele ka Luna o ke Kuokoa i na hale keaka kamailio (hale diiibolfr,) keaka lio, na heihei lio, a a tne na hula? Ua ike ua mea a pnu ma Honolulu, [ua uiaa oia i ka hele ma ia mau wa~ hi. E aho no ke hemo mua ke Kuokoa i ke kaola ma koua make mamua o ka lawe i ka pula iki raa ka maka o hai. |Qr I mea e ike ia'i ka manao o kēkahi o na Aiii naauao o ka Ilale Ahaolelo Alii no ka hana ana a ka Poeikohoia, ma na mea e pili ana i ka Bila Haawina, nolaila, ke pai nei makou i ka Hoike a ke K.omite i kohoia e noonoo ia Bila. L T a hoomakaukau no hoi o Mr. Wyllie i kekahi hoifee no ka hapa uuku 0 ke Kotftite; aka, na aneane like kona ano ' me ka mea i paiia malalo nei, a no ka loihi loa he hiki ole ia makou ke pai. Imua o ht mea Hanohnno, ka Hale Ahaolelo o na'Lii. 0 makou, ko! onkoli Komite i kohoia mft ka la B o keia inatama, e noonoo i ka Bi!a Haawina i hoopukaia e ka Īīale o ka Poeikōhoia, ke hoike aku nei makoā me ka haāhaa, pehei: 1 ka noonoo &na i treia Bila, na ike aku makou nie kii haohao, ua haalele loa ii ka Bila Haawina i hoomakaukauia e ke Kuhina Wai\irai t a ua hoike ae ka Poelkohoia, e like hol ine ka mea i hoomfeoj)opoia i kela a me ! keia kati ahaolelo, i kā makemake toau o ia ? Hale e kaili noiia ka mana, e hoomakaukāu 1 kā Bila Hāa«riha. tte thea iā, i ko inakou manāō, e kue anā i ke &umukanawai, i na pono o ka Moi ā ine ftā iiianā booko o kona Anpuni. Malālo o ke Knmukōnawai, i ko makon noonoo āha, he mana ko ka Hale o ka Poeikōhoia e hooholo ka Bila ĒāāWina, mahope iho o kā fcoontx» māikai ana i kā Papa hoike no na lilo a me na loāa, ā ke Kuhina Waiwai t hoomakaukau ai a waiho aku imua o lakou; he mana like no hoi ko ka Hale Ahaolelo o na'Uii, « Hooholo ai'ka liila Haawina. Aka, o kā hooc&tkaukau ana o ia Bila, na nā ia hana, a o ka hooholo, oia ka ka Ahāolelo. K.e manao nei ko oukou Komite, ua like lbe ia ka hana ana ma na Aupuni Alii a pan maīalo o na Kumukanawai; oia hoi ke āno o llii Anponi o kakon, a nolaila, e noōnoo nni attānei ka Male i keia kumu manāa t T a hai traha mai ka Lnna £tpoo>ain o ke Komile Waiwai o la £oeikohoia, i ka Lona» hooinalno ko oakon &9aMte, t i mai an%
" O k« knma o ko lakaa Bb6pooo|Kjnditt« i na keia Lfsoa Aipaol," ma ke ano i »ke ia m* ka BH« haiawina i lmkon r eia ke knioa, *' ndīto lakoa makeeuak* e hoemii* kmuka o kelaa me keia Lima o ke Aapt£&i, e liite 8P ke kittuha * i k*aoha ai f e boemi i iia 100 oke Aupimi. I ka heJob*ltttoa i oa Eila Hwiinna n«i r aa boo«Hiepopo i% i ka manao o ko ookoo Romite, o ka makemake o ka Poeikohoia, aoie uo i ku i ka naaaao, aole hoi i ke kaolike. Ke hoike aka nei makoil me ka baabaa, i keia komu nianao i loaa ia niakon, roa keia hana ana o ka mea i Mahaloia ka Hale o ka Poeikohoia, oia hoi ka hooholo ana o kela a me keia haawina iloko o ka BHa, na hoikp lakou i ko lakon aoo nhanha, a manao ole no hoi i ke kaalike ma ko lakon hoemi ana i nao uka o na Lana Aapuni, a me na haawiua e ae, e pono ai i kelaa me keia oihana o ke Aapuni. Aole o makon i hookōmo ma keia hoike ana i keU a me keia liaawioa, i maūao ai makon he pono ke hoololi ia; aka, na koe no ia makou ka pono e kamailio imna o ka Hale, a e hoike i ko inakon man manao no kela a me keia haawina, e like hoi me ka manao ho|>c t hai ia ma keia paiapala hoike. 