Ka Hoku o ka Pakipika, Volume I, Number 2, 3 ʻOkakopa 1861 — KA HANOHANO O KA HOKU PAKIPIKA. [ARTICLE]

KA HANOHANO O KA HOKU PAKIPIKA.

Aloha pua Komela kaua. Mn ka la 26 iho nei, hora ehiku o ke kakaliiaka poaha, i ka wehe ana ae o ke alaula, ua hooa mai kn Hoku o ka Pukipika, inai ka hale pai mai o Holo kahana, me kona nani kamahao, meka nani hiehie, me ke ano kapukapu, kukilakila, me he kanaka koa la, ka heie a paihi, kalali waiokila. Nolaila, eia ka mea hou a'u i ike ai, he auna manu ka'u i ike aku, mai ka Hikina mai, he poe manu Nynu e lele knuaheahe ana ma ke kulanakauhale Hanohano o Honolulu nei, me na ofpe lau oliwa ma ko lakou mau maiuu. E lele ana ua poe mnnu Nuhu nei, ma na ipuka hale o na keiki a ke aloha. | iNolaila, eia ka mea hai aku i na inakamaka I a ke aloha, e noho aoa, inai ka Hikina a Komohana, enai ka Akau a Hema. E noho ana au ma kuu hale inoe, lele mai ana kekahi manu Nunu me ke ope lau oliwa, a ku ma ka puka o kuu hale, alaila, ninau aku la au ia inanu Nunu, he manu, heaha ka huaolelo, heaha ka manao, heaha ka Nu Hou, i hiki mai ai oe io'u nei, alaila, pane inai la ua manu nei ia'u, he Nu Hou, heaha ka Nu Hou. Eia, o ka Hoku o ka Pakipika, heaha ka hana a keia HokuPakipika, alaila, wehewehe mai la kela ka Hoku Paki-' pika ho nupepa iM (ftfoaka Hawaii, a kahi no a kukulu ia keia Nupepa, no kēia lahuikanaka iliulaula, aole he Nupepa ko oukou mamua, majka hiki ana mai o oa kumu a oukou, a hiki i keia wa, kanaha makahiki • keu.'aole he wahi nupepa no keia lahui, akahi no a kukulu ia ka Hoku Pakipika, i Nupepa no kanaka, iloko o keia makahiki 1861. No aa kumu a kakou na Kumu Hawaii, Lama Hawaii, ka Nonanooa, ka Elele Hawaii, ka Hae Hawai r a m'e ka Hoku Loa. Nolnila, eia ka wa e (oaa ai ko kakou Nupepa hou, e hoonaauao ai i kaia, lahui, o ka wa e noho alii opiopio ana o Kamehnmeha IV.. a me ka haoau ana ka Haku Hawaii, kana hiapo mua, oia boi keia a'u e hai aku nei ia oukou, e loaa auanei ka Hoku Pakipika ia kakou, i Nupepa hoonaauao no kakou, o keia pepa e lawe kakou, i makahiapo i na keia lahui, i keiki hanai, a hookama, a hoopuoahele. a maUma, • hiipoi, a miUlaoi, ē hanai i ka ai, me ka ia, e hoaahu i ke kapa, e hoomoe ma kahi loaikai loa, e malama kakou i keia Hoku Pakipika, i mea nana e Uwe i ka manao hoonaauao, i& keia lahuikanaka maoli, uo ka meā be 'opiopio na iialMi# ka Aina, a he opiopio km Hoku Pakipika, o kanaka Hawaii. I

lo* e kakuiu p«s ia keia Holi Plkipiki, alaita t • kattlftii* «aaaii ka lakal Hiwaii, 90 k« kni whmoo lui i Hopepa *© k«»a 1«* bttt Hawaii» »«he»«he aai l& o awoa N«nu, i keU uiaii tn«a a p&ii. Alaila. o ko'o i aku la oo ta, ia maou Nunu, • kakao i ko'u iooa Ina ka Hoku Paki> paka o kanaka HatraH t oHoli an m« kuu hin* | oli oui, m« kuu makemake pau ole ift llnktf me kuu mab&lo nui t me kuu olcl« | iho ia maou Nuou r « hipa hipa hulo' ka Nupepa o kanaka Ilawaii. Ninau aku la au ia manu Nuou p«h«a ka hoi ka Nupepn Kuokoa o H. Wioi. Hal mai la kela ia'u, he pepa oo hoi paha ia oo likou, o na haole n<i ke kaulaoi i ko lakou pepa Kuokoa, o lakou oo ka heke maluoa o pepa Kuokoa, aole kanaka maoli, i aku la au, pela, ae mai la kela, ae, ka ! O na Hao* le na mea Nupepa pioepine aole a kfikou. Nolaila, ea, e kauoha aku au i o'u poe ma* kamaka aloha oioko o oa Hale in.i naauao o Hawaii nei, a me na hoa uhai a holo o ka naauao, e kauoha aku au i o'u poe makua, kaikaina, kaikunana, kaikuahine, makuahi' ne, na mea no a pnu, i noho ia e ke aloha. E loaa auanei k« kaulana a me ka naauao o keia iahui Hawaii, ao ka hoopuka ana i Nupepa, e hoonaauao ai i keia lahuikanaka, e kaulana ai ka noho aua o ka poe noonoo o keia aupuni, e kaulana ai ka noho Moi ana o ko kakou alii, no keia hana naauao, a konA lahui i imi ai. £ hnoili ia mai na maneo hoonaauao o ke* ia lahui, a me na inanao hoopomaikai no keia aupuni, a rne ka malu o ka Moi me ka pono lanakila, o na mea a pao, ka pono hoola i ka lehulehu tne ka pono hoowahawaha. Nolnila, ke kauleo aku nei au, iaoukou, e na lahui Hawaii, e lawe i ko kakou Nupepa, hou oka Hoku Pokipika, ka pua i mohala mai i ke kakahiaka poaha, a huelo loa aku kona mohnla ana ika uoe ahinhi ana Owau no me ke aloha i ka Hoku Pakipika. J, 11. Pauoa, Honnlulu, Okatoba 2, 186L