Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 15, 2 January 1862 — Untitled [ARTICLE]
B&~ Ma na Hela mamua aka nei, oia hoi ka helu 7 a me ka 8, na hoakaka aku ku oukou eaakamaka nupepa i ka manao o ka mea nana kakou i hana, a me kona hoonoho ana mai ia kakou ma keia mau mokupuni i wahi paa no kakou e noho ai, a e hnna'i, a e hoonani aku ai ia ia, a ua hooulu mai no hoi i na mea ulu, oia na mea a kakou e mahiai, a me ua mea i hooulu wale ia mai e kona mana mailoko mai o ka honuo. Ua hoakaka loihi aku no ko oukou makamaka nupepa ma ia mau hela elua, ir.e ka makemake e hoolilo i kumu manao kupono na kakou e noonoo ai, a na ka Ahaolek» hoi e hiki mai ana; me ka makemake hoi o ko oukou makamaka e 1100noo pono ia, aole me ka hoole wale iho 110 me ka noonoo mua ole; a maopopo ke kumu pono o ka hoole ane, alaila, pono ke hoole. Owai Ia o kakou na kanaka i halawai pu me ke Akna 1 keia mau Ia ? A owai hoi ka i kuka pu me ia a ike i kona mau manao ? A owai hoi ka inea i ike hohonu e like ine kona ? Aole anei i lioike ia mai ia kakou ma ka olelo maikai, ua oi aku ka hawawa o ke Akua mamua o ke akamai o ke kanaka, a no ia inea, he kupono anei ia kakou e hoohewahewa i kona manao ana i hana mai ai i na mea a pau ? Ke manao nei anei kakou ua hana wale ke Akua i kekahi mea me ke kumu ole ? A e hiki anei ia kakou ke pane aku, ua makehewa kana hana ana i kekahi mea, maikai ole e loaa ia kakouiow» ua mea. Ia a(ia - - kana'i ua like iei mē ka akiTi ke Akuu he naaupo, a he heinahema, a he ike olē hoi. 0 ke Akua ka mea nana i hana i ua mea a pau, a ua maopopo no ia ia kona manao hohouu, a me ke kumu o kana mau hana a pau, a o ka kakou liana ka i inrt aku, a ine ka noonoo, hoao, a hana hoi, i ike ai kukou i na manao o ka mea nana i liana ia mau mea, aole ka a kakou liana 0 ka hoole wale, noonoo ole t a imi ole hoi iloko o na mea i hanaia; 110 ka mea, ua manao a hohonu na inanao o ka mea nana i ha* ua na mea a pau. • Ileaha ka pomaikai o na kanaka i.ka hana ana a ke Akua i na holoholona, na manu, a me na ia, a me na inea kolo ? E pane m&i anei kakou, ua hana ke Akua ia mau mea 1 mea e pono ai ke kanaka.oia hoi keia, i mea nana e ai ai, a i kauwa hoi e hoolohe i ko ke kanaka leo ? A ina pela, alaila, ua kupono no ia pane a kakou, aka, eia hoi ka ninau, he mea ai wale uo anei ka io o na holoholona a pau, a me nn manu, a me na ia, a me na mea kolo a pau o ka honua ? E pau anei lakou a pan i ka Hlo i kauwa na ke kanaka, a e hoolohe hoi i kona leo ? Aole anei i papa mai ke Akua he mau mea haumia no kekahi ? Aole anei kakou i hoopailua ke ai i kekahi mau mea ? E hiki anei ia kakou ke hoohana i na 11100 a me na peelua ? E lilo anei na pulelehua a me na lepelepeoliina i poe hulihaii leta na kakou e like Me na mami nunu ? Ke hoole aku nei au, aole, aole kakou i ike i ka manao o ka mea nana i ha* na; aka, ma ka nana ina ma kana olelo i kinohi i ko kakou mau kupuna, ua maopopo, ua hanaia 110 ia mau mea i mea no ke kanaka e pono ai, a e hanohano ai i na la a pau o kona noho alii ana ma ka houua, maluna iho o na mea a pau a ke Akua i hana'i, aka hoi. 0 ka pomaikai o ke kauaka iloko o kela mea pakahi keia mea pakahi a ke Akua i hana'i, ua maopopo kekahi ia kakou, a o kekahi hoi aole i maopopo; o ke Akua no ka i ike. , • E like me kelii olelo no na holoholona, na manu, na ia, a me nā mea kolo, pela no e !awe mai ai kakou i ka noonoo ana