0 keia ano nhanha, i hoike ia e ka hapa nui o ka Poeikohoia, me ke kuihe nae o ka hapa uuku, ua akaka malaila ia makou, he aneane e pilikia ana ke Aupuni o ka Moi,ina e hiliuai ana Oia mamuiio ka Hale o ka Poeikohoia, oiai o ka hapa uui oia Haln he poe loliloli o ka manao a me ka noonoo ole i ka hana pololei. No ia inau kumu hoike ia maluna, ke hai e aku nei ko oukou Komite imua o keia Hale Hanohano, he manao ko makou e hoOmakau* kau. a e hoopuka imua o ka Hale, ke hiki i ka wā kupouo, he oielo Houhoio, e hoike aku ana i ka Moi ke Alii, ua mau ke aloha o kona Hale Ahaoielo Alii, i kona kino Alii a me kona ohana; aka hoi, e hoike ana i ka manao paa o keia Hale, na ku pono ole ke Kumnkanawai e hoho nei, i kona lahui a me kona Aina. * Me keia mau olelo ma ke ano nui. ke noi aku nei ko oukou Kamite, o ka Bi!a Haawina i hooholoia e ka Poeikohoia, e noonoo pu ia me ka Bila Haawina i hoomakaukauia e na Kuhina o ka Aloi. Ke waiho aku nei ke Komite i keiā 61elo hoike me ka mahalo. L. KAMEHAMEHA. P. NAHAOLELUA . Hale Ahaolelo Alii, lulai 9, 1862. No Beritania mai, ua lilo o ka mea keiki ke Alii ka Naku o Hawaii i keiki hanai na ke'lii Moi Waliine o Beritania, (ma ka oleloJßeritania Godmother) a e hoounaia tnai a'ha i makana maieiiuiae loa no ka hoolilo ana i ka lei Alii i keiki nd ka Moi Wahine o Beritania, oia o Kuini "Kokua 0 ka Moomana Oiaio. J> A na ka Bihopa o £īor;olulu e heie a hoolaa i ua keiki nei na ka Moi Wahine o Beritania, o Kuini Victoria i nmkua hanai, me ka haawi pu aku i ka makaiul i mahaō ia ai. Ua lohe mai makou Ua kti kekalii wahine a kekaki koa i ka poka, ma ka poaono 1 ke awsikea, maloko o ka pa o Male Alii, oia ka manawa i hoololi ia ai na wate elua. A ina ka hora 11 o ka la 15 o keia mahinā ua hui ka " Ahahookoiokoīo Koa " e enii i ka mea nana i hana i keia hewa, a ua lohē maj makoii ma ke āhiahi nei, ua hooholo ua Aha la, e hookuu i'ka mea hana ka pii, a iia hoopai ia ka mea nana iki i kā pu. E likē me ka hoonoo maikai ana oia Aha, he mea maikai ia makou I fea ike ana āku i na *Lii Koa, e hooenaloeloe āna lakou i nā kānawai māluna o ko lakou mau k6a. Ua loaa mai kekahi moooīelo mai Kalifoniā māi, no kekahi alii wāiiine 6 nā Waihu, (M. Waihina,) no kāna ināu haha kupaliaha ma Kalifonia. Na kekahi makahiaka 6 kakou e holio āhā maiaiia i kakaii ā hooili mai nei e pai ma kā Hōku Pakipika. A e pāi iā anā na mooolelo nei, i lua no Keamalu, no ka mea, ua paii ae nei o Huākaikapoliopele ma keia Helu. Wā9" Maluna o ka mokn kalepa Come(, iku mai neij ua loaa inai na mea -wili no ka Hale hanā kopāa. Ma kēia poakahi tho nei, ua hoohamāmaia n& puka komo, ame na puka aniani o ka Ha!e Dute kahiko, a uā hoomakaia ka hana no ka hoohiakaiikau āna i na mea wilh Ekukuluia ana hehale okoa uo ka wili mahn. He hanā keia e hot>utii hon ana i ka waiwai o keia aiipuni, a e hoopau ai hoi i ka palalehā ma ka hoolimalima āha i na kanaka, e helē auwana ne( ma na alahui o ke kulanakanhāle ālii. Uk ike makou i ka ōtel6 paipāi a J. H. Kahfeptiti i nā hoa o ka Ahāhtjti o keiā pa, e hni nā hoa i āhMinā ikā lā 96 o keia māhinā, nolaila, eiā ko inakon māhāo, ē hfii māi na hOa ā pau maluiiā 6 ka rtimi hāha o J. K. Kaunamnho, e ho6hdlo i kahi e ahāaina ai ma kā bor£ 3 t o ke āwakea o ka |toāono oia kā lā 19 o keiā inahina. D. KAĪAkACA. W. Ka. Ua paiapala rhāi o R- H- Pno*aifiā no Huelo, M%vi, e ninaa āna, "Halmā kahi e loāā'i he bfeie no kolāila lnākim 1 n lie man bele iio ina Honolula nei, a e pono no ke p*~ iipala mai i kekāhi hāole kalepa o o Mft Dimond pāhā, taāttā no * knai ako. W