Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 23, 27 February 1862 — NO KA MAHIAI. [ARTICLE]

NO KA MAHIAI.

Heli- 2. Ua hoakaka akn au mamoa hc pono ke ae ia e puhi ka rama ma llawaii uei, a ua hoakaka aku au 1 kahi i loaa mai ai ka rama. 0 na mea e loaa mai ai ka rama, uo na mea no ia i kanu ia ai a ulu ina Hawaii nei, Ua ike ae la hoi kakoii ina inea e loaa mai ai ka rama, a o kona kahua kahi e hoea mai ai, noloko mai no ia o ka mahiai ana, no ka mea f he nui loa na kulina i kanu ia, a ua poho no, aole inakepono loa, ua olelo ia aole pau ka makemake o kekahi hale puhi raina 1 mau pouna he mau miliona, aka, ke kuhi- - -hewa nei tynkcm -r««!ir ■<<* ōna no ka ia a pau i ka make, ko of!kou kuhihewa ia. Aole pela ke ano o ka bila kanaWai i mdnao ia. 0 ke puhi wale no ka mea i ae ia, " Ina i ikd ia ka mea i ae ia i ke puhi rama ua haawi oia me ke kue ina kanawai o 'kona oihana puhi rama," o ka pau koke no ia o kona hana, ina ma ka oihana puhi rama, a o kona inau mea a'pau e lilo no ia i ke aupuni, me he mea la 20,000 kona kumu waiwai, pehea? O ke kue anei i ka olelo o ke kanawai ka mea e pono ai? Aole, 0 ka malama i na mea a pau, o lilo konamoo waiwai i ke aupuni, ua maopopo ae la, a ke huli mai nei na inakainaka i keia pomaikai ola o keia lahui. Pono au ke hoakaka aka i ka loaa ana o ka pono o keia lahui. Ua loaa ka pono i ka poe mea aina, a ua lana ko lakou manao me ka makemake i ka nui o ko lakou loaa mai no ka oihana mahiai, lilo aku la lākou 1 mau mea hana mau, me ka manao e loaa ia ia ka ai no kona hana ana, koho mai la i mau kanaka haua w/aa me ka uku no ka la, makepono iho la ia poe ma ka hana la ko lakou ukn, no ka mea, aohe hoi o lakou mau aina e mahiai ai. Pela no hoi, o ka mea i ae ia e puhi rama, he oihana nui no ia,. he oihāna pono ole i ka mea hookahi, nolaila, ua makemake oia i mau kanaka, a o ka ohi no ia, loaa hou ka pono i ka poe mea aina ole, loaa hou he hana ma ka uku •la no i ka poe kuewa mea aina ole. Ua maopopo ae la ia kakou ka loaa ana o kekahi pomaikai i kekahi poe o keia lalmi, he pomaikai e pau ai na pilikia i na auhau o ke aupuni, no ka mea, na pilikia kakou i ke dala ole i keia manawa, a o ke aha ka pono ? 0 ka hoole aku i kekahi mau pomaikai I hoakaka ia ? Pono paha au ke hoakaka aka ina kumu pilikia no ka oihana mahiai i keia wa o kakou e uoho nei i i ike pu mai kakou. I ka marfuaiana 'o ke kanaka mahiai a loaa kona mau hua kanu, a i he* e kuai aku ai, aole hoi nni mai o na moku, a i hea hoi ka poe makemake nui mai ina hua kap#? 1 ka hooili ana mai i kahi kalepa nui 'o keia aaponi, he lilo aku i ka moku, lilo i ka waiho no ma ka uapo, Hlo i ka lawe ana ma kahi ō ka poe nona e kuai mai, lilo i kou hele ana i ai nau, n& koa lio, me kekahi mau mea e ae. A1 ole oe e makemake ia mai, poho loa oe! oki loa* Inhi makehewa me ka pau loa o kou maaawa i ka hana, haha iho oe e nemo ana. Ke olelo mai nei hoi o S. D. Keolanni i na e ae ia ke puhi rama e lilo keia ai i poe ona rama, a e pau na kanaka i ka lilo i ke puhi rama. Aole pela, #ole e ae ia kela kanaka keia kaaaka, e ka poe wale tto a ke aupuni i ae mai ai, pehea ? Ina haawi ke aupuni i ka mana 3 kanaka puhi rauia ma ka mokuponi hookahi. Paa loa anei na kanaka i ke pnhi rama ? Aole, 3 wale iho la no„ Ke olelo hoa mai nei, pao ioa na kan&-

ks i kaooa wma, ho ?ahai fcoo«»htri ka wahi ana. Ke paj>a mai wei ke k«our»i no ka ona mma, aia ma ke kanawai karaima 1850, o kei» aopnni, ho<tkahi *a!e no roea e 7x>i ia nei o ka ae mai I ka pahi nuna. Mai manao kanaka kakoa a ae ia kc puhi rama pau ioa na kanaka i ka ooa racoa, pehea e paa !«>* ai i ka ona ke paa ote no ke kanawai no ka ooa rama ? Ke olelo mai oei Ikji oukou e paa loa kakoa ika make. N*o Amerika mai ka kakoa mau knmu, l»e mea kaluko ke palii rama mamaa o ko lakoe hok» &na mai, uo ke aha ko lakou mea i pau ole ai ika make, a iilo ai i poe pono ? 0a pnhi mna ia hoi ka rama. - ■ Ua ike ole oakon i ko ookoa mea e olelo nei i keia mau la, ke hoole mai nei, kile ka pono ke puhi ia ka rama ma Qawaii nei. Aole o ka ae ana i ke puhi rama ko kakou mea e make ai. I puhi ia anei ka rama ika makaliiki l#hZ, i pau loa ai kekahi inau tausani o kakou ika make i ka mai bebera t Aole pela, peliea kakou e lioole kohihewa mai nei ina ua hoakaka ia kekahi pomaikai io o keia lahni kanaka. Anhea oukou e o'u mau hoa o ka ili nlaula hookahi, ka po« i ae ole ia e na ili keoke<», pono no kakou ke nana i ko kakou mau pomaikai, h<xikahi iwaena o na aoao elua, mai hoole kuhihewa kakou, no ka mm, <> ka rama kekahi waiwai inakepoeo loa ia kakon e ike nei i keia mau la. Eku mai auanei paha kekahi a olelo mai, uawai hoi e inu ia ka rama, 110 ka mea, ua papa ia ke kanaka Hawaii aole e inu i ka rania, Ae ho hoi palia, kai uoa hoi oia ko kakou mea e pono ai o ka ae ole ia o na kanaka Jn» he kanawai e ae ia na kanaka e inu rama, aole loa au e ae ia mea! Olelo mai paha kekahi, nawai !a hoi e inu ia rama, a o wai la hoi ka mea nana e inu ia rama? Ma ke kanawai, ua ae ia no n® kanaka o ua aina e mai, a na lakou no e iuu, a e hooiii aku ina aina e. Halaakiaki. Oahu, Feb. 21,' 1862.