no na mea a pau ana i hana mai i kinohi iloko o na la eono, no ka niea, ua haoaia ka la i mal&malama no ka honua* aka, aole i hnhu mai ke Akua ko imi kakou i ahi aoloko mai o ka la ana 1 htu'i; pelaka wai, kamakani, a me na me& a pau, no ka me% aohe mea nui eae, aohe hoi hē kueaumanao e ae o ke Akua i hana ai i keia honti% a me na mea maluna iho, a kau aku hoi i na ka mahina, a me ka la, a hookaawale hoi i k& ain& .maloo a me ka - moana; ua maopopo loa ia kakou, 0 ke knmu o jkana ana i keia mau mea a oia no kona manao mua ana © hana mai i kanaka, a e hoonoho i alii maluna o nameaa pau i hana'i; o k6 kumu hoi ia o kona hoomakaukau &na j na a pau mamua, i hemaole ai le kanak» f nuuoaio «4 e ha»
na ik* wji aim i hanal. Aole paha ta he roe*|K&iitMi&fakkcm, XolailA tia iwoula kela i oa laaii, ita imti* po4 m lein kopdt» #«» na horf> a ia i»mi aku ia mea aku, i pvao no em i ka hooula aoa mai kioohi 1 hiki i ke 19 nei ona Kec<?tJiria oka honua, a malaila, ua ma«7popo kw kona manao haawi wale i na mea a paia no ke kanaka. A ina pela ka manao o ka mea nana i hana, kapono auei i ke kaoaka ke pane aku e like me Petero ma ka hihio, no ka pnoho ana 1 ike ai i lea ibo ana mai ? Ao!e anei i pane ia mai oia ika olelo weliweli ? oka mea i huikalaia e ke Akoa, mai kapa aku oe he pono ole. Nolaila, ona mea a pau i hanaia a i hooulu ia mai, aole or*u manao ua kupOno ke kapa ana he pono ole ia man mea, noka mea, 0 ka mea ike, o ka inea no >a nana i hana na mea a pau. Hookahi wale no laan a ke Akua i hookapu ai ina kupuna o kakou, aole oia i papa mai i na laau e ae a Ua haawi ia mai hol he ike i ke kanaka, nolaila, nana no e hana kana, no ka mea, aole ē hele hou mai ke Akua e ao ia kakou, a e kahikuhi mai i na hana a kakou e hana'i, ia kakou wale no ia mea, ana kakou e nana, a imi, a noonoo, a hana hoi malalo o ka malu like, a me na kanawai hoomalu. Ua oleloia e ka poe naauao, aole no keia Pae Aina keia lahui mai kinohi mai, aka, ua laha mai mai kekahi mau aina mai na kupuna, a ina pela, a ina kakou e noho ana ma keia inau mokupuni i keia k-%u la, a ina aia no kakou i kahi o kakou i laha mai ai e noho ana, alaila, ina 110 anei ua like ke ano o ka hana e hanaia nei ia kakou inaanei pela ? Kupono paha ke noonoo, ake imi, a nana aku ma o a ma o, a hoomaopopo i ka Olelo a kn kaula a Oaniela, o ka mea ia e mahuahuaai oka ike oka hele ioa i o. Ano ia mea, e pono ia kakou ke hilinai pakahi ma ke kumn manno 6ko kakou hanaia ana mai, oia hoi, E noho kuokoa, nolio malu, a ma ka keakea ole ia. A pehea e hiki ai ke hookoia ia mau manao, ina kakou e luiele io a ianei 6 like me ka ulu e pai mau ia ana e kā makaUi, ke ole e noonoo pono kakon. Eia kakou i na la o ka hooilo, na la puar nnanu, na la ooloku, a pilihua, a ppno ia kakou ke aahu i mau kapa maiioanoa, a aiio nani ole hoi, a inehana, me ka wae ole aku, a me ka loiloi ole 110 kff haekaeka, no ka mea, aole keia onalaekū ai ka olelo pela. He mau la ua keia, a e uhi ae auanei kekahi poe 1 paahu inaluna iho, i pulu ole i kj£.-u&r" Oia hoi, ke pilikisuaei-kakou, a ke nele nei, leo kupinai no ka pilikia, a 'leupono anei ka hoonioniolo, a hoonianiau 0 1& oLelO, a koho wale i ka poe kupono ole i mea e hoonahili ai, a e k'u ai i kai o Kahua? Ke mahho n£i au, īn l » aole i haawiia ka mana koho balota i na makaainanama ke Kumukanawai, ina ua pono loe, a ina ua loaa ka poe kupono ma ko lakou aoao.