Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 23, 27 February 1862 — Ka hopena o ke kanaka. [ARTICLE]
Ka hopena o ke kanaka.
Nihah mai o lakobo, Owai la ka mea akamai a me ka haahao iwaena o oukou? Elua no ano o ka naauao, 110 kā lani mai kēkahi iiaauao, no ka honua nei kekahi naauao; a holoko mai o keia huaolelo, ua olelo ia he akamai a he naauao, Ua pili ia ia ke akahele a m6 ka ike; ua hookui iā ia rnau huaolelo a pau ia ia, ke ioāā i ke kanaka ka naauāo hia ka honua. Auliea la ka mea e loaa mai ia ia ina ia naauao a ine ke akamai? tfa loaa mai ia ia ka hookiekie, āole oia e makau, aole hoi ona kuihe, a kanalua no kana meā e hana ai, Uā lāiia liāākei kona manao no ka māhaloia hiai, he mau la olioli koiia iloko o na īa pokole o keia ola āna; e loaa auanei ia ia ka meheu o ka hahohano, a no ka olioli a kinikihi Wale nā liaha iloko oha iho, ua paumāele ia i na hana iloko ona iho, ua īioolou ia oia e ka ineā keke o ka Waiwāi, a ua makaala ia iloko oiā puali koa ine ka wiwo oīe, a mahope ae i ka pau ana o na la opiopio a hoopokole ia mai ka pau ana o keia mau la, alaila, ahu iho la ka hoka i kapakai; ua pinai ia mfl kakou e keia huaolelo, ahu ka hoka, he olelo kaumaha. Ina paha i olelo ia, ahu ko hepa, alaila, he huaolelo mama ia, a no na la o ka elemakule aha, he olelo hoonawaliwali no malaila. Penei, kau ka auwaa pana i Kdpua, no ka ikaika ole i ka hoe. Elemakole maimai paha, ike ole paha i ka hoe waa, a no ka ikaika mii paha o ka makani, a tia nui wale na hana ike a ke kanaka, aka, hookahi ho uhane. 0 kekahi ano o ka naahao, he kou kahi Waha, aote e hiki ke noho malie, make make no e kamailio pinepiuej e hoopaapaa i kekahi manawa, a makemake e hakaka e hoopuka ana i ha olelo pono olo p a pela aku a nūi wale. O kekahi ano naauao, he ike maoli i na hana, tia ka uhane hookahi no, oia ka naauao i olelo ia no ka honna. 0 ke ano 0 kekahi naauao a me ke akahiai, no ka lani mai, oia ka naauao hoomana Akaa, na ka Uhane Hemt»lele no ē hoonaauao ana i ke ka» hāka, nana hoi e ao mai ana i kela lakeiala, 1 kela po keia po, hana hoi e ike mai i na kapuai kupono o ka manao o ke kanaka i kana mea e hana at a me kana olelo ana, a ua hiki ia ia ke malama ia ia, a me hoi he hiki ia ta ke ao aku i ka lehulehui me ka hoopono nona iho, a me ka malama pono i na mea e pili ana i ka hoomana Akua ana. Aole oia e hoopoina i ka lokomaikai o ka maoa„ ua ike no ia o ke Akua ka mea nana i haiia na mea a pjiu, he hiki ia ia ke olelo i ka lā, hala keia la, a pela i ka po, hala keia po. Aole e hiki ia ia ke helu makahiki a loihi aku, {
he po he aOji a i i lom roaL Aiihea la ke kaimka m» hoaaa ae\ e hemolele ana, aole e pula «ūi kona nwka t ka opala no ka piha ana o keia ao i ka iao aole paha. E ka opiopio. « hooikaika oukou i ka ike ameka naaoao, ma ke kōk* nakauhale o Honolulu sei, ke ao nei kekahi poe opiopio i ka paikau po, paikau ka-ka-p»-hi, kaua lio, koa pnala. a me kekahi maā hana naauao e ae, ua maikai oo keia maa hana, owan no kekahi makemake no na hana naaoao amc ke akamai. Aka, ua oui ae. aoa kiei wale aku e ike, me ka makemake o loko, aole nae e hiki. Ua hoopakole ia mai ka noonoo o ke poo, na hoki ia mai e na la o ka elemakule ana T ea noho ae malalo o ka nawaliwali, e noonw ana i ka mauao nui, e kali aua i ke koena o ua la opiopio, ua hala ae na la o ka noho pookela ana e like me ka puipui o na kino, koe iho ka lilo aku i mau kino o-lu a kolo aku e like me na enuhe, a inahope ae lilo i mn, a lele aku i ka lewa e like me na pulelehna, oia na la o ka hopena, kaawale ae keia malamalama, e ili inai ana keia puolo inaluna o na mea a pau. Ē hoomanao kakou, oiai kakou iieko oko kakou inau la. 0 kekahi poe, ke hana nei i ka hana ika inea i hwiulu ia a hou ia i ka maiamalaina, a ua malama pono ia ka manawa. A o kekahi poe, ke hana nei iua hana 0 ke aumoe, a o kekahi poe, ua ale wale aku 1 ua liana i puliki ole ia mai eka pomaikai. I mai ke kahuna, ku mai la na hoki hihiu a ha-u ae la ko lakou waha i ka niakani; aka, he hapa nui keia ma ka honua nei. Ua kapili ia a pinai ia ka iiaau o ha uiea a pau i ka mea kahiko, ua olokea ia ka naaii o ka lehulehu e ko kakou hwmaloka} aka, he na lealea ia ia kakou; aka, o kekahi poe ua akainai aua naauao. Nolaila, ua hookui ke akamai ine ke akainai, a ua hookui ka haauao me ka naauao, pela paha kekahi hapa o na kauaka e nohu ana ma ha ahpuni naauao, o ka houua, oia ka mea e alualu aku nei kakou o ka like aku me lakou, e ake ana e hiki aku ilaila, K. Maaki-ia. Kaopuaiia, Hoholulu, Feb, 24, 1862.