Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 8, 14 Nowemapa 1861 — Hoolau kanaka maofi makou i keia mau la. [ARTICLE]
Hoolau kanaka maofi makou i keia mau la.
E oluolu palia oeeae fni fa'u e kainuilio kaua. Ma ka la rhua o keia malama, ua hiki inai o Hon. John Kapena, ka Luuakati*Wai o kn Keona Kaapiini. o keia niokupUni nei, e hookolokolo no ka Jioof)ii ana a ke 'Lu cs. Halekii, no ka haki ana o ka Mok. xlii, Panku 1. oko Kanawai Karaiina. t;a liookolok«»loia hiliia irrn»a o J. \V. fteāwohnnahala, ka Lunakanawai Apana o Waialua, a iitamuli o na mea i puka ma ka waha o na hoike o na aoao elua, ua uhauia o £laiokii i na dala $100 ; no ke koiha $4, ua hoohalahala keia kanaka, a ua hoopii imua o līnn. .)no. Kapēna. Ua hiki mai oia, aua hookolokoloia o Ilalekii ma ka la mtlft ō $oveinaba. Ua hiki mai oA. B. Bati, Esq., ka Loio AupUni, me L. McfJully, kona maliele olelo ; ilāila no hoi o Hon. R. Mofflt t kekahi u jia Llinakanawai o ke Keena Kaapūni 0 keia mokupuni no, he hoike uia ka aoao o 'Lii ; malaila hoi oA. Kalauhala, Esq., F/. Kanihina, EBq., he mau Loio, no ka mea kue ia. llaila pu ho hoi oS. £. Kahulanui, Ēsq., P. Kāmakala. J. P. E. KahAleanhu, Esq., ine S. M. Maukaha, Esq., J. M. Kalanipoo, Eacf., J. 11. Kaakua, he īnau hoa Loio no na aotto eliia e makaikai ana. Nui ke anainamaloko ō ka pa h'ale nolio o ka inea mahalola J. W. Keawellunahala, Haliōhano maoli ka Aha Hookolokolo, malāila pu no lioi o Safnuel N. Emei'āon, Esq., ind John P, Bu. He poe īlanohano maoli no kela i ka ike aiia o na inaka ō ka pō6 e nolio ana i ko kuaainā haaleleloa. Hē Aha llocjkolokolcr ntil inaoli keia, nui na Loio tne na inea e āe. L T a hoomakaia keia Ilihia ika Hookolokolo ana i ka hora 9, A. M., iia Jnau ka hana anā a hiki i ka hora 4, P. M., tia lawe ia na hoike ma ka aoao o ke 'Lii, eiima lakou, ua la\f(S hoi ka aoāo hoopii ia i konā mau Hoike, o Ē. Kanihlna ka fnea ninaii i ha Hoike ina aoao o Halekii, o Kalauhalo ka mea hooliohonoho, ua pau ka hoonoho ana, he maha* lo nui ko ka poO i pili ma ka aoao o Ilalekii Ika akatnāi o ka Lōioi (Pelā 1o Lo* krthi kā manao o ha makamaka o ffalekii. Hookahi nō olelo i ko'u lohe aku, " Ē puka ānā o Halekii/' ua hooili ia na 01010 hnua o ke 'liii oka Alia Hookolokōlo. Ua ktt mai o A. 13, Beti ua hoōikāikā oia i keiā hāha Wahi hana. Nō kona aloha htii i keia lahui, tia olelo nui o'ia no kā make ana o Kaina< Ūa olelo oia o keiā hewa no ke ktimu o kelā nia j ke, ā me ka pilikia ana, ua Aiahao oia he hewa nui keia, A he ponō ke hoopaiia ke kanaka hewā ma Ha Waha o na hoike. Ūa nui na ōlelo aka Loio o ke Aupuni^a Eia ke aiio jnui o kana olelo hooholo, "He maiuiāi ko'u f ja hāwaliwali no hoi, ua hoomanawanui mainei fnāmuli ō ka oukoti kauoha ia'u j i keia mau makahiki i hala ae nei, e Waiho ana au i ka Inai, a ua nui ka loheana no ka tta ana o keia hewa a kahi no ati a hiki mai nei e hookolokolo ma ko'tt kuleana, nā ke Aupuni au e malama tiei, aolo nae au e mauao ana inalāila a hoahewa aku ia oukou, ina ka mea i puka hiāi i ka ike a na hoike, amalaila wale 110/'
Mamuli o ka olelo uā ahewa ia no 0 Mnlekii, a titf mau ka uku hoopai o Halekii, e liko ine ka aha hookolokolo a ka Lunakanawai Apaoa o iaio, Ua hoohnlahala hou o Halekii, i ka olelo hooholo a ka Lunakana* wai o ke kena Kaapuni ( a e hoopii hou ana imna o ke juro/ ma ke kau hookolokolo o la* ntiari, 1862. U& hoopii hou ia ka poe i ona i ka faina, 1 loaa ai mft kahi o Ualekii, o lākou no kelii' hi 1 hoopii ia iinua o J. W< lieawehunAhaki, a ua hoopai ia no, a uft hooh&lahala lakoti, a ua ae mai' keknhi poe,.ua hewa io no, a ua uku no q iike me ke Kanawai, Ūā tnau no ka maiama ana o ka Loio Aupuni i keia maU liihia elua, a ma ka 2 ae o .Novomaba, hora 8, ua hoopai ia no ka poe ona 1 ka rama, e Uke me kā olelo ike a na hoike, o ka aoao o ke aiii, ua hnohalahaia kekahi poe, ua hele i hoopii i ke Jure e like me Haiōkii, a na uku kekahi poe, me ka ao aku, ufl lie«ra io ho. Paakiki maoli keia poe i ko koi i ka hoopii. Ite hai aku nei makon i ko makou lohe, i ka niea Maliaioia, A. Beti ( ka Loio o ke Aupuni. i kona hoomanawanui ana mai inTeiik miie 3ō ( lio keiā hihk, . Pela fio hoi, ua hiki no ko makou ālohā ia J, L Ka|x?fla, ka Lunakanawai o ke ke€nā kāāpttnl« m k(h m hoomanaWanui onā i kdā> hihia iioko o koiiā nawāliwali niāi, i ka hoolohe āfrā i kā oleio ike a &ā hoik« 6 na aoāō eiaā, a ka ftāi me ka noonoo kupono mā ka m<»a oU aio loa. Mā koia mau wahi i ikeia o keia hewa, ua lohe nui ia no he hana m&u ia Mālailā. Peia
msi k« lohe, a ki'oWptL iUt akāMooa ik«* maknaia: «k» r ~ Malnna «>ei o ka ffob* PnMpiin kei* «1»da ntfi, 6ka oro» rama, ka m«a i fke nm &a, kpia i keia man imikahiki. Aka&i nd a poha kona ou, ke swawa oel» ka ai ana. B pakal auanei paha ka pe« e hmotm oei f n* kelekele momom, oia hana i ka ike ana iho i»i, i ka ula o ke luuo oloko ok& httamoa. E o'u mau makamaka i lele pau iho nei i ia hana o ka ona rama. E hooki aku. a e holl jna lima, no ka m«a, ua ske iho ti«f makou, na hamama ka jpuka, a o ke kafee no ia me be wai la, tloko o ko oukoa pilikia. E hooihanao i ka make aiia o Kaina, a me f ke komo ana o ftahalau iloko o ka haha luhi o ke Aupuni, i kekahi mau makahiki, o ka ona waie ho ke kumu oia pilikia āna. J. P. KiirvrALr. Waialua, Oahu, N T oremaba 5, 1881.