Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 34, 15 Mei 1862 — No na Kamailio ana. [ARTICLE]

No na Kamailio ana.

No ka ēnii ana o ka lahui kānaka, he mēa nui io no' a pāākiki io no ka noonoo ana, i ke kumu o ka emi ana, a me kahi e hiki ka lehulehu e pookela hou ai kā mahuahua hou ana o na haku.

Oia hoi na'lii hanau ō ka aina a me na makaainana. Mahea la kak6u e ike hou ai i ke kauiana oia mea ?

Ke waiho wale mai nei na kaiiua me ka neoneo. A no ka pāakiki o keia nconooj alaila, e kapa koko ao i ke kumu o ka emi aiia o ka lahui kanaka; no ka mea, he maa makahiki i j kaahope ae nei, ka hoopiha ana i ka ike a me ka noonoo. Nolaila, he pono no ke ninau i aku i keia ninau paakiki i kuipalu m mai ai | i.ka hamare kila oi, i pa ae ai ma kona poo , a nahaha, i iko ia ofa he amara akemai. Owau no kekahi mea i ninau pinepine i keia | me« o ka emi ana o ka lahui Hawaii, a me | ke kupn hou mai a lehulehn.

Hē nui na pue kahi e kōhi ai, āka, ua pehi aku āu i kela hainā. Oka hiki ana mai o ka olelo ake Akna ia nei, oia ke kumu o ka ēmi āUā, i kumu ē panē koke māi ai kekahi ō ko'u pili hanauna, a e hoakaka mai ai i ke ōki anā, ame ka pālena o kēia kamāilio. Ko kā mea» ke mau mai nei no ka manao hihiu ā me ka laka ole niai, o ke kaumaha ne ke kuiinai a kuimai o ka neonēo o keia lalmi. E o'u hoa o keia mau !a, ke pupue īiei kakou ā hoolei loa i kē aou a me ke koekoe, na maeele a-maloeloe ikā ikē aku o na maka i ka emi ahā o ka lahul kanākā.

E o'u mau hōa o nā olēlo ana, e olelō ae pāhi āuānei kēkāhi ā i aiai paha he ineamau no kanaka mai kinohi mai, pela hb ma na Wahi i helu ia ka lahui kanaka hia ka honua, A pēttf ma Hawaii nei. Pela io no ua mau no ka māke aea mai no ka hānau nui ana o na wahiee. He ahā ka nui ōle oka hanau oha wahine i kēia waf Okā neie anei ina kane ole? *

tFa olelo ia a ua hai ia mai f oka hewa ke kumu pka emi ana oka lahui kanaka. Oka hewa ka mea ē hoopio ai i ka lahui kanāka.

E Va matt hoa, he mea paakiki nm laoiia ole keia kuifliL Alalla, e neonoo ia ke knle» ana o na aoao iloko o keia haioa, pehea la ī U« hiki anei ia kakoa ke olelo iho, oa »ele maoli anei kakoa i ka pomaikai, a me ka ha-

nohaoo iloko o keia m*Q la, e kq wale m kakoa a nana wale «kn roe ka bookaba ole, no k» ike poiio aaa. A olelo m»i paha «aa&ei kekaihi» he«h* la ka h&nohano i ioaa ia kakon i kei& m«a la. I mai paha anaa» kua leholeha e ooho ana m« na paleoa a p«a o keia pae &ina. Aole kakon a pao i komo pa a lawa like iks hanohano e noho nei. Ke i aka »ci aa ua lawa, aahea la ia niea ? oke ola oa hoo aknia ka haoohano # tne ka poinaikai iloko oia mea. liia aa haalei? ke ola aa kanaka nei, «ole ona mao la hanohano i koe, iloko o keia oia ana, e kulai maa ia ana ka iahui kanaka e ke kikio makani pnahiohio o keia ao. Nolaila he paakiki ka noonoo ana no keia mea. Ina paha na oknpe ia ka manao o ko'a lahni a na kanalu» no na olelo ame na manao heniowale, na poluku ia mai ka manao io o ka hoomAna ana i ke Akua hemo> ieleokalani. No ka emi anā a me ka nni ole o ka hānan, no ka hiki ftna mai o ka olelo a ke Akna i Hawaii nei. oia ke knmu o ka emi ana o ka lahni llawaii i keia man la. Aole ia he kumu e kuihe ai, o ka manao io, haipnle; onoai 0 ko ke Akua manao paa no ia malaiia, o ka uku no ka hewa o ka make no ia. Nofai!a, no ka hnli ana i kahi a e mahuahua hou ai ka lahni Hawaii, oka hoololi ae 1 na kanawai knla mft kekahi mau apana, ma na wahi kupono iloko o keia poe aina i man kula keiki kane, & man kula kaikamahine, i wahi eao ia ai na keiki kane a pela hoi na kaikamnhine, i ka ike hohonu i na mea naauao a me ka hana lima maoli a meia mea aku ia men aku, o noi ai ka pomaikai o ka lahui kanaka. AoJe iakou e launa me ha mea e. Koe nae ko lakou poe ponoi ke piiikia kekahi keiki. Ke aeniai na kaiin ame ke kumu, e maiama ia lakon aliiki i ka wa kupoi.o, i ka pau ana o ko lakou noho ana malaila, alaiia, e pnka mai lakou a e mara koke ae i kekalii oua mau kuia uei. Pela paha e mahuahua hou ai ka I&hni kanaka. No ka mea, uā haumia paha a ua inoino paha ke koko o kekahi poe e noho nei i keia mau la; nolaila paha ka lianau ole. Aka, e kainailio mni paha ananei kekahi ua hoomakaia no ke kukulu ana i na kula hanai mamua aku nei, aohe nui oka hanau. Ke i akn nei ko oukou hoa, heahala ka hewa ke hoomaka hon me na aia poiolei i wahi e hiki ai ka !ahui kanaka. Ile mau kula hanai io no mamua iho nei i hoomakaukauia no na kula nui, aole no ka emi ana. Na ka Ahaoielo e noonoo; .'! R. Maakim. Kaopuaua, Honoiuln.